Восстановление жизненно важных функций – симптоматические и патогенетические средства 6 страница



3.Харкевич Д.А. Фармакология. Жетінші басылым –М.: Медицина ГЭОТАР, 2005. – С. 163-176,179-189

4.Руководство к лабораторным занятиям / Под ред. Д.А.Харкевича. Медицина, С. 2005. 129-137.

 

Қосымша:

1.Машковский М.Д. Лекарственные средства. Издание пятнадцатое - М.: Медицина, 2007.– 1200 с.

2.Лекции по фармакологии для врачей и провизоров /Венгеровский А.И. – 3-е издание, переработанное и даполненное: учебное пособие – М.: ИФ «Физико-математическая литература», 2006. – 704 с.

3.Клиническая фармакология./Под ред. В.Г. Кукеса. –ГЭОТАР.: Медицина, 2004.– 517 с.

4.В.Р. Вебер, Б.Т. Мороз. Клиническая фармакология для стоматологов.-С-П.:2003.-с. 351

5.Деримедведь Л.В., Перцев И.М., Шуванова Е.В., Зупанец И.А., Хоменко В.Н. «Взаимодействие лекарств и эффективность фармакотерапии» - Издательство «Мегаполис» Харьков 2002.- 782 с.

6.Лоуренс Д.Р., Бенитт П.Н. – Клиническая фармакология. - М.: Медицина, 2002, т.1-2.- 669. с.

7.Оксфордский справочник по клинической фармакологии и фармакотерапии. – М.:Медицина, 2000-740 с..

8.Бороян Р.Г Клиническая фармакология: психиатрия, неврология, эндокринология, ревматология. – М., Медицинское информационное агентство, 2000. – 422. с.

9.Крылов Ю.Ф., Бобырев В.М. Фармакология: Учебник для студентов стомактологическго факультета. – М., 1999 г. – 325 с.

10. Базисная и клиническая фармакология. /Под ред. Бертрам Г. Катцунг. – М.: С-П.: Невский диалект, 1998.-т. 1 – 669. с.

11. Пичхадзе Г.М. Бензодиазепины. Обзорная информация.-Алматы,2003.-15 с                    

12. Комендантова М.В.,Зорян Е.В. Фармакология. Учебное пособие. –М.: 1988. –с. 206.                           

Бағдарлама бойынша препараттар: фторотан, изофлуран, наркозға арнаған эфир, азоттың шала тотығы, тиопентал-натрий, пропанидид, кетамин, натрий оксибутираты, этил спирті, тетурам, нитразепам, фенобарбитал, триазолам, зопиклон, золпидем, доксиламин

Рецепт жазуға арналған препараттар: фенобарбитал, нитразепам, операциялық алаңды өңдеу үшін және аспаптарды заласыздандыру үшін этил спирті

7. Бақылау

1.Тақырыптың негізгі сұрақтарын ауызша сұрап-әңгіме жүргізу

2.Негізгі ұйықтатқыш заттарға рецепт жазып оны талдау. Талдау барысында қандай топқа жататынын, негізгі фармакологиялық әсерлері, қолдануға көрсетулер, жанама әсерлері. 

3.Тапсырманы тесттік түрде орындау

Тесттік тапсырмалар

Тест № 1

Ұйықтатқыш заттарға жатады:

1.Фенобарбитал.

2. Тиопентал-натрий.

3. Пропанидид.

4. Натрий оксибутират

5. Кетамин.                      

Тест № 2

Бензодиазепин тындыларына жатады:

1.Нитразепам.

2.Зопиклон.

3.Фенобарбитал.

4.Золпидем.

5.Доксиламин.

Тест № 3

Фенобарбитал жатады:

1.Барбитур қышқылы туындысына

2. Бензодиазепин туындысына

3. Арилсірке қышқылы туындысына

4. Парааминофенол туындысына

5. Пиразолон туындысына

Тест № 4

Нитразепам ұйқы шақырады, өйткені:

1.ОЖЖ гі бензодиазепиндік рецепторларды қоздырады

2.ОЖЖ гі адренорецепторларды қоздырады

3.ОЖЖ гі барбитураттық рецепторларды қоздырады

4. Орталық холинорецепторларды қоздырады

 

Тест № 5

Беткейлік ұйқы кезінде қолданатын заттарға жатады:

1.Фенобарбитал.

2.Нитразепам.

3.Диазепам.

4.Доксипамин.

5.Триазолам.

Тест № 6

Препаратты анықтау: көктамырға енгізгенде 5-10 минут әсер етеді, «диссоциативті анестезия» шақырады, ауру сезімін басатын әсері айқын, галлюцинация шақыруы мүмкін:

1.Тиопентал-натрий.

2.Кетамин.

3.Пропанидид.

4.Натрий оксибутираты

5.Изофлуран.

Тест № 7

Фторотандық наркоз кезінде артериалдық қысымды жоғарылату үшін қолданатын препарат:

1.Адреналин.

2.Норадреналин.

3.Мезатон.

4.Эфедрин.

5.Изадрин.

Тест № 8

Поликлиникалық стоматологияда қолданатын «өте қысқа» әсер ететін зат

1.Тиопентал-натрий.

2.Пропанидид.

3.Натрий оксибутираты.

4.Кетамин.

Тест № 9

Түбір каналдарын және кариозды қуыстарды кептіру үшін және заласыздандару үшін қолданатын зат:

1. Этил спиртіғ

2.Адреналин

3.Норадренлин

4.Мезатон

5.Лидокаин

Тест № 10

Этил спиртін қолданғанда төменде көрсетілген әсерлер пайда болады, біреуінен

басқасы:

1.Микробтарға қарсы

2.Тітіркендіргіш

3. Наркотикалық

4.Иілгіш

5.Қабынуға қарсы

Ескерту: тесттік тапсырмалардың жауаптары оқытушыларда

№10 сабақ

1.Тақырып: Анальгетиктер

2.Мақсаты: Стоматологиядағы кейбір патологиялық жағыдайлара препараттарды тиімді таңдау үшін анальгетикалық заттардың фармакокинетикалық және фармакодинамикалық жалпы заңдылықтарына арналған білімдерін біріктіру, оларға рецепт жаза білу.

3.Оқыту міндеттері:

1.Анальгетиктердің жіктелуімен танысу.

2.Анальгетиктердің фармакокинетика және фармакодинамикасының заңдылықтарын үйрену.

3.Клиникалық практикада сонымен бірге дәрігер стоматолог практикасында анальгетиктердің негізгі қолданылуын және көрсетілімн зерттеу.

4.Негізгі анальгетиктерді рецепте жаза білу, стоматологияда қолданылатын, бір реттік және тәуліктік мөлшерінесептей білу.

5.Енгізу жолдары, анльгетиктердің мөлшерлеу принциптеқ жеке бас ерекшеліктеріне сай және препараттарың стоматологиядағы ерекшеліктерін білу.

6.Анальгетиктерді жұптастыра, жанама әсерлерән, олардың алдын алу.

4. Тақырыпың негізгі сұақтары:

1.Анальгетиктердің жіктелуі

2.Наркотикалық анальгетиктер. Жалпы сипаттамасы.

3.Ноцицептивті және антиноцицептивті жүйелер. Ауру сезімін басу механизмі

4.ОЖЖне әсер етуіне байланысты әсерлер. Жүрек қан тамырлар жүйесіне, бронхтарға, асқазан ішек жолдарына әсерлері

5.Негізгі препараттардың салыстырмалы сипаттамасы.

6.Қолдануға көрсетулер, соның ішінде стоматологияда, жанама әсерлері

7.Жедел улану, көмек көлемі. Дәріге тәуелділік даму мүмкіндігі

8.Әсер ету механизмі аралас анальгетиктер

9.Анальгетикалық белсенділігі бар орталықтан әсер ететін опиодты емес препараттр. Жалпы сипаттамасы. Қолдануға көрсетулер

10. Шеткі әсерлері басымырақ заттар, жіктелуі, негізгі фармакологиялық әсерлері

11. Ауру сезімін басу ерекшеліктері. Ауру сезімін басатын, дене қызуын түсіретін және қабынуға қарсы әсерлердің даму механизмі

12. Кеңінен қолданатын препараттардың фармакологиялық сипаттамасы

13. Қолдануға көрсетулер, соның ішінде стоматологиялық практикада. Негізгі жанама әсерлері

5. Білім беру және оқыту әдістері: тақырыптың негізгі сұрақтарын ауызша сұрау, жағыдайлық есептерді шешу, тесттік тапсырмаларды орындау, аз топтармен жұмыс істеу, кестелерді, суреттерді, сызбаларды сараптау, қорытындылау, рецепт жазып оны фармакологиялық талдау, бір реттік мөлшерін есептеу.

6. Әдебиеттер

Негізгі:         

1. Харкевич Д.А. Фармакология. Жоғары оқу орындарына арналған оқулық.. Мемлекеттік тілдегі аудармасы. – Алматы, 2004.- 608б

2. Харкевич Д.А. Фармакология. Издание восьмое –М.: Медицина ГЭОТАР, 2008. – С. 192-209,536-539,541-542

3.. Харкевич Д.А. Фармакология. Издание восьмое –М.: Медицина ГЭОТАР, 2005. – С. 189-204, 516-520,204-206.

4. Руководство к лабораторным занятиям /  Под ред. Д.А.Харкевича. Медицина, С. 2005. 129-137                               

Қосымша: :

1. Машковский М.Д. Лекарственные средства. Издание пятнадцатое - М.: Медицина, 2007.– 1200 с.

2. Лекции по фармакологии для врачей и провизоров /Венгеровский А.И. – 3-е издание, переработанное и даполненное: учебное пособие – М.: ИФ «Физико-математическая литература», 2006. – 704 с.

3. В.Р. Вебер, Б.Т. Мороз. Клиническая фармакология для стоматологов.-С-П.:2003.-с.351

4. Клиническая фармакология./Под ред. В.Г. Кукеса. –ГЭОТАР.: Медицина, 2004.– 517 с.

5. Деримедведь Л.В., Перцев И.М., Шуванова Е.В., Зупанец И.А., Хоменко В.Н. «Взаимодействие лекарств и эффективность фармакотерапии» - Издательство «Мегаполис» Харьков 2002.- 782 с.

6. Лоуренс Д.Р., Бенитт П.Н. – Клиническая фармакология. - М.: Медицина, 2002, т.1-2.- 669. с.

7. Оксфордский справочник по клинической фармакологии и фармакотерапии. – М.:Медицина, 2000-740 с..

8. Бороян Р.Г Клиническая фармакология: психиатрия, неврология, эндокринология, ревматология. – М., Медицинское информационное агентство, 2000. – 422. с.

9. Крылов Ю.Ф., Бобырев В.М. Фармакология: Учебник для студентов стоматологического факультета. –М., 1999 г.С. 126

10. Базисная и клиническая фармакология. /Под ред. Бертрам Г. Катцунг. – М.: С-П.: Невский диалект, 1998.-т. 1 – 669. с.

11. Комендантова М.В., Зорян Е.В. Фармакология. Учебное пособие.-М.: 1988. с-206.

           Бағдарлама бойынша препараттар: морфин гидрохлориді, омнопон, промедол, фентанил, просидол, пентазоцин, буторфанол, трамадол, налоксон, налтрексон, клонидин (клофелин), димедрол, карбамазепин, натрий вальпроаты, кетамин, парацетамол, имизин, амитриптилин, анальгин, кеторолак, ацетилсалицил қышқылы

          Рецепт жазуға арналған препараттар: морфин гидрохлориді, промедол, анальгин, ацетилсалицил қышқылы

7. Ба қылау

1.Тақырыптың негізгі сұрақтарын ауызша сұрау

2.Негізгі психозғақарсы заттарға, транквилизаторларға, тыныштандырғышзаттарға рецепт жазып оны талдау. Талдау барысында қандай топқа жататынын, негізгі фармакологиялық әсерлері, қолдануға көрсетулер, жанама әсерлерін көрсету. 

3.Тапсырманы тесттік түрде орындау

Ескерту: тесттік сұрақтардың жауаптары оқытушыларда

Тесттік тапсырмалар

Тест №1

Наркотикалық анальгетик:

1.Промедол

2.Парацетамол

3.Кеторолак

4.Анальгин

5.Ацетилсалицил қышқылы

Тест №2

Наркотикалық емес анальгетик:

1.Омнопон

2.Промедол

3.Фентанил

4.Кеторолак

5.Пентазоцин

Тест №3

Пиразолон туындылары болып табылады:

1.Анальгин

2.Парацетамол

3.Кеторолак

4.Ацетилсалицил қышқылы

5.Промедол

Тест №4

Шеткі әсерлері басымырақ, анальгетикалық әсері бар туындылар:

1.Ацетилсалицил қышқылының туындылары

2.Пиперидин туындылары

3.Бутирофенон туындылары

4.Тиоксантен туындылары

5.Бензодиазепин туындылары

Тест №5

Морфинмен уланудың салдарынан болған, тыныстың тежелуінде енгізеді:

1.Налоксон

2.Кофеин

3.Омнопон

4.Пентазоцин

5.Дроперидол

Тест №6

Морфинмен жедел улануда келесі шаралар жасалады, біреуінен басқасы:

1.Асқазанды жуу

2.Науқасты жылыту

3.Налоксон егізу

4.Жасанды дем беру

5.Барбитураттарды енгізу

Тест №7

Наркотикалық анальгетиктер төменде көрсетілген жағдайлардың барлығында қолданады, біреуінен басқасы:

1.Күшті ауру сезімінде (жарақаттар, күйіктер)

2.Наркоз алдындағы премедикация үшін

3.Миокардтың инфарктысы кезіндегі ауру сезімі

4.Тегіс салалы бұлшық еттің тырысуы кезінде

5.Артралгия кезінде

Тест №8

Тістегі ауру сезімін басу үшін қандай анальгетик қолданады?

1.Промедол

2.Морфин

3.Анальгин

4.Омнопон

5.Пентазоцин

 

Тест №9

Наркотикалық емес анальгетиктерді төменде көрсетілген жағыдайларда қолданады, біреуінен басқасы:

1.Жарақат салдарынан болған ауыру сезімі

2.Бас ауруы

3.Тіс ауруы

4.Бұлшық ет және буын аурулары

5.Невралгиялық ауру сезімі

Тест №10

Наркотикалық емес анальгетиктердің анальгезиялық әсерлері байланысты:

1.Фосфодиэстеразаның тежелуімен

2.Циклооксигеназаның тежелуімен

3.Аденозиндезаминазаның тежелуімен

4.Аденилатциклазаның тежелуімен

5.Холинэстеразаның тежелуімен

 

№11 сабақ

1. Тақырыбы: Психозға қарсы заттар. Транквилизаторлар. Тыныштандырғыш заттар.

2. Мақсаты: Стоматологиядағы кейбір патологиялық жағыдайлара препараттарды тиімді таңдау үшін нейролептиктердің, транквилизаторлардың, тыныштандырғыш заттардың фармакокинетикалық және фармакодинамикалық жалпы заңдылықтарына арналған білімдерін біріктіру, оларға рецепт жаза білу.

3. Оқыту міндеттері:

1. Нейролептикердің, транквилизаторлардың және тыныштандырғыш заттардың жіктелуімен танысу

2. Нейролептикердің, транквилизаторлардың, тыныштандырғыш заттардың фармакокинетикалық және фармакодинамикалық жалпы заңдылықтарын оқыту. 

3. Клиникалық практикада нейролептикерді, транквилизаторларды және тыныштандырғыш заттарды қолдануға болатын негізгі көрсетулерді оқу, соның ішінде врач –стоматологтың практикасында.

4. Негізгі нейролептикерді, транквилизаторларды, тыныштандырғыш заттарды рецептте жазуға ұйрену, соның ішінде стоматологияда қолданатын, бір реттік және тәуліктік мөлшерлерін есептеу.

5. Ағзаның жеке дара ерекшеліктерін, аурудың сипатын және препараттың қасиеттерін ескере отырып нейролептикердің, транквилизаторлардың және тыныштандырғыш заттардың енгізу жолдарын, мөлшерлеу тәртібін және принциптерін меңгеру, соның ішінде стоматологияда.

6. Нейролептикерді, транквилизаторларды, тыныштандырғыш заттарды жұптастыру мүмкіндіктері, жағымсыз жанама әсерлерін оқу және олардың алдын алу.

4. Тақырыпың негізгі сұақтары:

1.Психотропты заттар. Нейролептикер. Жіктелуі. Әсер ету механизмі

2.Нейролептикердің негізгі фармакологиялық әсерлері

3.Кеңінен қолданатын нейролептикердің салыстырмалы сипаттамасы

4.Нейролептиктердің негізгі жанама әсерлері. Нейролептиктерді қолданған кезде болатын экстрапирамидтік бұзылыстар және оларды фармакологиялық реттеу

5.Транквилизаторлар. Анықтамасы. Нейролептиктерден айырмашылығы. Әсер ету механизмі.

6.Транквилизаторлардың негізгі фармакологиялық әсерлері

7.Қолдануға көрсетулер. Транквилизаторларды стоматологияда қолдану

8.Траквилизаторларға тән жанама әсерлер. Дәріге тәуелділік даму мүмкіндігі

9.Тыныштандырғыш заттар, ОЖЖ не әсері, әсер ету механизмі

10. Тыныштандырғыш заттарды қолдануға көрсетулер, мүмкін болатын асқынулар  

5. Білім беру және оқыту әдістері: тақырыптың негізгі сұрақтарын ауызша сұрау, жағыдайлық есептерді шешу, тесттік тапсырмаларды орындау, аз топтармен жұмыс істеу, кестелерді, суреттерді, сызбаларды сараптау, қорытындылау, рецепт жазып оны фармокологиялық талдау, бір реттік мөлшерін есептеу.       

6. Әдебиеттер

Негізгі:

1. Харкевич Д.А. Фармакология. Жоғары оқу орындарына арналған оқулық.. Мемлекеттік тілдегі аудармасы. – Алматы, 2004.- 608б

2.Харкевич Д.А. Фармакология. Издание восьмое –М.: Медицина ГЭОТАР, 2008. – С. 245-252.

3. Харкевич Д.А. Фармакология. Издание восьмое –М.: Медицина ГЭОТАР, 2005. – С. 241-247.

4. Руководство к лабораторным занятиям / Под ред. Д.А.Харкевича. Медицина, С. 2005. 156 -159,162.                               

 Қосымша :

1. Машковский М.Д. Лекарственные средства. Издание пятнадцатое - М.: Медицина, 2007.– 1200 с.

2. Лекции по фармакологии для врачей и провизоров /Венгеровский А.И. – 3-е издание, переработанное и даполненное: учебное пособие – М.: ИФ «Физико математическая литература», 2006. – 704 с.

3. В.Р. Вебер, Б.Т. Мороз. Клиническая фармакология для стоматологов.-С-П.:2003.-с.351

4. Клиническая фармакология./Под ред. В.Г. Кукеса. –ГЭОТАР.: Медицина, 2004.– 517 с.

5. Деримедведь Л.В., Перцев И.М., Шуванова Е.В., Зупанец И.А., Хоменко В.Н. «Взаимодействие лекарств и эффективность фармакотерапии» - Издательство «Мегаполис» Харьков 2002.- 782 с.


Дата добавления: 2021-04-23; просмотров: 60; Мы поможем в написании вашей работы!

Поделиться с друзьями:






Мы поможем в написании ваших работ!