Грамадска-палiтычны Рух 19 Пауст.1830-1831.
У Р.1 шыроюя колы грамадства был1 адлучаныя ад пал1т. жыцця, пачал1 апаз1ц. бар-бу. Рас. прапаганда, якая сцвярджала законнасць» далучэння Белару-ci да Pacii, не магла усё ж заглу-шыць горычы, што засталася у тагачасным беларусым грамад-стве пасля падзелау РПi падаулення паустання Касцюшк1.РП як дзяржавы, ужо не юнавала, але мнопя прадстаунш беларускай шляхты, асабл1ва на заходшх землях краю, з надзеяй паглядал! на ВаршавуТакая надзёя узмацн1ласяся па-сля стварэння у 1809 Напа-леонам Варш. гер-ва. Чакал1, што польская Канстытуцыя 1815 г. будзе пашырана хаця б на заходшя земл! Беларус! Ужо вельм! хутка пасля пры-няцця Канстытуцы1 1815 г. стала вщавочным, што Аляксандр I не змог спалучыць у Польшчы абсалютызм i парла-ментарызм. Пасля другога па-сяджэння сейму (1820) пам1ж самадзержцам i яго польск1М1 «няудзячнымА» падданым1 уз-шкла узаемная халоднасць I непаразуменне. Пачал1 узшкаць польск1я тайныя таварыствы. Ф1ламатам1 — прыхшьткам1 навук — называл! сябе юнаю з Беларуа i Л!твы, члены тайнага студэнцкага згуртавання, якое пачало дзейшчаЦь у 1817 годзе у В1льн1. Члены таварыства Т. Зан, А. Мщкев1ч, Я. Чачот, I. Дамей-ка, М. Рукев1ч. Арган1з-цыя ваенныя сябры: Рукев1ч, М. П. I. Гофман, Э. А. Пятроуск1, У пачатку 1820 гадоу мно-rix дзекабрыстау лес звязау з беларусюм1 землями На ix думку, у 1823 годзе з арышту Аляк. I на ваенным аглядзе у Бабруйскай крэпасщ павшна было пачацца усеагульнае паустанне. Разгром дзекабрысцкага руху, спрыяу росту апаз!ц. настр. на Бел.Пауст1830—1831У ноч на 29 лютапада у Варшаве пачалося паустанне, якое хутка ахап1ла усю П . Галоунакамандуючы польскай арм1яй Польшчы князь Канстанц1н уцек з Варшавы, польская арм1я перайшла на бок народа. Сейм 18 снежня аб'яв1у паустанне усенародным, 20 снежня «Ма-н1фест польскага народа» i аб-вясщу мэту паустання — аднауленне РПу межах 1772 года. 20 студзеня 1831 года ён пазбав!у дынастыю Раманавых i М1калая I польскай кароны. Русшя войсю пачал1 сцягвацца да межау Царства Польскага. У лютым адбылкя першыя сур'ёзныя сутычи на польскай зямл!. У юраунщтве паустаннем пе-раважал1 кансерватары на чале з А. Чартарыйск1м. Дэмакраты гуртавал1ся вакол I. Лялевеля i створанага па яго шщыятыве «патрыятычнага клуба». Яны pa6ini стауку на буржуазна. Каб прадух1л1ць пашырэнне паустання, царсыя улады зра-б1л1 шэраг захадау. У снежн! 1830 года у Зах.Бел, Зах.У кр i Л1тве было уведзена ваеннае станов1шча. На маёнтк1 тых, хто уцёк у Поль-шчу, накладвауся арышт. На тэрыторьп Бел. значных ваенных дзеянняу не адзначалася. У першай палаве мая 1831 г. польсю сейм прыняу рашэнне паслаць на дапамогу бел. i л1т. паустанцам частк1 рэгулярных войскау. На Бел. рушыу з атрадам у 820 чалавек генерал Д. Хлапоускага Першыя сутычы ад-был1ся у Белавежскай пушчы.. Галоу-най мэтай наступаючых быу захоп В1льн1. Штурм гора-да быу прызначаны на 19 чэр-веня. Сшы, аднак, был1 няроу-ныя — русюя войск! легка адб1-л1 атак! i прымус1л1 паустанцау адступацьКал1 паустанне у Заходняй Беларуа i Лггве было амаль падаулена, пачалкя хваляванш на поудт беларускага краю. Беларуск1я земл1 Вшенскай губерн1, Меншчына, Гарадзен-шчына, Шншчына i Мазыршчы-на, а таксама Вщебшчына i Ma-плёушчына, дзе хаця i у знач-на меншай ступеш, але наз1рал1ся хваляванш, такая геаграф1я паустання 1831На к жн1уня 1831 паустанне на Бел. было амаль цалкам падаулена. А вестка пра узяцце 8 верасня рускай арм!яй Варшавы прымусыа разысщся рэштк1 паустанцк1х атрадау, як1я яшчэ хавал1ся па лясах. Разгром польскага паустання 1830—1831 гг. прывёу да адмены аутаном. П i Канст.1815.
|
|
|
|
|
|
Станауленне буржуазнага грамадства на Бел у другой пал 19 ст.
2 пал XIX у Р1 - перыяд крыз1су феадал. i пераходу да 1ндустр. грамадст. Пры-гонн1тва скоувала развщцё вытворчых с1л.У1800—1860насел.Pac. павял. у 2,1 , а збор збожжа узрос усяго на 42 % (у разпку на душу насельНцтва ён зменшыуся на 32 %). Па аб'ёме вытворчасц1 прамысл. прадукцьи у 1864 Р. уступала Англ. у 18 раз., Германи — у 9,Францы!7,2Сяляне па-ранейш заставала бяспрауным1. Факгычна феадалы i памеш. безраздзельна гаспадарыл1 у дзярж.-правав. i пал1тыч. сферах. У гэты перыяд сялянск. пратэст супраць прыгонн!цтва ужо не абмяжоувауся лакальным! бунтам1 Чаго дамагал1ся сяляне Беларуа?
|
|
|
1. Зямл1. Перадачы дарэмна
2. Адмены паншчыны, аброку i наогул — прыгоннага права.
Адным з пал1тычных фактарау, як1 вымус1у царызм адмену п.п- паражэнне P. у Крымскай в. (1853—1856).
19 лютага 1861 А II Ман!фест аб адмене прыгоннага права, складауся з агульнага, мясцовых «Палажэнняу.У бел губернях рзформа аф!цыйна была аб'яулена вясной1861 Ажыццяулялася яна на базе агульнагаi2мясцовых палаж. На Бел. пасля рэф. 1861 адбылося 379 сял. Выступ., з як1х 125 было падаулена. Урад пайшоу на уступк1. На 20 % зн1жал1ся выкуп.плацяжы,спынялася час.абязанае станов!шчасялян, выдзялял1ся зямельныя надзелы сялянам, а земл1, як!я был1 адабраны у ix пачынаючы з 1857, вяртал1ся поунасцю.
Галоунай рысай парэформ. разв1цця Бел. з'явуся рост гандлёвага земляроб. i жывёл. Вызначалася ix спецыял1зацыя па раёнах.
Развщцё кап1т.у с\г- складвання бел. нац. рынку. Працэс гэты праходз1у давол1 цяжка.Выгаднае геагр. становшча Бел. абумов1ла узн1кненне на яе тэр. значнай колькасц1 гандлёвых цэнтрау для вывазу на замежны рынак як уласнай, так i прывазной прадукцьм. Рост таварна-грошавых адноан паступова разбурау патрыярхальны лад у вёсцы, узмацняу сацыяльнае расслаенне сялянства, паскарау фарм1раванне сялянскай буржуаз.На пачатку XX у бел. вёсцы бедната складала 60 %, серадняю — каля 30 %, сялян. Буржуаз. — 10 % ад ycix сялян. Тысячы сялян-беднякоу 1шл1 у адыходныя промыслы, на буд. чыгунак, шахт Данбаса, на заводы прамысловых цэнтрау. Заможныя сяляне вял! сваю гаспадарку, выкарыст. наёмную працу.
|
|
|
У першыя два парэформенныя дзесяц1годдз1 рост прамысловасц1 Бел. быупавольным,большасць прадпрыемст. працягвала заставацца на дробнатаварн. Вытворч. i мануфактуры. Характэрн. рысай развщця прамысл. Бел.- дробная i рамесная вытворчасцьУ канцы XIX ст. адбывалася фарм1раван. у бел. губернях сац.-клас.структурыграмадства. Асабл.структуры раб. класа Бел.- яго распыленасцьна дробных прадпрыемст. i адносна невял1кая колькасф раб., занятых у буйной прамысловасц1. Яурэ1. Больш за 90 % бел. заставалася сялянам1 i пражывала у вёсцы.
Дата добавления: 2018-05-02; просмотров: 257; Мы поможем в написании вашей работы! |
Мы поможем в написании ваших работ!