В) Пролиферативті диабеттікретинопатия
Nbsp; 1.7 «ҚАНТ ДИАБЕТІ МЕН ҚАЛҚАНША БЕЗІ АУРУЛАРЫНЫҢ ДИАГНОСТИКАСЫ МЕН ЕМІНДЕГІ ТӘЖІРИБЕЛІК ДАҒДЫЛАР» электив пәні бойынша БАҚЫЛАУ- ӨЛШЕУ ҚҰРАЛДАРЫ мамандығы - 051301 «Жалпы медицина»
Кафедра – Эндокринология
Курс - 5
Семестр – 9-10
Алматы 2013
Бақылау өлшеу құралдары кафедра мәжілісінде талқыланған және бекітілген.
№ хаттама, «___» _____________ 2013 ж.
Кафедра меңгерушісі, профессор: ________________ Абылайұлы Ж.А.
1. Инсулинді тағайындау төменде көрсетілген жағдайлардың бірінде абсолютті көрсеткіш болып табылады:
А) Қант диабетінің 1 типі
Б) Қант диабетінің 2типі
В) Аш қарындағы гликемияның бұзылысы
Г) Гестациялыққант диабеті
Д)Глюкозаға толеранттылықтың бұзылысы
2. Бигуанидтер төменде көрсетілген жағдайлардың бірінде бірінші кезекте тағайындалады:
А) Қант диабетінің 1 типі
Б) Қант диабетінің 2 типі
В) Гестациялық қант диабеті
Г) Аш қарындағы гликемияның бұзылысы
Д) Глюкозаға толеранттылықтың бұзылысы
3. Пероральды қантты төмендететін дәрілік заттардың гипогликемиялық әсерін төмендетуші дәрілік затты көрсетіңіз:
|
|
|
А) АПФ ингибиторы
Б) нейролептиктер
В) глюкокортикоидтар
Г) салицил қышқылының туындылары
Д) тікелей әсер етпейтін антикоагулянттар
4. Төменде көрсетілген белгілердің қайсысы инсулинді терапияның асқынуы болып табылады:
А) гипокалиемия
Б) бауырдың майлы дистрофиясы
В) көз ретракциясының бұзылысы
Г) тромбоцитопения, лейкопения
Д) гипогликемиялық жағдай
5.Инкретинді белсенділігі бар дәрілік заттың (иДПП-4) әсер ету механизміне төменде көрсетілгендердің бірі жатады:
А) салмақты төмендету
Б) тағам қабылдауды азайту
В) инсулинрезистенттілікті төмендету
Г) глюкагонсекрециясынглюкозаға тәуелді стимуляциялау
Д) инсулин секрециясын глюкозаға тәуелді стимуляциялау
6. Глюкозаның сіңуін тежейтін дәрілік заттарға төменде көрсетілгендердің бірі жатады:
А) глинидтер
Б) тиазолидиндиондар
В) ДПП-4ингибиторы
Г) α-глюкозидазаингибиторы
Д) сулфонилмочевина дәрілері
7. «Таң шапағы» феноменінің себебі (гликемияныңтаңғысағат 6-9 жоғарылауы) төменде көрсетілгендердің бірі болып табылады:
|
|
|
А) дене салмағының тапшылығы
Б) диабет асқынуларының болуы
В)қысқа әсерлі инсулин дозасының жеткіліксіздігі
Г)ұзақ әсерлі инсулин дозасының жеткіліксіздігі
Д) контринсулярлы гормондар секрециясының жоғарылауы
8.Градуирленген камертондиабеттік нейропатия кезінде төменде көрсетілген сезімталдықтың бұзылысының бірін анықтау үшін қолданылады:
А)ауырсыну
Б)тактильді
В)вибрациялық
Г)температуралық
Д)проприоцептивті
9. Қант диабетінің диагностикалық критерийі ретінде гликирленген гемоглобин ( HbA1c)деңгейі мынадан жоғары болғанда қолданылады:
А)≥2,5 %
Б)≥3,5 %
В)≥4,5 %
Г) ≥5,5 %
Д)≥6,5 %
10. Сульфонилмочевина дәрілік заттарының жағымсыз әсеріне төменде көрсетілгендердің бірі жатады:
А) панкреатиттің даму қаупі
Б)салмақ қосу
В) шеткі ісінулер
Г) лактацидоздың даму қаупі
Д) асқазан-ішек жолына жағымсыз әсері
11. Қант диабетінің 1 және 2 типінің арасында дифференциальды диагностика өткізу үшін төменде көрсетілген зерттеулердің бірін жасау керек:
|
|
|
А) глюкозамен жүктеме сынағын өткізу
Б) С-пептидті анықтау
В) ұйқы безінің биопсиясы
Г) тәуліктік глюкозурияны анықтау
Д) күні бойы гликемяны тексеру
12. Қант диабетінің 2 типімен ауыратын науқасқа инсулинді терапия төменде көрсетілгендердің біреуінен басқасының бәрінде тағайындалады:
А) семіздік
Б) диабеттік нефропатияның болуы
В) 15 жылдан көп қант диабетімен ауыру
Г) диабеттік табан синдромының ишемиялық түрі
Д) диабеттіктабансиндромыныңнейропатиялық түрі
13. Көмірсу алмасуының бұзылысын анықтау үшін глюкозаға толеранттылық сынағын төменде көрсетілген жағдайлардың бірінде жасауға болмайды:
А) жедел аурумен ауыру
Б) ішімдік ішу
В) гиподинамия
Г) семіздік
Д) темекі шегу
14.Қант диабетінің міндетті көрсеткіші төменде көрсетілгендердің бірі болып табылады:
Аглюкозурияның болуы
Б) ашқарынға гликемияның деңгейі ≥ 6,1 ммоль/л
В) ашқарынға гликемияның деңгейі ≥ 5,5 и < 6,1 ммоль/л
Г) постпрандиальдыгликемия деңгейі<8,1 ммоль/л
|
|
|
Д) шөлдеу, полиурия, арықтау белгілерінің болуы
15. «Глюкозаға толеранттылықтың бұзылысы» диагнозына сәйкес келетін гликемиялық профильді көрсетіңіз:
А) аш қарында – 6,1 ммоль/л, глюкозамен жүктемеден соң 2 сағаттан кейін - 11,5 ммоль/л
Б) аш қарында – 5,4 ммоль/л, глюкозамен жүктемеден соң 2 сағаттан кейін - 7,5 ммоль/л
В) аш қарында – 5,9 ммоль/л, глюкозамен жүктемеден соң 2 сағаттан кейін - 10,5 ммоль/л
Г) аш қарында – 6,0 ммоль/л, через глюкозамен жүктемеден соң 2 сағаттан кейін – 6,8 ммоль/л
Д) аш қарында – 6,5 ммоль/л, глюкозамен жүктемеден соң 2 сағаттан кейін - 11,5 ммоль/л
16. Қант диабеті кезіндегі диетатерапияның мақсаты болып табылады:
А)қанның рН қалпына келтіру
Б) қалыпты гликемияға қол жеткізу
В) энергетикалық тапшылықты толтыру
Г) инсулинге резистенттілікті төмендету
Д) инсулинге сезімталдықты жоғарылату
17. Нан бірлігі жүйесі бойынша көмірсуларды есептеу төменде көрсетілген науқастар тобы үшін керек:
А) ҚД 1 типімен ауыратын науқастар
Б) аш қарындағы гликемияның бұзылысы бар науқастар
В) глюкозаға толеранттылықтың бұзылысы бар науқастар
Г)инсулин қабылдамайтын, артық салмағы бар ҚД2 типімен ауыратыннауқастар
Д) инсулин қабылдамайтын, салмағы қалыпты ҚД2 типімен ауыратыннауқастар
18. Төменде көрсетілген дәрілердің бірі инсулинге резистенттілікті төмендету үшін қолданылады:
А) бигуанидтер
Б) ДПП-4ингибиторы
В) инсулинпрепараттары
Г) α-глюкозидазаингибиторы
Д) сульфонилмочевинапрепараттары
19. «Аш қарындағы гликемияның бұзылысы» диагнозына сәйкес келетін көмірсу алмасуының бұзылысын көрсетіңіз:
А) ашқарында – <5,6;2 сағаттанкейін– <7,8
Б) ашқарында – ≥6,1, 2 сағаттанкейін– ≥7,8
В) ашқарында –≥6,1, 2 сағаттанкейін– ≥7,8и <11,1
Г) ашқарында– <6,1ммоль/л, 2 сағаттанкейін≥7,8 и <11,1
Д) ашқарында – ≥5,6 и <6,1, 2 сағаттанкейін<7,8
20. Гипогликемияға біреуінен басқаның бәрі әкеледі:
А) ішімдік ішу
Б) инсулиннің жеткіліксіз дозасын енгізу
В) жоспарланбаған физикалық жүктеме
Г) инсулиннің артық дозасын енгізу
Д) инсулинді енгізгеннен кейін көмірсуды аз қабылдау
21. Қант диабетімен ауыратын науқастың зәрінде кетон денелерінің болуы төмендегілердің бірінің белгісі болуы мүмкін:
А) предиабеттің
Б) диабеттің1 типінің
В) диабеттің лабильді ағымының
Г) диабеткомпенсациясының
Д) диабетсубкомпенсациясының
22. Төменде көрсетілген көмірсу алмасуының бұзылысы критерийлерінің бірі глюкозаға толеранттылықтың бұзылысын көрсетеді:
А) аш қарында – <5,6;2 сағаттанкейін– <7,8
Б) аш қарында – ≥6,1, 2 сағаттан кейін – ≥7,8
В) ашқарында –≥6,1, 2 сағаттанкейін– ≥7,8и <11,1
Г) ашқарында – <6,1, 2 сағаттанкейін– ≥7,8 и <11,1
Д) ашқарында – ≥5,6 и <6,1ммоль/л, 2 сағаттанкейін– <7,8
23.Қант диабетіндегі холестерин деңгейінің терапиялық мақсаты мынау болып табылады (ммоль/л):
А)<8,5
Б)<7,5
В)<6,5
Г)<5,5
Д) <4,5
24.Пероральды глюкозаға толеранттылық сынағы төмендегі жағдайлардың бірінде өткізілмейді:
А)семіздік
Б) жедел аурулар
В)кәдімгі физикалық жүктеме
Г) тұқымында диабеттің болуы
Д) биологиялық белсенді заттарды қабылдау
25.Глюкозаның сіңуін ең көп тежейтін дәрілік затқа жатады:
А) глинидтер
Б)метформин
В)тиазолидиндиондар
Г) α-глюкозидазаингибиторы
Д) сульфонилмочевина дәрілері
26. Инсулин секрециясын (секретагог) төменде көрсетілген дәрілік заттардың бірі күшейтеді:
А) преднизолон
Б)метформин
В)тиазолидиндиондар
Г) α-глюкозидазаингибиторы
Д) сульфонилмочевина дәрілері
27.Инсулинрезистенттілікке әсер ететін дәрілік затқа жатады:
А)глинидтер
Б) метформин
В)ДПП-4ингибиторы
Г) α-глюкозидазаингибиторы
Д) сульфонилмочевина дәрілері
28. Қант диабетіндегі АҚҚ терапиялық мақсаты төмендегі көрсеткіштен төмен немесе бірдей болуы керек (мм рт. ст.)
А)110/60
Б)120/70
В)130/80
Г)140/90
Д)150/100
29. Қысқа мерзімді физикалық жүктеме кезіндегипогликемияның алдын-алу үшін жасалады:
А) көмірсуларды қосымша қабылдау
Б)қантты төмендететін терапияны тоқтату
В) қосымша қысқа әсерлі инсулинді салу
Г)қосымшаұзақәсерліинсулинді салу
Д)қосымшасульфонилмочевина дәрілерін қабылдау
30. Қант диабеті кезіндегі емдеу тактикасының стратификациясы төменде көрсетілген көрсеткіштердің бірінің деңгейіне байланысты болады:
А) қанның рН
Б) глюкозурия
В) инсулинемия
Г) препрадиальды гликемия
Д) гликирленген гемоглобин
32. Дұрыс тұжырымды таңдаңыз:
А) «Қант диабеті» диагнозын гликемия деңгейін келесі күндері қайталап тексергенде ғана нақтылауға болады
Б) «Қант диабеті» диагнозы глюкоза деңгейін зертханалық зерттеу негізінде анықтағанда ғана қойылады
В) «Қант диабеті» диагнозы жедел метаболикалық декомпенсациямен күмәнсіз гипергликемия болғанда қойылады
Г)«Қантдиабеті» диагнозы тек клиникалық белгілер болғанда ғана қойылады
Д)«Қант диабеті» диагнозы диабеттің спецификалық асқынулары болғанда қойылады
33. Қант диабетінің қауіп-қатер тобындағы адамдар үшін глюкозаға толеранттылық сынағының өткізілу жиілігі:
А) 1 айда 1 рет
Б) 3 айда 1 рет
В) 6айда 1 рет
Г) 1 жылда 1 рет
Д) 3 жылда 1 рет
34. Қант диабетімен ауыратын науқастар үшін оперативтік араласулар төмендегі асқынулардың даму қаупін жоғарылатады:
А) шеткі қан айналымның бұзылысы
Б) парадоксальды абдоминальды тыныс алу
В) метаболикалық декомпенсация
Г) қан кетудің жоғарылауы
Д) респираторлы бұзылыстар
35. Қант диабеті анықталған кезде микро-жәнемакроангиопатиялардың клиникалық көріністерінің болуы төменде көрсетілген жағдайлардың бірінде болуы мүмкін:
А) ересектердегі қант диабетінің 2 типі
Б) балалар мен жасөспірімдердегі қант диабетінің 2 типі
В)гестациялыққант диабеті
Г) моногендіқантдиабеті
Д)қант диабетінің 1 типі
36. Көмірсу алмасуының мониторингісін жүргізу үшін төменде көрсетілгендердің бірін бақылау керек:
А)холестерин
Б) гликирленген гемоглобин
В) микро-жәнемакроальбуминурия
Д) панкреатикалықаутоантиденелер
Г) инсулинрезистенттілік индексі
37. Қант диабетінің 2 типімен ауыратын науқас естүссіз жағдайда жедел жәрдеммен жеткізілді. Осыған дейін 3 рет құсу болған. Жүрек жеткіліксіздігіне байланысты үнемі зәр айдағыш дәрілерқабылдайды. Гликемия 30 ммоль/л. Кетонурии жоқ. Диагноз қойыңыз:
А) Гипогликемиялықкома
Б) Лактацидоздық кома
В) Гипергликемиялық кома
Г)Гиперосмолярлық кома
Д) Кетоацидоздық кома
38. Қантты диабетпен ауыратын науқаста кетоацидоз жағдайында қандай дәрі енгізу тиімді.
А) Инсулинқоспаларын
Б) Әсері қысқа инсулин
В) Ұзақтығы орташа әсерлі инсулин
Г) Ұзақ әсерлі инсулин
Д) Ультрақысқа әсерлі инсулин
39. Қант диабетімен ауыратын науқаста микроальбуминурия анықталды. Берілген мәліметтер не туралы айтады?
А)Бүйректің қабыну аурулары жайлы
Б) Созылмалы гломерулонефрит жайлы
В) 1 дәрежелі диабеттік нефропатия жайлы
Г) 2 дәрежелі диабеттік нефропатия жайлы
Д) 3 дәрежелі диабеттік нефропатия жайлы
40. Диабеттік табан синдромыныңишемиялық түріне қандай өзгерістер тән?
А) аяқтардағы ауру сезімі және парестезия түнгі уақытта күшейеді
Б) аяқтарындағы ауру сезімі жүрген кезінде күшейеді
В) ) аяқтарындағы ауру сезімі тыныштық жағдайда күшейеді
Г) Табан деформациясы, остеоартропатия
Д) Сезімталдықтың бұзылысы
41.6 жастағы балада 2 апта бұрын мынадай шағымдар пайда болды: шөлдеу, полиурия,арықтау.Кешеден бері жүрек айну,құсу, іштегі ауру сезімі пйда болды. Кейде сұрақтарға жауап бермейді,ентігу мин35 рет,айқын акрацианоз,жүрек жұмысының төмендеуі,ауызынан ацетон иісінің шығуыбайқалады. Болжам диагноз:
А) ацетондық құсу синдромы
Б) Қант диабетінің 1 түрі,, кетоз
В) Қант диабетінің 1 түрі, кетоацидоз 2 дәрежелі
Г) Жедел бүйрек жетіспеушілігі
Д) Қантсыз диабет, гипоталамиялық түрі
42.Науқаста кетоацидозды комадан шығару үшін келесі ерітіндіні құюдан бастау керек.
А) 2 % глюкоза ерітіндісі
Б) 5 % глюкоза ерітіндісі
В) 0,45 % натрий хлоридінің ерітіндісі
Г) 0,9 % натрий хлоридінің ерітіндісі
Д) 4,0 % калий хлоридінің ерітіндісі
43.12 жастағы науқастың шағымдары: тәбетінің төмендеуі,шөлдеу,полиурия,арықтау,ұйқышылдық. Қан анализінде:натрий 147 ммоль/л, калий 5,4 ммоль/л, глюкоза 25 ммоль/л, креатинин 0,2 ммоль/л, рН 7,18. Кетонурия +++. Емді неден бастаған жөн:
А) Рингера ерітіндісі+ қысқа әсерлі инсулин
Б) Калий хлорид ерітіндісі калия + қысқа әсерлі инсулин
В) Натрий бикарбонаты ерітіндісі+ қысқа әсерлі инсулин
Г) 0,9 % натрий хлоридінің ерітідісі ++ қысқа әсерлі инсулин
Д) 0,9 % натрий хлоридінің ерітідісі + инсулин микстард
44. Қантты диабеттің 2 типімен ауыратын науқас жедел жәрдем көмегімен ес түссіз жағдайда жеткізілді. Есін жоғалтпай тұрып 3 рет құсу болған, жүрек жетіспеушілігіне байланысты зәр айдағыш дәрілер қабылдайды. Гликемия 30 ммоль/л. Кетонурии жоқ. Емді неден бастаған жөн?
А) изотониялық ерітінді енгізуден
Б) гипотониялық ерітінді енгізуден
В) Рингер ерітіндісін енгізуден
Г) Оральдырегидратация
Д) гемодез енгізуден
45. Көз түбінде келесі өзгерістер анықталады: парамакуларлы аймақта көптеген микроаневризмалар,веналардың біркелкі емес кеңеюі мен тартылуы,торлы қабықтағы жаңа түзілген қантамырлар,торлы қабықта тракциясыз фиброздың басталуы,диагноз қойыңыз.
А) Пролиферативті емес диабеттікретинопатия
Б) Препролиферативті диабеттікретинопатия
В) Пролиферативті диабеттікретинопатия
Г) Гипертониялықретинопатия
Д) Диабеттікмакулопатия
46. Қант диабетімен ауыратын науқаста микроальбуминурия анықталды. Емінде қандай коррекция жасау керек?
А) Тағамда белок және тұздарды шектеу
Б) Қабынуға қарсы ем тағайындау және белок қабылдауды шектеу
В) Антибактериальдытерапия
Г) Диабет компенсациясына жету және АПФ ингибиторын тағайындау
Д) Көмірсу және белок алмасуының компенсациясына жету
47. Қысқа мерзімді қозу кезеңімен сипатталатын қант диабетінің 1 түрімен ауыратын науқаста кенеттен пайда болған коматоздық жағдай төменде көрсетілген команың біріне тән.
А) Кетоацидоздық
Б) Милық
В) Гиперосмолярлық
Г) бауырлық
Д) Гипогликемиялық
48. Қант диабетімен ауыратын науқас реанимация бөліміне жеткізілді, гликемия деңгейі 28 ммоль/л, қандағы PH 7,15, зәрінде кетон денелері+++. Науқасқа сағаттық инсулинотерапия тағайындалды. Инфузиялы терапияны қашантоқтатамыз?
А) Гликемия деңгейі 14 ммоль/л жеткенде
Б) Гликемия деңгейі тұрақтанған кезде
В) Эксикоз симптомдары жойылған кезде
Г) Кетоацидоз жойылған кезде
Д) Науқас өзін жақсы сезінген кезде
49.Қант диабетімен ауыратын науқаста микроальбуминурия анықталды. Берілген жағдай нені білдіреді?
А) тостағанша-түбекше жүйесінің зақымдануымен өтетін несеп жүйесінің микробты қабыну аурулары
Б)шумақтық зақымданумен көрінетінекі жақтық бүйрек қабынуы
В)Нефрондардың иммунды қабыну ауруы, БСЖ даму қауіпімен
Г) Диабеттік нефропатияның 3 сатысының дамуы
Д) Қант диабетінің ауыр ағымы
50.Кетоацидозды команың негізгі себебі
А) белок-энергетикалық жеткіліксіздік
Б) айқын глюкагон жеткіліксіздігі
В) инсулин жетіспеушілігі
Г) Физикалық жүктеме
Д) инсулинді көп енгізу
51. Қант диабетінің 2 типімен ауыратын 80 жастағы әйелде 2 күн бойы құсумен диарея мазалаған. Науқас тежелген, бұлшықеттерінің тартылуы, сөйлеудің нашарлауы анықталады. Гликемия 35ммоль/л, зәрде ацетон теріс. ЭКГ синусты тахикардия, коронарлы бұзылыстар жоқ. Берілген жағдай қай комаға тән?
А) кетоацидоздық
Б) Сүтқышқылды
В) Гипогликемиялық
Г) Гиперосмолярлы
Д) диабеттік
52. Қант диабетінің 2 типімен ауыратын ЖИА, АГ барер адам. Метформин күніне 2 рет 1000 мг және глимеперид күніне 2мг 1 рет қабылдайды. Соңғы айларда аяқтарында ісіну пайда болды. Ауруханаға ауыр жағдайда бұлшықеттердегі ауру сезімімен, ентігумен келіп түсті. Жағдайының нашарлау себебін анықтау үшін қандай анализ маңызды болып табылады.
А) глюкозаға зәр анализі
Б) Кетон денелеріне зәр анализі
В) Кетон денелеріне қан анализі
Г) Гемотокритке қан анализі
Д) Лактатқа қан анализі
53. 15 жылдан бері қант диабетінің 1 типімен ауыратын науқас, соңғы айларда жиі гипогликемияның пайда болуына, АҚҚ көтерілуіне шағымданады. Қандай жағдайға осы клиникалық көрініс тән?
А) ЖИА, жүрек жетіспеушілігі
Б) Диабеттік нефропатия
В) Тыныс жеткіліксіздігі
Г) Инсулиннің артық мөлшерін енгізу
Д) Гипертониялық ауру
54. Қант диабетімен ауыратыннауқас ес-түссіз халде ауруханаға жеткізілді. Зерттеу барысында айқын бозару және тершеңдік, беткей тыныс, тахикардия анықталды. АҚҚ 120/70 мм с.б.б. көз алмасының тонусы жоғарылаған, қарашық кеңейген, клоника-тоникалық сипаттағы тырысулар. Осы ауруда емдеу тактикасы қандай болады?
А) Инсулин енгізу
Б) Кальций хлоридін енгізу
В) Димедрол енгізу
Г) глюкагон енгізу
Д) дибазол енгізу
55. Қандай өзгерістер диабеттік нефропатияның 4 сатысына тән? (Могенсон бойынша)
А) Гиперфильтрация
Б) Нормоальбуминурия
В) Протеинурия, ісіну
Г) Микроальбуминурия
Д) Артериялды гипотония
56. Диабеттік табан синдромының нейропатиялық түрі қалай сипатталды?
А) Аяқтардағы ауру сезімі жүргенде күшейеді
Б) Аяқ басы терісінің қызаруы
В) Түнде күшейетін аяқтардағы ауру сезімі
Г) Ұстағанда аяқ басыныңмұздай болуы
Д) Табанның сүйек-буындық аппаратының деформациясы
57. Гипогликемиялық команың дамуын әсерлендіретін фактор.
А) Күйік
Б) Темекі шегу
В) Алкоголь пайдалану
Г) Төсектік режим
Д) Сусыздану
58.Кетоацидоздық комада метаболикалық ацидоздың коррекциясы немен жасалады?
А) Реополиглюкин енгізу
Б) инсулин енгізу
В) 0,45 % натрий хлориді ерітіндісі
Г) Бикарбонат натрий енгізу
Д) Калий хлоридін енгізу
59. Диабеттік нейропатияның ауырлық дәрежесінебіреуінен басқасы тән:
А) кенеттен пайда болған аяқтағы ауру сезімі
Б) аяқ бұлшық еттерінің тырысуы
В) аяқтағы ауру сезімі және парестезия
Г) жүрген кездегі аяқтағы ауру сезімі
Д) сезімталдықтың бұзылуы
60. Қантты диабетпен ауыратын науқастарға гемодиализді жүргізу үшін көрсеткіштер:
А) ШФЖ 15 мл/мин төмен
Б) ШФЖ 16-26 мл/мин
В) ШФЖ 27-36 мл/мин
Г) ШФЖ 37-46 мл/мин
Д) ШФЖ 47-56 мл/мин
61. Гипогликемиялық команың себебін көрсетіңіз:
А) тағамдағы көмірсу мөлшерінің аз болуы
Б) тағамдағы артық көмірсу мөлшері
В) инсулин жетіспеушілігі
Г) Дегидратация
Д) Гиподинамия
62. Кетоацидоздық комадан шығару үшін гликемияның қай деңгейінде көктамырға глюкозаны енгізуді бастау керек:
А) 5 ммоль/л
Б) 8 ммоль/л
В) 10 ммоль/л
Г) 14 ммоль/л
Д) 24 ммоль/л
63. Кетоацидоздық кома кезінде натрий бикорбанатын енгізу үшін көрсеткіш:
А) рН 6,9-7,0
Б) рН 7,1-7,3
В) рН 7,4-7,6
Г) рН 7,7-7,9
Д) рН 7,9-8,0
64. Қантты диабеттің 2 типімен ауыратын науқас жедел жәрдем көмегімен ес түссіз жағдайда жеткізілді.Есін жоғалтпай тұрып 3 рет құсу болған, жүрек жетіспеушілігіне байланысты зәр айдағыш дәрілер қабылдайды. Гликемия 30 ммоль/л. Кетонурии жоқ. Емді неден бастаған жөн?
А) изотониялық ерітінді енгізуден
Б) гипотониялық ерітінді енгізуден
В) Рингер ерітіндісін енгізуден
Г) Оральдырегидратация
Д) гемодез енгізуден
65. Қант диабетінің 1 типінде кенеттен пайда болатын естен тану қандай комаға тән?
А) Кетоацидоздық
Б) Гипогликемиялық
В)Сүтқышқылдық
Г) Гиперосмостық
Д) Диабеттік
66. Кетоацидозды және гиперосмолярлы команың ортақ белгісі қандай?
А) Сүт қышқылының жоғарылауы
Б) Қан рН - ның төмендеуі
В) Гликемияның жоғарылауы
Г) Қанның гипоосмолярлығы
Д) Қандағы калий деңгейінің жоғарылауы
67. Диабеттік нейропатияның ауырсыну түріндегі ауру сезімін басу үшін барлық дәрілер қолданылады, МЫНАДАН БАСҚАСЫ:
А) Вазопростан
Б) Прегабалин
В) Габапентин
Г) Толперизон
Д) Дулоксетин
68. Диабеттік табанның ишемиялық түрін емдеуде қандай дәрі қолданылады?
А) Простагландин Е1
Б) Липой қышқылы
В) Габапентин
Г) Толперизон
Д) Дулоксетин
69. Науқастардағы диабеттің қай жағдайында гипотониялық натрий хлориді ерітіндісі қолданылады?
А) Кетоацидозды кома
Б) Гиперосмолярлы кома
В) Сүт – қышқылды кома
Г) Гипогликемиялық кома
Д) Диабеттік кома
70. Қандай комада инфузиялы терапия үшін сода қолданылу көрсетілген?
А) Диабеттік сүт қышқылды
Б) Диабеттік кетоацидоздық
В) Диабеттік гиперосмолярлы
Г) Диабеттік гипогликемиялық
Д) Диабеттік гипергликемиялық
71. Mogensen (1983) бойынша диабеттік нефропатияның қай сатысына келесі клиникалық зертханалық көрініс сәйкес келеді : ШФЖ >140 мл/мин, бүйректік қанайналымның жоғарылауы, бүйрек гипертрофиясы, нормоальбуминурия?
А) 1
Б) 2
В) 3
Г) 4
Д) 5
72. Mogensen (1983) бойынша диабеттік нефропатияның 3 - сатысының емдік дәрісі болып табылады :
А) бета-блокаторлар
Б) нитроглицерин
В) ААФ ингибиторы
Г) кальций антогонисты
Д) тиазидты диуретиктер
73.Диабеттік автономды кардиопатияның дамуының патогенетикалық механизмдеріне жатады:
А) глюкоза метаболизмінің полиолды жолының белсенуі
Б) ренин-ангиотензинжүйесінің белсенуі
В) сорбитол синтезінің төмендеуі
Г) азот оксиді синтезінің жоғарылауы
Д) С протеинкиназасы синтезінің төмендеуі
74. Диабеттік автономды кардиопатияның дамуының патогенетикалық факторларына жатпайды:
А) глюкоза метаболизмінің полиолды жолының белсенуі
Б) ренин-ангиотензинжүйесінің белсенуі
В) сорбитолдың жиналуы
Г) гипогликемиялық жағдай
Д) С протеинкиназасы синтезінің белсенуі
75. Диабеттік автономды кардиопатияның клиникалық көрінісіне жатпайды:
А) ортостатикалық гипотония
Б) тыныштық жағдайдағы тахикардия
В) кардиалгиялар
Г) брадикардия
Д) стенокардия
76. Қай дәрілік препарат диабеттік автономды кардиопатияның емінде қолданылады:
А) простагландин Е
Б) петоксифиллин
В) альфа-липой қышқылы
Г) суллодексид
Д) реополиглюкин
77. Диабеттік автономды кардиопатия кезіндегі парасимпатикалық иннервацияның зақымдалуының диагностикасында жүргізіледі:
А) Вальсальв тесті
Б) Шелонг тесті (ортостатикалық сынама)
В) изотониялық бұлщықеттік жүктеме кезіндегі АҚҚ өлшеу
Г) глюкозамен пероралды тест
Д) глюкозаны көктамырішілік енгізумен тест
78. Диабеттік автономды кардиопатия кезіндегі симпатикалық иннервацияның зақымдалуының диагностикасында жүргізіледі:
А) Вальсальва тесті
Б) Шелонг тесті (ортостатикалық сынама)
В) изотониялық бұлшықеттік жүктеме кезіндегі АҚҚ өлшеу
Г) глюкозамен пероралды тест
Д) глюкозаны көктамырішілік енгізумен тест
80. Ұзарған Q-Tинтервал синдромының клиникалық көрінісінде ұстамааралық периодта тән емес:
А) ұйқышылдық
Б) бас айналу
В) кардиалгия
Г) кенеттен әлсіздіктің дамуы
Д) жүрек қағу
81. Қант диабетінің 2 түрімен ауыратын тәулігіне 1000 мг метформин қабылдайтын науқас реанимация бөлімшесіне жедел коронарлық синдроммен түсті. Гликемия 12,5 ммоль/л. Ары қарай диабеттің емін анықтаңыз:
А) метформин дозасын 2000мг жоғарылату
Б) метформин алып тастау, ұзартылған инсулин тағайындау
В) глибенкламид 5 мг тағайындау
Г) метформинді алып тастау, инсулинотерапияға көшу
Д) метформинді алып тастау, глибенкламид 5 мг тағайындау
82. ЖИА бар қант диабетімен ауыратын науқаста гликемияны анықтау келесі препарат фонында жүргізілмейді:
А) ацетилсалицил қышқылы
Б) АПФ ингибиторлары
В) антибиотик
Г) бета-адреноблокаторлар
Д) темір препараттары
83. Қант диабетімен науқаста ЖИА дамуының қауіп факторына жатпайды:
А) артериальды гипертензия
Б) гиперхолестеринемия
В) микроальбуминурия
Г) шылым шегу
Д) инсулинотерапия
84. Қант диабетімен науқаста ЖИА дамуының арнайы қауіп факторына жатпайды:
А) гипергликемия
Б) гиперинсулинемия
В) инсулинорезистеттілік
Г) микроальбуминурия
Д) гиперлипидемия
85. Сульфанилмочеина туындысының қай препараты қант диабетінің 2 түрінде және асқынған ЖИА кезінде таңдаулы болып табылады:
А) гликлазид
Б) гликлазид МР
В) глюренорм
Г) глибенкламид
Д) глипизид
86. Қант диабетімен науқаста ЖИА диагностикасындағы ең таңдаулы әдіс (ЖИА дамуының 2 факторы мен ЭКГ-да STсегментініңаздағанөзгерістерімен):
А) ЭКГ
Б) бақылау
В) тредмил-тест
Г) ЭХО-КГ
Д) стресс ЭХО-КГ
87. «Диабеттікдислипидемия» келесілердің болуымен сипатталады:
А) гиперхолестеринемия, гипертриглицеридемия, ХС ЛПЖТ жоғарылауымен
Б) гиперхолестеринемия, гипертриглицеридемия, ХС ЛПТТ жоғарылауымен
В) гиперхолестеринемия, гипертриглицеридемия, ХС ЛПЖТ төмендеуімен
Г) гиперхолестеринемия, гипертриглицеридемия, «аздаған, тығыз» ЛПТТ төмендеуімен
Д) гипертриглицеридемия, ЛПЖТ төмендеуімен,«аздаған, тығыз» ЛПТТ жоғарылауымен
88. ТТЛП мақсатты деңгейі:
А) <2,0 ммоль/л
Б) <2,2 ммоль/л
В) <2,4 ммоль/л
Г) <2,5 ммоль/л
Д) <2,6 ммоль/л
89. Қант диабетімен науқаста ЖИА емдеудегі таңдаулы препарат болып табылады:
А) карведилол
Б) анаприлин
В) пропранолол
Г) гокспренолол
Д)пиндолол
90. ЖИА мен ҚД бар науқаста нитраттардың жағымсыз әсеріне жатады:
А) АҚҚ жоғарылауы
Б) қанттың қанда жоғарылауы
В) брадикардия
Г) нитраттарға толеранттылықтың жылдам дамуы
Д) гипогликемияның бетпердесі
91. Кальций антогонистерінің көмірсу алмасуына әсері туралы дұрыс тұжырымды таңдаңыз:
А) Кальций антогонистерігликемия деңгейін жоғарылатады
Б) Кальций антогонистерігликемия деңгейін төмендетеді
В) Кальций антогонистері холестерин деңгейін төмендетеді
Г) Кальций антогонистері триглицеридтер деңгейін төмендетеді
Д) Кальций антогонистері холестерин деңгейіне әсер етпейді
92. ҚД мен ЖИА бар науқаста бета-адреноблокаторлардың жағымсыз әсеріне жатады:
А) триглицеридтер деңгейінің жоғарылауы
Б) ЛПТТ жоғарылауы
В) тахикардия
Г) препаратқа жылдам толеранттылықтың дамуы
Д) пролонгирлеу және гипогликемияның бетпердесі
93.Вазопрессорларға жатады:
А) простагландин Е
Б) эндотелин 1
В) азот оксиді
Г) простациклин
Д) ICAM-1
94. Вазадилятаторларға жатады:
А) простациклин
Б) эндотелин 1
В) тромбоксан А2
Г) ангиотензин 2
Д) ренин
95.Қант диабетінің 1 түрінде артериальды гипертензияның дамуы мынаған байланысты:
А) бүйрек өзекшелерінің жүрекшелік натрийуретикалық ферментіне сезімталдығының жоғарылауымен
Б) простогландиндердің белсенділігінің жоғарылауымен
В) калликреиндедің белсенділігінің жоғарылауымен
Г) бүйрек өзекшелерінде глюкоза реобсорбциясының төмендеуімен
Д) бүйрек өзекшелерінің жүрекшелік натрийуретикалық ферментіне сезімталдығының төмендеуімен
96. Қант диабетінің 1 түрінде артериальды гипертензияның патогенезі мынаған байланысты емес:
А) натрий мен сұйықтықтың экскрециясының төмендеуі
Б) ОПСС жоғарылауы
В) ионалмасушы натрийдің концентрациясының жоғарылауы
Г) қантамырішілік және сыртылық кеңістікте сұйықтықтың жиналуы
Д) гиперинсулинемия
97. Қант диабеті кезіндегі артериальды гипертензияның дамуының патогенетикалық механизміне жатпайды:
А) глюкоза алмасуының полиолды жолының белсенуі
Б)белсенді калийурез нәтижесінде натрийдің ұсталуы
В) қантамыр қабырғасының вазопрессорларға сезімталдығының жоғарылауы
Г) азот оксиді синтезінің жетіспеушілігі
Д) қантамыр эндотелиінің пролиферациясы
98. Қант диабетімен ауыратын науқаста төмендегі қай препарат таңдаулы болып табылады:
А) фозиноприл
Б) амлодипин
В) лозартан
Г) аторвастатин
Д) сандостатин
99. Қант диабетімен науқаста артериалды қан қысымының мақсатты деңгейі қандай:
А) 120/80 мм.с.б.
Б) 125/85 мм.с.б.
В) 130/80 мм.с.б.
Г) 135/85 ммс.б.
Д) 130/85 мм.с.б.
100.45 жасар әйел қант диабетінің 1 түрімен 10 жыл бойы ауырады. Соңғы 2 жылда АҚҚ 150/90 мм. с.б. жоғарылауы байқалды. Микроальбуминурияға тест 2 рет оң. Гипотензивті мақсатта төмендегі препараттың қайсысын тағайындаған жөн?
А) бисопролол
Б) дилтиазем
В) фозиноприл
Г) клофелин
Д) индапамид
101. Науқас К. қант диабетімнің 1 түрімен 15 жыл ауырады. Аяғында тізесіне дейін, бетінде, қолында ісінудің болуына, жиі гипогликемиялық жағдайға шағымданады. АҚҚ – 185/100 мм.с.б. ИАПФ, бета-адреноблокатор мен АРА қабылдайды. Гипотензивті мақсатта төмендегі қай препаратты тағайындаған дұрыс:
А) индапамид
Б) триамтерен
В) гидрохлориазид
Г) фуросемид
Д) верошпирон
102. 47 жасар қант диабетінің 2 түрімен 3 жыл бойы ауырады, метформин мен репаглинид қабылдайды. ДМИ - 26, ашқарынға және тамақтан кейін гликемия қалыпты, триглицеридтің жәнежалпы холестеринніңдеңгейі қалыпты; ЖТЛП деңгейі аздап төмендеген, ЛПТТ - жоғарылаған. Берілген науқасты емдеу тактикасын таңдаңыз:
А) Статиндерді тағайындау
Б) фибраттарды тағайындау
В) ниацинді тағайындау
Г) метформин дозасын жоғарылату
Д) емді өзгертпеу
103. 47 жасар науқас бірінші рет анықталған қант диабетінің 2 түрімен, семіздікпен, артериалды гипертензиямен сырқаттанды.Жалпы холестерин – 5,3 ммоль/л, ЛПЖТ – 0,5 ммоль/л, триглицеридтер – 3,4 ммоль/л. Берілген науқаста артериалды гипертензияның болуы немен байланысты?
А) гипергликемиямен
Б) гиперхолестеринемияиен
В) дислипидемиямен
Г) гиперинсулинемиямен
Д) гипертриглицеридемиямен
104. 67 жасар науқаста ҚД 2 түрі, ЖИА, АГ бар. Метформин 1000 мг 2 рет және глимепирид 2 мг 1 рет қабылдайды. Соңғы айларда аяғында ісінулер пайда болған. Ауыр жағдайда бұлшықеттердегі ауыру сезіммен, ентігумен ауруханаға түсті. Жағдайының ауырлау себебін анықтау мақсатында қандай анализ жасау қажет?
А) глюкозаны анықтауға зәр анализі
Б) кетон денелерін анықтау мақсатында зәр анализі
В) кетон денелерін анықтау мақсатында жалпы қан анализі
Г) гематокритті анықтау мақсатында жалпы қан анализі
Д) лактатты анықтауға жалпы қан анализі
105. Науқас интенсивті терапия бөлімшесіне жедел коронарлы синдроммен түсті. Анамнезінде қант диабетінің 1 түрі. Интенсифицирленген инсулинотерапия сызбасы бойынша ем қабылдайды. Ашқарынға гликемия деңгейі 7,0 ммоль/л, күні бойы 10,0 ммоль/л дейін жоғарылайды. Ары қарай қант түсіретін терапия тактикасын таңдаңыз:
А) инсулинотерапияның алдыңғы сызбасын қалдыру
Б) ұзартылған инсулиннің тәуліктік дозасын 2 есе жоғарылату
В) инсулиннің көктамырішілік үздіксіз инфузиясын тағайындау
Г) сульфанилмочевина тобының препараттарын қосымша тағайындау
Д) инкретин тобының препараттарын қосымша тағайындау
106. Стенокардия мен коронарлы атеросклероздың ЭКГ- белгілері болып табылады:
А) РQ интервалының ұзаруы
Б) QТинтервалының ұзаруы
В) Q тісшесі өзінің әкетпесінде R тісшесінің 1/3-нен үлкен және ұзақтығы 0,03с көп.
Г) қарыншалық комплекстің соңғы бөлімінің және Т тісшесінің өзгерісі
Д) ST сегментінің изолиниядан 2 мм жоғары көтеріліп, қатып қалуы
107. Статиндерді қабылдау барысында келесі жағымсыз әсерлер пайда болуы мүмкін:
А) трансаминазаның жоғарылауы
Б) бұлшықеттік әлсіздік
В) агранулоцитоз
Г) креатинин деңгейінің жоғарылауы
Д) артериалды қан қысымының жоғарылауы
108. Науқаста ауыр жүрек жеткіліксіздігінің болуы келесі қант түсіретін препаратты тағайындауға қарсы көрсеткіш болып табылады:
А) глимеперид
Б) қысқа әсерлі инсулин
В) ситаглиптин
Г) метформин
Д) гликлазид
109.Жүктілік кезіндегі созылмалы гипергликемияны анықтауда маңызды лабороториялық әдіс нені анықтау болып табылады:
А) Постпрандиалды гликемияны
Б) Фруктозаминді
В) Гликолизделген гемоглобинді
Г) Аш қарынға гликемияны анықтау
Д) ЖЗА-де қанттың болуы
110. Глюкозаға тұрақтылығы бұзылған жүктілерге тағайындалады:
А) Бигуанидтер
Б) Жеңіл сіңетін көмірсулар толығымен шектелген емдәм
В) Қысқа әсерлі инсулин
Г) Ұзартылған инсулин
Д) Қант төмендететін әсерлі сульфаниламидтер
111.Инсулинге қажеттілік жүктіліктің қай мерзімінде дамиды:
А) Жүктіліктің бірінші 3 аптасы
Б) 5-6 аптадан 9-10 аптаға дейін
В) 11-12 аптадан 14-15 аптаға дейін
Г) 16-20аптадан 35-36 аптаға дейін
Д) Босануға дейінгі 35-36 аптадан
112.Жүктілер емдәміндегі максималды гликемиялық индексі бар тағам:
А) Алма
Б) Айран
В) Банан
Г) Картоп езбесі
Д) Тәтті емес йогурт
113.Жүктілік кезіндегі диабеттік нефропатия дамуының ерте критерийі болып табылады:
А) лейкоцитурия
Б) артериалды гипертензия
В) микроальбуминурия
Г) протеинурия
Д) Шумақтық фильтрацияның төмендеуі
114.Жүктілік және қантты диабет кезіндегі мөлшерленген физикалық жүктеме ынталандырады:
А) Гликемияның төмендеуін
Б) Гликемияның жоғарлауын
В) Қан-тамырлық асқынулардың дамуын
Г) Кетоацидоз дамуын
Д) Лейкоцитурины
115.Қантты диабеттің I түрімен сырқаттанатын жүктілердегі гликемияның жоғарылауының себебі:
А) Ас қабылдауды кешеуілдету
Б) Шамадан тыс физикалық жүктеме
В) Инсулинді шамадан тыс қабылдау
Г) Жүктілерге арналған дәрумендерді шамадан тыс қолдану
Д) Жүзім мен қауын қабылдау
116.Қантты диабетпенен байланысты жүктіліктің асқынуына жатпайды:
А) Кеш токсикоз
Б) Аз сулық
В) Ерте мерзімдегі жүктілікті үзу қаупі
Г) Ұрық өлімі
Д) Көп сулық
117.Жүктілердің ұрығыныңсалмағыныңүлкен болуы түсіндіріледі:
А) Ұрықтағы гипоинсулинизм
Б) Плацентарлы лактогеннің жоғарылауы, ұрықтағы гиперинсулинизм
В) Липогенездің төмендуі
Г) Плацентарлы лактогеннің аз мөлшері
Д) 8-10 аптасында хорион гонадотропиннің жоғарылауы
118.Қантты диабет кезіндегі спонтанды жүктілікті үзу байланысты емес:
А) Диабеттің декомпенсациясында
Б) Урогенитальді инфекцияда
В) Гликемияны қанағаттанарлық бақылауда
Г) Жүктілікке дейінгі аналық без дисфункциясында
Д) Кетоацидоз кезінде
119.Жүктілік кезіндегі қантты диабеттің компенсация криитерийі:
А) Шөлдеудің болмауы
Б) Аш қарынға гликемия 5,5 моль/л-ге дейін
В) Аш қарынға гликемия 6,8 моль/л-ге дейін
Г) Аш қарынға гликемия 8,9 моль/л-ге дейін
Д) Тамақтанған соң 2 сағаттан соң гликемия 8-11 моль/л
120.Қантты диабетте жүктіліккезінде болмайды:
А) Инсулиннің ұрыққа енуінің болмауы
Б) Глюкозаның ана қан айналымынан ұрықтың қан айналымына енуі
В) Инсулинорезистенттіліктің пайда болуы
Г) Анасына қарағанда ұрық ағзасында глюкоза мөлшерінің төмен болуы
Д) Плацента арқылы инсулин өтіп,ұрықта гликемияны төмендетуі
121.Плацентарлы лактоген болып табылады:
А) Соматотропты гормон агонисті
Б) Липогенезді ынталандырушы
В) Диабетогенді гормондар деңгейін төмендететін гормондар
Г) Инсулиннің перифериялық антогонисті
Д) Стероидогенез блокаторы
122.Жиі гестациялық қантты диабет мына мерзімде байқалады:
А) Жүктіліктің бірінші аптасынан
Б) Жүктіліктің 5-6 аптасында
В) Жүктіліктің 11-12 аптасында
Г) Жүктіліктің 22-24 аптасында
Д) Жүктіліктің III триместрінде
123.Гестациялық қантты диабетпен ауырған әйелдерде қант диабетінің даму қаупі:
А) Кішкене ұлғайған
Б) 2 есеге ұлғайған
В) 5 есеге ұлғайған
Г) 10 есеге ұлғайған
Д) Ұлғаймайды
124.Қантты диабетпенен ауырған жүкті әйел мен ұрықта қан-тамыр ауруының асқынуының қауіп дәрежесі байланысты:
А) Жүктілік кезінде көмірсу алмасуының компенсация дәрежесі
Б) Жүкті әйелдің жоғары иммунитеті
В) Инфекция даму қаупінің төмендеуі
Г) Жүктілікке дейінгі диабеттік компенсация
Д) Қосарланған асқазан-ішек аурулары
125.Қантты диабеті бар жүктілерге гипергликемияны төмендету үшін қолданылады:
А) Сульфаниламидтік қант төмендетуші препараттар
Б) Тиазолидиндиондар
В) Альфа-глюкоза ингибиторлары
Г) Глюкагонтектес пептид-1 дің рецепторларының агонисті
Д) Инсулин
126.Қантты диабетпен ауыратын жүктілердің ЖЗА протеинурияның пайда болуы ненің пайда болу қаупін тудырады:
А) Гиперлипидемия
Б) Гиперсенсибилизация
В) Артериальды гипертензия
Г) гипотония
Д) гиперкоагуляция
127.Қантты диабетпен ауыратын жүктілерде артериялық қысымның мынадан төмен болуы мақсаттық көрсеткіш болып табылады:
А) 110/70 мм с.б.б
Б) 120/80 мм с.б.б
В) 130/85 мм с.б.б
Г) 140/85 мм с.б.б
Д) 150/90 мм с.б.б
128.Қантты диабетпен ауыратын жүкті әйелдерде жүктіліктің ағымы мен босану тән:
А) Нефропатия дамуының кешеуілдеуі
Б) Өзіндік түсіктің жиілігінің жоғарылауы
В) Артериалды гипотония дамуы
Г) Мерзімінен кеш босану
Д) Сирек гестоз дамуы
129.Қантты диабеті бар жүктілерде гликемия декомпенсациясы кезінде байқалады:
А) Кеш дамыған қан-тамыр ауруларының асқынуы (нефропатия,ретинопатия)
Б) Артериалды гипертензия даму қаупінің төмендеуі
В) Жүктілік мерзімі ұлғайған сайын көмірсу алмасуының төмендеуі
Г) Перинатальді өлімнің болмашы төмендеуі
Д) Остеоартроз дамуының тездетуі
130.Жүктіліктің I үшайлығында түсік тастау жиілігі мен HbA1c арасындағы байланыс көрініс береді:
А) Транзиторлық тәуелділік түрінде
Б) Тікелей тәуелділік түрінде
В) Кері тәуелділік қ түрінде
Г) Тәуелділіктің болмауы
Д) Тек диабеттің 1 типінде ғана тәуелділіктің болуы
131.Қантты диабеті бар жүкті әйелдерде протеинурия пайда болуының себебі болып табылмайды:
Дата добавления: 2018-05-02; просмотров: 403; Мы поможем в написании вашей работы! |
Мы поможем в написании ваших работ!