Негізгі микросхема дегеніміз не? 20 страница



6 3 2
1 2 1
  1  

 

0,625 * 2=1,250 бүтін бӛлігі 1-ге тең; 0,250 * 2=0,500 бүтін бӛлігі 0-ге тең; 0,500 * 2=1,000 бүтін бӛлігі 1-ге тең;

 

Соңғы бӛлшектің бӛлшек бӛлігі 0-ге тең ауыстыру аяқталды. Ақырғы ондық бӛлшекті екілік жүйеге ауыстыру кезінде периодты бӛлшек алынуы мүмкін.

Мысалы:

0,3 * 2=0,6 бүтін бӛлігі 0-ге тең; 0,6 * 2=1,2 бүтін бӛлігі 1-ге тең; 0,2 * 2=0,4 бүтін бӛлігі 0-ге тең; 0,4 * 2=0,8 бүтін бӛлігі 0-ге тең; 0,8 * 2=1,6 бүтін бӛлігі 1-ге тең;

0,6 * 2=1,2 бүтін бӛлігі 1-ге тең; және т.с.с Жауабы: 0,310=0,0(1001)

1.1- кесте. Екілік сандарды сегіздік және он алтылық жүйеге аудару кестесі

САНАУ ЖҤЙЕСІ 10 2 8 16

 

 

САНДАРДЫҢ САНАУ ЖҤЙЕЛЕРІНДЕ

ЖАЗЫЛУЫ

0 0 0 0
1 1 1 1
2 10 2 2
3 11 3 3
4 100 4 4
5 101 5 5
6 110 6 6

 

7 111 7 7
8 1000 10 8
9 1001 11 9
10 1010 12 A
11 1011 13 B
12 1100 14 C
13 1101 15 D
14 1110 16 E
15 1111 17 F

 

Екілік сандарды сегіздік және он алтылық жүйеге аудару үшін - бүтін және бӛлшек бӛліктерге бӛліп тұрған үтірдің оң жағы мен сол жағындағы сандарды триадаларға (үш разрядты сан) немесе тетрадэлерге (төрт разрядты сан) бӛліп-бӛліп жазады, содан кейін әрбір триаданы немесе тетрадэні санау жүйелерінің арасындағы сәйкестілік кестесіндегі эквивалентті санмен алмастырады, мысалы:

1111101,010112 = 1 111 101, 010 112=175,268

Сегіздік және он алтылық сандарды екілік жҥйеге аудару.Сегіздік және он алтылық сандарды екілік жүйеге аудару үшін сандағы әрбір цифрды санау жүйелерінің арасындағы сәйкестілік арқылы оған эквивалентті триада немесе тетрадэмен алмастырса болғаны, мысалы:

2376,5328=010 011 111 110, 101 011 0102

Сегіздік жүйедегі сандарды он алтылық жүйеге аударуды екілік санау жүйесінің кӛмегімен орындауға болады, мысалы:

567,5618 = 101 110 111, 101 110 0012=101110111,101110012 =

0001 0111 0111, 1011 10012 = =177,В916

Бір жүйедегі сандарды басқа жүйеге аудару

Мақсаты:Санау жүйесінің сандарды жазуға арналған ережелерін пайдаланып, бір жүйедегі сандарды басқа жүйеге аудару мен түрлі жүйеде арифметикалық операцияларды орындауды меңгеру.

Тапсырмалар

1-тапсырма

Берілген санды полином түрінде (1-формула) жазыңыз:

1.    37210 8. 2669,78710
2. 41810 9. 9,1710410
3. 76410 10. 0,003210
4. 241310 11. 2,358910
5. 189610 12. 48,96510
6. 374510 13. 56,89710
7. 2154310 14. 99,7810

2- тапсырма

Бүтін ондық сандарды екілік санау жүйесіне ауыстырыңыз:

1. 52310 8. 72510
2. 25010 9. 42910
3. 58310 10. 7810
4. 72810 11. 25910
5. 31510 12. 72510
6. 18110 13. 45710
7. 17610 14. 48910

3- тапсырма

Ондық бӛлшектерді екілік санау жүйесіне ауыстырыңыз: 1.  0,72810                                                 6. 37,2510


2. 450,40610 7. 206,12510
3. 183,24110 8. 0,78910
4. 0,72910 9. 20,10310
5. 315,07510 10. 8,8310

4- тапсырма

Ондық сандарды сегіздік санау жүйесіне ауыстырыңыз: 1.  32210= 6. 700610=

2. 52410 = 7. 12510=

3. 283,24510 = 8. 22910=

4. 42810 = 9. 8810 =

5. 315,07510 = 10. 37,2510=

5-тапсырма

Берілген санды полином түрінде (1-формула) жазыңыз:1. 110101012=                                              6. 1101,011=

2. 111110102=                                                             7. 0,1001012=

3. 101010112=                                                             8. 11,101012=

4. 111001012=                                                             9. 111,101002=

5. 111010012=                                                         10. 101,100012=

6-тапсырма

Сандарды екілік санау жүйесінен сегіздік санау жүйесіне аударыңыз: 1.  111101100112=                                        6. 1101010,11002=

2.  1101101012=                                      7. 1010110,01012=

3. 1101001102=                                               8. 11010,011012=

4. 101001102=                                                         9. 1000,11012=

5. 10000112=                                               10. 11101,0012=

7-тапсырма

Сандарды екілік санау жүйесінен 16-қ санау жүйесіне аударыңыз:

1.  1111101010102=            6. 101010101,110012=

2.  11010101001112=      7. 101010101,10101012=

3. 100011101012=8. 1010111,010102=

4. 10100110112=9. 11111,110002=

5.  10010100112=  10. 101,10110112

8-тапсырма

Екілік сандарды қосыңыз:

1. 0110+0110=                  6. 1101+0110=

2. 11001+10111=                                  7. 1010+011=

3. 10001+11101=  8. 10111+1011=

4. 11001+11100=  9. 111010+1110=

5. 11000+11101=  10. 110011+100011=

9-тапсырма

Екілік сандарды азайтыңыз: 1.  11010-01101=       5. 10111-1001=

2.  1101-0110=                 6. 111011-11001=

3.  1101-111=                   7. 10111-11100=

4.  10001-1011=   8. 11110-1001=

10- тапсырма

Екілік сандарды кӛбейтіңіз:

1. 1011´110=                    6. 1101´101=

2. 11001´111=                              7. 1010´101=

3. 0101´10=                      8. 10001´111=

4. 1000´101=                    9. 1110´1001=


5. 10111´1100=                            10. 11011´100=

11-тапсырма

Екілік сандарды бӛліңіз:

1. 1011:10=                           5. 1101:101=

2. 11001:11=                                 6. 1010:101=

3. 0101:10=                                                     7. 10001:111=

4. 1000:10=                                                     8. 1110:10=

12- тапсырма

Сегіздік сандарды екілік санау жүйесіне аударыңыз:

1. 4368=                                                                      6. 15,4238=

2. 16748= 7. 24,558=

3. 60748= 8. 73,238=

4. 12548= 9. 124,328=

5. 56778=                       10. 364,458=

13-тапсырма

Сегіздік санау жүйесіндегі сандарды ондық санау жүйесіне ауыстырыңызар: 1)  1248=                                                6) 44078=

2) 578=                                                 7) 35568=

3)  7068=                                                8) 67548=

4)  2358=                                                 9) 37018=

5)  6638=                                       10) 55648=

14-тапсырма

Сегіздік санау жүйесіндегі сандарды екілік санау жүйесіне ауыстырыңыз: 1)  458=           6) 3658=

2)  738=     7) 3218=

3)  358=     8) 2578=

4)  618=     9) 6528=

5)  728=     10) 2348=

15- тапсырма

Он алтылық санау жүйесіндегі сандарды ондық санау жүйесіне ауыстырыңызар: 1) 18D16=                         6) 9A0716=

2) 35E916=                                                    7) 38EE16=

3) 73AD16=                                                  8) D79816=

4) 23E16=                           9) 3F9116=

5) 9A316=                                          10) 5FF916=


Тәжір.сабақ 11.Қолданбалы программалар пакеті және автоматтандырылған жұмыс орны. Біріктірілген пакеттер мен маманның қызметін қамтамасыз ететін технологиялық құралдар.

3 БАҒДАРЛАМАЛЫҚ ЖАБДЫҚТАМА

Жҥйелік бағдарламалық жабдық

Құрылғыларды бір-бірімен байланыстыратын жүйелер мен сигналдарды, пайдаланушы адам мен компьютердің қарым-қатынасын, техникалық, бағдарламалық құралдар жиынтығын және техникалық ӛзара келісімдерді интерфейс(inter- ӛзара, face-бет) деп атайды.

Бағдарлама- магниттік тасымалдаушыда (дискіде) файл түрінде сақталып, әрбір адамның командасы бойынша компьютер жадына жүктеліп, орындауға арналған машина тіліндегі нұсқаулар жиыны. Кӛптеген мәселелер ӛзара байланыста бір-бірімен біріге отырып жұмыс істейтін бағдарламалық жабдықтардың кӛмегімен шешіледі.

Дербес компьютерде пайдаланылатынбағдарламалық жабдықтама -ақпараттық технологиялардың елеулі бір бӛлігі, ол сервистік бағдарламалар мен жүйелік бағдарламалардан және қолданбалы бағдарламалар дестесінен тұрады (3.1- сурет).

 

3.1-сурет. Б
жабд
ғдарламалы
қтам
құры
ымы
Жүйелік бағдарламалар - аппараттық жабдықтардың жұмысын басқарып, тұтынушыны қажетті бағдарламалармен байланыстырады.

Жүйелік бағдарламаларды бірнеше топқа жіктеугеболады, олар:

1) операциялық жүйелер мен операциялық жүйе қоршаулары;

2) драйверлер, утилиттер, антивирустық бағдарламалар;

3) сервистік бағдарламалар;

4) диагностика және бақылау бағдарламалары;

5) жүйелік программистердің аспаптық жабдықтары.

Драйверлер.Компьютердің ішкі және сыртқы құрылғыларының арасында мәліметтерді алмастыру драйверлердеп аталатын арнайы бағдарламалар арқылы орындалады (driver-жүргізуші, басқарушы). Әр сыртқы құрылғының ӛз жұмысын басқаратын арнайы бағдарламасы - драйвері бар.

Утилиттер.Белгілі бір қосымша қызмет атқаруға керекті бағдарламалар тобы

утилиттер болып табылады. Оларға мысал ретінде антивирустық бағдарламаларды,


мәліметтерді архивтеу бағдарламаларын, компьютердің жұмыс істеу қабілетін (диагностика) тексеретін бағдарламалар - тест бағдарламаларын айтуға болады.

Сервистік бағдарламалар- әрбір адамның операциялық жүйемен жұмыс істеуін жеңілдететін бағдарламалар тобы.

 

Қолданбалы бағдарламалар дестесі

Қолданбалы бағдарламалар дестесі - белгілі бір мақсатта пайдаланатын бағдарламалық жабдық және әмбебап бағдарламалық жабдық болып екіге бӛлінеді. Белгілі бір мақсатта пайдаланылатынбағдарламалық жабдықәр адамның нақты есептерін шығаруға арналған, сондықтан оны пайдалану аймағы да шектеулі, мұндай бағдарламаларды тұтынушы жасайды немесе қажетінше маман бағдарламалаушылар жасап береді.

Әмбебап бағдарламалық жабдықтек бір есепті шығарып қана қоймай, белгілі бір мамандық саласында есеп жұмыстарын түгел автоматтандыруды, немесе ақпараттың белгілі бір түрлерін ӛңдеуді түгел қамти алады. Әртүрлі ақпараттарды ӛңдеуге мүмкіндік беретін әмбебап бағдарламалық жасақтың негізгі түрлері мыналар:

- мәтін редакторлары;

- графикалық редакторлар;

- электрондық кестелер;

- оқыту және ойын бағдарламалары;

- ақпараттық жүйелер және т.б.

Мәтіндік редакторларэкранда мәтіндерді түзетуге, қателерін уақытында табуға, абзацтардың сол жақ, оң жақ шеттерін туралауға, мәтіндерді дискілерде ұзақ уақыт сақтап, қажет болғанда бірден тауып алуға, бірнеше алфавитті (латын, орыс, қазақ т.б.) қатар пайдалануға, құжаттарды қағазға бірнеше дана етіп басып шығаруға мүмкіндік береді. Кең тараған мәтін редакторларына Місrosoft Word, РаgеМаkег, Word Реrfect т.б. жатады.

Графикалық редакторларграфикалық ақпаратты дайындау мен ӛңдеуге арналған бағдарлама болып табылады. Олар ӛмірде жиі кездесетін есептеу нәтижелерін график түрінде шығаруда ӛте ыңғайлы, сол сияқты графикалық редакторлар бейнелерді әртүрлі етіп - схемалар, сызбалар, суреттер түрлерінде бере алады. Күрделі графикалық бейнелер тұрғызу кезінде түрлі-түрлі фигура мен контурларды пайдаланып, әрқайсысын әртүрлі түстерге бояуға да болады. Осындай мүмкіндіктері бар графикалық редакторларға: MS Раіnt, Соrеl Drаw, Photo Shop, Auto Cad т.б. жатады.

Электрондық кестелер жҥйесіұяшықтар арқылы жұмыс істейді, ақпаратты оларға пернелер кӛмегімен енгізу арқылы немесе формулалар ӛрнегін есептеу нәтижесі бойынша компьютерге жазылады. Мұнда кестелік мәліметтерді түзету, оларды дискілерде жазып сақтау, түрлендіру, қағазға басып алу сияқты кӛптеген ӛрнектер ӛте жылдам орындалады. Кең тараған электрондық кесте жүйелеріне Suреr Саlс, Quatro Рго, MS Ехсеl сияқты бағдарламалар жатады.


Дата добавления: 2018-02-15; просмотров: 640; Мы поможем в написании вашей работы!

Поделиться с друзьями:






Мы поможем в написании ваших работ!