Зат алмасу мен энергия айналымы 23 страница



Адамның жұқпалы аурурға қарсы тұру қабілетін жақсартатын дәрумен: С

Сүйек пен тіс мықтылығын жақсартатын, әр түрлі жұқпалы ауруларға ағза қарсылығын арттырады: С

Адам ағзасында синтезделмейтін С витаминінің жетіспеуінен туындайтын ауру:Құрқұлақ

РР витамині жетіспегендіктен пайда болатын ауру:Пеллагра

Асқорыту мүшелерінің қызметі бұзылады, психика нашарлайды, теріде көпіршіктер мен дақтар пайда болатын ауру:Пеллагра

Ағзада ... дәрумені жетіспегенде тері ауруы дерматит пайда болады:Н

Зәр шығару жүйесі

Зәр шығару жүйесінің қызметі: Қажет емес заттарды сыртқа шығарады

Зәр шығару жүйесінің маңызы: Несепті, минералды тұздарды, суды бөлуі

Зат алмасудың нәтижесінде ағзада түзілген артық өнімдерді ағзадан сыртқа шығару: Зәр шығару жүйесі

Ағзадағы қажетсіз заттар сыртқа шығарылмаса: Уланады

Зәр шығару жүйесінің мүшелері:Қуық, несепағар, бүйрек, зәр шығару өзегі

Зәр түзілудің бірінші кезеңі: Сүзілу

Зәр түзілудің екінші кезеңі:Реабсорбция

Бүйрек арқылы ағатын қан көлемі ұлғайған кезде зәрдің түзілуі: Көбейеді

Адамның құрсақ қуысында орналасқан үрмебұршақ пішінді жұп мүше:Бүйрек

Бүйректің орналасуы:1-2 бел омыртқа жотасының екі жағында орналасады

Ағзадағы күрделі биологиялық сүзгіш:Бүйрек

Бүйректің негізгі қызметі: Сүзгіштік

Бүйректің қызметі:Зиянды заттарды сүзу, қан құрамын реттеу, зәр түзу, гуморальдық

Улы заттар, тұздар, артық су бөгеліп, сүзіліп қалатын мүше:Бүйрек

Қандағы тұз концентрациясы мен жасушалардан ағып өтетін сұйықтардың осмостық қысымын реттейді: Бүйрек

Бүйректің құрылымдық және қызметтік бірлігі: Нефрон

Бүйректің сыртқы құрылысына тән белгілер: Үрмебұршақ тәрізді, қызғылт-қоңыр, ішкі беті ойыс

Бүйректің құрылысы: Ішкі беті ойыс, сыртқы беті дөңес

Бүйректің сыртқы қабаты: Қыртыс қабаты

Бүйректің сыртқы қабаты: Қоңырқай түсті

Бүйректің ішкі қабатының түсі: Бозғылт

Бүйректің құрылыс бөлімі:Боз қабат

Бүйректің ойыс жері: Бүйрек қақпасы

Бүйрек қақпасы арқылы өтеді: Қантамырлар, несепағар түтігі, жүйке талшықтары

Бүйрек астауы дегеніміз: Іші кеңейген қуыс

Бүйректегі қанайналым ерекшелігі: Капсулада қан веналық қанға айналады

Бүйрек арқылы қан өтеді:5 минут сайын

Бүйректен әр 5 минут сайын ересек адамда сүзілетін қанның мөлшері: 5 л

Бүйрек арқылы тәулігіне ағатын қан мөлшері: 1500-1700

Адамның әр бүйрегінің салмағы:150 гр

Қабырғасы қалың бұлшықетті түтікше пішінді жұп мүше:Несепағар

Бүйрек пен қуықты жалғастыратын мүше:Несепағар

Несепағардың төменгі бөлігі жалғасатын мүше: Қуық

Жамбас қуысында тік ішектің алдыңғы жағында орналасқан бұлшықетті мүше:Қуық

Қабырғасы бұлшықетті, зәр жиналатын мүше:Қуық

Несеп, зәр жиналатын зәр шығару мүшесі: Қуық

Зәр шығару жүйесіне жататын мүшелердің ең соңғысы:Зәр шығару өзегі

Зәр шығару жүйесінің аурулары:Нефрит, энурез

Өте ащы дәмдеуіштері бар тағамдарды пайдаланудың адам ағзасына әсері: Бүйрек жұмысын бұзады

Бүйрек аурулары:Уремия, нефрит, уролитиаз, энурез

Бүйректің қызметінің бұзылуынан қанда несепнәрдің мөлшерінің шектен тыс көбеюі: Уремия

Бүйректің қабынуы: Нефрит

Зәрдің құрамындағы зәр қышқылы, калььций фосфатының өте нашар еруінен туындайтын ауру: Уролитиаз

Түнде зар тоқтамайтын ауру:Энурез

Түнде зәр тоқтамайтын, жиі балаларда кездесетін ауру: Энурез

Қуық, зәр шығару түтігінің қабынуы: Цистит

Бүйрек жұмысына қауіпті: Алкоголь

Зәр шығару жүйесінің мүшелерінің ауруларын емдейді: Уролог

Бүйрек ауруларын емдейтін дәрігер: Уролог

 

Терінің қызметі мен құрылысы

Ауаның қызуын, ылғалдылығын, жауын-шашынды, желді сезетін радиосезімтал: Тері

Адам денесінің сыртқы жабыны:Тері

Адам денесінің сыртқы жабынының қызметі:Қорғаныштық

Терінің қызметі: Қорғаныш, сезгіштік, жылуды реттеу, қажетсіз заттарды бөлу

Сыртқы ортаның механикалық әсерлерінен қорғайты: Терінің қорғаныштық қасиеті

Тері қорғаныш қызметін атқарады себебі теріде: Рецепторлар бар

Дене температурасының бірқалыпты деңгейде сақталуын қамтамасыз етеді: Терінің жылуды реттеу қызметі

Терінің терімен бірге зат алмасудың кейбір өнімдеріен бөліп шығару қызметі:Зат алмасу

Физикалық жұмыс кезінде жылудың теріден сыртқа шығарылу себебі: Тердің булануынан

Терінің қызметіне жатпайды:Тасымалдау,қозғыштық,зәр шығару,витаминдер алмасуына қатысады

Адамда тері қосымша қызмет атқарады:Тыныс алу

Терінің қабаттары: 3

Терінің сыртқы қабаты:Эпидермис

Эпидермис қабаты түзілген: Беткі қабаты өлі жасушалардан тұратын көп қабатты эпителийден

Ағзаны микробтан, ультракүлгін сәулелерден қорғайтын тері қабаты:Эпидермис

Терінің эпидермис қабатына тән:Жалпақ эпителий, мүйізгек, қара-қызыл түсті түйінді

Эпидермис қабатының құрылыс ерекшелігі: Жалпақ эпителий

Эпидермистің ең жоғарғы (үстіңгі) қабаты:Мүйізгек

Эпидермистің ішкі қабаты: Өсуші

Құрсақта, білекте, мойында эпидермис қабатының қалыңдығы: 0,02-0,05 мм

Эпидермис қабаты қалың болатын дене бөлігі: Табан, алақан

Эпидермистің астындағы терінің негізгі қабаты: Дерма

Терінің ортаңғы қабаты:Нағыз тері қабаты (дерма)

Дерманың емізікшелі қабаты: Қантамыр, жүйке талшықтары,лимфа тамыр орналасады

Түктің түбірі,май, тер бездері орналасады:Дермада, торлы қабаты

Дерманың торлы қабатының қызметі:Тірек, сүт бездері орналасады

Терідегі май бездерінің маңызы: Жұмсақтық пен серпімділік, су өткізбейді, құрғап кетуден сақтайды

Май безінің қызметі: Теріні майлайды

Тер бездерінің қызметі:Дене температурасының тұрақтылығын

Тер бездері көп шоғырланған:Алақанда, табанда, қолтықта, тізе астында

Тері бездері арқылы сыртқа шығарылатын заттар:Су мен тұз

Адамның тер арқылы тәулігіне жоғалтатын су мөлшері:1,5 л

Терінің ішкі қабаты:Тері асты шел қабаты

Теріні зақымданудан, салқынданудан сақтайтын тері қабаты:Май клечаткасы (гиподерма)

Тері астындағы май клетчаткасының қызметі:Май қорға жинақталады

Терідегі қоректік затпен энергия «қоры» болып есептелетін: Шел қабаты

Тері рецепторының орналасқан қабаттары:Ішкі

Терінің қосалқы бөлімдері:Түк, тырнақ, шаш, мүйіз

Терінің мүйізді түзілістері:Шаш және тырнақ

Бас терісінде қалың өскен түктері: Шаштар

Шаш жылтырлығы мен жұмсақтығы байланысты: Май бездеріне

Шаш пайда болады: Терінің мүйізді қабатынан

Саусақ ұштарының сыртында орналасқан жалпақ мүйізді түзіліс:Тырнақ

Тырнақтың қызғылт түсті болу себебі: Тырнаққа қылтамырлар жақын орналасқандықтан

Адамның қалыпты дене температурасы 36,5-36,9C

Күн өткенде көрсетілетін алғашқы жәрдем:Адамды салқын жерге әкеліп, маңдайына салқын шүберек қою

Есінен танған адамға су беруге болмайды: Жұтыну рефлексі бұзылып,су өкпеге кетіп қалады

Аяз әсерінен теріде болады:Үсік

Үсіген кезде көрсетілетін алғашқы жәрдем:Жылы затпен орап, жылытатын сусын ішкізу

Ыстықтан, қайнаған су мен ыстық темір, от және химиялық заттардан болады: Күйік

Тері күйгенде көрсетілетін алғашқы көмек:Суық сумен шайып, марганцовканың әлсіз ерітіндісімен сүртіледі

Тері қызарып,ісініп көпіршіктер пайда болса,қай дәрежелі күйікке жатады:2

Тері бетінде кездесетін қара,түйінді өсінді ол:Мең

Тері аурулары:Қотыр, сүйел, теміреткі

Күбіртке: Тырнақ көбесінің іріңдеп қабынуы

Тері ауруларын емдейтін дәрігер:Дерматолог

Бас терісі гигиенасына жатпайды: Шашты химиялық әдіспен бояу

Қысы жазы адамның дене температурасы:36,6С

 

Адамның дене t0-нан жоғарғы t0-лы жерде тіршілік етуіне әсер ететін:Тердің көп бөлінуі

Жылудың түзілетін жері:Бауыр мен бұлшықеттерде,тері мен өкпелерде

Адам денесіндегі жылу реттеледі: Физикалық, химиялық жолмен

 

Жыныс жүйесі

Аталық жыныс жүйесіне жататындар: Аталық тұқым бездері, оның өзектері, қосалқы жыныс бездері, жыныс мүшесі

Сыртқы аталық мүшелер: Ұма, жыныстық мүше

Ішкі аталық жыныс мүшелеріне жатады: Аталық бездер, қосалқы бөлімдер

Аталық жыныс мүшелерінің қосалқы бөлімдері: Қуықасты без, ұрықтық көпіршіктер, шәует шығаратын түтік

Аталық жыныс бездерінен түзіледі: Сперматозоид, тестостерон

Сыртқы аналық мүшелер:Шүртекей, үлкен мен кіші жыныстық жапсарлар

Ішкі аналық жыныс мүшесі:2 аналық без, жатыр, 2 жатыр түтігі, қынап

Аналық жыныс мүшесіндегі жұп мүше: Аналық без, жатыр түтігі

Аталық тұқым пен жұмыртқажасушаларын аралас бездерге жатқызады, себебі: Жыныс бездерінен шығатын бөлінді қанға және жыныс мүшесіне шығады

Аналық жыныс бездерінде түзіледі: Жұмыртқа жасуша

Аналық жасуша бұл: Жұмыртқа жасуша

Адам ағзасындағы ең үлкен жасушалар: Жұмыртқа жасуша

Қуықтың артқы тұсындағы жамбас қуысында орналасқан алмұрт пішінді бұлшықетті мүше: Жатыр

Жамбас қуысында орналасқан құты тәрізді ұрық дамитын жер:Жатыр

Аналық жыныс мүшелерінің ауруын емдейтін дәрігер: Гинеколог

Аталық пен аналық жыныс жасушаларының қосылуы: Ұрықтану

Жұмыртқа жасушасымен қосылатын сперматозоид саны: 1

Ұрықтану кезінде миллиондаған сперматозоидтың біреуі ғана жатыр түтігінде жұмыртқа жасушасымен қосылады. Басқа сперматозоидтардың жұмыртқа жасушасына ене алмау себебі: Ұрықтанған жұмыртқа жасушасының сыртында қабық құралады

Ұрықтану жүреді: Жатыр түтігінде

Адамның ұрықтанған зиготасы бөлшектен бастайды: Жатыр түтігінде

Адам ұрығы дамитын орын: Жатыр

Ұрықтанған жұмыртқа жасушасы: Зигота

Энтодерма: Ішкі ұрық жапырақшасы

Сыртқы ұрықтық жапырақшасынан дамиды: Жабын эпителий, жүйке жүйесі, сезім мүшелері

Нейрула сатысы кезінде эктодерма қабатынан дамиды: Тері, ми, жұлын, бокал тәрізді 2 көз, есту мен иіс сезу мүшелері

Эктодермаға орналасқан жұлдызша тәрізді жасушалардан құралған ұлпа: Жүйке

Ортаңғы ұрықтық жапырақшадан дамиды: Дәнекер ұлпасы, қанайналым мүшелері, зәр шығару, көбею мүшелері

Нейрула сатысы кезінде мезодерма қабатынан дамиды: Шеміршек, қаңқа, бұлшықет, желі, бүйрек, қантамырлар

Ішкі ұрықтық жапырақшадан дамиды: Асқорыту мүшелері, бездері, тыныс алу мүшелері

Нейрула сатысы кезінде энтодерма қабатынан дамиды: Бауыр, ұйқыбезі, өкпе

Ұрықтың дамуы кезінде түзілетін арнайы қабық: Қағанақ

Алғашқыда сәбидің денесі қапталады: Қағанақпен

Жүктіліктің үшінші айында анасы мен ұрықтың ұлпаларынан түзіледі: Ұрықжолдас

Ана мен ұрық арасындағы өзара байланыс жүзеге асады:Ұрықжолдас арқылы

Ұрық қоректік заттарды төмендегідей күйде пайдаланады: Еріген

Ұрықтың алғашқы екі айға дейінгі дамуы: Ұрықтық

Ұрықтың екі айдан кейінгі дамуы: Нәрестелік

Ана құрсағында нәрестенің дамуы: 280 күн

Адам ұрығында жүйке жүйесінің түзілуі басталады:Үш апталық ұрығында

1 айға дейінгі бала: Нәресте

Емшектік кезең: Мойыны бекиді, отырады, еңбектейді, жүруге талпынады


Дата добавления: 2021-06-02; просмотров: 164; Мы поможем в написании вашей работы!

Поделиться с друзьями:






Мы поможем в написании ваших работ!