Сильная энергетика – сильный Казахстан. 13 страница
Жаһанданудың қазіргі жағдайында жат болып кетудің, өзіндік ерекшелік осалдығының қаупі күшейіп тұр. Тек егемен қазақ мемлекеті – Қазақстан Республикасымен тығыз байланыстың арқасында қауіптің алдын алуға болады. Қазақстан – сақталу орталығы мен қазақ халқының қалқаны. Берілгіштіктің, құрбандықтың және күш-жігердің құнымен қазақ мектептерін, мәдениет ошақтарын, қазақтану орталықтары құрған және құрып жатқан, қазақ балаларына, қыз-бозбалаларына туған тілін үйретіп, қазақ мәдениетін сақтап және дамытып жүрген диаспораның білім беру ошақтары, бұқаралық ақпарат құралдары сияқты құрылымдары ғана терең құрмет пен жоғары бағаға лайықты. Қазақи ерекшеліктің маңызды факторы – ол туған тілі. Жүздеген жылдар бойы тек тіліміз ғана ұлттық сана сезіміміздің арқауы болды. Диаспорада қазақтықты сақтау Қазақстан Республикасының өмірлік құндылықтарынан шығады. Бұның тек диаспораның ғана мәселесі емес екенін анық түсінеміз. Қазақтілі мен қазақи ұлттық сана – қазақ халқының мәңгіліктігінің ең маңызды шарттары. Қазақ отбасының тек қазақша сөйлеуі жайлы халық болып келісіп көрейікші. Қазақ азаматы қазақ тілін асыл етуге, қырағы болуға, саналы болуға және көп тілді біле тұра, жаңа жоғары технологияның қашықтықтан тіл үйрететін мүмкіндігі бола тұра, өз тілін жоғалтып алмауы қажет. Диаспора қазақтарының кей біреулерінің қазақша білмейтіндіктен немесе аз ғана білетіндіктен, кей жерлерде қазақ тілі тек ауызша шектелетіндіктен диаспорада қазақ тілінің сақталуы және таралуы өте өзекті мәселе. Біздің тіліміз – қазақтықты сақтаудың басты қаруы, болмысымыздың тірегі, ұлттық бірліктің маңызды тірегі. Демек, сіздерге көңіл аудара отырып, құрметті шет елдерде тұратын ағайын, тілді таратуға және сақтауға, оқытуға байланысты мәселелерді мақсат етіп алатындарыңызға сенемін. Қазақ мемлекеті осы мәселеде негізін қалаушы рөлді атқаруға тиісті, және біз бар күшімізді Қазақстанның өз университеттерімен, мектептерімен, жеделдетіп оқыту курстарымен туған тілді оқыту орталығына айналуы үшін жұмсаймыз. Қазақ тіліндегі әдеби мұраның жалпыәлемдік мағынаға ие екенін, сонымен қатар мықты қорғанысқа мұқтаж екендігін атап өтуіміз керек. Тек осы мәселе ғана емес, басқа да мәселелер жөнінде мамандар ұсыныстарын тыңдауға дайынмын. Біздің формуламыз нақты: Отанның мол мүмкіндіктері – Қазақ диаспора үшін, Қазақ диаспораның мол мүмкіндіктері – Отан үшін. Адамда Ана мен Отанның дара екендігі – өмір заңы. Отан-ана бізде тек біреу. Қай алысқа кетсек те, Қазақстан біздің келуімізді күтеді. Біздің күшіміздің тек бірлікте екенін әрқашан есте сақтайықшы! Тек бірге болсақ қана мықты Қазақстанды құра аламыз! Жау іздемейтін боламыз! Пікірлестерімізді іздейміз! Бір бірімізді қолдайтын боламыз! Өз өзіне көмектесе алмайтындарға қол ұшын береміз! Біздің тағдырымыз бен Қазақстанның тағдыры – өз қолымызда. Құрметті отандастар! Алға қоюға тиісті басты мақсатымыз – ары қарайғы қайта құрудың, жаңарудың және жаңғырудың курстарын қоғамымыздың, еліміздің барлық азаматтарының жұмылдырылған мақсатына айналдыру. Қазақстан жерінде өмір сүретін әр адамның жасалып жатқанның және жасалуға тиістінің барлығы ол үшін, оның отбасы, балалары үшін, елінің гүлденуі үшін екенін түсінгені өте маңызды. Сондықтан, құқықтық мәдениетті және құқықтық танымды, саяси белсенділікті және азаматтық жауапкершілікті жоғарылатуға күш салуымыз қажет. Ең алдымен, қатаң өмірлік ұстаным мен сенімге ие адамды басқаның еркіне бағындыру және оны жалған жолға бағыттау мүмкін емес. Барлық азаматтарымыз, жаңа өмірге қадам басқан жастарымыз осы қарапайым шындықты түсінеді деген ойдамын. Істің мәні – бұл басты мәселе, құқықтық мемлекеттің маңызды элементі және демократиялық өзгерістер мен қоғам жаңаруының шешуші шарты. Осы бағыттағы істің көпшілігі елдің мемлекеттік, қоғамдық және биліктен тыс құрылымдар, мектептер, оқу орындары арқылы жасалып жатыр. Масштаб, деңгей, сапа және бастысы, осы жұмыстың нәтижелілігі уақыт талабына сай келе бермейтінін мойындау керек. Меніңше, мемлекеттің жетілуі – үздіксіз үрдіс екенін барлығымыз түсінуге тиіспіз. Онда – тек өткен уақыттағы ғана емес, сонымен қатар, бізден алыстап бара жатқан мемлекет құрылуын жақындататын жаңа жасалулар бар, және біз өз болмысымызбен мемлекет құрудың қуанышы мен мәнін түсінеміз. Зияткерлік құндылықтары басым, шарықтап бара жатқан жаһанданудың, әлемдік нарықтағы бәсекенің ғасыры – ХХІ ғасырда өмір сүріп жатырмыз. Жеткен жетістігінде тоқтап қалмай және масайрауға елікпей, өзгергіш әлемнен қалмай келе жатқан, қалыптасқан жағдайға айқын баға беретін, қауіп-қатерді жоюға байланысты қажет шараларды жүргізетін ел ғана ұтады. Сондықтан, елде жүзеге асырылып жатқан реформалардың заң шығарушы, құқықтық және нормативтік базаларын тереңдету және кеңейтуді ұйымдастыру қажет деп санаймын, ең алдымен, мемлекеттік және қоғамдық құрылыс саласында; соттық-құқықтық жүйеде; азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын қамтамасыз ету облысында; сайлау заңнамасының демократиялануы; азаматтық қоғам институттарының қалыптасуы мен нығаюы, және, елде жүргізіліп жатқан нарықтық реформалар мен нарықтық инфрақұрылымның тиімділігін және нәтижелілігін арттыру саласында. Осының барлығы алға қойған мақсатымызға – дамыған демократиялық мемлекеттер қатарына қосылуға, халқымызға лайықты өмір жағдайлары мен әлемдік қауымдастықта лайықты орын алуды қамтамасыз етуге жету үшін қажет. Құрметті достар! Енді сіздермен 2017 жылды қалай атайтынымызды анықтап, ой бөлісу қажет. Бұл сұраққа көшпес бұрын, жаңа аттаған жылға нақты атау беру – шешуі жаңа кезеңде адамдардың ойы мен мүддесін бейнелей отырып, маңызды өмірлік мағынаға ие болатын өте басым мәселелерді анықтаумын тығыз байланысты екенін тағы да нақтылап алайық. Алдымызда көптеген маңызды мәселелер барын ескере отырып, соның ішінде ең маңызды, ең көкейтестісін анықтаймыз, ол – орындауда негізін қалаушы тасы болып саналатын халық пен елдің, адамның мүддесі. Бүгінде өмірге қадам басқан әр адамның мамандыққа ие болуға, өмірде өз орнын табуға, отбасылы болуға ұмтылатынын айту шарт емес. Сонымен қатар, отбасы мәңгілік өмірдің нышаны екендігін де айту шарт емес. Өмірге келген балалар – тегіміздің жалғасы, әр ата-ана өз балаларының болашағы жайлы ойлаумен өмір сүреді. Бүгінде, реформаларымыздың мәні мен мазмұнын білдіретін басты стратегиялық мақсатымыз – мықты әлеуметтік саясаты бар нағыз демократиялы мемлекет құру, халыққа жақсы өмір қамтамасыз ету, отбасы институтын және осы бағыттағы жұмыстың жаңа деңгейге көтерілуін ары қарай нығайту. Осы мәселелердің маңыздылығы мен мәнділігін ескере отырып, елімізде жаңа 2017 жылды отбасы жылы етіп жариялауды ұсынамын. 2017 жылды отбасы жылы деп атаудың терең мағынаға ие болатынына сенімдімін. Халқымыз үшін отбасы, оның құндылықтары әрқашан асыл сипатқа ие, біздің қоғам үшін отбасы әрқашан негізгі буын. Отбасының дені сау болса – қоғамның да денінің сау екенін, елдің де мықты және тұрақты болатынын дәлелдеу қажет емес. Мемлекеттік, мемлекеттік емес және қоғамдық ұйымдармен, қайырымдылық қорларымен бірігіп жасалған және 2017 жылды отбасы жылы деп қабылдауға байланысты қабылданған бағдарламада осы барлық игі ниеттер мен мақсаттар сөзсіз бейнеленеді. Біріншіден, елімізде отбасы институтын дамыту және жүзеге асыруға байланысты қабылданатын заңдарда, ережелер мен нормаларда бүгінгі мен ертеңгі күннің талаптарын бейнелеу, қазіргі заңнамалық актілерге өзгерістер мен толықтырулар енгізу, осы мәселеге байланысты қоғам назарын күшейту қажет. Екіншіден, мықты, дені сау және бақытты өмірдің ең алдымен отбасын құрып жатқан жастардың өздеріне, олардың зияткерлік деңгейлеріне, рухани-адамгершілік қасиеттеріне, отбасы мен қоғам алдындағы жауапкершілікті, борышты сезінулеріне байланысты екендігі – бұлжымас шындық. Өмірге қадам басқан жас отбасыға материалды және моральды көмектесуге, жеңілдіктер мен артықшылықтар беруге, баспанамен қамтамасыз етуге ата-ана ғана емес, алдымен мемлекет және қоғам жауапты. Бүгінде елімізде жас отбасыларға қаншалықты үлкен көңіл бөлініп, қамқорлық көрсетіліп жатқандығы баршамызға жақсы мәлім. Осы жұмыстың тиімділігін ары қарай орталықта, қалада, ауылда кеңейту үшін бізге әлі талай күш жұмсау керек. Осы жауапты істің сәтті орындалуы мемлекеттік органдар жетекшілерінің нақты істеріне, кең жауапкершілікке, түрлі қоғамдық ұйымдарға байланысты. Үшіншіден, отбасын ары қарай нығайту жайлы айта отырып, тағы бір маңызды аспектіге тоқталып кетейін. Отбасы мәселелерінің іске асуы, алдымен, материалды, моральді және бүгінгі таңда маңызды мәнге ие тәрбиелік мәселелерді шешуге байланысты екенін түсінеміз. Ескеретіні, осы мәселелер шешімі өмірлік қиындықтарға берілмей, отбасын сақтау мен нығайтуда тауқымет тартып келе жатқан отбасы тірегі - әйелдерге, қымбатты әпкелерге кең мүмкіндіктер жасаумен байланысты. Отбасына қамқорлық – ол отбасы қамын мойындарына алған әйелдерге деген көмек. Төртіншіден, отбасын – өміріміздің рухани негізінің дамуының, асыл құндылықтарымыздың сақталуының, жоғары адамгершілік қоғамын кеңейтудің, ұлттық менталитетімізге мүлде жат, зиянды әсерлерге қарсы тұруымыздың діңгегі санаймын. Мемлекеттік бағдарламада отбасы институтының білім беру және тәрбиелеу саласымен тығыз қарым-қатынаста болуын анықтау қажет. Құрметті отандастар, достар! Жаңа жылда алға қойылған осындай биік те игі мақсаттарды шешуде мемлекеттік құрылымдар және билік органдарымен бірге әйелдер және жастар ұйымдары, кең қоғам, барлық халқымыз да қатысады деген сенімдемін. Қандай қиын да мазасыз уақытта өмір сүріп жатқанымызды бәріміз де терең түсінеміз. Бірақ, біздің жолымыз қаншалықты қиын да азапты болмасын, таңдаған жолымыздан бұрылмай, өз мақсаттарымызға міндетті түрде қол жеткіземіз деп сенемін. Жаратқанымыз бізді түрлі қауіп-қатерден сақтап, бізге осы жолымызда демеу болсын! Еліміз жасасын! *** Құрметті отандастар! Бүгін біздің тақырыбымыз спорт болмақ, бірақ әдеттегідей мен алдында өз ойларыммен бөлісейін. Мен мысалы қашан айттым әуе кодексін дайындау керек деп, ешкім ештеңке істемейді, көлік және коммуникациялар министрлігі отыр, үкімет отыр, ешкімге ештеңке керек емес, ал бұл өте маңызды құжат қой, бұл жолаушылардың қауіпсіздігін қамтамасыз ететін құжат. Не болмаса мен ұсыныс жасадым алғашқы жұмыс орын туралы заңды дайындау керек деп, окінішке орай қайтадан бәрі тыныш отыр. Міні күштеп жасатқызуға өкінішке орай менде билік жоқ, әрине ештеңке әзірленбейді, баяғы жартас сол жартас. Кәзір мысалы ойлаймын бізге Қазақстанды қорғау жоспары керек деп, бұл өте маңызды құжат, бірақ кімге айтамын менде билік жоқ, мамандар отыр, бәрі отыр, қалай біз дамыған ел боламыз. Өзім ойлаймын еліміздің қауіпсіздік тұжырымдамасын әзірлеу керек деп, бұл да өте керекті һәм маңызды құжат, ешкім бас қатырмайды, мемлекеттік тіл туралы заң керек деп едім ешкім қыстырмайды. Сонда не бұның бәрін мен істеуім керек пе, менің уақытым тығыз әр салаға жетпейді. Міні қолымыз қысқа болғандықтан елімізді дамытайын десек дамыта алмаймыз. Менің ойымша, біз ата заңымызға біраз толықтырулар еңгізуіміз керек, мәселен осындай Қазақтар Қазақстан Республикасының азаматтығын оңайлатылған тәртібімен алады, бұл сөздер арменияның ата заңында бар. Не болмаса осындай толықтыруды ата заңымызға еңгізуге болады - Қазақстан Республикасы шетелде туратын қазақтарға ана тілін, ұлттық мәдениетін, ұлттық болмысын сақтауға көмектеседі, бұндай сөздер Татарстанның ата заңында бар. Ата заңымызға тағы осындай толықтыруды еңгізуге болады ол мынандай: Қазақ тілі қазақ халқының ұлттық сана сезімінің түп тамыры. Қазақ тілді сақтау және дамыту Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдарының ең негізгі міндеті. Осындай толықтыруларды ата заңымызға еңгізу керек. Мен тіпті ойлаймын шетелдегі қандастарымыздың арасында белсенділерге, жетекшілерге Қазақстан Республикасының құрметті консулы атағын беру керек деп. Мысалы, БҰҰ-да мысалы киножұлыздарға бейбітшіліктің құрметті елшісі деген атағы беріледі, сонымен қатар бірақ құқықтар беріледі. Неге біздің шетелдегі қандастарымыздың жетекшілеріне бұндай атақ бермеске. Бұл біздің шетелдегі қандастарымызбен байланысты нағайтатын шара болар еді. Эх әттең қолымызда билік жоқ, әйтпесе қазақ халқына мен күндіз түні жақсылық істей беретін едім, игі бастамаларын жүзеге асырып. Инновациялық, дамыған қазақ елі өзінен өзі пайда болмайды, ешкім бізге әкеліп бермейді бұл мемлекетті біз өзіміз құрауға міндеттіміз құрметті отандастар. Ал елімізді дұрыс жолға салу үшін біз ғылымға сүйенуіміз керек. Дамыған ұлттық мемлекетті біз ғылым арқылы құруымыз керек. Сондықтан еліміздің әрбір адал ұлы өзінің білім деңгейін ұздіксіз көтеріп турып, осы білімге сүйеніп еліміз үшін, жарқын болашағымыз үшін шабытты еңбек ету керек деп білемін. Бірінші саясат сосын экономика деп айтылып жүр. Менің ойымша бірінші отаншылдық сосын экономика содан кейін саясат жүреді. Отанды шексіз сүю міні елдің ең басты байлығы. Ал Экономика адамдардың өмірін ұйымдастыратын құрал. Экономикалық модель қоғамдық көзқарасына және идеологиясына байланысты, оны билік жүзеге асырады. Бұрын социалистік экономикалық модель халыққа жұмыс істеген, кәзір либералдық әрі нарықтық экономикалық модель күшігірім топқа және шетелдіктерге жұмыс істеуде. Ал бұндай экономикада үздіксіз дағдарыстар болады, яғни біздің ұлттық мүдделерімізге сәйкес емес деп білемін.
Дата добавления: 2018-05-02; просмотров: 211; Мы поможем в написании вашей работы! |
Мы поможем в написании ваших работ!