Зат алмасу мен энергия айналымы 8 страница
Астық тұқымдастарының ішінде сабағының буыны мен буынаралығыұлпамен толып тұратын түрлері бар:Жүгері, қант қамысы
Астық тұқымдас өсімдік - құмайдың отаны:Африка
Суды көп мөлшерде қажет ететін дақыл: Күріш
Ылғалды сүйетін дақыл: Күріш
Тек суда өнетін өсімдік:Күріш
Тұқымында краxмал мөлшері ең көп өсімдік: Күріш
Күріш гүлінің формуласы:Гс2А3+3Ж(3)
Күріштің өсу мерзімі: 90-165 күн
Екпе күріштің дәнегіндегі нәруыз мөлшері: 9-12%
Қазақстанның атақты күріш өсірушісі: Ы.Жақаев
Әрбір гектардан 174 центнерден күріш алған: Ы.Жақаев
Ерте көктемде егілетін тұқым: Сұлы
Барлық аймақтарда өсетін өсімдік: Бидай
Ең маңызды дәнді дақыл: Бидай
Бидайдың гүлшоғыры: Күрделі масақ
Бидайдың әрі тұқымы, әрі жемісі: Дәнегі
Бидай дәнегінің едәуір бөлігін алып жатады: Эндосперм
Бидайда қоректік заттар қоры жиналатын орын: Эндоспермде
Бидай тұқымы өне бастағанда қоректік заттардың эндоспермнен ұрыққа келуі: Тұқымжарнақ арқылы
Қазақстанда өсірілетін бидайдың түрлері: Еділдік, польшалық, көжелік, жұмсақ, көбең, қатты
Жаздық және күздік іріктемелері болады: Бидай
|
|
|
Жаздық бидайдың себілу мерзімі: Көктемде
Жұмсақ бидайдың қатты бидайдан айырмашылығы:Эндоспермді жұмсақ, ұнтақты,ақуыз аздау болады
Жүгері жақсы дамып жетілу үшін қажетті жағдай: Жылу мен жарық
Жұгерінің гүлдері: Даражынысты
Жүгері өсімдігінің гүлшоғыры Собық пен шашақ
Жүгерінің аналақ гүлінің гүлшоғыры: Собықгүл
Жүгерінің аталық гүлшоғырының атауы: Сыпыртқыгүл
Жүгері тұқымын егу температурасы: +12С+20С
Жүгері тұқымының өну температурасы: +10С
Әйгілі тары өсіруші: Ш.Берсиев
Құрғақшылыққа төзімді, жылу сүйгіш өсімдік:Тары
Сөктің тарыдан айырмашылығы: Тарының жармасы
Қазақстанда өспейтін даражарнақты: Бамбук
Өте тез өсетін өсімдік:Бамбук
Тамырсабақты арамшөп:Бидайық
Бидай, қарабидайдың сабағы: Сабансабақ
Мәдени өсімдіктер
Мәдени өсімдіктер: Адамның қолымен өсірілетін өсімдіктер
Жабайы өсімдіктерге жатады: Табиғатта өздігінен өсіп өнетін өсімдіктер
Мәдени өсімдік: Зығыр
|
|
|
Сұлатпа бұтақ арқылы көбейетін өсімдік: Тұшала (қарлыған)
Қалемше дегеніміз: Тамырдың сабақтың,жапырақтаң жаңа өркен түзе алатын бөлігі
Қалемшені дайындайды: 3-4 бүршігі бар өркеннен
Жапырақтары арқылы көбейетін бөлме өсімдігі: Бегония
Жапырақ қаламшелері арқылы көбейеді: Бегония
Қарақаттың көбейетін өсімді мүшесі: Сабақ қалемшесі
Хризантеманы көбейтуге болады: Қалемшесімен
Таңқурайды көбейту әдісі: Тамыр қалемшелері арқылы
Тамыр кесінділері арқылы көбейтуге болатын өсімдік: Таңқурай
Тамыр қалемшесі арқылы көбейе алады: Ақжелкен
Өсімдіктен бөліп алатын биіктігі 8-10 см шамасындағы жас өркен: Қаламша
Өсімді мүшелері арқылы көбейеді: Традесканция
Тамырсабағынан көбейе алатын өсімдік: Бидайық
Май алынатын мәдени дақылдар: Қыша, рапс, күнбағыс, зәйтүн, соя
Майға бай: Күнбағыс, зығыр, мақта, үпілмәлік
Шалқанды себу керек: Ерте көктемде
Шалғындықта өсетін өсімдік: Қоңыраугүл
Біржылдық өсімдіктер аталады: Эфемерлер
|
|
|
Итжидек,сасық мендуана, қара алқаны өсіреді: Дәрілік мақсатта
Кез келген мүшелерінің өндіріске қажетті шикізат алуға болатын өсімдіктер: Техникалық
Дақылдар
Теxникалық дақылдарға жататын өсімдік: Үпілмәлік
Ерте егілетін мәдени өсімдіктер (1-4С): Арпа, бидай, сұлы, шалқан, пияз, сәбіз
Бидай тұқымын егу температурасы: 1-4 С
Крахмалға бай:Бидай, қарабидай, тары ,жүгері,күріш
Күзде себілетін өсімдік: Қарабидай
Жануарларды жіктеу
Жануарлардың өсімдіктен негізгі айырмашылығы:Гетеротрофтылығы мен автотрофтылығы
Жануар ағзасына тән қоректену:Дайын органикалық заттармен қоректенеді
Қазір ғаламшарымызда жануарлардың түр саны: 1,5 млн
Ғаламшарда жойылып біткен және қазіргі кезде кездесетін барлық жануарларды сәйкестендіріп, ретке келтіру: Жүйелеу
Барлық жануарларды белгілі тәртіпке сәйкестендіріп, ретке келтіру:Жүйелеу
Бүкіл жануарларды ерекшеліктеріне сәйкес топтастыру:Жіктеу
Ең кіші таксон: Түр
Жануарларды жіктеудегі ең төменгі деңгей:Түр
Жер ғаламшарындағы тіршілік атаулыларды жүйелеудегі негізгі өлшем бірлік: Түр
|
|
|
Құрылысы жағынан ұқсас түрлер бірігеді: Туысқа
Бір-біріне өзара жақын туыстар тобы біріктіріледі:Тұқымдасқа
Бір тұқымдас өсімдіктердің туыстығын білдіреді: Гүлінің, жемісінің құрылысындағы ортақ белгі
Ең ірі систематикалық бірлік: Патшалық
Жануарларды жүйлеудің сызбанұсқасы:Түр-туыс-тұқымдас-отряд-класс-тип
Жануарларды жіктеу:Түр-туыс-тұқымдас-отряд-класс-тип-жануарлар дүниесі
Жануарларды жіктеу барысыдағы ең жоғарғыдеңгей: Жануарлар дүниесі
Жануарлар дүниесін жүйеледе болмайтын таксономиялық бірлік:Бөлім, қатар
Жануарлар дүниесінің ең дамыған отряды:Приматтар
Жануарлар дүниесінің тармағы: 2
Жануарлар дүниесінің жіктелетін тармақтар: Біржасушалы, көпжасушалы
Дене құрылысының ортақ белгісі бойынша жануарлардың бөлінуі: 2
Жануарлар дене құрылысының ортақ белгісі бойынша бөлінеді:Омырытқалылар, омыртқасыздар
Өсімдіктердің жүйелеудің сызбанұсқасы: Түр-туыс-тұқымдас-қатар-класс-бөлім
Негізгі өсімдік жүйесінің ең жоғарғы сатысы: Бөлім
Жер ғаламшарындағы тіршілік атаулыларды жүйелеудегі негізгі өлшем бірлік: Түр
Ақ жоңышқа, қызыл жоңышқа, шалғындық жоңышқалар түрлерінің жүйелеудегі тобы: Туыс
Тірі табиғатты жүйелеуде аса зор еңбек сіңіріп,жүйелеу атасы атанған: К.Линней
Өсімдіктер мен жануарларды топтастырып, ең алғаш жүйелім ғылымының негізін қалады: К.Линней
Жануарларды жіктеудегі тибиғи жүйенің негізін қалаған:К.Линней
К.Линней жануарларды жүйелік топқа жүйелеу кезінде негіз етіп алды: Түрді
Ағзалардың қосарланған атауын-қосарлы атау тізімді ғылымға енгізді:К.Линней
Туыс пен түрді латынша қосарынан атау принципін ұсынған ғалым: К.Линней
Ағзалардағы жіктеу кезінде туыстық екі атау беру:Қосарлы атау тізімі
К.Линнейдің еңбегі:«Табиғат жүйесі», «Ботаника философиясы»,«Жануарлар тіршілігі»
К.Линнейдің «Табиғат жүйесі» еңбегі мына жылы жарыққа шықты:1735
1735ж. адамды сүтқоректілер класы, приматтар тобына жатқызған: К.Линней
1753ж. К.Линнейдің жарияланған еңбегі: «Өсімдік түрлері»
«Бастапқы кезде қанша түр болса, сонша түр сақталады» деген қате пікірде болған ғалым:К.Линней
К.Линней тірі ағзаларды жүйелеуде жіберілген кемшіліктері: Сыртқы ұқсастығына ғана негізделген жүйе
К.Линней жануарлар дүниесін қанайналым, тынысалу мүшелерінің құрылысына қарай ... класқа жіктеді: 6
К.Линнейдің эволюциялық еңбектері: Ағзаларды жүйеге келтіру, ағзаның қос атаутізімі
Омыртқасыздарды 10 класқа бөлу арқылы жіктеудегі табиғи жүйенің негізін қалады:Жан Батист Ламарк
«Зоология философиясы» еңбегінің авторы: Ж.Б.Ламарк
Ж.Б.Ламарктің тірі ағзаларды жүйелеудегі жіберген кемшіліктері:Табиғи эволюция себебін идеалистік көзқараспен түсіндірді
Жоғарғы сатыдағы омыртқалы жануарлар:Балықтар, қосмекенділер, жорғалаушылар, құстар, сүтқоректілер
ХІ ғасырда республикамызда мекендейтін жануарлар туралы жазба дерек қалдырған ғалым: Махмұд Қашғари
Жануарларды тіршілік ортасына байланысты жіктеген ғалым: Гиппократ
Құс пен анның 45 түрін жүйелеген ғалым:П.С.Паллас
Балқаш қазаңшұңқырындағы омыртқалылар туралы алғашқы ғылыми жинақтарды жариялады: Г.В.Никольский
Арал теңізі мен Балқаш көлінің балықтарын зерттеген ғалым:Л.С.Берг
Арал теңізі мен Балқаш көлінің құс фаунасын зерттеген: Н.А.Зарудный, П.П.Сушкин
Ішекқұрттарға қарсы күрес жүргізудің көптеген шараларын ұсынған: К.И.Скрябин
Жүйелеу үшін класс ұғымын енгізген француз ботанигі: Жозеф Питон де Турнефор
Ең алғаш туыс ұғымын қалыптастырған: Ж.П.Турнефор
1825ж. «Тип» терминін ұсынған француз зоолог-анатомы: Анри Мари Блендвиль
Тұңғыш рет ана тілінде 1992 жылы «Жануарлар» оқулығын жазған ғалым:Х.Досмұxамедов
1817ж. ең алғаш «протоза» (қарапайымдылар) терминін пайдаланған: Г.А.Гольдфус
Ағзалардың жасушадан тұратынын алғаш тұжырымдаған:А.Левенгук
1668ж. ең алғаш ұсақ ағзаларды сипаттап жазған ғалым: А.Левенгук
Қарапайымдылар түрлерін алғаш ашқан ғалым: Антони Ван Левенгук
Ашқан жаңалығы микробиологияның дамуына жол ашқан: А.Левенгук
Қарапайымдар - біржасушалы жәндіктер
Денесін бір жасушадан тұратын микроскоп арқылы ғана көрінетін ағзалар: Қарапайымдар
Біржасушалы жәндіктер: Бір жасушадан тұрады, қарапайым құрылысты,ядросы бар
Ішкі қаңқасы және омыртқа жотасы болмайды: Қарапайымдарда
Қарапайымдылардың түр саны: 70 мың
Біржасушалылардың типтері: Саркодиналар, кірпікшелілер, споралылар
Біржасушалы жәндіктер типіне жататын ағза: Саркоталшықтылар
Қарапайымдардың денесін сыртынан қаптайтын, өте жұқа майысқақ немесе қатқыл плазмалы қорғаныш қабат: Пелликула
Қарапайымдылардың дене пішінін тұрақты етіп сақтайтын қорғаныш қабаты:Пелликула
Қарапайымдарда жасуша мембранасы:Зиянды заттарды тазартуға қатысады
Қарапайымдарды қолайсыз жағдайдан қорғайтын қабықша:Циста
Суда тіршілік ететін қарапайымдылардың тыныс алуы: Еріген оттегімен
Қарапайымдылардың қоректенген кезде түзілетін бөлігі:Асқорыту вакуолі
Қарапайымдардың зәр шығару мүшесі: Жиырылғыш вакуоль
Қарапайымдардағы жиырылғыш вакуольдің қызметі: Зиянды заттарды шығару
Тітіргеніштік қасиет арқылы қарапайымдар:Өз тіршілігін сақтай алады
Су планктондарының және балық шабақтарының қорегі: Қарапайымдылар
Қарапайымдардың табиғаттағы маңызы: Балықтарға қорек, суды тазартады
Бақалшақтарының қалдықтарынан топырақ әктеніп, қалдықтары тау жынысын түзуге қатысатын жәндіктер:Саркодиналар
Теңіз түбінде әкті минерал түзетін қарапайым:Бақалшақты тамыраяқтылар
Шөгінділерінен мұнайдың қоры түзілетін жәндіктер: Бақалшақты біржасушалылар
Геологтарға мұнай қалдықтары мен жердің жасын анықтауға көмектеседі: Саркодиналар
Жалған аяқ түзіп,денепішінін үнемі өзгерте алатын қарапайымдылар:Саркодиналар
Дене пішіні тұрақты саркодиналар:Сәулелі өрмекаяқ, қошқармүйіз көпірме, сәулелі күншар,шұрықденелі бунақай, сәулелі күнқұлақ, бақалшақты амеба
Дене пішіні тұрақты, денесін әктен түзілген сыртқы қаңқа қаптайтын саркодиналар түрі: Сәулелі өрмекаяқ
Дене пішіні тұрақсыз қарапайымдылар типі: Саркодиналар
Дене пішіні тұрақсыз жалғанаяқты қарапайым біржасушалы жәндік:Амеба
Қарапайымдардың өте қарапайым құрылысты өкілі: Жалаңаш бақалшақсыз амеба
Амеба терісін қаптап тұратын өте жұқа, серпімді жарғақша қабық Плазмолемма, мембрана
Кәдімгі амебаның жалғанаяқтарының саны: Тұрақсыз
Амеба үшін жалғанаяқтың қызметі: Қозғалу, қорегін қармау
Сағатына амебаның ең жоғарғы шапшаңдығы: 1 см
Амебаның денесінде цитоплазманың қозғалысы әсерінен ең алдымен пайда болды:Бүртік
Кәдімгі амебаның қорегі: Ұсақ балдырлар, бактериялар
Амебаның тыныс алуы: Бүкіл денесімен, суда еріген оттегімен
Дата добавления: 2021-06-02; просмотров: 106; Мы поможем в написании вашей работы! |
Мы поможем в написании ваших работ!