Теория права в Башкортостане в 639-1016 годах.



Безусловно, основным, признанным мировой научной общественностью, первоисточником при рассмотрении вопросов теории права во времена Хазарского каганата являются опубликованные Шэхтером тексты кембриджского документа. Поэтому сама научная тактичность и дань уважения к его труду требуют от нас в качестве введения к IX главе нашей книги «Теория государства и права в Башкортостане» разместить факсимиле, транслитерацию, транскрипцию (почему то, в публикациях не даются транскрипции текстов Шехтера, этот недостаток исправлю я сам), переводы, выполненные им.

Однако, это не значит, что мы должны игнорировать заслугу первого издателей этих документов Исаака Акриша и Иоганна Букстрофа младшего. На фото факсимиле книги Иоганна Буксторфа младшего.

Факсимиле Кембриджских документов.

Транслитерации:

Транскрипции:

Лист 1, лицевая сторона (транскрипции, на основании транслитераций Шэхтера, выполнены автором).

1. Армниа уигhу мпнигс акухи(й…)п ла и(к)лу

2. Лшат йул шгри алилим уикглум (анши кури)а ги а(нш)и

3. Кзриа hиу hтилh гла хурh уишар(у шгниhм арминиа) гла

4. хурh умгхг уихhгу лиушгиhарц уих(шргу ггу)иим

5. Уилтру мйшиhм уицау цмс hмир гмл(хмh)

6. (У)hиу лйм ахр (ахр к…) ркггрих милh нммгу умк(цхм hиу)

7. Шумрим ах hшгх ула hиh млу гарц кзриа ги а(х)

8. Ашр hиh йушh гмлхмh нйхнух шмуhу йлиhм лшр

9. Цга йр пйм шицау ймм hиhурим гмлхмh гпйм

10. Гпйм уауху hиум ггр иhури ахргхргу уhгрих ах

11. hцрим hгаим йл кзр ушмуhу йлиhм анши кзр лшр

12. Цга гмшпт (гмшпт к…) hрашуз уhиhу гргрим hалh имим ргим

13. Йр ашр хнз ййй уийурр ах лг hшр лшуг гхшугh

14. Ги hтху ашху мрх шмh ухлмрhу лhуйил угм hуа

15. Ниаh ги мhул hиh угм аги hнйрh аиш црик грур

16. hhуа hурhу ррк hхиим уиhи гшмуй млги мкрук

17. Умаги йрг ах hргрим hалh хрх лhм мар уишлху

18. Млгим ал шри куриа ргри (гргрик) групим йл ишрал ламр

19. Мh лгм лшуг гамунх hиhурим шhм мшуйгрим хгх

***

20. Ири кл аумух уиргру ргрим шаиу лгу лмпр уиту ах

21. Лг hшрим лрй уиамр hшр hгрул hиhури мh лну

22. Лhрух ргрим игуау мхгми ишрал умхгми иук

23. Умхгхи йрг уигиру лпнину улпнигм гл ахр мhм

Лист 1, обратная сторона.

1. Мй шh алуh(иу мрашихул) ахриху уийшу гк уишлх

2. «М)к(р)ум м(хггиу угм) млп йрг уhхнрх ишрал

3. Лгуа (ггкш) шри кзриа уипхhу hиууним уhйргим лhйир

4. Х(hлh у)hхhилу hиhурим уhйргим лhкзим уахр

5. (Пхhу hйр)гим уhккзигум hиhуним уhиууним уахр пхhу

6. Мшшх ими граших йр иум йлух ишрал

7. (М)мцрим уйр гуам ал арц нушгх hйиру hиууним

8. Уhйргим амх уhцрикум угм нплh гиниhм мхлукх

9. Уамру шри кзриа hнh мйрh гккйх хизул hуциау лну

10. Ах hмприм ашр шм упршум лпнину уийшу кк уигау

11. Гхур hмйрh уhнh шм мприм мхурх мшh уипршум

12. Хкми ишрал кргрим hрашуним ашр ргру уишум

13. Ишрал йм анши кзриа кхшугh шлимh уихлу hиhурим

14. Лма мк ггрр умк курмк умарц иук уhхзику (и) ри анши

15. hарк уихhзку гкрих аг hмук уишиму йлихм анши

16. hарк ахр мз hхкмим лшупт укураик шму глшук

17. Кзр кгк йл кк нкрау шмух hшуптим шкму ахриу

18. Хнк йр hиум уhшр hгрул шлкзриа hмигу ш(му)

19. Мгриал умликуhу йлиhм лмлк уаумрим гарцину

20. Ки агухину мшгт шмйук hиу агл аининну йумрим

21. Йл амхх hргр уhшлим hмлк йм млк алк шхнину

Лист 2, лицевая сторона.

1. Унумп гм hа йл шнацу йл хк hй(…)

2. Аиш ах ахиу гцрhуиhи хкх ш(ри кзриа йл hймим)

3. Мгигухину ула гау йл млкух кзр (лм)лхм(h угими гнимик)

4. hмлк нхйурру кл hаумух кл (кзр) уицику л(hм гйзрх)

5. Млр мкрук уи гау лмлхмh млк амиа утурк(иа…)

6. (У)йкм упиинил умкрук рк млк алк hиh гйзрх (анши кзрки)

7. Мкцхм hиу шумрим хурх hиhурим алу hмлким (ашр)

8. Нлхму йл кзр(иа) умлк алк hлк йл арцм уи(шмр)h йр

9. Аик мрпа уигпм иии лпни гнимик hмлк угм гими аhрк

10. hмлк улхм млк алк йл кзр ки hмиху млк иук уишкур

11. Йлиу аhрк ах млк турки аки hиh (hуа хзк у) ипул млк

12. Алк лпни аhрк уилкрhу хи уиккрh(у hмлк м)ар уикх

13. Ах гху лгну лиумп лашh аз (нш)гй лу млк алк амунh

14. Уишлхhу аhрк hмлк л(ар)цу мhиум hhуа нплh аимх

15. Кзр йл hаумух ашр мгигухм уйур гими иумп hмлк

16. Аруни (ррш) гйзру гhиух hшмрh гими румнум hршй

17. Уки (нур)й hргр ларуни милh ргим йрлим угм румнум

18. (hрш)й шлх мхнух грулух лhлгу мл(к) румиа уимиху

19. Лрйху уигуа йл маринх ммкрии лилh уилкрh ггнигh

20. Ки ла (hи)h шм hпкир рг хшмунии уиурй hргр лгулшци

21. hуа пмх hмкр уига йл йиири румн(у)м гхрук ап уик

22. М(аи)ш уйр ашh уилкр шлуш йиирух лгр hпруурим

23. hрг(h) мар амшм га йл шуршун(.) уилхм йлиh

Лист 2, обратная сторона.

1. (…)уицау мк hарк кхулйим

2. (…)шрал уимуху мhм хшйим аиш

3. (Ула hшмирм гмлхм)h агл шмм лмм йугр уицл

4. (Пмх ах кзр м)ир руму уик ах кл hнмцаим мhм

5. (…лпи х)рг умшм hлк йл hлгу лмлхмh уилхм

6. (Аркйh) хршим уикнийhу алhим лпни пмх уиц(а)

7. (Уи)га й(л h)шлл ашр лкх мммкриу уаумр ки румнум

8. hшиани йл зах уиамр лу пм хам ку лк йл румнум

9. Уhлхм гу гашр нлхмхh ги уалк мйлик уам ла пh

10. Амух ау ахиh йр анкум нкмхи уилк гйл курху

11. Уилхм йл кумтнтина аргйх хршим гим уиплу шм

12. Гкуриу ки гкру мкруним гаш уинм уиклм лшуг ал

13. Арцу уилк ал прм гим уипл шм hуа укл мхнhу

14. Аз hиу румиим кнцим хhх ири кзр hнни

15. Мурий ларуни шм арцну кашр мцану гмприм

16. Аркнум ушм йир hммлкh кзр ушм hнhр hйугр

17. Гхукh атил нhр мимик лим hга марцк(м) ашр

18. Йгру гу шлухик лкумтнтина укмрумh мк hим hhуа

19. hим hгрул мушк умринхну рхукh мк hим hhуа

20. Алпим умаh ашшим рим угик арцну лкумтнтина

21. Гим хшйh имим угигшh шмнh уйшрим иум

22. Уарц ммшлх аруни хмшим иум hнh hнлхмим ймну

23. Амим угаг алагуаг узигум утурку улузниу

Примечание: Во всех изданиях, которые мне доступны, почему-то транскрипции не опубликованы. Поэтому счел необходимым в данной книге разместить их, так как без них нельзя и нет возможности изучения истории этимологии юридическо-правовых терминов.

Переводы:

 


Дата добавления: 2018-11-24; просмотров: 244; Мы поможем в написании вашей работы!

Поделиться с друзьями:






Мы поможем в написании ваших работ!