De Romulo, patre patriae (II)
Titus avunculus ex Asi ā venit Mārcus et Cornēlia soror in aulā labōrant. Cornēlia Mārcum interrogat: „Cui cibum dās, Mārce?“ Mārcus: „Equō cibum dō“. Mārcus Cornēliae sorōrī dīcit: „Cibum columbīs dā!“ Etiam Syrus adest, magnīs equīs cibum dat. Subitō mīles legiōnārius aulam intrat. Līberī magnō cum timōre legiōnārium spectant. Sed legiōnārius rīdet; Mārcō appropinquat dīcitque: „Dīc mihi, Mārce: nōnne mē cognōscis? Titus sum, avunculus. Cum Pompēiō imperātōre ex Asiā veniō. An tibi avunculus īgnōtus est?“ Lūcius venit, Titum statim cognōscit. Titus puerīs: „Nūntiāte patribus vestrīs mē, Titum legiōnārium, adesse!“ Mārcus tandem mīlitem avunculum suum esse cognōscit: „Avunculus mihi īgnōtus nōn est. Salvē, avuncule!“ Mārcus Titum ad equum suum dūcit: „Ecce, avuncule, mihi parvus equus est. Tē nōs vīsitāre gaudēmus; magna nōbīs laetitia est“. Tum Gāius aulam intrat et Titum salūtat: „Salvē, Tite! Quid nōbīs nūntiās?“ Titus: „Nūntiō vōbīs victōriam. Pompēius imperātor semper reī pūblicae Rōmānae bene cōnsulit“. Gāius: „Tē adesse gaudeō. Pompēius bene cōnsulit et vōbīs et rēbus vestrīs“.
Titus amicis de magna pugna narrat
Sub vesperum Marcus avunculum orat: „Narra nobis de Asia et de Pompeio! Narra de pugnis vestris!“
Iam Titus narrat: „Audite! Cum Pompeio in Asia sumus. Subito imperatori hostes nobis insidias parare nuntiatur. Planities aperta locus pugnae idoneus1 est. Ibi Pompeius aciem instruit. In planitie acies Romana hostibus appropinquat. Ante pugnam imperator ad aciem equitat et aciei Romanae dicit: ,Hostes multos esse scimus, sed vos, milites, semper virtute2 hostes superavistis.3 Itaque etiam hodie cum deis patriae adeste et rei publicae gloriam parate!‘ Multi hostes subito ad aciem Romanam equitant. Equi milites magno terrore complent. Itaque Pompeius copias novas legionariis submittit. Diu pugnatur.
Iam vesper adest. Pugna longa fatigamur. Tandem hostes vincuntur et fugiunt. Multi capiuntur. Imperator captivos multasque res nobis militibus dat“.
|
|
|
1 idōneus (+ dat.): удобный для 2 virtūte (abl. sg.): доблестью 3 superāvistis: «превосходили»
R ō mulus et Remus gemin ī ā Faustul ō servantur
Faustulus pāstor est. Casa pāstōris parva est. Ibī cum Lārentiā uxōre vīvit.
Faustulus prīmā hōrā diēī iānuam casae aperit. Subitō clāmōrem parvōrum puerōrum audit. Procul duōs1 parvōs puerōs in rīpā fluviī iacēre videt. Magna lupa puerōs nūtrit.2 Faustulus plēnus timōris est, tamen puerīs et lupae appropinquat. Lupa fugit; Faustulus geminōs ad casam portat. Ita vīta puerōrum servātur. Geminī Rōmulus et Remus nōminantur. Magnā cum cūrā Faustulī Lārentiaeque ēducantur3 et cum cēterīs pāstōribus vīvunt.
1 duōs (acc. pl.): двух 2 nūtrīre: кормить 3 ēducāre: воспитывать
Faustulus geminis de patre et matre narrat
Post multos annos Faustulus pueris narrat: „Audite, pueri! Nunc vobis de matre vestra et de patre vestro narro: nam ego pater vester non sum, neque Larentia mater vestra est. Vos, pueri, filii Martis dei estis. Mater vestra Ilia nominatur. Avus1 vester olim rex Latii2 fuit;3 ab Amulio fratre dolo malo expulsus est.4 Amulius servum filios Iliae – vos! – necare iubet. Servus misericordiae plenus est; vos non necat, sed in ripa Tiberis5 fluvii deponit et fugit. Ibi a me videmini et servamini“. Pueri res gestas magna cum ira audiunt. Postea Romulus et Remus cum aliis pastoribus malum avi fratrem puniunt. Tum in ripa Tiberis5 fluvii Roma conditur.
1 avus: дед 2 rēx Latiī: царь Лация 3 fuit: был 4 expulsus est: был изгнан 5 Tiberis (gen. sg.): Тибра
R ō mulus Remum fr ā trem necat
Nunc Rōmulus et Remus frātrēs dominī Latiī sunt. Rōmulus cūnctōs pāstōrēs et agricolās vocat: „Venīte ē vīcīs et casīs vestrīs, pāstōrēs et agricolae! Vīvite nōbīscum in nostrō vīcō novō! Vīcus novus ā nōbīs Rōma nōminātur“. Multī pārent et veniunt. Tum Rōmulus cum pāstōribus et agricolīs Rōmam condit et parvō mūrō circumdat. Remus autem mūrum novum spectat et interrogat: „Cūr mūrus Rōmae tam parvus est, frāter? Etiam ā puerō trānsilīrī1 potest“. Rōmulus autem magnā cum īrā frātrī respondet: „Quī2 mūrum nostrum trānsilit,1 ā mē necātur, Reme, nam mūrus Rōmae sānctus est!“ Tamen Remus mūrum trānsilit.1 Statim poenās solvit: ā frātre suō necātur.
|
|
|
1 trānsilīre: перепрыгнуть 2 quī: кто
Pompeius triumphum agit
Titus vestitu militari ornatus1 e villa fratris venit. Pueri Titum conspiciunt, statim interrogant: „Quid agitur, Tite? Num hostes villae nostrae appropinquant?“ Titus respondet: „Minime. Romam propero; Pompeius imperator cum militibus triumphum agit. Cur non venitis mecum, pueri? Spectate triumphum!“ Tum cuncti Romam petunt. Multi viri, feminae, pueri iam in viis stant, triumphum imperatoris et militum exspectant. Interea copiae in Campum Martium coguntur. A Campo Martio triumphus per vias Romae ducitur. Tandem tubae canunt, triumphus appropinquat. Romani pleni laetitiae sunt; „Io triumphe!“ clamant.
Servi praedam magnam in triumpho portant. Etiam tabulae in triumpho portantur. Marcus legit: POMPEIUS SYRIAM SUPERAVIT.2 Gaius filio: „Videsne vasa3 aurea aliasque res pulchras, Marce?“ Marcus: „Video. Sed dic, pater, nonne viros miseros ibi trahi vides? Cur catenis4 onerantur?“ Gaius: „Captivi sunt. In triumpho captivi semper ante currum5 victoris ducuntur“.
Tandem currus5 appropinquat. Marcus: „Cuius currus5 ibi venit? Quis in curru5 stat?“ Gaius: „Imperator Pompeius est“. Quattuor equi pulchri currum5 imperatoris trahunt. Pompeius toga purpurea vestitus6 in curru5 stat. Triumphus Via Sacra per portam triumphalem7 ducitur, imperator Capitolium ascendit. Ibi deis pro victoria gratias agit. Post triumphum Marcus Titum interrogat: „Quo properas, Tite?“ Titus: „In tabernam propero, ibi victoria celebratur. Venite mecum, Gai et pueri cuncti!“
|
|
|
1 vestītū mīlitārī ornātus: «в снаряжении легионера» 2 superāvit: покорил 3 vāsa (acc. pl.): сосуды 4 catēna, ae: цепь 5 currus (acc. sg.: currum; abl. sg.: currū): колесница 6 togā purpureā vestītus: «одетый в пурпурную тогу» 7 per portam triumphālem: «через триумфальную арку»
Rōmānī fīliās Sabīnōrum rapiunt
Rōmulus mūltōs agricolās pāstōrēsque ē vīcīs in Latiō sitīs Rōmam vocāvit et oppidum novum1 incolīs complēvit.
Rōmānī: „Oppidum novum,1 Rōmule, celeriter aedificāvistī et incolīs novīs aperuistī. Sed cūr nōn etiam mulierēs vocāvistī? Mulierēs nōbīs dēsunt. Sine uxōribus neque vīta nostra iūcunda neque rēs pūblica salva esse potest“. – Rōmulus: „Eam rem2 ego iam dēlīberāvī. Sabīnōs, populum vīcīnum, iam anteā interrogāvī. Sed patrēs Sabīnī fīliās suās uxōrēs Rōmānōrum esse vetuērunt. Itaque vīcīnōs dolō fallere dēbēmus. Iam Sabīnīs īnsidiās parāvī“.
Rōmānī diem fēstum magnīs lūdīs celebrāvērunt Sabīnōsque invītāvērunt: „Rōmam venīte cum familiīs vestrīs! Spectāte oppidum novum,1 spectāte lūdōs pulchrōs!“ Et intrāvērunt Rōmam Sabīnōrum patrēs, mātrēs, fīliī, fīliae pulchrae; cum Rōmānīs lūdōs spectāvērunt.
|
|
|
Sed subitō virī Rōmānī magnō cum clāmōre ad fīliās Sabīnōrum properāvērunt, puellās rapuērunt, celeriter in casās suās portāvērunt. Frūstrā Sabīnī puellās ā Rōmānīs postulāvērunt. – Patrēs, mātrēs, frātrēs Sabīnārum īrae plēnī in patriam properāvērunt: „Nōn impūne3 filiās nostrās rapuistis. Vae Rōmānīs!“
1 oppidum novum: новый город 2 eam rem: «это обстоятельство» 3 impūne: безнаказанно
Controversia inter Romanos Sabinosque absolvitur1
Sabini milites et socios convocaverunt: „Romani filias nostras dolo malo rapuerunt. Nobiscum Romam properate! Romanos malos punite! Filias liberate!“
Paulo post Sabini rursus Romam properaverunt. Cum Romanis pugnaverunt multosque Romanorum vulneraverunt. Tandem filiae Sabinorum, nunc uxores Romanorum, inter patres, fratres, maritos properaverunt et Sabinos oraverunt: „Nos filiae sororesque vestrae fuimus. Nunc uxores sumus Romanorum. Nonne audivistis nos maritosque nostros pacem velle?2 Finite pugnam!“ Patres et fratres mulieribus paruerunt.
1 absolvere: заканчивать 2 pacem velle: хотеть мира
Asellus sub pelle1 leōnis
Ōlim asellus fugitīvus in silvam cucurrit ibīque sē occultāvit. Posteā in silvā pellem1 leōnis invēnit;2 pellem1 statim induit.3
Tum per silvās campōsque cucurrit, incolās bēstiāsque fefellit et in fugam dedit. Nam cūnctī asellum leōnem saevum esse exīstimāvērunt.
Paulō post dominus asellum quaesīvit et silvam intrāvit. Asellus statim vōce atrōcī4 clāmāvit; sed dominum attentum neque terruit neque fefellit. Dominus asellum suum statim cognōvit, nam auris5 asellī ē pelle1 leōnis pependit. Dominus: „Aliōs“, inquit, „in fugam dedistī, sed dominum non fefellistī“. Et asellum domum pepulit.
1 pellis (acc.: pellem; abl.: pelle): шкура 2 invēnit : нашел 3 induit: надел 4 vōce atrōcī: страшным голосом 5 auris: ухо
De corvo et vulpecula
Aliquando corvus mane praeter fenestram villae volavit. Subito clamavit: „Ecce, quid ibi video? An oculi me fefellerunt? Non erravi! Video ancillam incautam caseum1 bonum mihi in fenestra posuisse“. Itaque corvus statim ad fenestram volavit, praedae appropinquavit. Tum caseum1 rapuit et celeriter in arborem proximam volavit. Subito vox2 corvum e laetitia excitavit. Vulpecula sub arbore stetit et „Salve, corve!“ inquit. „O, quam pulcher es! Nitor3 pennarum tuarum oculos meos delectat. Dic, nonne etiam vox2 tibi pulchra est? Cane, amice! Te etiam heri voce2 pulchra cecinisse maritus mihi narravit“. Blanditiae4 vulpeculae corvum stultum superaverunt. Rostrum5 aperuit, caseus1 in terram cecidit. Vulpecula autem: „Gratias“, inquit, „tibi ago. Te bestiam stultam esse non ignoro“. Statim in silvam cucurrit, praedam devoravit.
1 cāseus, ī m.: сыр 2 vōx, vōcis f.: голос 3 nitor, ōris m.: блеск 4 blanditiae, ārum: лесть 5 rōstrum (acc. sg.): клюв
D ē R ō mul ō, patre patriae (I)
Rōmulus multōs annōs in rē pūblicā regnāvit et semper magnō in honōre apud Rōmānōs fuit. Rēs gestae Rōmulī valdē laudābantur. Numerus incolārum Rōmae sub Rōmulō augēbātur; Rōmāni ā populīs vīcīnīs aut colēbantur aut timēbantur.
Aliquandō Rōmulus cōpiās Rōmānās recēnsēre cupīvit. Tuba māne cecinit virōsque in Campum Mārtium convocāvit. Cūnctī virī armāti accurrērunt.
Rōmulus in Campō Mārtiō diū in tumulō stābat, multās hōrās cōpiās recēnsēbat, cum subitō nimbus dēnsus Rōmulum circumdedit. Paulō post nimbus dīlāpsus est,1 sed Rōmulus in tumulō nōn iam stābat; tumulus vacuus erat.
Rōmulus diū frūstrā ā Rōmānīs quaerēbātur. Tandem virī Rōmānī magnō cum dolōre domum migrāvērunt. Domī ā cēterīs interrogābantur: „Etiamne tū in Campō Mārtiō aderās, vīcīne?“ – „Eram. Ibī stābam inter cēterōs virōs“. – „Quid tū dīcis? Num deī virum clārum abstulērunt?“2 – „Ego senātōrēs Rōmulum necāvisse crēdō. Nam senātōrēs Rōmulō valde invidēbant!“
1 dilapsus est: (облако) рассеялось 2 abstulērunt: унесли
De Romulo, patre patriae (II)
Postridie Iulius Proculus senator populum Romanum nova spe complevit, nam vir fidus populo narravit: „Forte in Campo Martio ambulabam, Romulum nobis deesse valde dolebam, cum Romulus mihi apparuit. Statim magnus timor animum meum complevit. Stabam et tacebam, sed pater patriae me benigne advocavit: „Desine timere! Dic non modo senatoribus, sed etiam ceteris viris Romanis: non inimici me necaverunt, sed Mars, pater meus, me in caelum1 portavit. Nuntia Romanis cunctis: populum Romanum dominum esse mundi dei cupiunt. Ego non dubito: aliquando totus orbis terrarum2 populo Romano parebit“.3
Ita Iulius Proculus animos Romanorum confirmavit. Romani semper memoriam Romuli, patris patriae, sacram habebant.
1 caelum: небо 2 orbis terrārum: мир (букв.: «круг земель») 3 pārēbit: будет подчиняться
De cicada et formica
Cicadae quotannis totam aestatem1 canunt, quamquam aliae bestiae, ut formica, semper cibum quaerunt. Itaque, ubi hiems adest, ceteris bestiis cibus non deest, cicadae autem inopia extrema vexantur. Aliquando hieme cicada ad formicam vicinam accurrit et „Ad te venio“, inquit, „quod tibi magnam copiam cibi esse scio. Praebe mihi parvam copiam cibi, quod inopia extrema vexor“. Formica, postquam cicadam audivit, vicinam interrogavit: „Cur tu aestate,1 ut ceterae bestiae, cibum non quaesivisti?“ Cicada respondit: „Semper cecini; bestiae me canere libenter audiverunt. Num te voce2 mea non delectavi?“
Sed vicina, quamquam diu oravit, animum formicae non mollivit: „Merito nunc puniris, quod mihi non paruisti. Saepe te monui“. Et addidit: „Si aestate1 cecinisti, nunc saltare tibi licet“.
1 aestās, ātis f.: лето 2 vōx, vōcis f.: голос
Titus cum puerīs forum Rōmānum vīsitat
Titus: „Campus Mārtius et forum Rōmānum ā multīs vīsitantur. Vōsne Campum Mārtium et forum Rōmānum iam vīsitāvistis, puerī?“
Marcus: „Campum Mārtium iam cum patre vīsitāvimus, Tite. Sed dūc nōs per forum Rōmānum! Mōnstra nōbīs aedificia pulchra forī cēterāsque rēs pulchrās!“
(Postquam Rōmam migrāvērunt, in forum dēscendunt.)
Titus: „Multa aedificia et templa in forō sunt. Ecce parvum templum Iānī deī. Cum bellum ā populō Rōmānō geritur, semper portae templī aperiuntur“.
Cornelia: „Cūr Rōmānī in bellō templum Iānī aperiunt? Num, quod exīstimant Iānum deum templum relinquere et cōpiīs Rōmānīs in pūgnā adesse?“
Titus: „Quamquam mīles sum, nesciō, Cornēlia. Sed spectāte cūriam! Senātōrēs ā cōnsule saepe in cūriam convocantur et dē rē pūblicā cōnsuluntur. – Prope cūriam rōstra sita sunt“. (Lūcius et Mārcus rōstra ascendunt.)
Lucius: „Licetne nōbīs rōstra ascendere, Tite?“
Titus: „Dēscendite, puerī! Dē rōstrīs magnī ōrātōrēs dē rē publicā ōrant. Num vōs ōrātōrēs clārī estis?“
Marcus: „Postquam tōtum forum spectāvimus, per Campum Mārtium ambulāre cupimus, Tite. Venī nōbīscum! – Dūc nōs!“
(Forum relinquunt, Campō Mārtiō appropinquant.)
Templum Min ervae et theātrum Pompēī spectant ur
Marcus: „Ecce, Lūcī, templum novum! In mūrō tabula est!“
| * POMPEIUS * IMP * MINERVAE * |
Lucius: „In tabulā nōmen Pompēī legitur. Vidēsne litterās nōminis, Mārce?“
Marcus: „Videō. Sed dīc, Tite: cūr Pompēius nōmen suum incīdit?“1
Titus: „Quod Pompēius dē praedā templum Minervae prō victōriīs dēdicāvit.2 Ita suō nōmine deae grātiās agit“.
Cornelia: „Itaque nunc cūnctī nōmen Pompēī victōris legere dēbēmus“.
Titus: „Etiam aliōs virōs clārōs forum et Campum Mārtium aedificiīs pulchrīs ōrnāvisse scīmus, quod nōmina virōrum in tabulīs leguntur. Memoria nōminum clārōrum semper servātur“. (Magn ō the ā tr ō appropinquant.)
Titus: „Ecce theātrum novum Pompēī“. – (Ubi the ā trum intr ā v ē runt:) „Poētam recitāre audio“.
Poeta: „Audīte carmen novum, Rōmānī! Opus novum vōbīs recitāre cupiō. In carminibus meīs Pompēius laudātur. Rēs gestae et victōriae magnī imperātōris opere meō celebrantur“.
(Dum opus novum recit ā tur, mult ī accurrunt.)
Titus: „Multī poētae opera et carmina nōn modō in forō, sed etiam in magnīs aedificiīs recitant“.
Marcus: „Viā longā fatīgor, Tite. Iam vesper adest“.
Titus: „Multa iam spectāvimus, plūra3 vidēre hodiē nōn licet, quod tempus nōbīs deest“.
Cornelia: „Grātiās tibi agimus, Tite. Aliō tempore cētera spectāre cupiō“.
1 incīdit: выбил (зд. в смысле «приказал выбить») 2 dēdicāre: посвящать 3 plūra: больше
Titus de curia narrat
Dum domum migrant, Titus pueris de curia et de senatoribus narrat: „Curiam aedificium antiquum esse vidistis,1 pueri. Senatoribus cunctis in parva curia locus non est. Itaque interdum in templa aliaque aedificia fori conveniunt, cum consul senatores de maximis rebus consulere cupit et multi senatores de re publica orare vel oratores audire cupiunt. Tum senatus2 in templo Iovis Optimi Maximi vel in templo Concordiae habetur. Populus ante templum convenit, quod etiam cives3 Romani oratores audire cupiunt“.
1 vīdistis: вы видели 2 senātus (nom. sg.): сенат; заседание сената 3 cīvēs (nom. pl.): граждане
Rōmānī rēgem ultimum pellunt
Ōlim rēgēs bonī in populum Rōmānum rēgnābant. Rōmulus, prīmus Rōmānōrum rēx, populō bene cōnsuluit, lēgēs bonās dedit magnamque laudem apud Rōmānōs sibi parāvit. Post bellum Sabīnōrum Rōmulus pācem cum populīs finitimīs firmāvit. Templa pulchra prō salūte cīvitātis Rōmānae deīs aedificāvit. Quamquam cīvitās Rōmāna aetāte Rōmulī aliōrumque rēgum parva erat, Rōmānī magnā celeritāte imperium suum augēbant et firmābant.
Tarquinius autem, septimus et ultimus rēx, propter superbiam ā Rōmānīs Tarquinius Superbus nōminābātur. Quod malus et sevērus erat, Brūtus, vir nōbilis,1 Rōmānōs monuit: „Rēgem malum pellite! Servitūtem finīte! Ecce, lībertās ante pedēs est!“ Rōmānī Brūtō, dūcī cīvitātis, libenter pāruērunt. Rēgem pepulērunt, servitūtem finīvērunt.
Deinde populus dē rē novā cōnsuluit, duōs2 cōnsulēs creāvit. Cīvitās Rōmāna cōnsulibus pārēbat, cōnsulēs autem lēgibus. Nunc vōx populī summa lēx erat, quod lēgēs non ā rege, sed ā populō dabantur.
Itaque cīvitās „rēs publica“ nōminābātur. Rōmānī lībertātem suam diū servābant et dēfendēbant.
1 nōbilis: благородный 2 duōs (acc.): двух
Libertas plebis defenditur
Romani, postquam Tarquinium Superbum e civitate pepulerunt, legibus bonis concordiam et salutem civitatis servabant. Postea autem controversia fuit inter senatores et plebem, quod senatores libertatem plebis contra leges opprimere cupiverunt. Itaque plebs in forum accurrit. Magnae voces audiebantur. „Quamquam nos legibus semper paruimus, senatores plebi libertatem rapuerunt. Nobis servitutem malam parare cupiunt! Itaque novos duces create, amici! Rem publicam non modo a senatoribus, sed etiam a plebe administrari oportet. Nisi senatores legibus parent, nos Romam relinquere et e patria migrare cogimur!“
Populus tribunos plebis1 creavit. Tum Romani leges novas sibi dederunt et in XII (duodecim) tabulis aēneis2 in foro collocaverunt.
1 tribūnus plēbis: народный трибун 2 tabulae aēneae: бронзовые таблички
Dē Paride, Priamī fīliō
Antīquīs temporibus in Asiā fuit magnum oppidum, Trōia nōmine. Oppidum et populum Priamus rēx imperiō sevērō rēxit. Aliquandō fīlius Priamō nātus est,1 Paris nōmine. Sed ōrāculum rēgī dixit: „Necā Paridem! Paris fax2 Trōiae est“. Pater, quod ōrāculum metuit, servum cum parvō fīliō in silvam mīsit; servum puerum necāre iussit.
Servus autem, postquam in silvam vēnit, imperiō rēgis nōn pāruit. Puerum nōn necāvit, sed in silvā relīquit. Ibī pāstōrēs puerum invēnērunt et sēcum domum dūxērunt.
1 nātus est: родился 2 fax, facis f.: факел
Dē iūdiciō Paridis
Paris multōs annōs cum pāstōribus vīvēbat. Aliquandō Mercurius deus ad Paridem vēnit et trēs1 fēminās pulchrās addūxit. Mercurius mālum aureum portāvit; Paris in mālō lēgit: PULCHERRIMAE.2 Mercurius Paridī dīxit: „Iuppiter tē, Paris, iūdicāre iussit. Quis hārum3 fēminārum pulcherrima2 est? Cui mālum aureum darī oportet?“ Tum prima fēmina „Iunō“, inquit, „uxor Iovis, sum. Tū rēx Asiae eris,4 sī mihi mālum aureum dederis“.5 Altera: „Minerva, fīlia Iovis, sum. Tū imperātor clārus eris,4 sī mihi mālum aureum dederis“.5 Venus autem, tertia dea, Paridī Helenam, fēminam pulcherrimam,2 prōmīsit. Venus, dea amōris, vīcit et mālum aureum ā Paride accēpit.
1 trēs: три 2 pulcherrimus, a, um: прекраснейший 3 hārum: этих 4 eris: будешь 5 dederis: дашь
Paris Tr ō iam in patriam venit
Posteā Paris in oppidum Trōiam vēnit et lūdīs Trōiānōrum interfuit. Ibī multōs Troiānōs vīcit. Tum Priamus rēx Paridem animadvertit et fīlium cognōvit. Tunc etiam servus ille1 accurrit et rēgī rem tōtam aperuit. Quamquam multī Trōiānī ōrāculum metuērunt, Priamus fīlium ā cēterīs dēfendit et in aulam rēgis accēpit.
1 ille: переведи «тот самый»
De equo ligneo
Paulo post Priamus rex filium in Graeciam misit. In Graecia Paris Helenam, uxorem regis Graecorum, vidit et amore accensus est.1 Dum maritus in Aegypto bellum gerit, Paris Helenam rapuit et secum Troiam duxit. Itaque Graeci Troianis bellum paraverunt, magnis cum copiis in Asiam navigaverunt, Troiam oppugnaverunt. Sed quamquam decem annos pugnabant, frustra laborabant. Oppidum non ceperunt, quod incolae Troiam magna cum virtute defendebant. Tandem Graeci dolum paraverunt: equum ligneum fecerunt, in equo milites occultaverunt. Equum et Sinonem, virum callidum, in litore reliquerunt. Tum Graeci litus reliquerunt, sed minime domum navigaverunt: in insula proxima noctem exspectaverunt. Troiani, ubi Graecos litus reliquisse animadverterunt, ex oppido properaverunt. Postea in litore equum ligneum et Sinonem invenerunt.
1 amore accensus est: влюбился (букв.: «воспылал любовью»)
D ē L ā ocoonte, sacerd ō te Nept ū n ī
Ubī lītus ā Graecīs relictum est, cūnctī Trōiānī ex oppidō cucurrērunt. Quod perīculum metuēbant, cautē1 equō ligneō appropinquābant. Sed postquam Sinō tantum prope equum inventus est, timor āfuit. Sinō statim ab incolīs dē equō interrogātus est et respondit: „Equus ā Graecīs deīs datus est. Collocāte dōnum in forō vestrō!“
Trōiānī tamen dēlīberābant. Prīmō Sinōnī fidēs habita nōn est; postquam autem multae sententiae dictae sunt, vīcit sententia: „Equum in oppidum trahī et in forō collocārī oportet. Ita ā deīs imperātum est“. Iam Trōiānī equum magnō cum labōre trahēbant, cum ā Lāocoonte, sacerdōte Neptūnī, verbīs sevērīs monitī sunt: „Nōnne Sinōnem ab hoste missum esse animadvertistis? Num verbīs virī Graecī fidem habētis?“
Sed postquam haec2 verba a Lāocoonte dicta et ā cūnctis audīta sunt, duae anguēs3 mīrae4 longitūdinis in lītore vīsae sunt. Cūnctī territī sunt et fūgērunt, sed anguēs3 Lāocoontem tantum petīvērunt. Ubī Lāocoōn cum fīliīs ab anguibus3 necātus est, Trōiānī ōmine malō timōre complētī sunt. Itaque equum statim in oppidum trāxērunt.
1 cautē: осторожно 2 haec: эти 3 duae anguēs (abl.: anguibus): две змеи 4 mīrus: удивительный
Tr ō ia exp ū gn ā tur
Postquam equus ligneus in oppidum tractus atque in forō collocātus est, Trōiānī deīs propter victōriam grātiās ēgērunt. Cūnctī, dum diem fēstum celebrant, laetī erant. Sed mīlitēs Graecī in equō sedēbant et noctem exspectābant. Nox tandem vēnit. Trōiānī dormiēbant; perīculum nōn iam metuēbant. Tum Graecī ā Sinōne ex equō līberātī sunt. Mīlitēs clam ex equō dēscendērunt. Postquam etiam portae oppidī ā Sinōne apertae sunt, cēterī Graecī in oppidum cucurrērunt. Ita Trōiānī ab hostibus oppressī sunt.
Decem annōs Graecī cum Trōiānīs bellum gerēbant; decimō annō Trōia expūgnāta et dēlēta est.
Дата добавления: 2018-09-22; просмотров: 402; Мы поможем в написании вашей работы! |
Мы поможем в написании ваших работ!