Склонение имён существительных среднего рода на -um



Заимствованные слова на -um в единственном числе сохраняют неизменную форму. Во множественном числе выделяется окончание родительного падежа -ó w. Остальные падежи имеют те же окончания, что и другие существительные среднего рода.

 

P rzyр.

L iczba po j edy nc za

Liczba mnoga

M/W. muze-um technik-um muze-a technik-a
D. muze-um technik-um muze-ów technik-ów
С. muze-um technik-um muze-om technik-om
В. muze-um technik-um muze-a technik-a
N. muze-um technik-um muze-ami technik-ami
Msc. o muze-um o technik-um o muze-ach o technik-ach

 

091-1. Употребите слова: • Proszę użyć wyrazów:

muzeum, technikum, sanatorium, konserwatorium, liceum

а) в ед. ч. (w liczbie pojedynczej):

1. Byłem w ciekawym .... 2. Nasz syn uczy się w nowym .... 3. Lekarz Kowalski pracuje w... .4. Wyjeżdżam do .... 5. Jej córka uczy siew

б) во мн. ч. (w liczbie mnogiej):

1. Chodzimy do ciekawych .... 2. Uczymy się w .... 3. Lekarz Kowalski i jego siostra - też lekarz - pracują w .... 4. Oni uczą się w ...: brat - w moskiewskim, a siostra - w nowosybirskim.

 

(T-04) DLACZEGO PAN PŁACZE?

Podróżny, który niedawno przyjechał do niewielkiego miasta, idzie ulicą i widzi, że przed domem siedzi stary człowiek i płacze.

— Co panu jest? Może pan jest chory? — pyta podróżny.

— Nie jestem chory — odpowiada stary człowiek.

— Ale dlaczego pan płacze?

— Płaczę, bo ojciec mnie zbił.

— Nie może być! Za co on pana zbił?

— Za to, że nie słucham dziadka.

— Ileż pan ma lat?

— Sześćdziesiąt.

— A ojciec?

— Ojciec ma osiemdziesiąt.

— Ileż lat ma dziadek?

— Dziadek (дедушка) ma sto lat.

 

Komentarz do tekstu

co panu jest что с вами? zbił побил
podróżny путешественник, путник ilе pan ma lat? сколько вам лет?
iść (chodzić) ulicą идти, dziadek дедушка
(ходить) по улице bo потому что

Словообразование. Słowotwórstwo

Приставка przy- соответствует русской приставке при-, напри­мер: przychodzić — приходить.

Приставка prze- соответствует нескольким русским приставкам, например: przetłumaczyć — перевести, przeczytać — прочитать, prze­obrazić — преобразовать.

092. Поставьте существительные в родительном падеже множественного числа: (Prosz ę u ż y ć rzeczownik ó w w dope ł niaczu liczby mnogiej):

l. Ta sala ma dużo (okno). 2. Dziś nie robimy (ćwiczenie) i nie tłu­maczymy (zdanie). 3. Ile (słowo) ma to ćwiczenie? 4. Ile tam jest (drze­wo)? 5. Mam siedem (jabłko). 6. Ile (czasopismo) leży na biurku?

 

093. Поставьте существительные и глаголы во множественном числе: (Proszę użyć rzeczowników i czasowników w liczbie mnogiej):

l. Czytam czasopismo,  2. Siedzę przy biurku. 3. Czy robisz ćwicze­nie? 4. Na oknie leży jabłko. 5. Czy ona czyta opowiadanie? 6. Tłumaczę zdanie. 7. Widzę pole.

 

094. Proszę przetłumaczyć na język polski:

l. Мы переводим начало очень интересного рассказа. 2. Она сидит за своим новым письменным столом. 3. Он говорит об очень трудном упражнении. 4. Она тоже была на нашем собрании. 5. На третьем окне ничего (nic) не стоит.

 

095. Употребите в нужной падежной форме ( Prosz ę u ż y ć odpowiedniego przypadku ):

l. Stoimy pod (wysokie drzewa). 2. Nie mam (duże lustro). 3. Nie widzę, kto siedzi na (wysokie drzewo). 4. Tam stoją (nowe auto). 5. Siedzę w (nowe auto). 6. Kto to siedzi przy (biurko)?

 

096. Поставьте во множественном числе (Proszę przerobić na liczbę mnogą):

l. Nie lubię trudnego tłumaczenia. 2. Tam stoi duże nowe biurko. 3. Czyje to auto? 4. Tam jest wysokie okno. 5. Czy to wasze łóżko? 6. Ja­kie wysokie drzewo! 7. Ile tam jest (auto)? 8. Czy tam jest (kino)?

 

 

Выражения . (Zwroty)

Paczka (przesyłka) jest do odebrania. — Посылку можно получить .

Ciekaw(a) jestem, kto to był. — Интересно , кто это был.

Telegram od państwa Kowalskich. — Телеграмма от Ковальских .

 

Словоупотребление . (Użycie wyrazów)

Czytam całe ćwiczenie. Я читаю всё упражнение.

Czytam wszystko.                Я читаю всё.

 

Słownik

cały целый, весь płacić платить
ciężki тяжёлый poczta почта
dziękuję спасибо, благодарю przesyłka посылка, бандероль
do widzenia до свидания przysyłać присылать
jak długo сколько времени, с каких пор rok год
kilogram килограмм słyszeć слышать
koperta конверт smaczny вкусный
krajowy отечественный spis список
        (не иностранный) świetnie отлично
który который telegram телеграмма
listonosz почтальон ważyć 1. весить; 2. взвешивать
ładny красивый wesoły весёлый
można можно wszystko всё
oczywiście конечно zagraniczny заграничный
odebrać, получить zaprenumerować выписать, подпи-
odebranie получение   саться (на периодическое издание)
otwierać открывать (отворять) zawiadomienie извещение
paczka l) пачка; 2) посылка znaczek марка (почтовая); значок
         (то же, что przesyłka) życzenie пожелание
pewnie по-видимому, должно быть  

 

 

(T-05) POCZTA

 

— Czy słyszysz dzwonek? — woła moja siostra.

— Już otwieram. To listonosz. Jest telegram do nas.

— Od kogo?

— Od państwa Kowalskich. Z życzeniami wesołych świąt. Ale to jeszcze nie wszystko. Jest też zawiadomienie. To przesyłka od mamy. Pewnie przysyła nam jabłka na święta.

— To świetnie. Bardzo lubię jabłka, które przysyła nam mama. Są takie świeże, smaczne i duże.

— A jakie ładne!

* * *

— Przepraszam, w którym okienku są przesyłki do odebrania?

— Przesyłki można odebrać w trzecim okienku.

— Dziękuję. O, jaka duża i ciężka. Ciekawa jestem, ile waży.

— Waży osiem kilo*.

*Существительное kilo не изменяется по падежам.

 

— Przepraszam, w którym okienku można zaprenumerować cza­sopisma.

— O jakie czasopisma pani pyta, o krajowe czy zagraniczne?

— Mam spis. «Język polski» i jeszcze kilka czasopism naukowych.

— Na jak długo?

— Oczywiście na cały rok. Ile płacę?

— Chwileczkę, zaraz policzę.

— Teraz proszę jeszcze o koperty i znaczki.

— Koperty i znaczki są w następnym okienku.

— Dziękuję, do widzenia!

 

097. Proszę odpowiedzieć na pytania:

l. Kto otwiera drzwi? 2. Kto przychodzi? 3. Od kogo jest telegram? 4. Co jeszcze przynosi listonosz? 5. Jakie jabłka przysyła matka? 6. Ile waży przesyłka? 7. W którym okienku można zaprenumerować pisma krajowe? 8. A zagraniczne?

 

098. Proszę przetłumaczyć na język polski:

l. Бандероль можно получить завтра в пятом окне. 2. Сколько времени ты там был? 3. Где телеграмма от Новицких? 4. Интересно, — говорит Ковальский, — в каком городе он теперь? 5. Он целый день читает. 6. У меня новый красивый плащ. 7. Я перевожу весь рассказ. 8. Что было в посылке? 9. Я читаю телеграмму. 10. Дайте, пожалуйста, конверт. 11. Где я могу купить марки?

 

T -06) Kim jest ten pan ?

A: Kim jest pan Kowalski?

B: Pan Kowalski jest inżynierem.

A: A kim jest pan Nowak?

B: Pan Nowak jest lekarzem.

A: Kto to jest?

B: To jest pani Anna. Pani Anna jest mężatką. Jest żoną pana Jana.

A: Kim jest pani Anna?

B: Jest dentystką.

A: A kto to jest?

B: To jest pani Danuta Nowak.

A: To pan Nowak jest żonaty?

B: Tak, jest żonaty. Pani Danuta jest żoną pana Nowaka. Pani Nowak jest nauczycielką.

 

Zawód i funkcja

pielęgniarka (r. ż.) robotnik aktor lekarz
artysta (r . m.) rolnik rektor dziennikarz
dentysta (r.m.) górnik reżyser kolejarz
kierowca (r.m.) hutnik premier pisarz
sędzia (r.m.) prawnik minister sekretarz
wojewoda (r.m.) urzędnik ksiądz żołnierz
krawiec policjant biskup psycholog
naukowiec projektant kardynał socjolog
nauczyciel prezydent prymas filolog
uczeń student papież  

 

D

Ja nie jestem studentem.Czy pan jest studentem?

— Tak.

— A pan?

— Ja też jestem studentem.

— Czy pani jest studentką?

— Tak, jestem studentką.

— A ja?

— Pan nie jest studentem.

— Tak. Ja nie jestem studentem. Jestem lektorem.

 


Дата добавления: 2019-02-13; просмотров: 242; Мы поможем в написании вашей работы!

Поделиться с друзьями:






Мы поможем в написании ваших работ!