Тэма 4.10. Палітычнае развіццё СССР у другой палове XX ст.



    Грамадска–палітычнае жыццё. Узмацненне таталітарнага рэжыму. Барацьба за ўладу ў вышэйшым палітычным эшалоне. «Ленінградская справа». Рост кіруючага апарату і яго бюракратызацыя.

Ідэалогія, навука, культура. Пастановы ЦК ВКП(б) па пытаннях літаратуры і мастацтва. Барацьба з «касмапалітызмам» і інш.

Палітычныя кампаніі. Смерць І. В. Сталіна. Змены ў палітычным кіраўніцтве краіны. Пошукі шляхоў аднаўлення савецкага грамадства. XX з'езд КПСС. Асуджэнне культу асобы Сталіна. Пастанова ЦК КПСС ад 30 чзрвеня 1956 г. «Аб пераадоленні культу асобы і яго вынікаў». Супярэчнасці пачатковай дэсталінізацыі Рэабілітацыя рэпрэсіраваных. Вяртанне дзяржаўнасці рэпрэсіраваным народам. Чэрвеньскі пленум ЦК КПСС 1957 г.: барацьба за ўладу і ўмацаванне пазіцый М. С. Хрушчова.

    Палітычнае жыццё савецкага грамадства. Новая Праграма КПСС. Тэндэнцыі і супярэчнасці развіцця краіны. Хрушчоўская “адліга”. Дэмакратызацыя грамадскіх адносін. Узмацненне кантролю партапарата за дзейнасцю мастацкай інтэлігенцыі. Рэфарматарская дзейнасць 1962—1964 гг Нарастанне крызісу палітыкі М. С. Хрушчова.

    Змены ў партыйна-дзяржаўным кіраўніцтве краіны. Л. І. Брежнеў.

Пошук шляхоў рэфармавання эканомікі і грамадства. А.М. Касыгін.

Адметнасці палітычнага і духоўнага жыцця краіны. Канстытуцыя 1977 г. Ідэалагічнае жыццё. Прапаганда канцэпцыі “развітага сацыялізму”. Спробы ідэйнай рэабілітацыі сталіншчыны. М. А. Суслаў.

Паглыбленне крызісу адміністратыўна-каманднай сістэмы і савецкай ідэалогіі. Супярэчнасці духоўнага жыцця грамадства. Дысідэнцкі рух. Праваабаронцы. А.Сахараў. У.Букоўскі. Л.Багараз. А.Марчанка. Ю. Галанскоў. Кніга А.Салжаніцына «Архіпелаг ГУЛАГ». Супярэчнасці палітыкі Ю.У. Андропава. К.У Чарненка: кансервацыя застою.Савецкая палітычная сістэма і яе гістарычны фінал.

 

    Тэма 4.11. Сацыяльная палітыка савецкай дзяржавы і тэндэнцыі развіцця грамадства ў 1950-я –сярэдзіне 1980-х гг.

Уплыў вайны на савецкае грамадства. Надзеі на перамены. Дэмабілізацыя ўзброеных сіл. Цяжкасці пасляваеннага жыцця. Жыллёвая праблема. Адмена карткавай сістэмы. Грашовая рэформа. Праблемы і цяжкасці развіцця пасляваеннай вёскі.

Сацыяльная палітыка ў сярэдзенні 1950-х – сярэдзенні 1960-х гг.

Станоўчыя змены ў палажэнні калгаснага сялянства. Рост жыццевага узроўню гарадскога насельніцтва. Жыллёвае будаўніцтва. Эканамічная рэформа 1965 г. і новыя сацыяльныя арыэнтыры.

Узрастанне тяжкасцей сацыяльна-эканамічнага развіцця.Падзенне тэмпаў росту. Харчовая праблема. Негатывныя экалагічныя фактары. Дэфіцыт эфектыўных сацыяльных праграм развіцця краіны.

 

    Тэма 4.12. Культурнае жыццё савецкага грамадства ў 1950-я – сярэдзіне 1980-х гг.

    Сталінская “рэідэалагізацыя” культурнай палітыкі ў першыя пасляваенныя гады.Пастановы ЦК ВКП(б) па пытаннях літаратуры і мастаіцтва. Нападкі на «фармалістаў». Барацьба з «касмапалітызмам» у навуке і мастацтве. Поспехі ў развіцці фундаментальных навук. Цяжкае становішча ў біялогіі і гуманітарных навуках.

Дэсталінізацыя і пошукі шляхоў аднаўлення культурнага жыцця савецкага грамадства. XX з'езд КПСС.

Хрушчоўская “адліга” і дэмакратызацыя грамадска-культурных працэсаў. Тэндэнцыі і супярэчнасці культурнага жыцця краіны. Пралікі ў ажыццяўленні школьнай рэформы 1958 г. Развіццё гістарычнай навукі. Ажыўленне ў мастацкай культуры. Новыя літаратурныя часопісы. Выхад у свет аповесці А. I. Салжаніцына «Адзін дзень Івана Дзянісавіча». Супярэчнасці культурнай палітыкі. Ганенні на Л. Б. Пастэрнака. Узмацненне кантролю партапарата за дзейнасцю мастацкай інтэлігенцыі.

Культура «развітага сацыялізму» (1970-я — сярэдзіна 1980-х гг.). Пастановы ЦК КПСС па ідэалогіі і культуры. Дысідэнты А. Сіняўскі, Ю. Даніэль, I. Бродскі. Саміздат. Альманах «Метрополь». Выдавецтва “Посев”

Перабудова сістэмы адукацыі. Эксперыментальная педагогіка. В. Шаталаў, Е. Ільін, Ш. Аманашвілі. Навукова-тэхнічная палітыка. Касмічная праграма. Праблемы савецкай навукі

Афіцыйная культура і альтэрнатыўнае мастацтва. Ч.Айтматаў, А.Бітаў, Ю.Трыфанаў. Новыя тэатральныя калектывы Сучасная драматургія. Традыцыі і навацыі ў выяўленчым мастацтве (мастакі I.Глазуноў, А. Шылаў). Нонканфармізм у жывапісе (I.Кабакоў, Г.Брускін, А.Рабін) Стан кінематографа. Фільмы А.Сакурава, А.Таркоўскага, А.Германа. Новыя творы савецкіх кампазітараў. Музычны андэграўнд.

 

Тэма 4.13. Нацыянальная палітыка ў СССР: ад федэралізму да унітарнасці.

ІІ з’езд Саветаў. Першыя крокі савецкай улады па вырашэнню нацыя-нальнага пытання. Абвяшчэнне права народаў на самавызначэнне. Прадстаўленне дзяржаўнай незалежнасці Фінляндыі і Польшчы.Стварэнне аўтаномій у РСФСР. Далёкаўсходняя рэспубліка.

Нацыянальна-дзяржаўныя кантакты паміж савецкімі рэспублікамі ў гады грамадзянскай вайны. Ваенна-палітычны саюз савецкіх рэспублік.

Утварэнне СССР. Перадумовы стварэння шматнацыянальнай дзяржавы. Дыскусіі аб формах нацыянальна-дзяржаўнага ладу. Ленінскія прынцыпы сацыялістычнага федэралізму.I.В. Сталін аб аўтанамізацыі. Першы Усесаюзны з'езд Саветаў. Дэкларацыя і дагавор аб утварэнні СССР. Канстытуцыя СССР (1924). Нацыянальна-тэрытарыяльнае размежаванне і будаўніцтва. ў 1920-1930-я гг. Саюзныя і аўтаномныя рэспублікі. Нацыянальныя акругі і раёны. Змены ў складзе СССР у 1940 г. Таталітарны ўхіл нацыянальнай палітыкі. Рэпрэсіі ў дачыненні т.зв. “народаў-здраднікаў”.

Пашырэнне правоў нацыянальных рэспублік у 1960-я гг. Нацыянальная палітыка СССР у 1970-1980-я гг. “Савецкі народ” як дэклараваная новая гістарычная супольнасць і рэаліі міжнацыянальных адносін у СССР. Дамініраванне “цэнтра” над рэспублікамі. Праявы унітарысцкай дамінанты ў дзяржаўнай палітыцы. Рост нацыянальнах праблем і супярэчнасцей.

        Нарастанне крызісных з’яў у міжнацыянальных адносінах, рост недаверу рэспублік да цэнтральнага кіраўніцтва СССР на мяжы 1980-х – 1990-х гг.

 

Тэма 4.14. Савецкая Украіны ў пасляваенный перыяд.

        Ход і вынікі пасляваеннага аднаўлення УССР. Саветызацыя заходніх раёнаў рэспублікі. Сацыяльныя праблемы. Характэр і метады іх вырашэння. Савецкая Украіна ва ўмовах дэсталінізацыі (1953-1964 гг.). Грамадска-палітычнае жыццё. Сацыяльна-эканамічнае развіццё: асноўныя тэндэнцыі і характэрныя рысы. Духовнае жыццё і культура.

    УССР ва ўмовах нарастання крызісных працэсаў (1965-1985 гг.). Незавершанасць рэформы 1965 г. Зніжэнне эфэктыўнасці эканомікі. Крызісныя з’явы ў народнай гаспадарцы Украіны. Іх прырода і наступствы. Рост негатыўных тэндэнцый у сацыяльнай сферы. Жыллёвая праблема. Зніжэнне тэмпаў роста рэальных даходаў насельніцтва. Абвастрэнне экалагічнай сітуацыі. Партыйна-дзяржаўная кіраўніцтва УССР. Вызваленне П. Шэлеста ад кіраўніцтва ЦК КПУ. Узмацненне ролі “цэнтра” ў кіраўніцтве рэспублікай. В. Шчярбіцкі. Рост кансерватыўных тэндэнцый у грамадска-палітычным жыцці Украіны (1970-1980-я гг.).

    Духоўна-культурнае жыццё. Адукацыйныя рэформы 1970-х гг. Рост навуковага патэнцыялу. Б. Глушкоў. Л. Ландау. Б. Патон. П. Капнін. Літаратура і мастацтва. А. Ганчар. П.Заграбельны. Л. Кастэнка. С. Параджанаў. Ю. Ілленка. П. Майбарада.

 


Дата добавления: 2018-06-01; просмотров: 227; Мы поможем в написании вашей работы!

Поделиться с друзьями:






Мы поможем в написании ваших работ!