Дәріс. Негізгі тау жыныстарын түзнетін минералдар
##### Изоморфизм:
????? грекше «изос» — тең, «морфэ» — форма, пішін
????? грекше «изос» — ортақ, «морфэ» — бойлы, пішін
????? грекше «изос» — тең, «морфэ» — форма, тор
????? грекше «изос» — кеңею, «морфэ» —, пішін
????? грекше «изос» —алмасу, «морфэ» — ортақ, пішін
##### Пайда болу жағдайына қарай минералдар...... топқа бөлінеді:
????? 2
????? 4
????? 6
????? 5
????? 3
##### Жоғарғы мантия “ Мохо деңгейінен” ……. км – ге дейінгі тереңдікті қамтиды:
????? 400
????? 420
????? 500
????? 480
????? 520
##### Экзогендік грек тілінен аударғанда қандай мағына береді:
????? сыртқы
????? ішкі
????? үстіңгі
????? беткі
????? аралық
##### Полиморфизм грекше:
????? «полиморфоз» — көп пішінді, көп түрлі
????? «полиморфоз» — көп қырлы, көп санды
????? «полиморфоз» — көп сызықты, көп өлшемді
????? «полиморфоз» — көп пішінді, көп санды
????? «полиморфоз» — көп өлшемді, көп түрлі
##### Малахит минералының түсі:
????? жасыл
????? көк
????? күлгін
????? сары
????? қоңыр
##### Қызғылт түсті минералдар:
????? гипс, кальцит, галит
????? кварц, малахит, азурит
????? пирит, халькопирит, галенит
????? сутас, кальцит, малахит
????? гипс, пирит, сутас
##### Минералдардың жылтырлығы неге байланысты:
????? өз бетінде сәулені- шағылыстыруына және сәулені сындыру қабілетіне
????? өз бойынан сәуле өткізгіш қабілетіне
|
|
|
????? минералдың кристалдық торының құрылысына
????? қоспаларының аз-көптігіне
????? басым көпшілігі кристалл болғанына
##### Шыныдай, шынының бетіндей жарқыл, тұнық, шамалы мөлдір, жымдасуы жетік минералдарға жатады:
????? сутас, кальцит, ас тұзы, дала шпаттары
????? пирит, халькопирит, галенит
????? алмас, кейде сфалерит
????? кварц, нефелин, гипс-селенит
????? сутас, кальцит, кейде сфалерит, нефелин
##### Кристалдардың жымдасу дәрежесі....... бөлінеді:
????? 5
????? 6
????? 7
????? 8
????? 9
##### Қолда бар заттардың қаттылығы тырнақта —2—2,5; шыныда —5, ал болат бұйымдарында (ине, пышақ жүзі) -.......:
????? 4,5-5
????? 4,6-5
????? 5,4-3
????? 6,5-5
????? 4,5-6
##### Минералдарды сипаттағанда олардың...... байқауға болады:
????? тығыздығын
????? қаттылығын
????? мөлдірілігін
????? ауырлығын
????? түр-түсін
##### Сырықша ұзын кристалдардың -бір бетке бір ұшымен өсіп шоқталған түрлері:
????? Друза
????? Дендрит
????? Конкреция
????? Ортаклаз
????? Авгит
##### Минералды заттардың бір орталық нүктеден біртіндеп өсе келе жабысуынан түзіледі:
????? Конкрециялар
????? Минералдар
????? Слюдалар
????? Оолиттер
|
|
|
????? Агрегаттар
##### Егер кішігірім конкрециялардың біріне-бірі бүйрек тәрізді жабысуы:
????? агрегат
????? азурит
????? лимонит
????? кальцит
????? галенит
##### Ерітінді баяу буланған жағдайда жыныстың қуыстарын, қабырғаларын жауып өскен агрегаттар....... тәрізді болады:
????? бауыр, сауыс, сүңгі, бүр, бүршік
????? бүр, бүршік, кальцит, гипс-селенит
????? кальцит, гипс, малахит
????? гипс-селенит, кварц,
????? бауыр, сауыс, гипс,, кварц
##### Диаметрі 1—2 миллиметрге таяу қауызды тарыдай түрлері:
????? оолиттер
????? хлориттер
????? агрегаттар
????? минералдар
????? конкрециялар
##### Өте уақ, тек микроскоппен ғана көрінетін кристалдар агрегатын:
????? жабық кристалды
????? мөлдір кристалды
????? ашық кристалды
????? аралас кристалды
????? құрғақ кристалды
##### Біркелкі тығыз не қопсыған топырақ тәрізді, күңгірт жарқылды, ойыс сынықты не сауыс агрегаттар:
????? Аморфты минералдық жиынтықтар
????? Олитті минералдық жиынтықтар
????? Конкрециялы минералдық жиынтықтар
????? Агрегатты минералдық жиынтықтар
????? Слюдалы минералдық жиынтықтар
##### Калий тұзымен бірге алюминий-кремний қышқылынан тұрады:
|
|
|
????? Ортаклаздар
????? Дала шпаты
????? Плагиоклаз
????? Слюда
????? Ортикул
##### Ортаклаздардың меншікті салмағы:
????? 2,5-2,6
????? 2,6-2,8
????? 2,5-2,8
????? 2,6-2,9
????? 2,5-2,9
##### Плагиоклаздардың меншікті салмағы....... г/см3:
????? 2,2-2,6
????? 2,3-2,6
????? 2,2-2,8
????? 2,3-2,8
????? 2,6-2,7
##### Мүйіздік алдаушы және авгит Моос шкаласы бойынша...... аралығында орналасқан:
????? 5-6
????? 5-7
????? 6-5
????? 5-8
????? 6-7
##### Слюданың...... түрі бар:
????? 2
????? 3
????? 4
????? 5
????? 6
##### Темірлі магний мен орта кремний қышқылынан тұрады:
????? оливин
????? каолинит
????? кальцит
????? азурит
????? галенит
##### Күрделі су силикатынан құралған:
????? хлорит
????? кварцгипс
????? нефелин
????? селенит
????? кальцит
##### Хлориттің меншікті салмағы г/см3:
????? 2,6-3
????? 2,7-4
????? 2,7-3
????? 2,6-5
????? 2,7-5
##### Дала шпаты және басқа да алюминий силикаттарының мүжілуінен пайда болған:
????? каолинит
????? оливин
????? азурит
????? галенит
????? кальцит
##### Каолиниттің қаттылығы Моос шкаласы бойынша...... аралығында жататын минерал:
????? 1 – 1,5
????? 2 – 1,6
????? 1 – 1,7
????? 2 – 1,5
????? 1 – 1,6
##### Химиялық құрамы бойынша – алюминий...... қышқылынан тұрады:
????? кремний
|
|
|
????? амин
????? азот
????? тұз
????? күкірт
##### Екінші дәрежелі минерал болып карбонаттар тобына кіреді:
????? кальцит
????? оливин
????? азурит
????? галенит
????? каолинит
##### Кальцит Моос шкаласы бойынша 3,5-4,0 және....... HCl қайнайды.
????? 10%
????? 14%
????? 11%
????? 12%
????? 13%
##### Топырақ түстес адыр – бұдырлы минерал:
????? лимонит
????? кальцит
????? азурит
????? галенит
????? каолинит
##### Құба темір немесе лимониттің меншікті салмағы...... г/ см3
????? 3,4 – 3,5
????? 3,5 – 3,6
????? 3,4 – 3,6
????? 3,5 – 3,8
????? 3,6 – 3,5
##### Пирит немесе сұр колчеган қаттылығы Моос шкаласы бойынша...... аралықта орналасқан:
????? 7
????? 8
????? 9
????? 10
????? 11
##### Гипстің меншікті салмағы...... г/см3 :
????? 2,3
????? 2,4
????? 3,3
????? 3,2
????? 2,6
##### Тау жыныстарының минералдық, химиялық құрамын, құрылысы мен түзілімін, таралу заңдылықтарын пайда болу жолдарын, Жер қыртысында өзгеруін зерттейтін геология ғылымының саласы:
????? Петрография
????? География
????? Биогеография
????? Орография
????? Топография
##### Түзілу жолдарына қарай тау жыныстары...... топқа бөліунеді:
????? 3
????? 4
????? 5
????? 6
????? 7
##### Тау жыныстары дегеніміз:
????? бір немесе бірнеше минералдың табиғи агрегаттары
????? мөлшері өте көп минералдың табиғи агрегаттары
????? бір немесе бірнеше минералдың табиғи емес агрегаттары
????? мөлшері өте көп минералдың табиғи емес агрегаттары
????? бір немесе бірнеше атомдардың табиғи агрегаттары
##### Мономинерал грекше мағына береді:
????? біреу
????? екеу
????? үшеу
????? бесеу
????? төртеу
##### Тау жынысының кристалдану құрамында минералдық түйіршектердің абсолюттік және салыстырмалы мөлшерін, олардың пішінін, ішкі құрылысының өзгешелігін айтады:
????? құрылымның
????? мөлшердің
????? ауданның
????? биіктіктің
????? көлемнің
##### Жаралу тегіне сай барлық тау жыныстары...... топқа бөлінеді:
????? 3
????? 4
????? 5
????? 6
????? 7
##### Интрузивті латынша «интро»:
????? ішкі
????? сыртқы
????? аралас
????? ортаңғы
????? қосалқы
##### Мөлшеріне қарай магмалық тау жыныстары..... топқа бөлінеді:
????? 5
????? 6
????? 7
????? 8
????? 9
##### Шөгінді жанартау кесекті жыныстарда пирокластық материал 50 — 90%, ал шөгінді материал...... құрайды:
????? 10 — 50%
????? 11 — 50%
????? 10 — 60%
????? 11 — 60%
????? 10 — 55%
##### Шөгінді жыныстар жаралуына сәйкес...... топқа бөлінеді:
????? 3
????? 4
????? 5
????? 6
????? 7
##### Кесекті жыныстар құрылымына (кесектерінің мөлшеріне) қарай....... бөлінеді:
????? 3
????? 4
????? 5
????? 6
????? 7
##### Су ерітінділерінен тұнып, шөккен жыныстар жинағы:
????? Химиялық шөгінділер
????? Физикалық шөгінділер
????? Биологиялық шөгінділер
????? Математикалық шөгінділер
????? Астрохимиялық шөгінділер
##### Шөгінді тау жыныстары қазіргі жер қабығының массасының 10 % құрап, оның бет аумағының...... жауып жатыр:
????? 75 %
????? 76 %
????? 77 %
????? 78 %
????? 79 %
##### Өсімдіктердің жерге көмілген қалдықтарынан..... қабаттары құралады:
????? таcкемір
????? ақ бор
????? саздытас
????? тақтатас
????? көмір
##### Мұздың әрекетімен жиналған кесекті шөгінділер:
????? морена
????? биохимиялы
????? мариана
????? мұз
????? көл
##### Өздерінің жаратылысына қарай шегінді жыныстар...... түрге бөлінеді:
????? 3
????? 4
????? 5
????? 6
????? 7
##### Құм, саз, қиыршық, малтатас, қойтас, мореналар....... шөгіндіге жатады:
????? механикалық
????? физикалық
????? биологиялық
????? географиялық
????? балшықты
##### Жыныстардын, химиялық бүзылудан пайда болған заттарынан...... құралады:
????? химиялық шөгінділер
????? физикалық шөгінділер
????? биорганикалық шөгінділер
????? географиялық шөгінділер
????? органикалық шөгінділер
##### Үгілу жердің бетінде болатын...... әрекет:
????? экзогендік
????? эндогендік
????? сырттай
????? эндос
????? эндогенез
##### Шөгінді жыныстар жердің...... қабатында құралады:
????? үстіңгі беткі
????? ортаңғы аралық
????? аралық
????? төменгі аяққы
????? төменгі
##### Ж анартаулық майда кесектер ерітіндімен біріккен болса, оны..... деп атайды:
????? туф
????? руф
????? тук
????? куф
????? геф
##### Минералдық құрамы бір тектес және арасындағы фауналары мен флоралары бірдей тау жыныстарының қабаттары:
????? фация
????? факция
????? фауна
????? ация
????? ауция
##### Барлық жер бетіндегі шөгінді тау жыныстар...... фациялық топқа бөлінеді:
????? 3
????? 4
????? 5
????? 6
????? 7
##### Теңіздік фация суының тереңдігі жер бетінен есептегенде..... метрге дейін барады:
????? 200
????? 300
????? 210
????? 230
????? 400
##### Көбінесе кварц, дала шпаты және слюдалардан тұратын тақталанған жыныстар:
????? Гнейстер
????? Дендрит
????? Конкреция
????? Ортаклаз
????? Авгит
##### Біркелкі кристалл түйіршікті, әктастың өзгеруінен пайда болған тығыз жыныс:
????? мәрмәр
????? маржан
????? әктас
????? гранит
????? базалит
Дата добавления: 2016-01-05; просмотров: 1; Мы поможем в написании вашей работы! |
Мы поможем в написании ваших работ!