Негізгі микросхема дегеніміз не? 11 страница



«Нолидж»,                                                                                                                     2000г.

4.Гофман И. Э., Хомоненко А. Д. Delphi5. –СПб.: БХВ-Санкт-Петербург. 2000г. 5.Томас Коннолли, Каролин Бегг, Анна Страган. Базы данных: проектирование, реализация и сопровождение. Теория и практика, 2-е изд.: Пер. с англ.: Уч. пос: — М.: издательский                                                дом                          «Вильямс»,                         2000г. 6.Александровский А.Д., Шубин В.В. Delphi для профессионалов. Опыт практического применения.-М.:ДМК, 2000г. (серия «для программистов»).

 

 

Дәріс-14. Интернет коммуникациясының моделі.

Коммуникацияның Pull- және Push-моделі. Интернет сервисінің коммуникациялық сипаттамалары

Интернет коммуникациялық сипаттамаларын қарастырайық. Дәстүрлі коммуникациялық модель негізінде "бірге бір" ережесі жүреді. Коммуникациялық құрылымға байланысты ақпарат статикалық (мәтін, графика) және/немесе динамикалық (аудио, бейне, анимация) күйінде кӛрсетіледі.

Бұл модельден ерекше Интернет негізінде екі басқа принциптер жатыр. Біріншіден, Байланысқа ӛз үлесін қосатын Интернетке коммуникация кезінде оның арнасы арқылы ӛтеді. Бұл модель бастапқы байланыс жіберуші мен қабылдаушы арасында емес, негізінде қолданушы мен коммуникациялық ортадағы бір кеңістік арасында болатынын кӛрсетеді, сонымен байланыстың екі қатысушысы да жіберуші де, қабылдаушы да болып табылады.

Интернет ӛзімен әрбір желі абоненті басқа абоненттерге немесе топтармен топ атымен немесе ӛз атымен хабарласа алтын «кӛпке кӛп» кӛп бағыттылы коммуникациялық модельді кӛрсетеді. Бұл модельде коммуникация құралы болып таратылған компьютерлік желі айтылады, ал ақпарат гипермедиялық түрде кӛрсетілуі мүмкін. Бұл модель интерактивті байланыс Интернеттің басқа қолданушыларымен қатар ортаның ӛзімен де бола алатынын, тіпті соңғы байланыстың соңғы түрі басымдылық кӛрсететінін білдіреді.Осындай байланыстың бар болуынан ақпарат жіберуші құралы кейде оның қолданушысы да бола алады. Бұндай модельде ақпарат және мазмұн жіберушіден қабылдаушыға беріліп қана қоймай, ортаның ӛзі де оның қатысушыларымен де құрылады.

Интернет ортасының моделі ашық кӛрсетілген кері байланыстарды кӛрсеткенде, жалпы коммуникацияның дәстүрлі әдістері үшін коммуникациялық модельде кері байланыс контуры болмайды. Тұтұнушымен кері байланысты жүзеге асыруға мысал ретінде электронды почтаны, қолданушылар тіркеу туралы мәліметтер, "cookie" файлдары, Web-серверлерде жазылу немесе тіркелу. Кері байланыстың болуы ӛзара байланыстың коммуникациялық әдістерін қолдану тиімділігін және ішкі және сыртқы ортада болатын оқиғаны қалыпты қабылдауды жоғарылатады.

Интернет коммуникациясының Pull- және Push-модельдері

Жалпыға бірдей қызмет кӛрсетудің дәстүрлі әдістері тұтұнушыларға ақпаратты жеткізуші push-модельді жүзеге асырады, бұнда тұтұнушылар пассивті роль атқарады және ақпараттың каналдарын таңдаудың шектеулі мүмкіндіктерінің болуы.


Ақпаратты жеткізудің дәстүрлі push-моделіне қарсы Интернет негізінде, ақпаратты сұраныс бойынша жеткізетін (demand pull) pull-моделі жатыр. Бұл Интернет ортасының ерекшелігі ақпаратты іздеуде бақылаумен негізделген және іздеу механизмін қолдануда навигация бейнесі немесе басқа да URL (uniform resource locator) бастауларына байланысты тұтұнушылардың тікелей қатысуымен байланысты. Интернетте сонымен қатар push-моделін іске асыру мүмкіндігі бар. Интернет бұл модельмен push-технологиясы арқылы жүре алады, соған байланысты қолданушыларға Интернетте ақпаратты іздеп жатудың қажеті жоқ, ол тек керекті тақырып бойынша қажетті каналға жазылса болғаны, кейін ақпарат канал жазылушыларының компьютерлеріне автоматты түрде жемкізіліп тұрады.

Интернет ортасының технологиялары push- және pull-модельдерінің тығыз байланысы бағытында дамиды. Интернеттің жоғары функционалдылығына байланысты керекті ақпаратты немесе басқа да қорларды табу мақсатында қолданушының навигация мүмкіндіктері әрқашан да болады. Басқа жағынан, қолданушылардың әрқашан ақпаратты жеткізушіні және қабылданатын push-каналдар тематикасын таңдауға мүмкіндіктері бар.

Интерактивтілік.

Internet ортасының басты сипаттамасы оның интерактивтілігі болып табылады. Интерактивтілік – бұл коммуникациялық хабарламалардың бір біріне қатысты орналасуын білдіретін, коммуникация процесінің жүзеге асуын кӛрсететін сипаттама. Интерактивтік ӛзара байланыс үшін ақпараттың немесе хабарламаның келуіне жауапты

болуы қажет.

Жоғарыда айтылғанға орай, Интернет ортасы үшін интерактивтілікті қолданушыға                              мүмкіншілігі есебінде түсінуге болады. Осайша, интерактивтілік компьютердің қолданушының қимылын бағалап және осы бағаға байланысты жауап бере алатын мүмкіндігі бар, диалогқа қатысушы есебінде функциялық кӛрінісін кеңейтеді және толықтырады. Компьютерлік гиперортаны қолдану арқылы ӛзара байланысу процесінде клиентпен хабарласу қатынасты орнатудың ең бастапқы кезеңінде сол компьютерлік гиперортамен, клиенттің алдыңғы

rnet негізінде жатқан құрамдық модельді қайта қарау барысында, Internet ортасындағы интерактивтілік енді орта арқылы жеке қатынас деңгейінде жүзеге аспай, нақты ортаның ӛзімен ӛзара байланысу деңгейінде жасалатынын кӛруге болады.

Ӛзара байланыстың интерактивті сипаты коммуникация мүшелерінің ӛзара байланысу әсерін жоғарылатуға мүмкіндік береді. Бұл, мысалы тәжірибе жүзінде, келісім немесе сатып алу үшін қажетті ақпаратты алу үшін кететін уақытты қысқартуға керек. Сонымен қатар, ортаның интерактивті сипаты жеке клиенттің ерешеліктеріне қатысты байланыстың қалыптасу мүмкіндігін ұсынады.

Гипермәтін

Internet ортасының гипермәтіндік табиғатының ерекшелігі аз емес. Гипермәтінге негіздерген дүние жүзіндегі ең  алғашқы  жүйені жылдан астам уақыт бұрын құрушыларының бірі (Ванневар Буш) ұсынған. Бұл жүйе Метех деп

аталады, ол қолданушының жеке кітаптарын, жазбалар мен коммуникацияларын сақтайтын құрылғы, оған жүктелу тез және оңай. 1967 жылы Нельсон (Nelson) гипертексті жүйелер кӛрсеткіштері мен ассоцация ретінде бейнелеп, адам ойындағы жеке мәліметтер бӛліктерін ұйымдастыру және байланыстыру мүмкіндіктеріне теңеді. 1993 жылы Бомман (Bomman) гипертекстке мынандай анықтама берді: " Гипертекст концепцияның ретсіз жазба мәліметтерін құрайды, осыған орай қолданушы мәліметтер бӛліктерін бір-бірімен кӛрсеткіштер мен байланыстар кӛмегімен байланыстырады. Гипертекстік жүйеде мәлімет түйін және байланыс түрінде беріледі."


Гипертекст ұйымдстыру құралының бӛліктерге бӛлінген сызықты емес желілер формасымен сипатталады. Мұнда әр бӛлік (фрагмент) келесі бӛлікке белгілі бір байланыс типі арқылы кӛшеді.

Гипертекст мәліметтерді ғана емес, сонымен бірге қолайлы іздеу қондырғысын құрайды. Сонымен, гипертекстік кӛрініс мәліметтері қарапайым әдіске қарағанда, мәліметтерді қорытады.

Мультимедиа

Мультимедияның пайда болуына байланысты динамикалық (аудио, видео, анимация) және статикалық (текст, графикалар, суреттер) құрамы бар кмпьютерлік интеграция мүмкіндігі туды. Түйіндер мен байланыстар комбинациясы гипертекстік жүйе мультимедиасында жңа ортаны құруға мүмкіндік берді.

Гипермедиа – бұл мәліметтер кӛрінісі және оған кіру әдісі. Оның концепциясы граф түрінде берілген мәліметтер кеңістігінің моделінде орналасады, түйіндерінде мәліметтер, ал семантикалық байланыс граф доғасында қамтылады. Ақиқатты гипермедия жүйесіндегі сақталатын мәлімет осы заманғы компьютер шығара алатын барлық мүмкін формалармен кӛрсетіледі. Сонымен қатар, гипермедиа ӛзінде радио (аудио), теледидар (динамикалық бейне), пресса (текст, суреттер, фотосуреттер) және компьютер (видеотерминал) компьютерлік гиперортада құрамында жататын гипертекстік байланыстарды орнатады.

Болу эффектісі

Интернеттің коммуникациялық моделінің басты мәселесі "болу эффектісі" болып табылады, қоршаған ортамен клиенттің араласу процесі: жағдай, бӛлме, компьютерлік жұмыс орын және т.б., компьютерлік гиперәдіспен құралатын орта құрамына кіреді. Дәреже қатынасы мен клиентке әсер ету "болу эффектінің" дәрежесін анықтайды. Айта кеткен жӛн ,"болу эффектісі" ӛзінің табиғатына сай, интерактивтік араласу мен компьютерлік гиперортамен тығыз байланысты.

Желілік навигация

Желілік навигация компьютерлік гиперортада ӛзіндік қозғалыс процесі болып табылады. Сызықты емес іздеуді және мәліметтерді талап ету құрамындағы әдісті клиентке еркін түрде береді.

Internet сервисінің коммуникативті сипаттамасы

Интернет комплексті сервис болғандықтан, оның жеке сипаттамаларын таңдап және қолдану кезінде кӛрсету керек. Кестеде коммуникация түріндегі Internet коммуникациялық сервис анализінің нәтижесі, коммуникация моделінің құрамында жатқан, кӛрсетілген мәліметтер түріне ,симметриялық кері байланыс және интерактивті қарым-қатынасы кӛрсетілген.


Дәріс -15. Желілік ақпараттық технология.

Компьютерлік желілер- бір-бірімен мәлімет алмаса алатын бірнеше компьютерлердің байланыс құралдары кӛмегімен қарым-қатынас жасауына арналған ақпарат ӛңдеудің тармақталған жүйесі.

Кез келген компьютерлік желі жұмысы топология, хаттама (протокол) интерфейс, желілік бағдарламалық және техникалық құралдар тәрізді сипаттамалармен кӛрсетіледі.

Желі топологиясы оның негізгі функционалдық элементтерінің бір-бірімен байланысу құрылымын анықтайды.

Негізгі желілік топологиялар.Компьютерлерді біріктірудің геометриялық схемасы желі топологиясы деп аталады.Желінің атқаратын қызметіне байланысты топологиялардың үш түрі бар, олар:

1. Шиналық топология.Мұнда жұмыс станциялары желі адаптерлері арқылы жалпы шинаға немесе магистральға (кабельге) қосылады. Дәл осындай тәсілмен магистральға басқа да желілік құрылғылар қосыла береді. Желінің жұмыс жасау процесінде тасымалданатын ақпарат жӛнелтуші станциядан жұмыс станцияларының барлық адаптерлеріне жеткізіледі, бірақ оны тек адресте кӛрсетілген жұмыс станциясы қабылдайды.

2. Жҧлдыз тәрізді топология.Мұнда ортақтандырылған коммутациялық түйін

– желілік сервер болуы тиіс, ол барлық мәліметтерді жеткізуді жүзеге асырады.Бұл топологияның артықшылығы – кез-келген бір жұмыс станциясының істен шығуы жалпы байланысқа әсер етпейді.

3. Сақиналық топология.Мұнда байланысу арналары тұйықталған сақина бойында орналасады. Жӛнелтілген мәлімет біртіндеп барлық жұмыс станциясын аралап шығады да, оны керекті компьютер қабылдаған соң жұмыс тоқтатылады.Бұл топологияның кемшілігі – кез-келген бір жұмыс станциясының істен шығуы жалпы байланысты бұзады.

Желілік техникалық қҧралдар.Желілік техникалық құралдар – компьютерлерді бір желіге ұйымдастыруды қамтамасыз ететін әртүрлі құрылғылар жиыны, 12.1-суретте желілер архитектурасы кӛрсетілген.

 

Желі архитектурасы

  Кабель
  Сервер
  Коммутатор
  Маршрутизатор
  Желілік интерфейс тақшалары
  Шлюз
  Модем

Сурет 12.1 Желілер архитектурасы

 

Сервер.Клиент/сервержелісіндегі сервер дегеніміз осы желіге қосылған басқа компьютерлер пайдалана алатын файлдар мен қолданбалы бағдарламаларды сақтауға арналған жоғарғы кӛлемді қатты дискісі бар дербес компьютер болып табылады. Бұған қоса серверде желілік операциялық жүйе NOS (Network Operating System) орнатылып, ол сыртқы құрылғыларды да басқара алады.

Коммутатор- телефон арқылы байланысу мүмкіндігін тудырады, мұнда компьютерлер бір-бірімен TCP/IP (Transfert Control Protocol/Internet Protocol) хаттамасы арқылы мәлімет алмаса алады, мұндағы TCP – транспорттық деңгейдегі хаттама, ал IP

– адрестік хаттама. Бір-бірімен ӛзара ақпарат алмасу үшін байланысқан әрбір


компьютердің IP адресі 0- ден 255-ке дейінгі, нүктемен ажыратылған, тӛрт сан арқылы ӛрнектеледі, мысалы: 123.0.12.200.

Маршрутизатор     –  объектілердегі  бірдей        деректерді алмастыру хаттамаларымен біріктіру қызметін атқарады. Жүйені басқару ісінің ӛте сенімді жұмыс істеуін жүзеге асыру мақсатында оларды бір орталықтан басқармай, барлық түйінді компьютерлер бірдей тең құқықты болып жасалады. Яғни әрбір желі торабындағы компьютер мәліметтерді қабылдау–жӛнелту істерін атқарумен қатар басқа тораптардан келіп түскен хабарларды ары қарай жӛнелту кезінде оларды басқаша адрестеу (маршруттау) ісін де жүргізе алады.

Желілік интерфейс тақшаларыжелінің функциональдық элементтерін бір- бірімен үйлестіру құралдары, олар столға қойылатын және протативті алып жүруге ыңғайлы компьютерлерге орнатылады.

Шлюз– объектілердегі әртүрлі деректерді алмастыру хаттамаларымен біріктіру қызметін атқарады.

Модем((Modem)модулятор/демодулятор) - телефон желісі арқылыкомпьютердің мәліметтерді жӛнелтуін және қабылдауын жүзеге асырады, ол не компьютерге қосылған сыртқы құрылғы, немесе компьютерге қойылған тақша түріндегі электрондық құрылғы.

Желілік бағдарламалық қҧралдар- компьютерлік желі жұмысын басқарып, әрбір тұтынушыны қажетті интерфейспен қамтамассыз етеді, сондай-ақ желіні қадағалау, басқару және ондағы мәліметтерді сақтау істерінде маңызды рӛл атқарады, желіні тоқтатып қоюға мүмкіндік бермейді.

Бағдарламалық жабдықтармен ақпараттық ресурстарИнтернеттегі әр түрлі типтегі компьютерлер мен құрылғылардың үйлесімді жұмыс істеуін қамтамасыз етеді.

Ақпараттық ресурстар- мәліметтер жиыны. Мәліметтерді желіде орналастырудың бір ерекшелігі – олар таралған түрде сақталады, мысалы, мәтін бір компьютерде, дыбыс пен әуен екіншісінде, ал графика - басқа желідегі, үшінші компьютерден алына береді.


Дата добавления: 2018-02-15; просмотров: 521; Мы поможем в написании вашей работы!

Поделиться с друзьями:






Мы поможем в написании ваших работ!