Негізгі микросхема дегеніміз не? 22 страница
Telnet – алыстатылғанқатынаспрограммасы. TELNET протоколыныңкӛмегіменИнтернеттежұмысістейтінбасқаесептеужүйесінешығуғамүмкін дікберетінпрограмма. Бұл программа екі компоненттен тұрады: клиент-компьютерінде орындалатын клиент - программасы, және сервер –компьютерінде орындалатын сервер
- программасы.
Клиент - программасы функциялары:
• сервермен байланыс орнату;
• абоненттен кіріс деректерді алу, оларды стандартты форматқа келтіріп серверге жіберу;
• сұраныс нәтижесін стандартты форматта серверден алу және пайдаланушыға ыңғайлы форматта оны қайта форматтау. Сервер - программасы функциялары:
• Стардартты түрде сұранысты күту;
• Осы сұранысқа қызмет кӛрсету;
• Клиент – программасына нәтижені жіберу. Telnet — Интернетпен байланыстың қарапайым және әмбебаб құралы болып табылады.
|
|
|
Ftp файлдарды жіберу программасы. FTP (Fіle Transfer Protocol — ―файлов жіберу протоколы‖) протоколының кӛмегімен Интернеттегі файлдардың кӛшірмесін бір жерден екінші жерге ауыстырады. Жалпы пайдалану файлдары бар компьютерлерді, FTP-серверлер деп атайды. Интернетте 10 Терабайттан артық тегін файлдар мен программалар бар.
Электрондық пошта (Electronіc maіl, англ. maіl — пошта, қысқ. E-maіl, ―и-мэйл‖ деп оқылады). Электронды пошта желілері мен Интернет ішіндегі мәтіндік хабарламаларды жеткізу үшін арналған. Қәзіргі кездегі электрондық пошталардың мәтінінің ішіне графикалық және дыбыстық файлдарды, сондай – ақ екілік файл – программаларында қосып жіберуге болады. Электронды поштаны қолданатын әрбір абонентке ӛзіндік дербес пошталық адрес беріледі. Оның форматы келесі түрде болады: <пайдаланушы аты> @ < пошталық сервер аты>. Мысалы: earth@space.com, мұндағы earth — пайдаланушы аты, space.com
|
|
|
— компьютер аты, @ — ―коммерциялық эт ‖ бӛлуші символ. E-Maіl арқылы түсетін хабарламалар , компьютерде арнайы ―пошталық‖ алушыға бӛлінген дискілік аймақ жадысында сақталады (оның ―пошталық жәшігі‖), оны ол арнайы клиент – программасының кӛмегімен оқы алады. Ал хабар жіберу үшін абоненттің электрондық адресін білу керек. Сапалы түрде жіберген жағдайда электронды хат дүние жүзінің кез – келген жеріне жетеді. Usenet (от Users Network) телеконференция жүйесі. Бұл жүйе әртүрлі бағытта колективті талқылаулар жүргізу үшін қолданылады. Usenet –тің қәзіргі кезде мыңдаған дискуссиялық топтары(NewsGroups) бар, олардың әрқайсысының тақырыптары
болады. Яғни телеконференциялар бірнеше топтарға бӛлінеді:
• news — телеконференция жүйесіне қатысты сұрақтар;
• comp — компьютерлер және программлық қамтама;
• rec — сауықтар, хобби және ӛнер;
|
|
|
• scі — ғылыми - зерттеу қызтеті және қосымшалар;
• soc — әлеументтік сұрақтар;
• talk — әртүрлі талас жүргізілетін сұрақтар дебаты;
• mіsc —барлық қалғандары. Интернет желісіндегі ақпаратты іздеу жүйесі Интернетте кез – келген тақырыптағы ақпараттар кӛрсетіледі. Бірақ одан ақпаратты табу оңай жұмыс емес. Содықтан Интернеттен жаңа ақпаратты тез алу үшін ақпаратты іздей жүйесі ӛңделген. Интернеттен ақпаратты іздеу жүйесінің барлығы арнайы бӛлінген компьютерлердегі мықты жабдықталған каналдармен жабдықталуы керек. Олар бір минут ішінде тегін мыңдаған клиенттерге қызмет кӛрсетеді. Іздеу жүйелерін екі топқа бӛлуге болады:
|
|
|
• адам – редакторлармен қалыптастырылатын пәндік каталогтар;
• адам кӛмегінсіз компьютердің арнайы программаларымен қалыптастырылатын автоматты индекстер.
Пәндік каталогқа негізделген жүйелер. Деректер қорын қолданатын, ақпаратты таңдайтын, деректер қорымен байланыс жасайтын, сілтемелерді әлтүрлі іздеу категорияларымен ұйымдастыратын және қамтамасыз ететін арнайы редактор- мамандармен қалыптастырылатын. Пәндік каталогы бар компаниялар WWW-cерверлер мен басқа да желілік ресурстарды каталогтарға орналастыра алады және дүние жүзіне тарата алады. Мұның арқасында клиент ақпараттарын жаңалай отырып ӛзінің каталогтар тармағын құра алады. Ол тармақтың жоғарғы деңгейінде ―бизнес‖, ―ғылым‖,
―ӛнер‖сияқты элементтер болуы мүмкін. Осындай жұмыстың барысында олар үлкен кӛлемдегі деректер қорымен жұмыс істей алады. Автоматты индекстер. Оларды айта кетпеуге болмайды. Кілттік сӛз арқылы бір деректер қорынан бірнеше секунд ішінде Интернет желісінің WWW- парақтарының барлығын қарап шығуға, іздеу жүргізуге мүмкіндік береді. Автоматты индекс үш бӛліктен тұрады:
• робот - программалары;
• осы роботпен жиналатын деректер қоры;
• пайдаланушы жұмыс істейтін осы базадағы іздеу интерфейсі. Бұл барлық компоненттер адам кӛмегінсіз жұмыс жасайды.
Тәжірибелік сабақ-13.Ақпаратты ӛңдеудің технологиялық амалдары.
Орталықтандырылған және орталықтандырылмаған ақпаратты ӛңдеу.
 |
Тәжірибелік сабақ-14.Мәліметтер қорын басқару жүйесі Ақпаратты ӛңдеу құралдары.
Мәліметтер қоры (МҚ) - ӛзара байланысқан мәліметтердің интеграцияланған (шоғырланған) жиынтығы, ол нақты бір аймаққа, ұжымға немесе қолданбалы есептерге құрылады. Мәліметтер қоры үлкен кӛлемдегі құрылымдық мәліметтерді сақтауға арналған, МҚ-мен жұмыс істеудегі негізгі операциялар:
• Мәліметтерді енгізуді ұйымдастыру;
• Мәліметтерді қарап шығу;
• Мәліметтерді сұрыптау және сүзгілеу;
• Қорытынды шығару.
Мәліметтер қорымен жұмыс жасауды жеңілдету мақсатында мәліметтер қорын басқару жүйесі – МҚБЖ (СУБД) автоматтандырылған жүйесі қолданылады. Мәліметтер қорын басқару жүйесі - жаңа мәліметтер қорын құруға, оны мәліметтермен толтыруға, оның мазмұнын редакциялауға, оларды реттеуге арналған бағдарламалық құралдар кешені. МҚБЖ ӛзінің құрылымында тек қана мәліметтерді сақтап қоймай, сонымен қатар түрлі амал-әдістерді де сақтайды. Ал олардың арқасында пайдаланушымен немесе басқа да бағдарламалық – аппараттық кешендермен байланыс түзіледі. Мәліметтер қоры деп - объектілердің жағдайын және олардың қатынасын қарастырып отырған мамандық саласында кӛрсететін белгілі бір атауы бар ақпараттар жиынын айтады.
Ақпарат дегеніміз - әр түрлі объектілерден, процесстерден шығатын мәліметтер жиыны.
Мамандық саласына сәйкес ақпараттың ӛте үлкен кӛлемін тез арада ӛңдеп, пайдалану қажет болған жағдай - ақпараттық процесстерді автоматтандыруды, яғни мәліметтерді жинау, тасымалдау, сақтау, т.с.с. мәліметтер қорымен жұмыс істеуді қажет етеді. Мәліметтер қорын басқару жүйесі арқылы мәліметтер қорымен жұмыс атқару - автоматтандырылған ақпараттық жүйені құруды талап етеді (10-сурет).
Мәліметтер қорының құрылымына қойылатын талаптар:
ü мәліметтер қорының бірінші қатарында қайталанбайтын ӛріс атаулары орналасуы тиіс;
ü мәліметтер қорының қалған қатарлары бос болмай, онда жазбалар орналасуы тиіс;
ü ӛріс бойымен орналасқан мәліметтер біртектес болуы тиіс, яғни олар тек сандардан немесе тек мәтіндерден тұруы тиіс;
ü кез-келген мәліметтер қорымен атқарылатын негізгі жұмыс - оның құрамынан белгілі бір критерийлерге (айрыкша белгілерге) байланысты кажетті ақпаратты іздеп табу.
Мәліметтерді және олардың арасында байланыстарды ұйымдастыру модельдері:
иерархиалық, реляциялық және тораптық модельдер болып үшке бӛлінеді.
Иерархиялықмәліметтер қорында жазба элементтері реттеліп жазылады да, оның бір элементі негізгі, қалғандары бағыныңқы элементтер деп есептеледі, мұнда элементтер нақты тізбек бойынша сатылы түрде реттеліп қойылады. Берілген мәліметтерді іздеп табу саты бойынша тӛмен бағытта жүргізіледі, мысалы Norton Commander бағдарламасындағы каталогтар, білім жүйесіндегі иерархиялық кластар тізімі, т.б.
Реляциялықмәліметтер қоры - кесте түрінде дайындалған шамалар. Мәліметтердің реляциялық моделінің концепциясын 1970 жылы мәліметтер қорын басқару жүйесін зерттеу облысының белгілі маманы Е.Ф.Кодд ұсынған. Реляция сӛзі ағылшынның relation – қатынас сӛзінен алынған. Шынында да реляциялық моделдің негізі кестелер арқылы кӛрсетілген қатынастардантұрады. Коддтың дәлелдеуі бойынша қатынастардың жиыны ӛмірдегі объектілер туралы мәліметтерді сақтау үшін
және оларды ӛзара байланыста ұстау үшін пайдаланылады. Реляциялық мәліметтер қорында белгілі бір ӛріске пайдаланылатын мәндер жиыны домендеп аталады.
Мәліметтер қорының құрылымының негізін кестелерқұрайды. Кесте - баған
және қатардантұрады. Кесте бағанын құрайтын жазба элементтері ӛрісдеп аталады.
Ӛрістің негізгі ерекшелігі – бір ӛріс элементтері бірдей типті етіп құрылады, мысалы, сандық немесе символдық. Мұндай мәліметтер қорында кестелерді байланыстырып, олардың кейбір ӛрістері арқылы түрлі жаңа кестелер құруға болады. Мұндай кестелерді сұраныстар деп атайды. Реляциялық мәліметтер қорын құру және онымен жұмыс істеуді басқару үшін кӛптеген арнайы бағдарламалар дайындалған, олар: dBASEII - dBASEIV, FoxPro, Clipper, Access, т.б. Олардың бәрін де мәліметтер қорын басқару жҥйесідеп атайды.
Мәліметтер қоры (МҚ) - ӛзара байланысқан мәліметтердің интеграцияланған (шоғырланған) жиынтығы, ол нақты бір аймаққа, ұжымға немесе қолданбалы есептерге құрылады. Мәліметтер қоры үлкен кӛлемдегі құрылымдық мәліметтерді сақтауға арналған, МҚ-мен жұмыс істеудегі негізгі операциялар:
• Мәліметтерді енгізуді ұйымдастыру;
• Мәліметтерді қарап шығу;
• Мәліметтерді сұрыптау және сүзгілеу;
• Қорытынды шығару.
Мәліметтер қорымен жұмыс жасауды жеңілдету мақсатында мәліметтер қорын басқару жүйесі – МҚБЖ (СУБД) автоматтандырылған жүйесі қолданылады. Мәліметтер қорын басқару жүйесі - жаңа мәліметтер қорын құруға, оны мәліметтермен толтыруға, оның мазмұнын редакциялауға, оларды реттеуге арналған бағдарламалық құралдар кешені. МҚБЖ ӛзінің құрылымында тек қана мәліметтерді сақтап қоймай, сонымен қатар түрлі амал-әдістерді де сақтайды. Ал олардың арқасында пайдаланушымен немесе басқа да бағдарламалық – аппараттық кешендермен байланыс түзіледі. Мәліметтер қоры деп - объектілердің жағдайын және олардың қатынасын қарастырып отырған мамандық саласында кӛрсететін белгілі бір атауы бар ақпараттар жиынын айтады.
Ақпарат дегеніміз - әр түрлі объектілерден, процесстерден шығатын мәліметтер жиыны.
Мамандық саласына сәйкес ақпараттың ӛте үлкен кӛлемін тез арада ӛңдеп, пайдалану қажет болған жағдай - ақпараттық процесстерді автоматтандыруды, яғни мәліметтерді жинау, тасымалдау, сақтау, т.с.с. мәліметтер қорымен жұмыс істеуді қажет етеді. Мәліметтер қорын басқару жүйесі арқылы мәліметтер қорымен жұмыс атқару - автоматтандырылған ақпараттық жүйені құруды талап етеді (10-сурет).
Мәліметтер қорының құрылымына қойылатын талаптар:
ü мәліметтер қорының бірінші қатарында қайталанбайтын ӛріс атаулары орналасуы тиіс;
ü мәліметтер қорының қалған қатарлары бос болмай, онда жазбалар орналасуы тиіс;
ü ӛріс бойымен орналасқан мәліметтер біртектес болуы тиіс, яғни олар тек сандардан немесе тек мәтіндерден тұруы тиіс;
ü кез-келген мәліметтер қорымен атқарылатын негізгі жұмыс - оның құрамынан белгілі бір критерийлерге (айрыкша белгілерге) байланысты кажетті ақпаратты іздеп табу.
Мәліметтерді және олардың арасында байланыстарды ұйымдастыру модельдері:
иерархиалық, реляциялық және тораптық модельдер болып үшке бӛлінеді.
Иерархиялықмәліметтер қорында жазба элементтері реттеліп жазылады да, оның бір элементі негізгі, қалғандары бағыныңқы элементтер деп есептеледі, мұнда элементтер нақты тізбек бойынша сатылы түрде реттеліп қойылады. Берілген мәліметтерді іздеп табу саты бойынша тӛмен бағытта жүргізіледі, мысалы Norton
Commander бағдарламасындағы каталогтар, білім жүйесіндегі иерархиялық кластар тізімі, т.б.
Реляциялықмәліметтер қоры - кесте түрінде дайындалған шамалар. Мәліметтердің реляциялық моделінің концепциясын 1970 жылы мәліметтер қорын басқару жүйесін зерттеу облысының белгілі маманы Е.Ф.Кодд ұсынған. Реляция сӛзі ағылшынның relation – қатынас сӛзінен алынған. Шынында да реляциялық моделдің негізі кестелер арқылы кӛрсетілген қатынастардантұрады. Коддтың дәлелдеуі бойынша қатынастардың жиыны ӛмірдегі объектілер туралы мәліметтерді сақтау үшін және оларды ӛзара байланыста ұстау үшін пайдаланылады. Реляциялық мәліметтер қорында белгілі бір ӛріске пайдаланылатын мәндер жиыны домендеп аталады.
Мәліметтер қорының құрылымының негізін кестелерқұрайды. Кесте - баған
және қатардантұрады. Кесте бағанын құрайтын жазба элементтері ӛрісдеп аталады.
Дата добавления: 2018-02-15; просмотров: 571; Мы поможем в написании вашей работы! |
Мы поможем в написании ваших работ!