Восстановление жизненно важных функций – симптоматические и патогенетические средства 8 страница



5. Лоуренс Д.Р., Бенитт П.Н. – Клиническая фармакология. - М.: Медицина, 2002, т.1-2.- 669. с.

6. Оксфордский справочник по клинической фармакологии и фармакотерапии. – М.:Медицина, 2000 – 740с.

7. Бороян Р.Г Клиническая фармакология: психиатрия, неврология, эндокринология, ревматология. – М., Медицинское информационное агентство, 2000. – 422. с.

8. Крылов Ю.Ф., Бобырев В.М. Фармакология: Учебник для студентов стоматологическго факультета. – М., 1999 г. – 325 с.

9. Базисная и клиническая фармакология. /Под ред. Бертрам Г. Катцунг. – М.: С-П.: Невский диалект, 1998.-т. 1 – 669. с.

Кафедрада оқылатын дәрістер.

Бағдарлама бойынша препараттар сәйкес тақырыптарда көрсетілген.

Рецептте жазуға арналған препараттар сәйкес тақырыптарда көрсетілген.

Тексеру

1. Тақырыптың негізгі сұрақтарына ауызша сұрақ әңгіме

2. ОЖЖ не әсер ететін заттарға рецепт жазып оны талдау. Талдау барысында қандай топқа жататынын, негізгі фармакологиялық әсерлерін, қолдануға көрсетулерін, жанама әсерлерін көрсету.

3. Тапсырмаларды тест түрінде орындау

4. Жағыдайлық есептерді шешу

Тесттік тапсырмалар

Тест № 1.

Стоматологиялық практикада кірісулер кезінде естен тануда қолданады:

1.Кофеин.

2.Диазепам.

3.Мезапам.

4.Имизин.

5.Моклобемид.

Тест №2.

Экстрапирамидтік бұзылыстарды мүлдем шақырмайтын нейролептик:

1. Аминазин.

2. Галоперидол.

3. Клозапин.

4. Дроперидол.

5. Трифтазин.

Тест № 3.

Үшциклды антидепрессанттардың антидеприссивті әсері байланысты:

1.Моноаминдердің қайта ұсталуының тежелуіне

2.Моноаминоксидаза белсенділігінің тежелуіне

3.Катехоламин - о – метилтрансфераза белсенділігінің тежеуіне

4.Циклооксигеназа белсенділігінің тежелуіне

5.Аденозиндезаминаза белсенділігінің тежелуіне   

Тест № 4.

Анальгетикалық белсенділігі бар, орталықтан әсер ететін опиоидты емес заттарға жатады, біреуінен басқасы:

1.Клондин (клофемин)

2.Промедол

3.Кетамин

4.Димедрол.

5.Имизин

Тест № 5.

Адреналинмен фармакологиялық сәйкес келмейтін наркозық зат:

1.Наркозға арналған эфир

2.Фторотан

3.Азоттың шала тотығы

4.Пропанидид

5.Натрий оксибутираты

Тест № 6

Төмендегі көрсетулер аналептиктерді қолдануға көрсетулер болып табылады, біреуінен басқасы:

1.Ұйықтатқыш заттармен жеңіл және орташа дәрежеде улану

2.Хирургиялық кірісулерден кейін наркоздан шығару үшін

3.Артериалды қысымды төмендету үшін

4.Ұйықтатқыш заттармен ауыр дәрежеде

5.Жұқпалы аурулардан кейін белсендіргш әсер беру үшін

Тест № 7.

Шеткі әсері басымырақ опиоидты емес анальгетиктерді қолдануға көрсетулер болып табылады, біреуінен басқасы:

1. Артралгияда

2. Миалгияда

3. Бас ауруында

4. Қатерлі ісіктерге байланысты ауыру сезімінде

5. Тістің ауруында

Тест № 8.

«Типтік» нейролептиктерге жатады, біреуінен басқасы:

1. Клозапин

2.Аминазин

3. Галоперидол

4.Дроперидол

5.Трифтазин

Тест № 9.

Морфинге келесі әсерлер тән , біреуінен басқасы:

1.Анальгетикалық

2.Қабынуға қарсы

3.Жөтелге қарсы

4.Спазмолитикалық

5.Гипотермиялық

Тест № 10.

Өте қысқа уақытқа әсер ететін ингаляциялық емес наркозға арналған препарат:

1. Тиопентал-натрий

2. Натрий оксибутираты

3. Пропанидид

4. Фторотан

5. Кетамин

Тест № 11.

Натрий оксибутиратына келесі әсерлер тән, біреуінен басқасы:

1.Тыныштандырғыш

2. Спазмолитикалық

3. Ұйықтатқыш

4. Наркотикалық

5. Гипоксияға қарсы

Тест № 12.

Созылмалы алкоголизмді емдеу үшін қолданады:

1.Фенобарбитал

2.Нитразепам

3.Тетурам

4.Диазепам

5.Золпидем

Тест № 13.

Газ түріндегі наркотикалық зат болып табылады:

1.Фторотан (галотан)

2.Азоттың шала тотығы

3.Изофлуран

4.Тиопентал - натрий

5.Кетамин

Тест № 14.

Көк тамырға енгізуге болатын препараттарға жатады, біреуінен басқасы:

1.Пропанидид

2.Кетамин

3.Натрий оксибутираты

4.Тиопентал-натрий

5.Фенобарбитал.

Тест № 15.

Диссоциативті анестезия үшін көк тамырға және бұлшық етке енгізуге арналған препарат:

1.Пропанидид.

2.Кетамин.

3.Тиопентал-натрий.

4.Натрий оксибутираты

5.Триазолам.

Тест № 16.

Эпилепсияға қарсы заттарға жатады, біреуінен басқасы:

1.Дифенин (фенитоин)

2.Карбамазепин

3.Левадопа.

4.Натрий вальпроаты

5.Фенобарбитала

Тест № 17.

Эпилепсияға қарсы заттардың әсер ету механизміне жатады:

1. ГАМК-ергиялық жүйенің белсенуі

2. Серотонинергиялық жүйенің белсенуі

3. Глутаматергиялық жүйенің белсенуі

4. Пуринергиялық жүйенің белсенуі

5. Дофаминергиялық жүйенің белсенуі

 

                                                            Тест № 18.

Эпилепсияның кіші ұстамалары кезінеде аса тиімді препарат:

1. Фенобарбитал.

2. Этосуксимид.

3. Дифенин.

4. Топирамат.

5. Карбамазепин.

                                                                

Тест № 19.

Қалыпты ұйқы құрылымын аз дәрежеде бұзатын, ұйықтатқыш зат:

1.Фенобарбитал.

2. Диазепам.

3. Феназепам.

4. Зопиклон.

5. Нитразепам.

 

Тест № 20.

Төменде көрсетілген заттар ұйықтатқыш қасиетке ие, біреуінен басқасы:

1.Зопиклон

2.Золпидем

1.Ламотриджин

3.Фенобарбитал

4.Нитразепам

 

                                                            Тест № 21

Жалпы тонусты жоғарлататын заттарға жатады, біреуінен басқасы:

1. Женьшень тұнбасы

2. Валериана тұнбасы

3. Лимонник тұнбасы

4. Элеутерокок сығындысы

5. Бемитил

                                                            Тест № 22.

Морфиннің ауру сезімін басатын әсері байланысты :

1.Опиоидты рецепторлардың қозуына

2.ГАМК-рецепторлардың қозуына

3.Пуриндік рецепторардың қозуына.

4. Холинорецепторлардың қозуына

5.Адренорецепторлардың қозуына

Тест № 23

Нейролептанальгезия үшін фентанилды жұптастырады:

3 Диазепаммен

4 Дроперидолмен

5 Морфинмен

6 Промедолмен

7 Трамадолмен

              

Тест № 24

Валериана препараттарының ықпалынан пайда болатын әсерлер:

1.Тыныштандырғыш

2.Антипсихотикалық

3.Қабынуға қарсы

4.Антидепрессивті

5.Анксиолитикалық

 

Тест № 25

«Бромизм» жағыдайын жою үшін қолданатын препарат:

1. Натрий хлориді

2. Натрий гидрокарбонаты

3. Натрий оксибутираты

4. Натрий сульфаты

5. Натрий валопроаты

                                                                      

Тест № 26.

Невроз кезінде басымырақ қолданатын препараттар:

1.Нейролептиктер

2.Аналептиктер

3.Седативті заттар

4.Антидепрессанттар

5.Ноотропты заттар

 

Тест № 27.

Морфинмен жедел уланудың белгілеріне жатады, біреуінен басқасы:

1. Коматоздық жағыдай

2. Қарашықтың тарылуы

3. Тыныстың тежелуі

4. Гипотермия

5. Мидриаз

Тест № 28.

 

Жоғарғы жақтың орта үш бөлігінің сынуына байланысты шоктың алдын алу үшін морфинді қолдануға болмайды, өйткені:

1.Қарашықты тарылтып, неврологиялық асқынулардың диагностикасын қиындатады

2.Бұндай жағыдайда әсер етпейді

3.Дәріге тәуелділік шақырады

4.Тыныс алу орталығына айқын тежегіш әсер көрсетеді

5.Жұлындық моносинаптикалық рефлекстерді тежейді

 

Тест № 29.

Самай-жақ буынның артриті кезінде қолданатын препарат:

1.Промедол

2. Морфин

3. Ацетилсалицил қышқылы

4. Трамадол

5.Пентазоцин

Тест № 30.

Этил спиртін медициналық практикада қолдануға көрсетулер, біреуінен басқасы:

1.Наркоз үшін

2.Антисептик ретінде

3.«Алаңдатушы ем» үшін

4.Өкпе ісінуінде

5.Дезинфекциялық зат ретінде

Тест №31

Аналептиктерге төменде көрсетілген препараттар жатады, біреуінен басқасы:

1. Кордиамин

2. Бемегрид

3. Этимизол

4. Камфара

5. Мезокарб

Тест №32

Төменде көрсетілген препараттар тыныс алу орталығын белсендіру үшін қолданады, біреуінен басқасы:

1.Этимизол

2.Кордиамин

3.Бемегрид

4.Кофеин

5.Мезокарб

Тест №33

Аналептиктерді қолдануға көрсетулер болып табылады, біруінен басқасы:

1. Артериалдық гипертония

2. Ұйықтатқыш заттармен жеңіл дәрежеде улану

3. Бронхиалды демікпе

4. Тыныстың тоқтауы

5. Жаңа туған нәрестенің асфиксиясы

Тест №34

Аналептикалық және психостимулдеуші әсерлер тән:

1.Кофеинге

2.Бемегридке

3.Камфораға

4.Кордиаминге

5.Этимизолға

 

Тест №35

Төменде көрсетілгендер кофеиннің жанама әсерлеріне жатады, біреуінен басқасы:

1. Қозғалыстың қозуы

2. Ұйқысыздық

3. Тахикардия

4. Жүрек аритмисы

5. Артериалды гипотензия

 

Тест №36

Барбитур қышқылының туындыларына жатады:

1.Фенобарбитал

2.Нитразепам

3.Феназепам

4.Диазепам

5.Мезапам

Тест №37

Эпилептикалық статусты жоюға арналған зат:

1.Диазепам

2.Дифенин

3.Этосуксемид

4.Натрий вальпроаты

5.Ламотриджин

 

Тест №38

Эпилепсияның кіші ұстамасында қолданады:

1.Этосуксемид

2.Фенобарбитал

3.Дифенин

4.Нитразепам

5.Диазепам

Тест №39

Үштік жүйкенің невралгиясында тиімді қолданатын эпилепсияға қарсы препарат:

1.Фенобарбитал

2.Карбамазепин

3.Ламотриджин

4.Клоназепам

5.Дифенин

 

Тест №40

Наркотикалық анальгетиктермен жедел улануды емдеу үшін қолданатын препарат:

1.Пентазоцин

2.Налоксон

3.Морфин

4.Дитероксим

5.Изонитрозин

 

№14 сабақ

Тақырыбы: Жүрек қан тамыр жүйесіне әсер ететін заттар: антиангиналды заттар.

Мақсаты: Стоматология тәжірибесінде белгілі патологиялық жағдайларда антиангиналды заттады рационалды таңдау, олардың фармакокинетикалық және фармакодинамикалық заңдылықтарын үйрету, препараттарға рецепт жаза білу.

 Оқу міндеттері:.

1.Антиангиналды заттардың жіктелуімен танысу.

2.Антиангиналды заттардың фармакокинетикалық және фармакодинамикалық заңдылықтарын үйрету.

3.Антиангиналды заттардың клиникада соның ішінде стоматолог дәрігерінің тәжірибесінде қолдануға көрсетпелерін үйрету.

4.Стоматология тәжірибесінде қолданылатын негізгі антиангиналды заттарға рецепт жаза білу, бір реттік мөлшерін және тәуліктік мөлшерін есептеу.

5.Стоматология тәжірибесінде қолданылатын негізгі антиангиналды заттардың ағзаның жеке ерекшеліктеріне байланысты енгізу жолдары, мөлшерлеу ұстанымы.

6.Антиангиналды заттарды жұптастыру мүмкіндіктерін, жанама әсерлерін, олардың алдын алуды үйрету

4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:

1. Антиангиналды заттар. Әсер ету механизмі.

2.. Антиангиналды заттардың фармакологиялық әсерлері.

3. Антиангиналды заттардың салыстырмалы сипаттамасы.

4. Антиангиналды заттарды қолдануға көрсетпелер.     

5. Антиангиналды заттарға тән жанама әсерлер.

6. Антиангиналды заттардың ОЖЖ-не әсері, әсер ету механизмі.

7. Миокард инфаркты. Миокард инфарктында қолданылатын негізгі топ заттары.

5. Білім берудің және оқытудың әдістері: тақырыптың негізгі сұрақтарына ауызша жауап, тест тапсырмаларын орындау, жағдайлық есептерді шешу, кесте, сурет, схемаларды талдау, рецепті талдаумен жазу, бір реттік мөлшерін есептеу, қорытындылау.

6. Әдебиеттер

Негізгі:

1.Харкевич Д.А. Фармакология. Жоғары оқу орындарына арналған оқулық.. Мемлекеттік тілдегі аудармасы. – Алматы, 2004.- 608б

2.Харкевич Д.А. Фармакология. Сегізінші басылым –М.: Медицина ГЭОТАР, 2008. – б. 313-327.

3.Харкевич Д.А. Фармакология. Сегізінші басылым –М.: Медицина ГЭОТАР, 2005. – б. 306-319.

4.Крылов Ю.Ф., Бобырев В.М. Фармакология: Учебник для студентов стоматологического факультета. –М., 1999 ж. б. 131-136

5.Руководство к лабораторным занятиям / Ред. Д.А.Харкевич. Медицина, 2005 б. 303-212, 262-354, 368-412.                               

Қосымша :

1. Машковский М.Д. Лекарственные средства. Он бесінші басылым - М.: Медицина, 2007.– 1200 б.

2. Лекции по фармакологии для врачей и провизоров /Венгеровский А.И. – 3-і басылым, қайта өңделген, толықтырылған – М.: ИФ «Физико-математическая литература», 2006. – 704 б.

 3. Метелица В.Н. Справочник кардиолога по клинической фармакологии. М., 2004ж.

4. В.Р. Вебер, Б.Т. Мороз. Клиническая фармакология для стоматологов.-С-П.:2003.-б.351

5. Лоуренс Д.Р., Бенитт П.Н. – Клиническая фармакология. - М.: Медицина, 2002, т.1-2.- 669. б.

6. Оксфордский справочник по клинической фармакологии и фармакотерапии. – М.:Медицина, 2000-740 б.

7. Комендантова М.В., Зорян Е.В. Фармакология. Учебное пособие.-М.: 1988. б-206.

8. Пичхадзе Г.М. Бензодиазепины. Обзорная информация.-Алматы,2003.-15 б

Бағдарламалық препараттар: нитроглицерин, изосорбид динитрат, изосорбид мононитрат пропранолол, валидол, верапамил, нифедипин, дилтиазем, триметазидин, никорандил, алинидин

Есте сақтауға арналған препараттар: нитроглицерин, изосорбида динитрат, изосорбид мононитрат, пропранолол, валидол

7. Бақылау

1.Тақырыптың негізгі сұрақтарына ауызша жауап.

2.Негізгі антиангиналды заттарға рецепт жаза білу, талдау, тобы, фармакологиялық әсері, қолданылуы, жанама әсері.

3. Тест тапсырмасын орындау.

 

Тест тапсырмалары

Тест №1

Нитроглицерин

1. Органикалық нитрат

2.Жүрек гликозиді

3.Бетта - адреноблакатор

4.Альфа - адреноблакатор

5.Кальций каналының тежегіші

Тест №2

Изосорбида динитрат

1.Жүрек гликозиді

2.Коронароспазмды жоятын зат

3.Бета - адреноблакатор

4. Органикалық нитрат

5.Кальций каналының тежегіші

Тест №3

Фенилалкиамин туындысына жатады

1. Верапамил 

2. Изосорбида мононитрат

3. Пропранолол 

4. Валидол

5. Триметазидин

Тест №4

Дилтиазем

1.Туындысы бензотиазепиннің

2.Туындысы фенилалкиламиннің

3.Туындысы дигидропиридиннің

4. Органикалық нитрат

5.Бетта - адреноблокатор

Тест №5

Кальций каналының тежегішіне жатады

1. Триметазидин

2. Пропранолол 

3. Валидол

4. Изосорбида динитрат

5.Нифедипин

Тест № 6

Органикалық нитрат бұл:  

1. Пропранолол

2.Дилтиазем


Дата добавления: 2021-04-23; просмотров: 73; Мы поможем в написании вашей работы!

Поделиться с друзьями:






Мы поможем в написании ваших работ!