II склонение (II deklinacja). Единственное число
Ко второму склонению относятся существительные среднего рода на -о, -е.
Как видно из следующей ниже таблицы, почти все окончания сходны с окончаниями существительных среднего рода в русском языке. Не совпадает с русским окончание предложного падежа существительных на -о с основой на мягкий, отвердевший и заднеязычный согласный, например: o pol - u , o jab ł k - u .
Окончание в творительном падеже, в отличие от русского языка, всегда одинаково: -em, например: okn - em , pol - em , jab ł ki - em .
| Им. | okn-o | jezioro | pole | jabłk-o | pisklę |
| Род. | okn-a | jeziora | pola | jabłk-a | pisklęcia |
| Дат. | okn-u | jezioru | polu | jabłk-u | pisklęciu |
| Вин. | okn-o | jezioro | pole | jabłk-o | pisklę |
| Твор. | okn-em | jeziorem | polem | jabłki-em | pisklęciem |
| Предл. | okni-e | jeziorze | polu | o jabłk-u | pisklęciu |
Примечания.
1. В отличие от русского языка предлог о ставится также перед словами с начальным гласным, например: о oknie - об окне.
2. Заимствованные существительные типа kino , auto , biuro и т. п. в отличие от русского языка, склоняются, например: kina , auta и т. д. Исключение составляют такие слова, как kakao и kilo .
В предложном падеже перед окончанием -е происходит, так же как и в русском языке, смягчение предшествующего согласного, например: niebo — o niebie .
В результате смягчения нередко происходит чередование согласных. Возможно также чередование гласных, например: 'а — 'е.
Примеры чередования согласных и гласных
|
|
|
| Przyp | n -n | d-dź | r-rz | t-ć | sł-śl | st-ść |
| M. Msc. | okno o oknie | dyktando o dyktandzie | metro o metrze | auto o aucie | masło o maśle | miasto o mieście |
081-1. Поставьте существительные, заключённые в скобки, в предложном падеже:
1. Książka leży na (biurko). 2. Na (morze) była burza. 3. Byłem w (kino). 4. Poprawiam zdanie w (ćwiczenie). 5. Powtarzamy każde nowe słowo w (opowiadanie). 6. Zeszyt leży na (okno). 7. Czy byłaś w (miasto)? 8. Kto siedzi w (auto)?
081-2. Поставьте существительные, заключённые в скобки, в со ответствующем падеже:
1. Moja matka jest w (pole). 2. Czy często chodzisz do (kino)? 3. Byłam wczoraj w (kino). 4. Mój kolega nie lubi chodzić do (kino). 5. Tu leży chleb z (masło). 6. Nie mam (biurko). 7. W (zdanie) jest nowy wyraz. 8. Jesteśmy w (miasto).
081-3. Вставьте подходящее слово в нужном падеже:
dyktando, jabłko, pole, kino, masło, ćwiczenie, biuro, miasto.
1. Przed ... powtarzam .... 2. Ona jeszcze jest w.... 3. W ... było zimno. 4. Tam leży .... 5. Co to jest? To jest chleb z .... 6. Często chodzimy do ... 7. Wczoraj byłam w ... 8. To jest... Kijów.
II склонение (II deklinacja). Множественное число
Именительный падеж множественного числа существительных среднего рода всегда оканчивается на -а, например: jab ł ka , biurka , miasta .
Родительный падеж не имеет окончания, например: pyta ń. При этом гласный о в закрытом слоге обычно переходит в ó, например: p ó l . Возможны и другие чередования гласных. Наличие или отсутствие беглого гласного e при стечении согласных не всегда совпадает с соответствующим явлением в русском языке, например: pism .
|
|
|
Русскому чередованию ø - о в польском языке соответствует чередование ø - е.
| Им. | okn-a | jeziora | pola | jabłk-a | pisklęta |
| Род. | okien | jezior | pól | jabłek | piskląt |
| Дат. | okn-om | jeziorom | polom | jabłk-om | pisklętom |
| Вин. | okn-a | jeziora | pola | jabłk-a | pisklęta |
| Твор. | okn-ami | jeziorami | polami | jabłk-ami | pisklętami |
| Предл. | okn-ach | jeziorach | polach | jabłk-ach | pisklętach |
Примеры образования родительного падежа мн. ч.
| M. D. | pióra piór | słowa słów | święta świąt | morza mórz | jabłka jabłek | ćwiczenia ćwiczeń | czasopisma czasopism |
| M. D. | okna okien | zebrania zebrań | lustra luster |
ПРИМЕЧАНИЕ: Формы множественного числа предложного падежа во всех типах склонения имеет окончание -ach, а творительный падеж в большинстве случаев имеет окончание -ami.
081-4. Поставьте существительные в родительном падеже мн. ч.:
l. Ta sala ma dużo (okno). 2. Dziś nie robimy (ćwiczenie) i nie tłumaczymy (zdanie). 3. Ile (słowo) ma to ćwiczenie? 4. Ile tam jest (drzewo)? 5. Mam siedem (jabłko). 6. Ile (czasopismo) leży na biurku?
081-5. Поставьте существительные и глаголы во мн. ч.:
1. Czytam czasopismo. 2, Siedzę przy biurku. 3. Czy robisz ćwiczenie? 4. Na oknie leży jabłko. 5. Czy ona czyta opowiadanie? 6. Tłumaczę zdanie. 7. Widzę pole.
|
|
|
082. Proszę użyć czasowników w odpowiedniej osobie i liczbie:
l. Ona (siedzieć) przy oknie i (czytać). 2. Ja (chodzić) i (rozmawiać), a oni (siedzieć) i (poprawiać) ćwiczenie. 3. Lektor Kowalski i lektorka Małecka (pytać) o każdy nowy wyraz. 4. On nas (wozić). 5. Oni nas (wozić). 6. Ja (czyścić) zęby i ona (czyścić) zęby.
083. Proszę przerobić na liczbę mnogą:
l. On czyta i tłumaczy. 2. Czy dobrze mówisz po polsku? 3. Dlaczego on tak powoli chodzi? 4. Mówię dobrze po niemiecku. 5. Dlaczego tu stoisz? 6. Co on robi? 7. Czy ona odpowiada na każde pytanie? 8. On tłumaczy powoli. 9. Często jeżdżę do nich.
084. Proszę dokończyć zdania według wzoru:
Wzór: Ja chodzę powoli i on chodzi powoli.
l. Ja rozmawiam po polsku i ona ..... 2. Ja tu stoję i on tu … .3. Ja odpowiadam na pytanie i on ... . 4. Ja tłumaczę dobrze i ona…. . 5. My mówimy po polsku i oni ... . 6. My mamy papier i one... 7. My tłumaczymy opowiadanie i one ... . 8. My chodzimy do szkoły i wy ... . 9. Ty prosisz o słownik i ona ... . 10. My lecimy i oni... .
Дата добавления: 2019-02-13; просмотров: 144; Мы поможем в написании вашей работы! |
Мы поможем в написании ваших работ!