Созылмалы паренхиматозды паротит 11 страница

⇐ ПредыдущаяСтр 11 из 28Следующая ⇒

Реплантация жасау операциясы төменгі жағдайларда қолданылады: 1. Қателікпен сау тісті жұлғанда; 2. Зақымның әсерінен сау тіс ұядан шығып қалғанда; 3. Гранулденген, грануломатозды созылымалы периодонтитте. Бұл операцияны көп жағдайда көптүбірлі тістерге қолданады.

Жансыздандырғаннан кейін тегістегішпен айналасындағы жұмсақ тіндерді көп зақымдамай сыдырып, тіс ұясының қабырғасын, түбірлерін зақымдамай тісті жұлу қажет. Егер де жұлған тіспен бірге гранулема шықса, кюретажды қасықпен қырнап тазалайды, бірақ периодонтқа көп зақым келтірмеу керек. Тістің ұясын антисептикпен жуып стерилді тампонмен жауып, тістің қу-ысын ашып, түбірлерінің өзегін кеңейтіп, тазартып, жуып, қүрғатып пломбылағаннан соң түбірлер ұшын кесіп тастайды. Осыдан кейін тісті антибиотик ерітіндісіне салып қою керек. Ұясындағы қан ұйығын жуып, тісті өз ұясына отырғызады. Реплантация жасалған тісті айналасындағы тістерге тез қататын пластмассадан жасаған қаппа арқылы немесе құрсау яғни шина арқылы бекітеді. Кейбір авторлардың пікірінше, егер тіс өз ұясына мықты отырса оны айналасындағы тістерге бекіту қажет емес. Құрсаулар 3—4 апта бойы тұруы қажет. Операциядан кейін науқасқа ауырғанды басатын, қабынудың алдын алатын дәрі-дәрмектер беру қажет.

В. А. Козловтың (1962) пікірінше өз ұясына отырғызылған тіс пен сүйектің өзара байланысы "периодонтты түрде" болған кезде (операция болғанда периостит пен периодонт көп зақымдалмаған жағдайда) тістің функциясы жақсы сақталып 10—15 жыл өз қызметін атқарады. Реплантация жасаған тістің бітуі „остеоидты" түрде болуы мүмкін, яғни тістің түбірі мен сүйектің байланысы сүйектің бітісуі сияқты болады. Бүл жағдайда тістің функциялық қабілеті өте төмен болады.

Үшінші түрі — аралас немесе фиброзды деп аталады.

Кей кездерде тісті өз ұясына қайта қондыру операциясын жедел ағымды қабыну процестерінде (жедел ағымды остеомиелит, периоститте немесе жедел ағымды периодонтитте) қолдануға болады (И. К. Широков, 1967). Мұндай жағдайда реплантация операциясын екі кезеңде өткізеді, яғни кейінге қалдырылған реплантация.

Бірінші кезеңі: тісті жұлғаннан кейін оның ұясын антибиотик ерітіндісі сіңген тампонмен толтырып қояды. Бірнеше күн бойы жедел ағымды қабыну кезінде болған өзгерістерді қалпына келтіру үшін ем жүргізеді. Осы аралықта жұлынған тісті антибиотик ерітіндісіне салып тоңазытқышта сақтайды. Қабыну процесі басылған соң (15—20 күн аралығында) тіс ұясындағы жетілмеген дәнекер тіндерді кюретажды қасықпен алып тастап, антибиотик ерітіндісімен жуады да тісті пломбылап өз орнына отырғызады. Сонымен қатар операцияның екінші кезеңінде қабыну процесі кері қайтқанда тіс өз ұясына отырғызылады.

Тісті қайта отырғызу операциясының тағы бір түріне трансплантация жатады, яғни тісті өз ұясынан алып басқа ұяға (сол аурудың) отырғызу.

Гемисекция негізінде көптүбірлі тістерге қолданылады. Бұл операция кезінде әртүрлі себептермен консервативті емдеуге болмайтын жағдайда жасалынады: 1. Түбір өзегінде саңылаудың болмауы; 2. Емдеу кезінде түбір өзегінің қабырғасы немесе түбірлерінің бифуркациясын (айрықшасын) тесіп алу; 3. Түбір өзегінде пульпоэксрактордың, бордың қалып қоюы.

Гемисекция операциясы эндотониялық емдеу мен тіс сауытының қуысын пломбылағаннан кейін жасалады. Жансыздандыру жасағаннан кейін сепарациялық дискімен төменгі жақ сүйегіндегі тістің сауытын екіге бөледі де түбірімен бірге элеватормен немесе қысқашпен жұлады. Тіс түбірі аралық пердесін және тіс сегментін қоршаған сүйек тінін сақтап қалу керек. Егер жоғарғы азу тістің таңдай түбірін алу қажет болса, тіс сауытын сагитальды жазықтықта кеседі, ал ұрт түбірін алу қажет болса „Г" әрпі тәрізді кеседі. Операциядан кейін қалған тістің жартысы жасанды сауытпен қапталуы тиіс.

Ампутация- бұл операция көптүбірлі тістерде бір түбірін бифуркацияға дейін кесіп алу.

Бұл операцияны жасауға болатын жағдайлары жоғарыда айтылған гемисекция операциясындай, сондықтан қайталамаймыз.

Жансыздандыруды жасағаннан кейін жақ сүйектің ұрт не болмаса таңдай, тіл жағынан кілегей және сүйектің сыртқы қабықтарын кесіп, трапеция не доғалдап сүйектен сыдырып, тіс ұясының сыртқы қабырғасын бормен ойып алады. Жалаңаштанған тіс түбірін фиссурлы алмаз бормен бифуркациясының деңгейінен кесіп, элеватормен не қысқашпен алады, гранулденген тіндерді

қырнап алып, антисептикпен жуып кілегейлі жақ сүйек, арты қабықтарының қиындысын қыйып кеттугпен тігеді.

27. Стационарда хирургиялық бөлімшені ұйымдастыру

Стоматология емханаларында хирургия бөлімшесін ұйымдастыруда «стоматологияны профильді мекемелерде ұйымдастыру, жабдықтандыру және пайдалану санитарлық ережелерін» қолдану керек. Ереже бойынша хирургия бөлімшесін ашу кемінде 5 бөлме керек. Олар:

1. Дәрігер қабылдауын күтетін бөлме (көлемі бір ауруға 1,2 м²орта есеппен 4 ауруға арналуы керек). Аурулар дәрігер қабылдауын емхананың жалпы дәлізінде күтулеріне болады.

2. операция алдындағы бөлме (көлемі 10 м²).

3. операциялық бөлме (бір креслоға немесе бір операция жасайтын столға 23 м², ал келесі әрбір кресло немесе стол қою үшін 7 м^{2 –}тан қосылады).

4. Стерилизация жасайтын бөлме (көлемі 8 м²).

5. Операциядан кейін аурулар уақытша жататын бөлме.

Стоматология емханаларында тек хирургиялық бөлімше болса, оған 3 бөлме керек:

4. Дәрігер қабылдауын күтетін бөлме.

5. Залалсыздандыру жасайтын, қол жуатын, материал дайындайтын көлемі кемінде 10 м²ауа соратын шкафпен жабдықталған бөлме.

6. Операция жасайтын бөлменің көлемі бір креслоға 14 м²ал келесі қойылатын әрбір креслоға 7м²болуы қажет.

Дүние жүзілік денсаулық сақтау ұйымының мәліметі бойынша Қазақстанда және басқа елдерде инфекциялық аурулар мөлшері өршу үстінде. Дәрігер-стоматологтар өзінің қызметіне байланысты көптеген жұқпалы аурулар бар науқастарменен қатынаста болуға мәжбүр. Европа елдерінде 15% стоматологтар, өзінің қызметіне байланысты инфекцияланылған, ал 50% инфекциялануға жоғарғы дәрежеде (K. Bossmann, 1997). Стоматологтар және сол бөлімшелерде істейтін қызметкерлер инфекциялық ауруға шалдығуда. Үлкен дәрежелі мамандар қатарында ден саналады.

Хирургиялық стоматологияда асептика және антисептика қағидалары инфекцияға қарсы, оның алдын алу мәселелері жөнінде ең жоғарғы орында тұрады. Бұл аса қауіпті туберкулез, мерез, гепатит, ВИЧ – инфекция сияқты инфекциялардың мол мөлшерде тарауына байланысты. (Тарасенко С.В., 1998).

Асептика дегеніміз инфекцияланауға қарсы алдын ала жасалатын кешенді шаралардың жинағы болып табылады.

Антисептика организмдегі инфекцияға қарсы күрес шараларының жинағы болып есептелінеді. Олар операция алдында хирургтің қолын жуып тазалау әдістері, операция жасалатын аймақты заласыздау, іріңді ошақты бактериоцидті дәрі-дәрмектермен өңдеу, т.б.

Хирургиялық стоматологияда асептика және антисептика кеденді шаралар жинағы, Қазақстан республикасының 2002 жылғы 4 желтоқсанда қабылданған №36-2 «Халықты санитарлық-эпидемиологиялық сақтандыру заңы» және оған қосымша 2010 жылғы 23 шілдеде жарияланған № 533 бұйрығына сай орындалады. Уақыт және кешенді шараларына сай бұл заңға өзгерістер енгізіліп отырады.

Құрамында стоматология бөлімшелеріндегі хиругия бөлмелерінің қабырғалары тегіс, полихлорвинилді немесе жылтыр плиткалармен төселуі қажет. Бөлме төбелері сулы эмульсиямен немесе майлы бояулармен боялуы керек. Есік-терезелер майлы бояулармен сырланып, әрі тегіс болулары қажет. Хирургия бөлмелері ыстық-суық сумен және орталық жылыту жүйесімен қамтамасыз етіледі.

Хирургия бөлмелердің температурасы 18-25' болып, олар ауа сорғыштар, фромуга және форточкалармен қамтамасыз етілулері қажет.

Барлық бөлмелер жарық болуы керек. Қолдан жасалатын жарықтың екі түрі пайдаланылады: жалпы жарық жүйесі, көлеңке түсірмейтін электр жарығы. Бөлмелердегі жиһаздар нитроэмальды ашық бояулармен боялынып, жұмыс столдары шынымен жабылу керек.

Бөлімшелерді (бөлімдерді) тәулігіне екі рет ылғалды тазалап тұрады: смена аралығында, жұмыс күнінен кейін. Жиһаздардың, қабырғаның төменгі жағын, терезе алдын, еденді ыстық сумен жуады. Барлық бөлмелерді, тәулігіне 1 рет бактериоцидті шаммен өңдейді. Бөлімшені (бөлмеде) жетісіне 1 рет жалпы тазартудан өткізеді. Бактирялық бақылау бөлімшелердің (бөлмелер) санитарлық жағдайының сыншысы болып есептеледі.

29.Стоматология емханаларында хирургия бөлімшесінің керекті құжаттары

043-Стоматологиялық науқастар үшін емханалық сырқатнама, 39-Дәрігер стоматологтың күнделікті есеп кітабы, 027-Ауруханаға жатқандағы туралы сырқатнамадан көшірме, 028-Кеңес алуға және қосымша зерттеу жүргізу үшін басқа бөлімдерге жолдама қағазы, 069-Отаның нобайын жазу журналы, 094-1- Уақытша еңбекке жарамсыздығы туралы 030-Науқасты диспансерлік есепке алу,013, 14, 37 , 095

30.Хирургиялық стоматология бөлімшесінің (бөлмесінің) жабдықталуы.

31.Хирургиялық бөлімдер алдына қойылатын негізгі міндеттер

2. операция алдындағы бөлме (көлемі 10 м²).

4. Стерилизация жасайтын бөлме (көлемі 8 м²).

5. Операциядан кейін аурулар уақытша жататын бөлме.

Стоматология емханаларында тек хирургиялық бөлімше болса, оған 3 бөлме керек:

7. Дәрігер қабылдауын күтетін бөлме.

8. Залалсыздандыру жасайтын, қол жуатын, материал дайындайтын көлемі кемінде 10 м²ауа соратын шкафпен жабдықталған бөлме.

9. Операция жасайтын бөлменің көлемі бір креслоға 14 м²ал келесі қойылатын әрбір креслоға 7м²болуы қажет.

32.Ота жасалатын бөлменің жұмысын ұйымдастыру

Операция алдында дәрігер медбикені жасалтын операциялардың тізімімен таныстырып, оған керекті құралдар мен материалдарды дайындауға тапсырма береді. Залалсыздандырған заттарды екі столға бөледі, бірі таңу жабдықтары, екіншісі құралдар үгшін. Хирургке операция жасауға көмекші қажет. Оның қызметін,тәжірибелі мейіркеш, дәрігер немесе жоғарғы курс студенттері атқарады. Операциядан кейін ауруды 30 мин-тен 1 сағатқа дейін уақытша демалатын бөлмеге жатқызған жөн.

Әдетте күрделі стоматология емханалары кеңес беру – методикалық орталық болып есептеледі. Оларға басқа мекеме, аудан дәрігерлері ауруларды кеңес алу үшін жібереді. Бұл емханаларда кеңес беруші болып ғылыми атағы бар дәрігерлер істейді. Осымен қатар оларға облыстық, аудандық, емханалар бекітіледі.

Әрине, хирургия бөлімдері жұмысының ішінде дерттің алдын алу қызметі жоғары орында болуы қажет.

Денсаулық сақтау министрінің бұйрығында «Дәрігер-стоматологтың бақылауында болатын науқастардың диспансерлік үлгісінің жобасы» берілген.

33.Ота бірлестігінің санитарлық-гигиеналық талаптары

Операциялық блоктың санитарлық-гигиеналық талаптары. Операциялық блоктың тиісті құжаттарға сәйкес болуы тиіс. Операциялық блок операция жасайтын, операция алдындағы, стерилизация жасайтын, наркоз аппараттары тұратын, құралдар сақталған, хирург және мейіркеш отыратын, материалдар тұратын, гипс салатын, душ қабылдайтын бөлмелерден тұрады.

Мүмкіндігіне қарай операция жасайтын екі бөлме болуы қажет. Бірі жақ-бет аймағында пластикалық операциялар, екіншісі ауыз қуысына және іріңді операциялар жасайтын бөлме. Олараға кіретін есіктер бөлек болуы қажет. Егер екі бөлме болмаған жағдайда, бірінші кезекте «таза» операция жасалынып, екінші кезекте іріңді операцияларды жасауға болады. Осыдан кейін бөлмені, ондағы жиһаздарды антисептикалық (хлоамин, лизол, сулема т.б.) ерітінділермен тазалап жуғаннан кейін, бактиоцидтік шаммен тазартады. Клиникадағы оперция бөлмесіне көп студенттер, курсанттар кірмеуі үшін, операцияны телевизор арқылы алыстан көрсететін бөлме дайындаған жөн немесе операциялық бөлменің төбесін жақсы көрінетін әйнекпен жабу керек.

Жақ-бет бөлімінде ауруларды таңатын екі бөлме қажет. Олардың бірінде «таза» операциядан, екіншісінде іріңді операциядан кейінгі науқастарға жәрдем көрсетіледі.

Бөлімде операциялық блоктан, таңу бөлмелерінен басқа, тіс және ауыз қуысын емдеу, дәрігер-протезист, ауыз қуысын тазалайтын бөлмелер болулары қажет. Осымен қатар шағын (1-2 орынға) тіс-техникалық лабораториясы болғаны жөн. Гере ауруханада кино-фото лабораториясы болса, оны жақ-бет хирургиялық бөлімі кеңінен пайдалануы қажет.

Әрбір бөлімде, оның мүмкіншілігіне қарай, операциядан кейін науқастар жататын екі «ер, әйел» бөлім, төсек басында оттегін, азот қышқылын жіберетін бөлмелі щиток және сорғыш резервуармен қосылатын штуцер болуы керек.

Дата добавления: 2019-02-22; просмотров: 130; Мы поможем в написании вашей работы!

Поделиться с друзьями:

⇐ Предыдущая 6 7 8 9 101112 13 14 15 Следующая ⇒

Мы поможем в написании ваших работ!