Інфармацыйны жанр у Інтэрнэт–журналістыцы



М ІНІСТЭРСТВА АДУКАЦЫІ Р Э СПУБЛ І К І БЕЛАРУСЬ

БЕЛ А РУСК І ДЗЯРЖАЎНЫ Ў Н І ВЕРС І Т Э Т

ІНСТЫТУТ ЖУРНАЛІСТЫКІ

Кафедра стылістыкі і літаратурнага рэдагавання

 

 

ІНФАРМАЦЫЙНЫЯ ЖАНРЫ Ў ІНТЭРНЭЦЕ: ЛІНГВАСТЫЛІСТЫЧНЫЯ АСАБЛІВАСЦІ

 

Курсавая праца

 

 

Дашкевіч Кацярыны Андрэеўны,

студэнткі 2 курса,

спецыяльнасць «Журналістыка

(вэб-журналістыка)»

 

Навуковы кіраўнік:

кандыдат філалагічных навук,

дацэнт А. В. Дуброўскі

 

Мінск, 2017

 

ЗМЕСТ

 

УВОДІНЫ... 3

ГЛАВА 1. АСАБЛІВАСЦІ ТЭКСТАЎ У СЕТКАВАЙ ЖУРНАЛІСТЫЦЫ... 5

1.1. Асаблівасці Інтэрнэт - журналістыкі ў цэлым.. 5

1.2. Інфармацыйны жанр у Інтэрнэт–журналістыцы.. 6

1.3. Лінгвастылістычныя асаблівасці журналісцкага тэксту. 9

1.4. Лінгвастылістычныя асаблівасці тэкстаў сеткавых СМІ. 11

ВЫСНОВЫ ПА ПЕРШАЙ ГЛАВЕ.. 14

ГЛАВА 2. ПРАКТИЧЕСКИЙ АНАЛИЗ ТЕКСТОВ В ИНФОРМАЦИОННОМ ЖАНРЕ В ИНТЕРНЕТ-СМИ 15

2.1. Повторы.. 15

2.2. Сленг, жаргонизмы.. 18

2.3. Написание новостных заголовков. 21

ВЫВОДЫ ПО ВТОРОЙ ГЛАВЕ.. 23

ЗАКЛЮЧЕНИЕ.. 24

СПИСОК ИСПОЛЬЗОВАННОЙ ЛИТЕРАТУРЫ... 25

 

 

 


УВОДІНЫ

    Сетка і журналісцкая дзейнасць у сеткі з'яўляюцца найскладанымі з'явамі, якія трэба разглядаць у кантэксце глабальнага цывілізацыйнага і культурнага працэсу.

У эпоху бурнага развіцця аўдыёвізуальных і электронных СМІ друкаваная прэса паступова здае свае пазіцыі. Прагрэс камп’ютарных тэхналогій, развіццё сістэм тэлекамунікацыі, у тым ліку спутнікавай, якое спрыяе ўсё больш шырокаму распаўсюджванню тэлебачання і Інтэрнэту, патанненне тэхнічных сродкаў, неабходных для аператыўнага атрымання інфармацыі, якое робіць іх даступнымі ўсё большай колькасці карыстальнікаў, спрыяе скарачэнню колькасці людзей, якія аддаюць перавагу традыцыйным друкаваным выданням. Пры гэтым тэмп жыцця сучаснага чалавека паскараецца, і ў яго застаецца ўсё менш часу для таго, каб пагартаць газету ці часопіс.

Каб ясней прадставіць сабе адрозненне тэксту сеткавага СМІ ад публіцыстычнага тэксту друкаванага выдання, неабходна ўспомніць аб уласцівасцях і асаблівасцях класічнага тэксту. «У сучаснай айчыннай лінгвістыцы тэксту увага, перш за ўсё, акцэнтуецца на двух галоўных уласцівасцях, якія складаюць істоту тэксту, — на цэльнасці і складнасці. Гэтыя ўласцівасці мяркуюць сувязь, аб'яднанне тэкставых элементаў у адно цэлае, закранаючы розныя бакі арганізацыі маўленчага твора. Цэласць прадугледжвае ўнутраную скончанасць, сэнсавае адзінства тэксту. Складнасць заключаецца ў счапленні элементаў тэксту паміж сабой, прычым не толькі элементаў, якія ідуць у тэксце непасрэдна адзін за адным, але і на некаторай дыстанцыі адзін ад аднаго» [21].

Мэта курсавой працы: з дапамогай тэарэтычных выкладак і прыкладаў з СМІ разабрацца, у лингвостилистических асаблівасцях інфармацыйных жанраў і Інтэрнэце.

Задач ы працы:

· Выявіць асаблівасці Інтэрнэт-журналістыкі;

· Разабрацца ў стварэнні матэрыялаў у інфармацыйным жанры;

· Вывучыць мову журналісцкіх тэкстаў;

· Даследаваць лінгвістычныя асаблівасці дадзенага жанру на розных узроўнях: лексічным, сінтаксічным і стылістычным;

· Выявіць асноўныя лінгвастылістычныя асаблівасці інфармацыйных жанраў

 

 

Мет а ды да следован н я: на першым этапе – суцэльная выбарка фактычнага матэрыялу і апісальна-аналітычны метад, які дазволіў сістэматызаваць фактычны матэрыял, прааналізаваць яго і зрабіць неабходныя высновы; на апошнім этапе – аналіз матэрыялаў ў інфармацыйным жанры з вэб-СМІ ( TUT.by, 34mag, The Village і іншыя).

Вывучэнне інфармацыйных жанраў выклікае вялікую цікавасць, так як звязана з актуальным пытаннем філалогіі: даследаваннем змен у мове ў сувязі з узнікненнем Інтэрнэт-камунікацыі.


 

ГЛАВА 1. АСАБЛІВАСЦІ ТЭКСТАЎ У СЕТКАВАЙ ЖУРНАЛІСТЫЦЫ

1.1. Асаблівасці Інтэрнэт - журналістыкі ў цэлым

Сеткавая журналістыка – гэта разнавіднасць журналістыкі, якая сфармавалася з развіццём Інтэрнэту. Тут маецца на ўвазе нешта асаблівае, што прысутнічае ў Інтэрнэце і адсутнічае ў традыцыйных СМІ (прэса, радыё, тэлебачанне). Найбольш важныя чатыры аспекты:

1. Тэкст у Інтэрнэце ўключае ў сябе гіперспасылкі, якія дазваляюць чытачу самастойна паглыбіцца ў тэму ў цікавым яму кірунку. У выніку выніковы тэкст (той, які прачытае чытач) апынецца ў кожнага свой, які складаецца з мноства фрагментаў тэкстаў, якія будуць прачытаныя праз пераходы па спасылках. Адсюль вынікае, што задача журналіста пры падачы тэксту ў Інтэрнэце – забяспечыць матэрыял максімальна магчымай колькасцю спасылак, каб чытач мог выкарыстоўваць тэкст не толькі для азнаямлення з тэмай, але і для правядзення яе ўласнага даследавання.

2. Інтэрнэт дазваляе спалучаць у сабе магчымасці ўсіх традыцыйных відаў СМІ (прэса – тэст і нерухомы малюнак, радыё – гук, тэлебачанне – гук і рухомы малюнак). У выніку матэрыял у Інтэрнэце можа прадстаўляць сабой і тэкст, і набор ілюстрацый, а так жа гукавыя і відэафайлы. Гэта з'ява называецца канвергенцыяй – спалучэннем розных каналаў інфармацыі ў адным. Канвергенцыя прывяла да з'яўлення універсальных журналістаў – якія адначасова пішуць, фатаграфуюць і здымаюць відэа.

3. Так як для Інтэрнэту характэрна моцная надмернасць непатрэбнай інфармацыі, для палягчэння пошуку патрэбнага матэрыялу ў інфармацыйным жанры аўтары выкарыстоўваюць максімальна зразумелыя загалоўкі (пажадана без знакаў прыпынку).

4. Сеткавая журналістыка дапускае інтэрактыўнасць ў большай меры, чым любы з традыцыйных СМІ. Калі раней удзел аўдыторыі абмяжоўвалася лістамі ў рэдакцыю, то цяпер чытачы могуць абмяркоўваць матэрыялы на форумах на сайце выдання, у каментарах пад матэрыялам і ўступаць у палеміку з аўтарамі.


 

Інфармацыйны жанр у Інтэрнэт–журналістыцы

 

Ядром гэтага тэксту з'яўляецца сама навіна, то ёсць паведамленне, якое змяшчае пэўную інфармацыю пра падзею, якую яшчэ не паспелі даць аўдыторыі. У аснове любой навіны ляжыць факт – нешта, рэальна існае і якое мае месца быць. Факт нязменны, у той час як апавяданне аб ім мае розныя варыяцыі.

Казаць аб факце як пра што-то значнае, маштабнае не мае сэнсу і карысці: факты трэба выкладаць, абапіраючыся на веды аб характары выкладу, адчуваючы аўдыторыю і яе патрэбнасці ў інфармацыі разам з цікавасцю. Таму ўкладваць уласныя перажыванні і думкі ў інфармацыйнае паведамленне не варта, лепшым рашэннем будзе аддаць перавагу і пісать сухім незалежным стыле падачы інфармацыі, каб чытач мог самастойна, па яго думку, выбраць для сябе пытанні, якія цікавяць яго моманты ў гэтай навіны.

Журналісты, якія працуюць у Інтэрнэце, выкарыстоўваюць падобныя прыёмы апрацоўкі і падачы інфармацыі, што і «папяровыя» іх калегі, так як матэрыял «на выхадзе» і ў тым, і ў іншым выпадку мае тэкставы фармат. Схема дзеянняў пры падрыхтоўцы да публікацыі ў сеткі выглядае так жа: расшыфроўка, «прасоўка», мантаж, рэдагаванне і г. д. Аднак з улікам асаблівасцяў ўспрымання тэксту з экрана манітора да матэрыялу прад'яўляюцца адмысловыя патрабаванні.

Па-першае, яго аб'ём. Тэарэтычныя магчымасці Інтэрнэту не абмяжоўваюць вытворцаў інфармацыйнага прадукту ў аб'ёмах, таму ў іх ёсць спакуса публікаваць матэрыял без скарачэнняў. Аднак эксперты папярэджваюць іх, што аб'ём інфармацыі, якая транслюецца па каналах сусветнай павуціны, мае пэўныя ліміты ўспрымання — не больш двух-трох экранаў тэксту.

Па-другое, пры падрыхтоўцы публікацый для інтэрнэт-выданняў, па іх думку, неабходна ўлічваць асаблівасці характару чытання, падобнага на беглае прагляданне, сканіраванне тэксту. Менавіта таму асаблівае значэнне надаецца загалоўкам, падзагалоўкам, лідам і іншым сэнсавым адзінкам, спецыяльна вылучаных у тэксце для палягчэння яго ўспрымання. Да прыёмаў падачы інфармацыі, якія актыўна выкарыстоўваюцца Інтэрнэт-журналістамі, варта аднесці і прынцып перакуленай піраміды, які дзякуючы сваёй формуле: «Галоўнае — наперад» — таксама спрыяе таму, што чытач можа хутка ўлавіць асноўную інфармацыю з самага пачатку, і яго ўвагу адразу канцэнтруецца на галоўных фактах.

Характар інфармацыі ў Інтэрнэце можа мець таксама вяшчальны эфект. Але супаставіць яго з тэле - і радыёвяшчаннем можна ў тым выпадку, калі выкарыстоўваюцца магчымасці анлайнавай трансляцыі, г. зн. перадачы інфармацыі ў рэжыме рэальнага часу, паралельна з тым, што адбываецца. Анлайнавыя публікацыі ў Інтэрнэце амаль тое ж самае, што і прамыя эфіры на радыё або на ТБ. Але дзякуючы мультымедыйнай якасці новага канала інфармацыя можа перадавацца як у тэкставым, так і ў аўдыё - і відэафармаце.

Акрамя таго, дзейнасць журналіста ў Інтэрнэце кардынальным чынам пераўтворыцца дзякуючы яшчэ адной якасці, уласцівай у віртуальным свеце, — яго патэнцыйнай інтэрактыўнасці.

Важнейшыя патрабаванні, якія варта ўлічыць пры напісанні нататкі:

1) Аператыўнасць;

2) Адпаведнасць інтарэсам аўдыторыі, дакладнасць у падачы фактаў;

3) Зразумелая для аўдыторыі мова выкладу;

4) Сухі тон выкладу, адсутнасць непатрэбных лішніх элементаў, напрыклад, падрабязнасцяў, якія адцягваюць ад сэнсу матэрыялу.

5) Сцісласць у падачы інфармацыі.

Нататка валодае вельмі важнай якасцю трыадзінства навіны: усе факты ў ёй аб'яднаны адной тэмай, стан працэсаў фіксуецца ў адным моманце, што адбываецца цяпер, месца дзеяння выразна пазначана.

Добра, калі ўсе тры дадзеных кампанента нататкі сабраны ў пары фраз, якія гэты тэкст адкрываюць. Гэты тэкставы зачын мае афіцыйную назву лід. Лидом з'яўляецца аснова нататкі, ён вызначае структуру тэксту: выклаўшы ў лідзе сутнасць матэрыялу, журналіст далей пашырае поле для інфармацыі, уносячы ў матэрыял новыя звесткі, факты, цытаты, лічбы і гэтак далей. Даволі часта кажуць аб аб'ектыўнасці нататкі. Тым не менш, у любым выпадку матэрыял, хай і інфармацыйны, мае сваё меркаванне, праўда, вельмі ўтоена, але ўсё ж мае, так як, па-першае, прапануе факт, які аўтар хацеў данесці да чытача; і па-другое, матэрыял, нават у жанры нататкі, не можа быць аб'ектыўным да канца, так як ствараецца чалавекам.

Аднак аўтар нататкі закаваны ў рамкі выяўлення асабістага меркавання, першым планам у падобных матэрыялах ідзе паведамленне аб факце. З іншага боку, аўтар і не можа быць цалкам абыякавы да інфармацыі – цікавасць заўсёды адчуваецца і ў адборы фактаў, і ў іх кампаноўцы, і ў апавяданні. Мэтанакіраванасць, якая ўласцівая публіцыстычным тэкстам, ўласцівая інфармацыйнай нататцы.

Нататка вельмі зручная для распаўсюджвання навін, станоўчых і адмоўных. Трэба не толькі ўбачыць цікавыя факты – важна ўмець падаць іх. У гэтым заключаецца сіла майстэрства журналіста адчуваць уласны тэкст і рэакцыю аўдыторыі на яго – у здольнасці за здарэннем убачыць сутнасць з'явы.

Асноўнымі прыкметамі двух іншых частак інфармацыйнага жанру (інтэрв'ю і рэпартаж) з'яўляюцца:

1. Нагляднасць (выкарыстанне фота, відэа, гукавых дарожак і гэтак далей).

2. Дынамічнасць (паэтапнае развіццё дзеяння, наяўнасць фабулы, завязкі, асноўнага дзеяння, кульмінацыі і развязкі).

3. Інфарматыўнасць (максімальная насычанасць дэталямі: выразы твара, міміка, адзенне ўдзельнікаў, а таксама іх гаворка і паводзіны; акрамя таго, журналіст павінен апісаць навакольнае становішча).

Сёння рэпартаж ўспрымаецца многімі як сінонім нагляднасці, аператыўнасці, актуальнасці і дакументальнай дакладнасці, бо гэтыя фактары дазваляюць журналістам прадстаўляць аўдыторыі такую інфармацыю, якая стварае ў яе «эфект прысутнасці» на месцы падзеі. Рэпартаж блізкі з усімі групамі жанраў. Ён пераклікаецца з класічнай тыпалогіі жанраў журналістыкі, дзе падзейны рэпартаж адпавядае інфармацыйнай групе, праблемны – аналітычнай, пазнавальна-тэматычны – мастацка-публіцыстычнай групы жанраў.

Інтэрв'ю – жанр публіцыстыкі, які ўяўляе сабой размову журналіста з палітычным, грамадскім ці іншым дзеячам па актуальных пытаннях. Інтэрв'ю адносіцца да групы інфармацыйных жанраў, то ёсць да жанраў, якія прадстаўляюць грамадскі інтарэс адказы канкрэтнай асобы (групы асоб) на пытанні журналіста.

Жанр інтэрв'ю, уласна як і шэраг іншых публіцыстычных матэрыялаў, валодае такімі важнымі якасцямі, як надзённасць, грамадская значнасць. Неабходна таксама адзначыць, што прызначэннем інтэрв'ю, яго задачай з'яўляецца паведамленне праўдзівых, важных звестак з вартых даверу крыніц, а гэтак жа асвятленне са спасылкай на суразмоўцу якога-небудзь факту, значнай падзеі, адлюстраванне грамадскай думкі па важных пытаннях сацыяльнага жыцця.

Інтэрв'ю валодае асаблівай сілай пераканаўчасці, дакладнасці, так як змяшчае сведчанне, заяву, паведамленне аўтарытэтнага асобы. Асаблівая ўвага надаецца усталяванню даверных адносін з суразмоўцам, чаму спрыяюць правільная падрыхтоўка пытанняў для інтэрв'ю і прафесійна-асобавыя якасці журналіста.


 


Дата добавления: 2019-01-14; просмотров: 428; Мы поможем в написании вашей работы!

Поделиться с друзьями:






Мы поможем в написании ваших работ!