Микроорг-ге хим-қ факто-ң әсеі
Хим-қ заттардың зиянды әсерін дезинфекция мақсатында пай-ды, антисептик ретінде хим-қ заттар микробтар тобына бірдей әсер етпейді. Мысалы туберкулез таяқшасы хим-қ заттарға төзімді, өйткені олардың клетка қабықшасында май тектес заттар болады. олар хим-қ заттардың клетка ішіне енуін баяулатды. ортаның сілтілік, қышқылдық реакциясы микро-дер үшін әртүрлі болады. олар 3 топқа бөлінеді:
1) нейтрофильдер-ортаның бетарап жағдайында өседі, минималды рН - 4, оптималды рН-6,8-7,3, максималды рН-9 одан төмен. бқл топқа көбінесе бак-р жатады.
2) Адцидофильдер-қышқылдық ортада өседі, оптималды рН-4 немесе одан төмен. Бұларға сірке қышқылы бак-лар жатады.
3) Алкалофильдер-сіотілік ортаны қажет етеді. оптималды рН-9 немесе одан да жоғары. бұларға ішек таяқша бак-р тобынан және тырысқақ ауруының вибрионы жатады.
Жалпы бак-р үшін оптималды рН 6,8-7,3 -ке дейін. ал көбінесе зең саңырауқұлақтар мен ашытқылар үшін әлсіз қышқ.оптималды рН 5-6 дейін.
Микроорганизмдер клеткасы сыртқы ортадағызаттардың құрамы мен оның концентрациясына тым сезімтал келеді. Химиялық заттар аз болсада микробтарға әсер етеді, ал көбірек мөлшерде оларды қырып жібереді. Әсер ету сипатына қарай химиялық заттарды бірнеше топтарға ажыратады.
Беттік белсенді заттар – микроорганизмдердің сыртқы қабығын бұзып, цитоплазмалық мембрананың жұмыс қызметін бұзады. Бұларға детергенттер, сабындар, майлы қышқылдар жатады.
Акрилдер – (дибензопирин типтес заттар) нуклейн қышқылдарына әсер етіп, клетканың бөліну қабілеттілігін білдіреді.
Бояулар – бактериядардың өсуін тоқтатуы немесе өлтіріп жіберуі мүмкін. Оларға бриллиантты жасыл, этакридин лактат, флавакридин т.б. жатады.
Фенол мен оның туындылары – бактериялардың қабығын бұзып, белоктарды зақымдап, ферменттердің жұмысына нуқсан келтіреді.
Ауыр металдар тұздары – (қоғасын, мыс, күміс, сынап, мырыш) бактериялық құрамындағыбелоктарды коагуляцияға ұшыратады.
Тотықтырғыштар – (хлор, хлорлы әк, хлорамин, йод, калий перманганаты, сутегі тотығы, әр түрлі қышқылдар) белсенді белоктардың сульфигидрильді тобына әсер етеді. Түзегіштер, соның ішінде формальдегид оның 40% ерітіндісі - формалин) микроорганизмдегі белоктардың амин тобына қосылып оның бұзылуына душар етеді.
Химиялық заттардың микроорганизмдерге зиянды болатын қасиетің дезинфекциялау жұмысында антисептик ретінде қолданады. Дезинфекциялрудағы басты мақсат, ауру қоздырғыш микроорганизмдерге зиянды әрекет жасайтын түрлі қышқылдарды, сілтілерді, ауыр металдардың тұздарын, түрлі тотықтырғыш заттарды пайдалану болып табылады. Химиялық заттар микробтардың барлық тобына бірдей жойқын жойқын әсер ете алмайды. Мысалы, химиялық заттарға өкпе ауруы таяқшасы төзімді болады. Олай болатын себебі, бұл микробтың қабығында май тектес заттар болады. Олар химиялық заттардың клетка ішінде енуін боялатады. Кейбір тағамдарды консервілеу үшін бор, салицил, бензол қышқылдарын қолданады. Ал ауыз суды зарарсыздандыру үшін хлорды және хлорлы әкті пайдаланады. Микроорганизм жеке топтарының өсіп-өнуі үшін, ортаның қышқылдық және сілтілік дәрежесі әр түрлі болады.
|
|
|
Дата добавления: 2016-01-05; просмотров: 1; Мы поможем в написании вашей работы! |
Мы поможем в написании ваших работ!