Партызанскі рух і падполле на Бел.
У ліку першых партызанскіх атрадаў, што ўзніклі са-мастойна ў самым пач. ВАВ, былі Пінскі атрад пад ка-мандаваннем Каржа. За ліпень-верасень 1941г. у цэнт-ралізаваным парадку ў Бел. было сфарміравана звыш 430 партызанскіх атрадаў і груп, у якіх налічвалася больш за 8 тыс. чал-к. У склад першых атрадаў і груп увходзілі камуністы і камсамольцы, савецкія і гаспа-дарчыя кіраўнікі, актывісты, бел. патрыёты, а таксама вайскоўцы, што трапілі ў акружэнне ці вырваліся з ва-рожага палону. Характэрнай асаблівасцю партызанс-кага руху ў 1942г. стала вызваленне ад акупантаў зна-чных тэр-рый і ўтварэнне там партызанскіх зон. Пер-шая такая зона ўзнікла ў студзені-лютым 1942г. у Кас-трычніцкім раёне Палескай вобл. На яе тэр-рыі размя-шчаўся партызанскі гарнізон, які налічваў 13 атрадаў і больш за 1300 нар. мсціўцаў. Партызанскія зоны ўва-ходзілі ў больш буйное аб’яднанне – партызанскі край. Асаблівасцю партызанскага руху ў 1942г. было і тое, што ён стаў больш арганізаваным і эфектыўным. Гэтаму спрыяла стварэнне Цэнтральнага штаба парты-занскага руху пры стаўцы Вярхоўнага Галоўнакаман-давання на чале з Панамарэнкам і Бел. штаба парты-занскага руху на чале з Калініным. Пачалося разгорт-ванне масавага партызанскага руху, ствараліся заналь-ныя і абл. Партызанскія злучэнні. У студзені 1942г. партызанскія атрады разграміла нямецкі гарнізон у райцэнтры Капаткевічы. У1943-44гг. з удзелам усіх партызанскіх злучэнняў былі праведзены аперацыі, якія ўвайшлі ў гісторыю пад назвай “рэйкавая вайна”. Асаблівасцю партызанскай антыфашысцкай барацьбы ў зах. раёнах Бел. з’яўл. знаходжанне тут адначасова з савецкімі партызанамі ваенных фарміраванняў поль-скай Арміі Краёвай (акаўцаў) і Арганізацыі ўкр. нацы-яналістаў (аўнаўцы). Акаўцы змагаліся за аднаўленне Польшчы ў межах 1 верасня 1939г., г.зн. з уваходжан-нем у яе склад Зах. Бел. і Зах. Укр. Яны вялі барацьбу на 2 фронты: супраць гітлераўцаў і супраць бальшаві-коў. Аўнаўцы змагаліся за самастойную Укр. У 1943-44гг. акаўцы і аўнаўцы вялі баявыя дзеянні супраць партызан і падпольшчыкаў, а таксама часцей Чырв. Арміі. Вынікам баявой дзейнасці партызан з’яўл. тое, што пад іх кантролем знах. 60% акупіраванай тэр-рыі Бел., значная частка якой была цалкам вызвалена ад захопнікаў.
|
|
|
Адначасова з партызанскай барацьбой разгортвалася падпольная антыфашысцкая дзейнасць у гарадах і ін-шых населеных пунктах. Яшчэ да поўнай акупацыі ў 89 раёнах і 4 абл. рэспублікі былі арганізацыйна афор-млены падпольныя партыйныя органы. Эфектыўна дзейнічалі падпольныя групы Заслонава на Аршанс-кім чыгуначным вузле, Харужай у Віцебску, на чыгу-начнай станцыі Обаль Віцебскай вобл. Мінскае пад-полле, нягледзячы на вялікія страты працягвала дзей-нічаць. У яго складзе змагалася звыш 9 тыс. чал-к, больш чым 1 тыс. камуністаў і 2 тыс. камсамольцаў, праведзена звыш 1500 дыверсій. У ноч на 30 ліпеня 1943г. падпольшчыкі Асіповіч здзейснілі на чыгунач-ным вузле адну з самых буйных дыверсій другой сусв. вайны. Камсамолец Крыловіч падлажыў 2 магнітныя міны пад эшалон з гаручым. Пажар працягваўся 10 га-дзін. У выніку аперацыі былі поўнасцю знішчаны 4 эшалоны. Падпольныя групы паспяхова дзейнічалі ў Магілёве, Гомелі, Брэсце, Баранавічах, Бабруйску, Ба-рысаве, Полацку, Мазыра і іншых населеных пунктах. Усяго за гады вайны ў падпольнай барацьбе ўдзельні-чала звыш 70 тыс. бел. патрыётаў. Разам з партызана-мі і падпольшчыкамі супраць ворага змагалася мясцо-вае насельніцтва.
|
|
|
75.РБ у сусветнай супольнасцị. Знешняя палịтыка.
Палịтыка БССР у фарватары палịтыкị СССР. Усе пытаннị трэба было сагласаваць. Станауленне Бел. Як суб'екта мịжнар. супольнасцị адбыв. ва умовах неапалịтычных зменау; былыя сав. Рэсп. самалịквịдавалịся ị сталị самост. дзяржавамị: лịквịдацыя аутарытарн. Рэжымау у Еуропе; афịцыйна законч. “Халодн. Вайна”. Рэспублịка заявịла аб гатоунасцị прытрымлịв. статута ААН, дэкларацыị правоу чалавека ị узятых мịжнародных абязацельствау.
|
|
|
У лютым 1992г. Бел. Дэлегацыя, якая наведала форум па падпịсанню акта па бяспецы ị супрацоунịцтву у Еуропе. Выведзена ядзерн. Зброя. 1993г.-скарачэнне агульных узбраенняу. 1994г.-РБ прызналị 123 краịны, т.е. завязалị дыпламатычныя зносịны. На развịцце экан. ị палịт. адносịн Бел з зах краịнамị у др. Пал. 90-х г. негатыуна пауплывалị разыходжаннị у поглядах урадау некат. краịн ị мịжнар. арганịзацый на крызịс у Бел. У студзенị 1997г РБ пазбаулена статуса спецыяльна запрошан. краịны Парламент асамблеị Савета Еуропы. Прэтэнзịị ị рашэннị ПАСЭ расцэнены кịраунịцтвам нашай краịны як спробы адкрыт. умяшальнịцтва ва унутр. справы краịны. У спрэчных пытаннях Бел. даводзịла св. дзеяннị.
На 2005г. Бел. Завязала дыпламат. зносịны з 153 краịны. Асн. накịрунак Бел у бок Усходу. А наогул вядзе шматвектарн. палịтыку.
75. Беларусь на міжнароднай арэне ў 40-80-ыя гг. Прадстаўніцтва БССР у ААН.
Кан.лістап. – пач.снежня 1943г. – Тыгеранская канферэнцыя(паўстала пыт.аб стварэнні арганіз. ААН як “Ліга Нацый”(не магла выраш.глабальн.праблем),каб мела вялікія паўнамоцтвы, замацавала новае дзяленне свету пасля II сусв.вайны,была гарантам міру і бяспекі). ЗША–Рузвельд, Англія-Чэрчэль,Расія-Сталін(ад Бел.прысутнічаў Андр.Андр.Грамыка, ен прапанаваў уваход 7 сав. рэспубл.,Рузвельд і Чэрчыль былі супраць(“Трэба каб было некалькі замежных пасольств у кожн. рэспубл.), Сталін перагледзеў Канстыт.1936г., стварыў Мін.Замежных Спраў)
|
|
|
Кан.жніўня 1944г.БССР вяла перамовы з Польшчай(усе пыт.абгрунтоўваліся з Масквой). 28 жніўня 1944г. канфер. па ствар ААН у г.Думбардан-Оксе, ЗША (кір-к дэлегацыі Грамыка прапанав.уключ.у ААН 16 рэсп. ). Люты 1945 – Крымская(Ялцінская) канферэнцыя (Рузвельд, Чэрчэль,Сталін). Вырашана: не больш 2-3 рэсп. прыняць у ААН, стварэнне пастаянна дзеючай камісіі(для падрыхтоўкі апошняй канферэнцыі). 28 красавіка 1945г. у г.Сан-Францыска адбыл.апошняя канфер.аб ствар.ААН(ад СССР запрошана РСФСР, але БССР і УССР прыхалі без запроса, пастаўлена пыт.аб уключэніі БССР і УССР,большасць краін падтрымала – за вялікі уклад у перамогу над фашысцкімі дзярж.).БССР прадстаўлялі Кісялёў,Жэбракоў-журналіст,Перцаў-гісторык,Байдукоў,Шмыгаў.Засядалі да 26чэрвеня1945.
1946-БССР падпісала рэзалюцыю “Аб выдачы і пакаранні ваенных злачынцаў”. 1948 – БССР уступ.у сусв.арганіз.працы. 1954 - БССР уступ. у міжнар. арган.па справах адукацыі, культуры, навукі(ЮНЭСКА).У 80-я гг. міжнар. дзейнасць праходзіла у рэчыўа СССР: Варшаўскі дагавор (АВД) (1955), Савет Эканам. Узаемадапам. (СЭУ,1949). Пагадненне “Аб раззбраенні” (1959), “Аб нераспаўсюдзванні ядзернай зброі” (1963), “Акт аб бяспецы і скпрацоўніцтве” (Хельсінкі,Фін.,1975)
76.Распад СССР і ўтварэнне СНГ. Грамадска-палітычнае жыццё незалежнай Беларусі (1991-1996 гг.).
Сак. 1991 г. – рэферэндум па праблеме захав. СССР. (Не прымалі удзел. Латв., Літ., Эст., Груз., Арм., Малдаўск. рэсп.). 57% за захаванне, 43% - супраць захав. (значна павяліч. правы і паўнамоцтвы 9 рэсп.-удзельн. Распад паскор. падзеі: 18 жн. 1991 г. Янаеў (віцапрэзід.), Паўлаў (прэм’ерміністр), Пуга (мін. унутр. спраў), Кручкоў (старш. КДБ) абвясцілі аб хвар. Гарбачова і перах. улады у іх рукі. У БССР Маг., Гродз., Брэсцск. абкамы падтрымалі, Мін. гар. кам. нар. дэпут. – асудзіў. Ельцын выдаў загад аб забар. дзецн. КПСС. 25 жн. 1991 – Вярх. савет (старшыня – Шушкевіч, зам. - Дзіменьцій) выдаў закон. “Аб дзярж. сувірэнітэце БССР (пераіменав. у РБ, герб, сцяг). 8 снежня 1991 – распад СССР, стварэнне СНД (Белав. пучша, рэзідэнцыя Віскулі, прымалі удзел: Ельцын (РФ), Шушкевіч, Кебіч (РБ), Краўчук (Укр.)). 25 сн. 1991 г. Гарбачоў падпіс. указ аб спыненні ім функцыі прэзід. СССР.
15 сакав. 1994 г. – прынята Канстытуцыя РБ (30 сакав. зацвержана). 1995 г. рэферэндум (аб прын. нвых: герба, сцяга, і руск. мовы як 2-ой дзярж.). 1996 г. – рэферэндум аб смаротнай казні, працяг паўнамоцтваў прэзід.
Ліпень 1994 г. – выбары прэзід. РБ (кандыдаты – Шушкевіч, Дубко, Пазняк, Новікаў, Кебіч, Лукашэнка).
76.Абвастрэнне эканамічнага і палітычнага крызіса ў СССР у ІІ пал. 80-х гг., асаблівасці яго праяўлення на Беларусі.
Наспяванне крыз.з’яў у экан. БССР пачалося пазней (1992) , чым у інш.сав.рэсп. (1989): падзенне тэпаў росту вытворч. і пагарш. яе асн.эканам. паказчыкаў (гэта азнач., што цэнтраліз. дзярж. эканом. вычарпала сябе, неабходна карэнныя ператварэнні у эканом.); шляхоў выхаду не было распрацавана(“зверху” – аміністрац. метад кіравання, “знізу” – самакіраванне на месцах. 1986 – 1990 – гэта 12-я 5-годка. На XXX з’ездзе КПБ прадугледжвал. выкарыстанне інтэнсіўных шляхоў разв. эканомікі (выкарыст. дасягненняў навукі і тэхн. – праграма “інтэнсіфікацыя”). Пераход ад цэнтралізав. каманднай сіст. да дэмакрат., заснаваны на эканамічн. метадах. Перавод галін народн. гаспадаркі на поўны гаспадарчы разлік і самафінансав. Праблемы эканам. ператварэнняў: нізкая якасць і надзейн. прадукцыі, неканкурэнтназдольнасць на міравым рынку. У ІІ пал. 80-х гг. – пач. пераарыентацыі з цяжкай прамысл. на выпуск тав. народн. спажыв. Эканам. станов. Бел. пагоршылася у сувязі з аварыяй на ЧЭС 26.04.1986. Бел. у параўн. з інш.рэсп.мела лепшыя паказчыкі гасп.развіцця. Многія тавары па сваёй якасці адпавяд. ці былі блізкімі сусв.узроўню (у 80-я гг. экспарт прадукц. БССР павяліч.) У 1985 прадукцыя 300 бел. прадпрыемств. была уцягнута у міжнар. гандаль (больш за 100 краін). Больш.частка накір. членам СЭУ, 10% - Афрыка, Азія, Лац.Амерыка; 20% - на развіт. капітал. краіны. Шмат спецыялістаў выязжала на дапамогу інш. краінам (Пн. Афрыка).
Распад СССР і стварэнн РБ
8 снежня 91г. у Белавежскай пушчы кіраўнікі Расіі, Бел. і Укр, ігнаруючы волю св. народаў,якая была вы-казана на агульнасаюзным рэферэндуме дэнансавалі дагавор 1922г. аб утврэнні СССР і тым самым разбу-рылі вялікую і магутную дзяржаву. Гэты дзярж. пера-варот быў здзейснены са згоды прэзідэнта СССР Гар-бачова. На руінах СССР утв. СНД.
Яшчэ да распаду СССР 27 ліпеня 90г. сесія Вярхоўна-га Савета БССР прыняла дэкларацыю аб дзярж. суве-рэнітэце БССР. Было абвешчана вяршэнства на тэр-рыі рэсп. Канстытуцыі БССР і яе законаў. Гэтым быў пакладзены пачатак шляху да дзярж. суверэнітэту. Дзярж. пераварот у Маскве у 91г. узмацніў цэнтра-бежныя тэндэнцыі. Нечарговая сесія Вярхоўнага Саве-та БССР ў жніўні гэтага года прыняла пастанову аб за-беспячэнні паліт. і эк. самастойнасці БССР і закон аб наданні статуса канстытуцыйнага закона Дэкларацыі Вярхоўнага Савета БССР аб дзярж .суверэнітэце рэсп. У гісторыі Бел. пачаўся этап незалежнай дзяржавы. Адбылася замена назвы рэсп. і дзярж. сімволікі. 19 ве-расня 91г. нечарговая сесія Вярхоўнага Савета БССР прыняла рашэнне аб тым, каб БССР надалей называць РБ, дзярж сімваламі РБ сталі бела-чырвона-белы сцяг і герб “Пагоня”. Пасля абвяшчэння незалежнасці Бел. пачалася работа па фарміраванню органаў дзярж. кіра-вання. Былі створаны Узброеныя сілы. Арганізаваны мытная служба, новая банкаўская с-ма, камітэты па кі-раванню дзярж. маёмасцю і па знешніх эк. сувязях. Удасканальвалася стр-ра органаў дзярж. улады і кара-вання ў цэнтры і на месцах.
Дата добавления: 2018-05-02; просмотров: 255; Мы поможем в написании вашей работы! |
Мы поможем в написании ваших работ!