РОЛЬ КОМПЬЮТЕРНЫХ ТЕХНОЛОГИЙ В ВИЗУАЛИЗАЦИИ
И СИСТЕМАТИЗАЦИИ ПОНЯТИЙ В КУРСЕ «ОКРУЖАЮЩИЙ МИР» НАЧАЛЬНОЙ ШКОЛЫ
Ершова М.В.,
студентка 5 курса ГОУ ВПО «Марийский государственный университет»,
г. Йошкар-Ола, Республика Марий Эл
Научный руководитель – Макарова О.А., канд. биол. наук, доцент
Проблема формирования и развития понятий, как в теории методики, так и в практике обучения, - одна из наиболее актуальных и сложных проблем. Она привлекала внимание таких педагогов и методистов: К.Д. Ушинский, К.П. Ягодовский, Аквилева Г.Н, Клепинина З.А, Миронов А.В., Козина Е.Ф., М.Н.Скаткин, И.Д. Зверев, С.П. Баранов, Л.С.Короткова, Л.И.Бурова.
Развитие понятий - это длительный процесс, связанный с восприятием предметов и явлений природы, обобщением представлений и формированием понятия, в котором оно обогащается все новыми характеристиками при постоянном сообщении новых знаний, их осмыслении и связи с уже имеющимися знаниями. Руководство этим процессом осуществляется через систему повторения и практикования знаний, применением новых, более совершенных методов и приемов. К таким методам и приемам относится использование на уроках компьютерных технологий.
Проблемами организации процесса обучения с использованием современных информационно-коммуникативных технологий занимались такие ученые и методисты, как Маргоми Я.М, Иванов А.М., Баранкина З.С., Башмаков А.И., Суровцева И.В., Агапова Р.О., Видерхольдом, Варченко В.И., А.Борк, Е.Тейлор, Дж.Огборн, М.Кокс, Д.Хассел, А.П.Ершов, М.П.Лапчик. Они определили направление процесса информатизации начального образования. А так же цели, особенности, условия использования информационно-коммуникативных технологий (ИКТ) при формировании понятий.
|
|
|
Цель исследования: теоретически изучить и практически обосновать влияние мультимедийных презентаций на визуализацию и систематизацию географических понятий у младших школьников в курсе «Окружающий мир». В ходе научно-педагогического эксперимента были применены следующие методы исследования: анализ психолого-педагогических, методических трудов по теме исследования; методы эмпирического и экспериментального исследования; интерпретация полученных результатов и их математическая обработка.
Для этого нами организовано эмпирическое исследование сформированности географических понятий курса «Окружающий мир» у второклассников. Для диагностики разработаны следующие критерии: «восприятие» - визуализация; «представление» - мысленное воспроизведение образа при отсутствии объекта; «систематизация» – классификация, выстраивание рядов, «систематизация и визуализация»– интерпретация визуального материала с одновременным выстраиванием рядов и дополнением своими примерами.
|
|
|
Констатирующий эксперимент показал, что сформированность географических понятий у обучающихся экспериментального и контрольного классов проявилась в недостаточной степени . Наиболее высокий показатель по критерию «систематизация» (до 68% в обоих классах). Ниже всего проявился критерий «восприятие» (64% в контрольном и 56% в экспериментальном классах), а в экспериментальном классе - критерий «визуализация и систематизация» (до 38%). Это мы можем объяснить недостаточным умением обучающихся интегрировать и систематизировать заниня о различных государствах, авторов детских произведений и достопримечательностях этих государств.
В дальнейшем была разработана и апробирована серия уроков по целенаправленному и систематическому формированию географических понятий средствами ИКТ (в частности использование мультимедийных презентаций). Для формирования были выделены следующие понятия: карта (политическая, географическая); страны (государства, народы, символика); биогеографические (животные, растения).
При разработке урока с использованием мультимедийных презентаций, тщательно продумывались цель, место и способ их использования; при конструировании системы визуализации учитывалось соответствие содержания и характера наглядности особенностям заданных познавательных действий, использовались различные приемы визуализации и систематизации: рассказ учащихся по слайду; показ видеофильма с последующим обсуждением; сопоставление изображения географических объектов на слайде с изображением этих объектов на карте и в учебнике; сопоставление объектов друг с другом (сравнение объектов); выстраивание логических рядов с помощью иллюстраций и терминов (схемы, таблицы).
|
|
|
Контрольный эксперимент показал, что показатели сформированности географических понятий по всем критериям стали выше после проведения формирующего эксперимента, количество учащихся, ответивших верно в экспериментальном классе, увеличилось, особенно по критерию «систематизация и визуализация» (с 38% до 96 %), в чем и заключалась сущность проводимого эксперимента.
Литература:
1. Аквилева, Г.Н, Клепинина, З.А. Методика преподавания естествознания в начальной школе / Г.Н. Аквилева, З.А. Клепинина// Академия.-Москва, 2008.- 288 с.
2. Апатова, Н.В. Информационные технологии в школьном образовании/ Н.В. Апатова// Школа-Пресс.-Москва, 2002.
|
|
|
3. Артемьева, В.В. Дидактические условия обучения младших школьников естествознанию средствами компьютерных технологий [Текст]: дис. … канд. пед. наук./ В.В.Артемьева. - Екатеринбург –2007. – 196 с.
ФАРМІРАВАННЕ ДАСЛЕДЧЫХ ЗДОЛЬНАСЦЕЙ ВУЧНЯЎ ПАЧАТКОВЫХ КЛАСАЎ СРОДКАМІ БЕЛАРУСКАЙ МОВЫ
Ефіменка Т.С.,
навучэнка 3 курса Аршанскага каледжа УА “ВДУ імя П.М. Машэрава”, г. Віцебск, Рэспубліка Беларусь
Навуковы кіраўнік – Суднічэнка Т.А., выкладчык
Развіццё даследчых кампетэнцый вучняў дапамагае падняць цікавасць да вучобы і тым самым павысіць эфектыўнасць навучання. Для вучняў пачатковых класаў гэта пераход у іншае псіхалагічнае становішча, гэта другі стыль зносін, станоўчыя эмоцыі, адчуванне сябе ў новай якасці – першаадкрывальніка, даследчыка [1, с.19]. Усё гэта дае магчымасць ім развіваць свае творчыя здольнасці, ацаніць ролю ведаў і ўбачыць іх прымяненне на практыцы, адчуць узаемасувязь розных галін ведаў, выхоўвае самастойнасць і зусім іншыя адносіны да сваёй працы. Сёння, сапраўды, ужо ў пачатковай школе можна сустрэць вучняў, якіх не задавальняе работа толькі са школьным падручнікам, не цікавіць работа на ўроку, яны чытаюць слоўнікі і спецыяльную літаратуру, шукаюць адказы на свае пытанні. Таму вельмі важна менавіта ў школе выявіць тых, хто цікавіцца рознымі галінамі навукі і тэхнікі, вывесці школьнікаў на дарогу пошуку, дапамагчы ім найбольш поўна раскрыць сябе.
Работа па ўдасканаленні навыкаў даследчай дзейнасці ў асноўным праводзіцца як на асобных уроках мовы і літаратурнага чытання (міні-даследаванні, міні-праекты), так і пры вывучэнні асобнай тэмы. Пры гэтым настаўнікам неабходна звярнуць увагу на тое, што асноўная іх задача – у сістэме выкарыстоўваць на ўроках усе спосабы навуковага пазнання: параўнанне і супастаўленне, аналіз і сінтэз, абагульненне і канкрэтызацыю, заўсёды падтрымліваць цікавасць вучняў да адкрыццяў, памятаць, што неабходнай умовай для развіцця даследчай кампетэнцыі, вобразнага творчага ўяўлення з’яўляецца сістэматычнае ўскладненне вучэбнай задачы ва ўмовах недахопу часу.
Для паспяховай арганізацыі даследчай дзейнасці на ўроку неабходна дасканала прадумваць формы ўрокаў: урок-творчая справаздача, урок-ролевая гульня, урок адкрытых думак і г.д. Пры гэтым можна выкарыстоўваць розныя тэхналогіі:
– рознаўзроўневага навучання;
– развіцця крытычнага мыслення;
– сумеснага праектавання дзейнасці настаўніка і вучняў;
– метады і прыёмы праблемнага навучання;
– метад праектаў;
– тэхналогію гульнёвай дзейнасці
На ўроках мовы можна выкарыстоўваюць наступныя элементы даследніцкай дзейнасці:
– самастойны вывад правіла па прыкладах;
– супастаўляльная работа (тлумачэнне правіла ў падручніках розных аўтараў);
– групавая работа (складанне тэзісаў па вызначанай тэме )і г.д.
Для развіцця пошукавай пазіцыі вучняў адкрывае вялікія магчымасці самастойная работа. Яе каштоўнасць заключаецца ў тым, што яна застаўляе вучняў праяўляць элементарныя даследніцкія ўменні, самастойна весці пошук і вызначыць шляхі рашэння пастаўленай задачы.
Прыцягненне вучняў да даследніцкай дзейнасці на ўроку дае магчымасць ажыццяўляць аператыўны кантроль прамежкавых вынікаў дзейнасці вучняў, дазваляе павысіць тэмп урока, павялічыўшы яго педагагічны эфект. Да таго ж , выкарыстоўваючы такія метады, можа накіраваць увагу вучняў пачатковых класаў на рашэнне больш складаных пытанняў, якія патрабуюць часу і творчага мыслення.
Да даследчай работы неабходна далучаць вучняў зацікаўленых, якія валодаюць аналітычнымі здольнасцямі і крытычным мысленнем. Зразумела, вынік работы паляпшаецца, калі вучань самастойна прымае рашэнне заняцца такім відам дзейнасці. Ствараецца мадэль навуковага пошуку ў школьных умовах. Такая работа прыцягвае вучняў не працэсам, а выконваецца, у першую чаргу, дзеля выніку [2, с.20]. Пры яе фармуліроўцы выкарыстоўваюцца наступныя тэрміны: выявіць, вызначыць, вывучыць, устанавіць.
Нашаму грамадству патрэбны адукаваныя і адораныя людзі, таму менавіта ў пачатковай школе павінны быць створаны належныя ўмовы для таго, каб разгледзець і развіць задаткі і здольнасці маленькіх грамадзян. Задача школы – падтрымаць дзіця, падрыхтаваць глебу для таго, каб гэтыя здольнасці былі рэалізаваны ў жыцці. Настаўнікам неабходна памятаць: у кожнага вучня ёсць пэўныя здольнасці і талент. Дзеці па сваёй прыродзе дапытлівыя, і ўсё што неабходна, каб яны маглі праявіць свой талент, – дык гэта разумнае кіраўніцтва з боку неабыякавых дарослых.
Літаратура:
1. Стак, А.Л. Даследчыя ўменні як фактар павышэння ўзроўню навучання і развіцця вучняў // Народныя асвета.–1999.–№4.–С.19.
2. Иванова, О.В. Исследовательская деятельность младших школьников // Начальная школа.–2007.– № 9.– С.20.
Дата добавления: 2018-02-18; просмотров: 557; Мы поможем в написании вашей работы! |
Мы поможем в написании ваших работ!