А) Ситуация бойынша есеп. 5 страница



_______________________________________________________________________________________- жүректің кенеттен тоқтауына байланысты алғашқы минөтте организмді гипоксиядан қорғаудың негізгі тәсілін атаңыз: ________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________

- клиникалық өлім деген не?

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

- «мидың өлуі», яғни, ми нейрондарындағы қайтымсыз өзгерістердің алшақтануы мүмкін жағдайларды көрсетіңіз: ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

- диагнозды қою үшін клиникалық өлімнің міндетті белгілерін атаңыз: ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

- клиникалық өлімнің қосымша белгілерін атаңыз: _____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Клиникалық өлімді биологиялық өлімнен қалай айыруға болады (8.1 кестені толтыр).

Кесте

Клиникалық және биологиялық өлімдердің белгілері

 

Патофизиологиялық белгілер Клиникалық өлім Биологиялық өлім
Сана    
Дем алудың күйі    
Перифериялық тамырлардағы тамыр соққысының күйі    
Жүрек соққысының күйі    
Көз қарашықтарының сипаттамасы    
Көрінетін шырышты қабаттардың және терінің түсі    
Өлік дақтарының бар болуы    

 

Кесте

Клиникалық өлімнің себептері

 

    Себептері Клиникалық өлім
 
 
 
 
 
 

1.2. Реанимация жүргізуге болмайтын жағдайлар

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

1.3. Логикалық жүйеде жедел жүрек-өкпе реанимациясының негізгі себептерін атаңыз («ия» немесе «жоқ» деп белгілеңіз):

а) дем алу жолдарының өткізгіштігін қайта қалпына келтіру______________________________________ ________________________________________________________________________________________

б) «ауыздан ауызға», «ауыздан мұрынға» жасанды дем алу жолымен өкпе желдетуі мен оксигенациясын қайта қалпына келтіру_____________________________________________________

в) жүрекке жанама массаж жасау жолымен қан айналуды қайта қалпына келтіру_________________________ _______________________________________________________________________________________

г) қауіпті жағдай туралы хабарлау ________________________________________________________________________________________

д) зардап шеккен адамды жақын жердегі ауруханаға жеткізу _______________________________________________________________________________________

1.4. Жүрекке жанама массаж жасау және қолдан тыныс алдыру басталуына тән белгілер («ия» немес «жоқ» деп белгілеңіз):

а) өзіндік демалудың болмауы немесе агония типтегі тыныс алудың кенет пайда болуы _______________________________________________________________________________________

б) ұйқы артериясы соққысының болмауы ___________________________________________________ _________________________________________________________________________________________

в) фотореакциясыз қарашықтың максималды ұлғаюы ______________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________

2. Демалуды қайта қалпына келтіру тәжірибелік дағдыны менгеру бойынша өздік жұмыс.

2.1. «Ауыздан ауызға» тәсілімен 0олдан тыныс алдыру (8.1 сурет):

- ессіз күйдегі және реанимацияны қажет ететін науқасты қатты жерге жауырнына жатқызу (зардап шеккеннің ролінде студент немесе арнайы «қуыршақ» болуы мүмкін);

- басын бүйірге бұру;

- зардап шеккеннің ауызын кең ашып, сілекей немесе құсық қалдықтарынан (екі саусақты матамен орайды) тазалау;

- басты максималды артқа шалқайту;

- басты ұстап тұрған оң қолдың екі саусағымен, зардап шеккеннің мұрынын қысып тереңірек демді ішке тарту керек;

- зардап шеккеннің жартылай ашық ауызына өз ерніңді тығыздап қою (дәкелі салфетка немесе таза қол орамалы арқылы);

- зардап шеккеннің өкпесіне ауаны күшпен үрлеп, күшейтілген демді сыртқа шығарулар жасау;

- әр үрлеу кезінде көкірек қуысының көтерілуін бақылау керек;

- бастың қалпын өзгертпей, зардап шеккеннің ауызын босатып, еркін дем шығаруды қамтамасыз ету;

- өкпенің жасанды желдету жиілігін (минутына 10-12 рет) бақылау.

8.1 суреті. «Ауыздан ауызға» тәсілімен өкпені жасанды желдету:

а – науқастың қалпы, б – дем алуды жасау

2.2. Реаниматордың ӨЖЖ-ның экспираторлық тәсілінде жиі жіберетін қателіктерін атаңыз:________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

 

2.3. Қан айналымын қайта қалпына келтіру (8.2 суреті):

 

 
 


 

8.2 суреті. Қан айналымын қалпына келтіру

- массаждың негізгі механизмін қамтамасыз ету үшін шалқасынан жатқан қалыпта науқасты қатты жерге жатқызу;

- бір бірінің үстіне крест тәрізді орналасқан реаниматор қолдарының күшін салу нүктесі төстің төменгі үштен бір бөлігі болуы керек, себебі бұл нүкте - жүрек қарыншаларының проекциясы орны. Бұл кеуде қуысының ең қолайлы жері (басқан кезде жеңіл қозғалатын); төс сүйегінің төменгі үштен бір бөлігінен басқа, басу күшін дененің басқа бөліктеріне қолдануға болмайды;

- алақанның проксимальды бөлігімен кеудені басу; саусақтар басы кеуде қуысына тимеуі тиіс;

- ұйқы немесе жамбас артериясында нақты тамыр соққысы пайда болғандай кеудені қатты басу керек (басу жиілігі – минутына 60-80 рет);

- өкпені жасанды желдету мен жүрек массажының жиілігін бақылауға алу; егер де тірілтуді бір реаниматор жүргізсе, массаж және өкпе желдетуінің арақатынасы – 2/15 (2 рет жедел ауаны өкпеге үрлеумен 1 секунд интервалмен кеудені 15 рет басу жасалады); екі әрекет де реаниматор тұрған жақтан жасалады; егер реанимацияны екі реаниматор жүргізген болса, онда арақатынасы 1/5; бір реаниматор өкпені жасанды желдетеді, ал екіншісі жүрекке массаж жасайды;

- әр 2 минуттан кейін бірнеше секундқа спонтандық тамыр соққысы пайда болғандығын анықтау үшін, реанимациялық жұмыстарды тоқтату керек; жүрек-өкпе реанимациясы қан айналымының және спонтандық демалудың қайта қалпына келуіне дейін жасалады.

3. Келесі жағдайларда, медицина қызметкерлері келгенге дейін, алғашқы медициналық көмек көрсетудің ерекшеліктерін көрсет (1 қосымшаны қара):

- тұншығу: _____________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________

- қан кету және ампутация: ___________________________________________________________

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________

- талып қалу, сіңірдің тартылуы:

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________ суға кету: _______________________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________

- күнге күю:______________________________________________________________________________

- химиялық күйіктер:_____________________________________________________________________

- электр жарақаттары: _________________________________________________________________

-көз жарақаттары:

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________

үсік алу ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ - гипотермия:

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

- диабет (инсулиндық реакция):

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

- соқыр ішек: ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

- мұрыннан қатты қан кету: ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

- сіңірлердің созылуы, соққыдан болатын жарақат: ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________

4. Келесі ситуациялық есептерді шеш.

Бірінші тапсырма. Желмен мектептің жанындағы электр сымдары үзілді. Он жасар оқушы сымның шетінен ұстап, құлап, есінен таңды.

Сауал: Оқушы алған жарақаттың диагнозы қандай? Жедел көмек көрсету бойынша Сіздің әрекетіңіз?

Жауап: ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Екінші тапсырма. Үзіліс кезінде,мектеп асханасында оқушы тамақтануға асығып, еттің бір кесегін түгелдей шайнамай, тереңірек демін ішке тартқан, осы себептен демалуы қиындады, сонан соң ол есінен таңды.

Сауал: Жедел көмек көрсету бойынша Сіздің әрекетіңіз?

Жауап: ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________

Үшінші тапсырма. Малтуын білмейтін тоғыз жасар бала өзенде шомылып, ағыммен терендікке кетіп, суға бата бастады. Сіз өзен жағалауында болып, баланы құтқаруға кірістіңіз. Жағаға шығарған зардап шеккеннің тыныс алуы болмай, ұйқы артериясында тамыр соққысы сезілмеді.

Сауал: жедел көмек көрсету бойынша Сіздің әрекетіңіз?

Жауап: _____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

 

ҚОРЫТЫНДЫ:

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

9 ТАҚЫРЫП

ЖАРАЛАНУ КЕЗІНДЕГІ АЛҒАШҚЫ КӨМЕК

Мақсаты: жараның түрлерін зерттеу, оқиға орнында жаралану кезінде алғашқы көмек көрсетуді үйрену, жараларды емдеу жолдарымен танысу.

Теориялық дайындыққа арналған сауалдар:

1. «Жара» ұғымын анықтау.

2. Жараның дамуының екі кезеңі.

3. Жараның топтасуы және олардың сипаттамасы.

4. Жаралардың негізгі асқынулары.

5. Хирургиялық инфекциялар туралы ұғым, жаралық инфекцияның түрлері.

6. Антисептик туралы ұғым. Оның түрлері.

7. Негізгі антисептикалық құралдар. Олардың қысқаша сипаттамасы.

8. Асептика туралы ұғым, оның түрлері

9. Жарақаттанғандарға алғашқы көмек көрсету.

10. Жараларды емдеу.

Құрал-жабдықтар: жеке таңу пакеті, бинттер, қысқыштар, 70-96° этил спирті, йодтың спирттегі ерітіндісі (1-10 %-дық); 3%-дық сутегі асқын тотығының ерітіндісі; перманганат калийінің ерітіндісі (0,1-0,5 %-дық), 1/5000 фурациллин ерітіндісі, 1 %-дық бриллиант көгінің спирт ерітіндісі, сульфанилами­дтер, 50%-дық аналгин ерітіндісі және ампуладаға 1 %-дық димедрол ерітіндісі.

Жұмыс барысы:

1. Дербес жұмыс.

1.1. Келесі саулдарға жауап бер:

- жарадан қан кетудің кезеңдерін сипатта:

Гидратация кезеңі_______________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

дегидратация кезеңі______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________

- жаралардың келесі түрлеріне сипаттама бер:
кесілген _________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

соғылған ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________шабылған ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________шаншылған ________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________тістелген ________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________терінің көлемді зақымдалуымен сипатталады___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________

зақымданудың белгілі зоналарымен терең___________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

үстінгі қабаттағы ____________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

жанама _________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

өтпе жара ________________________________________________________________________________

таза ___________________________________________________________________________________

инфекцияланған________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

іріңді ___________________________________________________________________________________

ішке енбеген ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

 

1.2. 9.1. кестеге негізгі күрделі жаралардың белгілерін енгіз.

Кесте

Жаралардың негізгі асқыну белгілері

 

Жаралардың негізгі асқынулары Патофизиологиялық белгілер
Ауруға байланысты шок  
Қансырау  
Инфекцияланған жаралар  

 

1.3. 9.2. кестеге жаралық инфекция түрлерінің сипаттамасын енгіз

 

 

Кесте

Жаралық инфекция түрлерінің сипаттамасы

 

Жаралық инфекция түрлері және себептері Патофизиологиялық белгілер
Ошақтық хирургиялық инфекция  
Жалпы хирургиялық инфекция  
Инфекциялаудың экзогенды жолы  
Инфекциялаудың эндогенды жолы  

1.4. Келесі сауалдарға жауап бер:
- жараға түскен инфекциямен күрес жүргізуге бағытталған іс-шаралардың кешені ретіндегі антисептика туралы ұғым:
химиялық әдістер: _____________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________

физикалық әдістер: ________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________

биологиялық әдістер: _____________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________

- жараны микробтармен зақымдануынан қорғауға бағытталған іс-шаралардың кешені ретіндегі асептика туралы ұғым:

стерилизация жүргізу әдістері: _________________________________________________________

залалсыздандыру әдістері: __________________________________________________________

2. Тәжірибелік дағдыларды меңгеру бойынша өздік жұмыс.

2.1 Жараланған адамға алғашқы көмек көрсет (тәжірибелік сабақта арнайы манекендер қолданылады), ол үшін:

- қан кетуін тоқтатудың уақытша тәсілдерін еске түсіріп, жараланған адамға көмек көрсет;- сынық төңірегінде артық қозғалысты болдырмау үшін көліктік шеңдеуіш немесе қолдағы заттарды пайдаланып, иммобилизация жүргізу;

- жеке таңу пакетін пайдаланып жараны инфекциядан сақтау үшін жараға стерилді таңғыш қою;

- жара айналасындағы теріні алдын ала йодтың спирттегі ерітіндісімен (5%) немесе 96% этил спиртімен өңдеу; жараның айналасындағы шашты алып тастау (радиусы 5 см); жараны 3% сутегі асқын тотығы ерітіндісімен өңдеу және оған стерилді таңғыш қою (стерилді материал қол астында болмаса, кез келген ақ, таза матаны пайдаланады).

3. Мына сауалдарға жауап бер:

- инфекцияланған жараны күрделендіретін факторларды ата: _________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

- жараларды алғашқы хирургия тазалауының жағдайларын көрсет: _____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

- іріңді жараларды емдеу әдістерін ата:______________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


Дата добавления: 2016-01-04; просмотров: 15; Мы поможем в написании вашей работы!

Поделиться с друзьями:






Мы поможем в написании ваших работ!