Зат алмасу мен энергия айналымы 2 страница
Бактериялардың көбеюі: Дамуына қолайлы жағдай туғанда
Бактериялар көбейеді: Бөліну арқылы (жыныссыз)
Қолайлы жағдайда бактериялардың көбею циклі: 20 мин сайын
Бактериялардың көбеюіне, дамуына қолайлы температура: +10+40С
Бактерия 0С өмір сүруін тоқтатады, бірақ тіршілігін жоймайды, себебі: Тығыз қабықпен қапталған ерекше жасуша түзеді
Бактериялар қоректенуі бойынша:Паразитті, сапрофитті
Тірі ағзаның жасушаларында органикалық заттармен қоректенетін бактериялар:Паразиттер
Ауру туғызатын бактериялар: Паразитті
Жұқпалы ауру қоздырғышын тарататын бактерия: Патогенді
Өлі ағзалардың ішінде тіршілік ететін ағза:Сапрофит
Сапрофитті бактерияларға жатады: Шіріту бактериялары
Өлген ағзаларды қарашірікке айналдыратын бактериялар: Шіріту
Шіріту бактериялары: Топырақта қарашіріктің түзілуіне қатысады, тау жыныстарын ыдыратады, қарашірікті минералды заттарға айналдырады
Ғаламшарымыздың тазалаушысы:Шіріту бактериялары
Ауру туғызатын бактериялармен адамдардың жаппай ауруы: Індет (эпидемия)
Бактерия тудыратын аурулар:Іш сүзегі, оба, сіреспе, баспа, туберкулез, топалаң, құздама, қызамық, сарып, қантышқақ, ботулизм, пневмония
Туберкулез таяқшалары лас шаңды ауада тіршілік етеді: 3 ай
|
|
|
Оба бактериясы топырақта сақталады: 25 күн
Іш сүзегінің бактериясы топырақта сақталады: 3 ай
Бактериялар әсерінен өкпені жарақаттайтын ауру: Туберкулез
1882ж. адамның өкпесінде туберкулез ауруын тудыратын бактерияларды анықтады: Р.Кох
Туберкулез қоздырғыш:Бактерия. Коx таяқшасы.Туберкулез таяқшасы
Туберкулез таяқшасының кездесетін жері: Ауада
Ауыратын сиырдың сүті арқылы таралатын ауру: Сарып (бруцеллез)
Бактерияның пішен таяқша деген түрі қайнатқанда: Өлмейді
Сүрлемеленген көкөністің құрамында қайнатқаннан кейін де спорасы сақталатын бактерия:Клостерум, ботулинус
Бактериялардың өсімдіктерде туғызатын ауруы: Бактериоз
Мақтада бактериялар тудыратын ауру: Гоммоз
Бактериялардың өте көп кездесетін жерлер: Топырақ
1 грамм қара топырақта кездесетін бактерия саны: 5-6 млрд
Бактерилар аз кездесетін жерлер: Биік таулы жердің ауасында
Қарашірікті минералды заттарға айналдыратын бактерия: Топырақ бактериясы
Ауадағы азотты сіңіріп топырақты азотпен байытады: Түйнек бактериялар
Топырақта азот қосылыстарын жинаушы бактериялар аталады:Нитрлеуші
|
|
|
Түйнек бактериясымен селбесіп тіршілік ететін: Соя, беде, жоңышқа (бұршақтұқымдас)
Тамақ өнеркәсібінде пайдаланатын микрооргонизмдер:Ашытқы бактериялары
Тамақ өнеркәсібінде пайдаланатын бактериялар:Сүтқышқыл бактериялары
Бактериялардың халық шаруашылығындағы маңызы: Сүт ашыту
Алма, қарбыз, саңырауқұлақ жемістерін тұздау үшін қолданылатын бактерия: Сірке қышқылы бактериялары
Табиғатта бактерияның рөлі: Зат айналымға қатысатын болғандықтан, өте зор
Фотосинтез құбылысы жүретін бактериялар: Цианобактерия
Цианобактерия деп аталатын балдыр: Көк-жасыл
Цианобактериялардың пішіні: Цилиндр, шар
Цианобактериялардың сыртқы боялған бөлігі: Хроматоплазма
Цианобактериялардың ішкі түссіз бөлігі: Орталық плазма
Шар тәрізді, бөлініп ажырамай, сілемеймен қапталған жеке жасушалар: Хроококкалар
Жер асты ыстық суларында, балшық жерлерде, тастың бетінде, тоқтау суларда кездесетін цианобактерия:Хроококкалар
Ұлудың бақалшағында, теңізде, жартаста, ағаш діңдерінде кездесетін цианобактерия: Хамесифондар
|
|
|
Жіп тәрізді, көк жасыл балдырлардың көбею әдісімен, өсімді жолмен көбейетін:Гормогония
Цианобактерияларды көрсет: Спирулина, носток, глеокапса, толипотрикс
Носток көбірек кездеседі: Қынаның құрамында, далалы жерлерде
Нәруыз өндіру үшін суқоймаларда арнайы өсірілетін балдыр: Спирулина
Бактерияның біржасушалы балдырдан айырмашылығы:Қалыптасқан ядросы жоқ
Прокаритоттардың эукариоттардан айырмашылықтары: Толық жетілген ядро жоқ, сақиналы ДНҚ-ның тек бір молекуласы бар
Тікелей күн сәулесіне бактериялардың көпшілігі: Қырылып бітеді
Терідегі бактерия тудыратын іріңді аурудың себепшісі:Стрептококкалар және стафилококколар
Стафилококк: Жүзім тәрізді шоғырланған кокктар
Эктопаразиттер: Маса, кене, қандала
Эндопаразит: Вирус, бактерия, гельминт
Саңырауқұлақтар дүниесі
Саңырауқұлақтар тобы: Эукариоттар
Саңырауқұлақтардың өздігінен дүниеге келуі туралы тұжырымды ұсынған: Ж.Б.Ламарк
Саңырауқұлақтың құрамы:80-90%су,10-20% құрғақ затының 2-4% нәруыз, 1% май
|
|
|
Жер шарындағы саңырауқұлақтардың түрі белгілі: 100 мыңнан астам
Өсімдіктерге де, жануарларға да тән қасиеттері бар ағза: Саңырауқұлақ
Саңырауқұлақтардың өсімдіктерге тән белгісі:Бір орыннан қозғалмайды, тарамдалады, қанша тіршілік етсе,сонша өседі,қоректі бүкіл денесімен сіңіреді,жасушасында қалың қабықшасы болады
Саңырауқұлақтардың жануарларға тән белгісі:Хитин, хлоропласты болмайды, дайын ағзалық заттармен қоректенеді, гликоген
Саңырауқұлақ жасушасы қабырғасының құрлымы: Хитин
Саңырауқұлақ жасушасында болмайды: Хлорофилл
Саңырауқұлақтың қоректенуі: Дайын органикалық заттармен (гетеротрофты)
Саңырауқұлақтың қоректенуі: Жемісті денесімен қоректік затты топырақтан сорып алып қоректенеді
Саңырауқұлақтың жасушасындағы қоректік қор заты:Глюкоген
Саңырауқұлақтың қоректену жолдары: Сапрофиттік, паразиттік, симбиоздық
Саңырауқұлақтың өсімді (вегетативтік) денесі: Жіпшелер
Жіпшумақ жіпшелері:Көп жасушадан тұрады
Саңырауқұлақтың жемісті денесі өсіп, дамиды: Жіпшумақтан
Саңырауқұлақтың жемісті денесі түзіледі: Тарамдалған жіңішке жіпшелерден
Саңырауқұлақтың жіпшумағы дамиды: Жемісті денесінен
Саңырауқұлақтың жемісті денесінің жіпшумақтан өсіп дамуы: Ауа, ылғал,жылу жеткілікті болғанда
Саңырауқұлақтың жемісті денесінің өсуі тоқтатылады: Күзгі салқын түскенде
Саңырауқұлақтың түбіртегі мен қалпақшасы бір-біріне тығыз жанасып жатқан жіпшумақтың жіпшелерінен тұрады, ол қақпақшада: Жоғарғы және төменгі екі қабаттан тұрады
Саңырауқұлақ жасушасының сыртында қатты қабығы, ішінде ... болады: Ядро, вакуоль, лизосома, рибосома, митохондрия
Саңырауқұлақ вакуолінде қорға жинақталады: Гликоген, май, май қышқылы
Саңырауқұлақтар мына тәсілмен көбейеді: Жынысты, жыныссыз, өсімді
Саңырауқұлақтың жіпше үзінділері, бүршіктену арқылы көбеюі: Өсімді
Саңырауқұлақтың «шаң» түріндегі спорасы:Конидий
Қалпақшалы саңырауқұлақтың жіпшумағы дамиды: Өнген спорадан
Саңырауқұлақтың споралары өнетін орта: Қарашірігі мол ылғалды топырақ
Саңырауқұлақтың жынысты көбеюі: Гаметалар
Төменгі сатылы саңырауқұлақтар: Зеңсаңырауқұлақтар, ашытқы
Біржасушалы саңырауқұлақ: Ашытқы, ақ зең, мукор
Ашытқы саңырауқұлағының құрылысы: Біржасушалы, жіпшелері болмайды
Ашытқыны ұнға қосып, қамыр илесе, сәлден соң қамыр дереу көтеріліп ашиды.Себебі: Ашытқы ұлғайып дербес жасушаларға айналады
Ашытқы саңырауқұлағының әсерінен ашыған қамырдағы көпіршіктер: Көмірқышқыл газы
Нан өндірісінде кең қолданылатын саңырауқұлақ: Ашытқы
Ашытқы саңырауқұлағының көбеюі: Бүршіктену
Ғылыми атауы «қантты саңырауқұлақ»: Ашытқы
Ашытқы саңырауқұлағының әрекетімен алынатын дәрумен: В2
Шірінділердің арасында, көңнің құрамында кездесетін біржасушалы саңырауқұлақ: Мукор, ақ зең
Жіпшумағы бір ғана жасушадан тұратын саңырауқұлақ:Мукор
Зең саңырауқұлақтар тобына жатады: Аспергилл, пеницилл, мукор
Ақ зеңнің жіпшумақ жіпшелері ... тұрады: Бір ғана жасушадан
Ақ зеңнің жіпшумағының қалпақшалы саңырауқұлақ жіпшумағынан айырмашылығы: Жайылып тарамдалған бір ғана жасуша
Ақ зең саңырауқұлағы кездесетін жерлері: Нанда, жемістер, жылқы тезегі
Ақ зең саңырауқұлағынан алынатын антибиотик: Пенициллин
Пенициллдің мукордан айырмашылығы: Жіпшумағы перделер арқылы жеке-жекежасушаларға бөлініп, тармақталған жіпшелерден тұрады
Пеницил жіпшумақтарының шоғырының түсі: Көкшіл-жасыл
Медицинада дәрі алынатын саңырауқұлақ: Пеницилл
Пеницилл саңырауқұлағынан алынатын антибиотик: Пенициллин
Пеницилл дәрісімен емделетін аурулар: Өкпенің қабынуы, ревматизм (құздама), дифтерия (күл ауруы),скарлатина (жәншау)
Өлі ағзалық заттармен қоректенетін саңырауқұлақтар: Пеницилл
1873ж. табиғи пеницилинді бөліп алған ғалым: А.Флеминг
Лимон қышқылын өндіруге қолданылатын саңырауқұлақ: Аспергилл
Аспергил жіпшумақтарының шоғырының түсі: Сарғыш-жасыл
Қалпақшалы саңырауқұлақ деп аталу себебі: Денесі түбіртек пен қалпақтан тұрады
Қалпақшалы саңырауқұлақтың жемісті денесі: Қалпақ пен түбіртек
Қалпақшалы саңырауқұлақтың жер бетінде көрініп тұрған жемісті денесі: Біріне-бірі тығыз жанасып жататын жіпшумақ жіпшелері
Қалпақшалы саңырауқұлақтың жер бетінде көрініп тұрған жемісті денесін үзіп алғанда топырақта қалады: Жіпшумағы
Ақ саңырауқұлақтың жемісті денесінің салмағы: 2кг 720гр
Қалпақшасының астында майда шұрықтары болатын саңырауқұлақ: Түтікшелі
Қалпақшасының асты түтікшелі саңырауқұлақ: Ақ саңырауқұлақ, терекқұлақ
Қалпақшасының асты қатпарлы саңырауқұлақ: Арышқұлақ, түлкіжем, қозықұйрық
Саңырауқұлақтың өсімдікпен селбесуі: Симбиоз
Қалпақшалы саңырауқұлақ пен ағаштардың тамырымен селбесуі: Микориза
Қалпақшалы саңырауқұлақтар белгілі бір ағаштың астында өсу себебі: Қажетті ағзалық заттар алады
Саңырауқұлақтың ағаштарға келтіретін пайдасы (түбіне өскен ағашқа): Саңырауқұлақтар ағашты сумен қамтамасыз етеді
Тек қайың,қарағай,шарша маңында өсетін саңырауқұлақтар:Ақ саңырауқұлақ
Қарағайлы, шыршалы орманда өсетін саңырауқұлақ: Арышқұлақ
Жеуге жарамды саңырауқұлақтар:Майқұлақ, ойысқұлақ, түлкіжем, қозықұйрық, бүріскі, көңқұлақ, жерқұлақ, ақ саңырауқұлақ
Жас кезінде жеуге жарамды, шірігі мол арықтардың жағасындағы саңырауқұлақ: Көңқұлақ
Жеуге жарамсыз саңырауқұлақтар:Жалған түлкіжем, боз арамқұлақ, жалған түбіртек, көңілкеш, шыбынжұт
Қалпақшалы улы саңырауқұлақ:Боз арамқұлақ, көңілкеш, жалған түбіртек, шыбынжұт
Қалпақшасының шеті желбіреген, үстіңгі беті ақшыл сарғылт түсті саңырауқұлақ: Кәдімгі түлкіжем
Жалған түлкіжемнің кәдімгі түлкіжемнен айырмашылғы: Қалпақшасының үсті тегіс, қызғылт-сары түсті, қалпақшасын бөлгенде шырын бөлінбейді
Қозықұйрық саңырауқұлақ қалпақшасының астыңғы жағының түсі:Алқызыл
Қозықұйрықтың боз арамқұлақтан ерекшелігі: Қалпақшасының асты қызғылт түсті, түбіртегінде сақинасы болмайды
Жарық шығарып жарқырайтын саңырауқұлақ: Түбіртек
Жалған түбіртектің кәдімгі түбіртектен айырмашылығы:Түбіртегінде белдеуше болмайды, қалпақшасының асты сарғылт жасылдау
Жеуге жарамды саңырауқұлақты тамаққа пайдалану ережесі:Жуу, қайнату, қуыру
Халықтық медицинада «жер майы» деп аталатын саңырауқұлақ: Көңілкеш
Ең улы саңырауқұлақ: Боз арамқұлақ
Паразитті саңырауқұлақтар: Ақұнтақ, тат, қаракүйе, діңқұлақ, қастауыш
Дата добавления: 2021-06-02; просмотров: 86; Мы поможем в написании вашей работы! |
Мы поможем в написании ваших работ!