Тэма 2.3. “Залаты век” культуры Расii ( першая палова XIX ст.).
Асаблiвасцi развiцця рускай культуры. Рэакцыйная палiтыка царызму у галiне асветы i культуры. Асвета. Друк. Журналiстыка. Дасягненнi навукi i тэхнiкi. Рускiя падарожнiкi. Адкрыццё Антарктыды. Педагагiчныя iдэi.
Русская мастацкая лiтаратура. А.С. Пушкін, В. А. Жукоўскі, М. В. Гогаль . Пісьменнікі “натуральнай школы”. Iдэйная барацьба у лiтаратуры. Станауленне рэалiзму. Развiццё рускай крытыкi. Рускi тэатр i музыка. Архiтэктура. Скульптура. Жывапiс.
РАЗДЗЕЛ 3. РАСІЯ І УКРАІНА Ў ДРУГОЙ
ПАЛОВЕ XIX – ПАЧАТКУ XX ст.
Тэма 3.1. Рэформы 60–70-х гадоў ХІХ ст. ў Расіі і ўнутраная палітыка самадзяржаўя.
Паглыбленне крызісу прыгоннай гаспадаркі напярэдадні рэформы 1861 г. Сялянскі рух. Ліберальная і радыкальная плыні грамадскай думкі. Крызіс «вярхоў».
Падрыхтоўка адмены прыгоннага права. Я. I. Растоўцаў, В. М. Панін, М. А. Мілюцін, вял. кн. Канстанцін Мікалаевіч. Мапіфест і «Палажэнні» 19 лютага 1861 г.
Рэалізацыя рэформы. Прававое становішча сялян. Сялянскія ўстановы. Міравыя пасрэднікі. Складанне ўстаўных грамат. Заключэнне выкупных здзелак. Адмена прыгопнага права на ўдзельных землях. Законы аб дзяржаўных сялянах. Значэнне сялянскай рэформы.
Агульная характарыстыка і асноўныя этапы ўнутранай палітыкі ўрада.
Рэформы ў галіне мясцовага кіравання. Новыя судовыя статуты. Рэформы ў галіне асветы. Цэнзурныя правілы. Фінансавыя рэформы. Ваенныя рэформы. Дз. А. Мілюцін.
Узмацненне рэакцыйнай палітыкі самадзяржаўя ў канцы 60-х гг. Жандарская рэформа. Абмежаванне рэформ 60-х гг.
|
|
|
Кампанія супраць украінафілаў у сувязі з паўстаннем у Польшчы. Цыркуляр П. А. Валуева 1863 г. Эмскі акт 1876 г.Значэнне эпохі рэформаў.
Тэма 3.2. Эканамічнае развіццё і асаблівасці мадэрнізацыі Расіі (другая палова ХІХ – пачатак ХХ ст.)
Тэрыторыя Расіі ў другой палове XIX ст. Сацыяльная і нацыянальная структура насельніцтва. Асноўныя эканамічныя рэгіёны.
Развіццё капіталізму ў сельскай гаспадарцы. Капіталістычная эвалюцыя памешчыцкай і сялянскай гаспадаркі. Разлажэнне сялянства.
Асноўныя этапы развіцця капіталізму ў прамысловасці. Завяршэнне прамысловага перавароту. Развіццё фабрычна-завадской прамысловасці. Чыгуначнае будаўніцтва. Развіцце капіталізму ўшыр. Стварэнне новых прамысловых цэнтраў. Замежны капітал. Фарміраванне прамысловага пралетарыяту і буржуазіі. Прамысловы ўздым 1890-х гг. Эканамічны крызіс і дэпрэсія 1900—1908 гг. Прамысловы ўздым 1909—1913 гг. Эканоміка Расіі ў гады Першай сусветнай вайны.
Банкі і іх роля ў эканоміцы Расіі. Развіццё ўнутранага і знешняга гандлю. Расійскі манапалістычны капіталізм і яго асаблівасці. Асноўныя вынікі, праблемы і супярэчнасці эканамічнай мадэрнізацыі Расіі.
|
|
|
Тэма 3.3. Грамадска-палітычнае развіццё Расіі ў другой палове XIX ст.
Кансерватыўная думка і правадыры алігархічнага дваранства ў пачатку 60-х гг. Ліберальны рух. Цвярскі адрас 1862 г. Сяіянскі і рэвалюцыйна-дэмакратычны рух. «Зямля і воля» 60-х гг. М. Г. Чарнышэўскі. Паўстанне ў Полышчы і Правабярэжнай Украіне.
Грамадская думка ў сярэдзіне і другой палове 60-х гг. «Русское слово» і Дз. І. Пісараў. Рэвалюцыйныя гурткі. М. А. Ішуцін, Г. А. Лапацін, С. Г. Нячаеў. Замах Дз. У. Каракозава. Руская секцыя 1 Інтэрнацыянала.
Земска-ліберальны рух. М. Ф. Аненскі, I. П. Белаконскі, У. Г. Караленка, I. I. Петрункевіч. Цэнтры апазіцыйнай інтэлігенцыі ў Пецярбургу і Маскве. Імператарскае вольнае эканамічнае таварыства. Юрыдычнае таварыства. П. А. Гейдэн, С. А. Мурамцаў. Расійскія часопісы «С'овременннк», «Дело», «Отечественные записки».
Рэвалюцыйнае народніцтва 70-х гг. П. Л. Лаўроў. М. А. Бакунін. П. М. Ткачоў. М. К. Міхайлоўскі. «Чыгірынская змова». «Кіеўская камуна». Народніцкія гурткі першай паловы 70-х гг. «Хадж'жне ў народ» «Зямля і воля». «Народная воля» і «Чорны перадзел».
Крызіс урадавай палітыкі на мяжы 70—80-х гг. XIX ст. М. Т. Ларыс-Мелікаў і яго праграма. Забойства Аляксандра II. Аляксандр III. Маніфест аб непахіснасці самадзяржаўя. К. П. Пабеданосцаў. Міністэрства М. П. Ігнацьева. Перамога кансерватараў. Дзейнасць М. Н. Каткова. Дз. А. Талстой. Курс урада на контррэформы. Палітыка ў славянскім пытанні. Меры ў галіне асветы і друку. Палажэнне аб земскіх начальніках. Земская і гарадская контррэформы.
|
|
|
Ідэі марксізму ў Расіі. Г. В. Пляханаў Група «Вызваленне працы». Марксісцкія гурткі 80-х — пачатку 90-х гг. Сялянскі і рабочы рух. «Паўднёварасійскі саюз рабочых», «Паўночны саюз рускіх рабочых». П. А. Аляксееў, В. П. Абнорскі, С. М. Халтурын. Марозауская стачка. Грамадска-палітычныя выступленні расійскага студэнцтва.
Тема 3.4. Міжнародныя адносіны і знешняя палітыка Расіі ў другой палове XIX – пачатку ХХ ст.
Міжнароднае становішча Расіі пасля Крымскай вайны. Барацьба расійскай дыпламатыі за перагляд Парыжскага міру. А. М. Гарчакоў. М. П. Ігнацьеў. Адмена нейтралізацыі Чорнага мора. «Саюз трох імператараў». Ваенная трывога 1875 г. у Еўропе і пазіцыя Расіі.
Эканамічныя і палітычныя інтарэсы Расіі на Сярэднім Усходзе. Далучэнне Сярадняй Азіі і Казахстана да Расіі. Каланіяльная палітыка царызму. Далёкаўсходняя палітыка Расіі. Узаемаадносіны з Кітаем і Японіяй. Продаж Аляскі.
|
|
|
Барацьба славянскіх народаў супраць турэцкага ярма і адносіны да яе расійскага грамадства. Расійска-турэцкая вайна 1877—1878 гг. Сан-Стзфанскі мір. Берлінскі кангрэс.
Англа-расійскія супярэчнасці на Сярэднім Усходзе. Новая расстаноўка сіл на міжнароднай арэне. Утварэнне Траістага саюза. М. К. Гірс. Заключэнне франка-расійскага саюза. Абвастрэнне міжнародных супярэчнасцей.
Асноўныя накірункі знешняй палітыкі Расіі. Міністры замежных спраў: У. М. Ламздорф, А. П. Ізвольскі, С. Д. Сазонаў. Далёкі Усход у планах самадзяржаўя. Пабудова Кітайска-Усходняй чыгункі і арэнда Порт-Артура.
Расійска-японская вайна. Ход ваенных дзеянняў на моры і на сушы. Абарона Порт-Артура. Мукдэнская бітва. Цусіма. Портсмуцкі мір.
Абвастрэнне міжнародшх супярэчнасцей. Англа-расійскае пагадненне і ўтварэнне Антанты. Баснійскі крызіс. Патсдамскае спатканне. Расійска-японскае пагадненне. Расія і Балканскія войны.
Расія ў першай сусветнай вайне.Падрыхтоука Расіі да вайны. Рэарганізацыя арміі. Ваенныя дамовы з Францыяй і Англіяй. Вялікая ваенная праграма 1913 г.
Пачатак Першай сусветнай вайны, яе характар. Уступленне Расіі ў вайну. Ход ваенных дзеянняў у 1914 г. Галіцыйская бітва. Ваенныя паражэнні ў 1915 г. Мікалай II — вярхоўны галоўнакамандуючы. Узмацненне залежнасці царызму ад Антанты. Мілітарызацыя эканомікі Ваенныя дзеянні ў 1916 г. Брусілаўскі прарыў. Роля Усходняга фронту ў зрыве германскіх планаў вайны.
Тэма 3.5. Культура Расіі ў другой палове XIX - пачатку ХХ ст.
Грамадска-палітычныя ўмовы і асноўныя зтапы развіцця культуры. Асвета. Школа. Друк. Буйнейшыя кнігавыдавецтвы (Дз. Сыцін. А. С. Суворын). Культурна-асветныя ўстановы.
Навука і тэхніка. Развіццё новых напрамкаў у навуцы і станаўленне новых навуковых школ. Дасягненні ў галіне матэматыкі, астраноміі, фізікі, хіміі, медыцыны, біялогіі. М. I. Лабачэўскі. М. У. Пірагоў. Б. С. Якобі. М. М. Зінін. П. А. Чэбышаў. Дз. I. Мендзялееў. А. М. Бутлераў. 1. М. Сечанаў. I. I. Мсчнікаў. I. П. Паўлаў. У. I. Вярнадскі. Геаграфічныя адкрыцці і дасягненні. I. Ф. Крузэнштэрн. Ф. Ф. Белінсгаўзен. М. II. Лазараў П. П. Сямёнаў-Цян-Шанскі. М. М. Міклуха-Маклай М. М. Пржавальскі. Узнікненне сейсмалогіі. Вынаходства радыё. А. С. Папоў. Самалётабудаванне. А. Ф. Мажайскі. М. Я. Жукоўскі. Дзейнасць К. Э. Цыялкоўскага.
Філасофія і сацыялогія.. У. С. Салаўёў. М. А. Бярдзяеў. С. М. Булгакаў. П. А. Фларэнскі. Г. В. Пляханаў. У. I. Ленін. Гістарычная навука. С. М. Салаўеў. В. В. Ключэўскі, П. М. Мілюкоў. Мовазнаўства і літаратуразнаўства. Педагагічная думка. Асноўныя напрамкі ўлітаратуры і мастацтве. Выдатныя расійскія паэты і пісьменнікі. Тэатр. М. С. Шчэпкін. К. С. Станіслаўскі і У. I. Неміровіч-Данчанка. Драматургія. А.М. Астроўскі. Музычная культура. М.I. Глінка. «Магутная кучка». П.I. Чайкоўскі. С.В. Рахманінаў. А.М. Скрабін. Ф. I. Шалянін. Л.В. Собінаў. А.В. Няжданава. Выяўленчае мастацтва. «Перасоўнікі». В.В. Верашчагін. I.Я. Рэпін. «Саюз рускіх мастакоў». «Свет мастацтва». «Блакітная ружа». «Бубновы валет». Скульптура і архітэктура. Узнікненне кінематографа Я. А. Пратазанаў.
Тэма 3.6. Расія на рубяжы XIX—XX ст.: палітыка самадзяржаўя і тэндэнцыі грамадска-палітычнага жыцця
Дзяржаўны лад Расіі. Мікалай II. Сацыяльны склад вышэйшай бюракратыі. К. П. Пабеданосцаў. Ліберальны накірунак бюракратычнай думкі. М. X. Бунге. Спробы сістэмных рэформ. Эканамічная платформа.
С.Ю.Віттэ. Аграрная палітыка ўрада. «Асобая нарада аб патрэбах сельскагаспадарчай прамысловасці». Маніфест 26 лютага 1903 г. Палітыка ўрада па рабочым і студ'энцкім пытаннях. «Паліцэйскі сацыялізм».
Курс В. К. Плеве на ўмацаванне самадзяржаўнага ладу. Пазіцыя рэакцыйнага дваранства. У. П. Мяшчэрскі. П. Д. Святаполк-Мірскі. Пераход да палітыкі лавіравання. Эпоха «давер'я». Указ 12 снежня 1904 г.
Рэвалюцыя 1905—1907 гг. у Расіі. Пачатак рэваліоцыі. Студзеньска-лютаўскія забастоўкі. Урадавыя камісіі па рабочым пытанні. Рэскрыпт на імя А Р. Булыгіна. Буржуазна-апазіцыйны рух. Утварэнне «Саюза рускіх людзей» і Рускай манархічнай партыі.
Развіцце рэвалюцыі вясной - летам 1905 г. Ш з'езд РСДРП і Жэнеўская канферэнцыя меншавікоў. Усерасійскі сялянскі саюз. Прафесіянальныя саюзы.
Усерасійская Кастрычнцкая палітычная стачка. Саветы рабочых дэпутатаў. Г.С. Хрусталёў-Носар. Маніфест 17 кастрычніка. Кабінет С.Ю. Віттэ і пытанні дзяржаўных пераўтварэнняў. Карная палтыка царызму. Чарнасоценныя пагромы.
Утварэнне новых паліт.ічных арганізацый і партый. «Саюз рускага народа». А.I. Дубровін, М.Я. Маркаў, М. Пурышкевіч. Канстытуцыйна-дэмакратычная партыя. П. М. Мілюкоў. «Саюз 17 кастэычніка». А.I. Гучкоў.
Уздым сялянскага руху. Рэвалюцыйныя выступленні ў арміі і на флоце. П. П. Шміт.Снежаньскае ўзброенае і паўстанне ў Маскве.
Адступленне рэвалюцыі Перагляд палажэння аб выбарах у Дзяржаўную думу. Рэформа Дзяржаўнага савета. Новая рэдакцыя «Асноўных дзяржаўных законаў». Арганізацыя з'ездаў аб'яднанага дваранства. А. А. Бобрынскі.
Першая Дзяржаўная дума, яе склад. С. А. Мурамцаў. Аграрнае пытанне. Дэкларацыя I. Л. Гарамыкіна. Роспуск Думы. «Выбаргскі заклік». Ліпеньскі палітычны крызіс. Кабінет П. А. Сталыпіна. Указ 9 лістапада 1906 г. Другая Дзяржаўная дума, яе складі характарыстыка дзейнасці. Ф. А. Галавін. Дзяржаўны пераварот З чэрвеня 1907 г.
Трэцячэрвеньская манархія. Выбарчы закон 1907 г. Трэцяя Дзяржаўная дума. М. А. Хамякоў, А. 1. Гучкоў, М. У. Радзянка. Банапартызм. Карная палітыка царызму. Вялікадзяржаўны шавінізмі распальванне нацыянальнай варожасці. Справа Бейліса.
Сталыпінская аграрная рэформа. Перасяленчая палітыка. Рабочае пытанне. Увядзенне земстваў у заходніх губернях. Агульныя вынікі рефармавання аграрнага ладу Расіі.
Грамадскае жыццё краіны ў 1907—1912 гг. Зборнік «Вехі». Справа Е.Ф. Азефа. Партыйна-палітычная барадьба. Партыя прагрэсістаў. А.I. Канавалаў, В. П. і П. П. Рабушынскія.
Новы ўздым агульнадэмакратычнага руху. Усеагульная студэнцкая забастоўка. Ленскі растрэл. Выбары ў Чацвертую Дзяржаўную думу, яе дзейнасць. М. У. Радзянка. Рост стачачнай барацьбы. Легальныя рабочыя арганізацьгі. Сялянскі рух. Выступленні ў арміі і на флоце. Нацыянальна-вызваленчы рух.
Тэма 3.7. Украіна ў складзе Расійскай імперыі (ХІХ – пачатак ХХ ст.).
Адміністрацыйны падзел і сістэма кіравання украінскімі тэрыторыямі ў складзе Расійскай імперыі. Асноўныя эканамічныя рэгіёны Украіны і дынаміка іх асваення. Развіццё капіталізму ў сельскай гаспадарцы і яго спецыфіка. Развіццё фабрычна-заводстай прамысловасці і стварэнне новых прамысловых цэнтраў на Поўдні Украіны. Гандль і унутраны рынак.
Спецыфіка развіцця сацыяльнай структуры украінскага насельніцтва.
Грамадска-палітычнае жыццё Украіны ў першай палове ХІХ ст. Украінскія автанамісты. Масонства на Украіне. Дзекабрысты і украінскае грамадства. “Таварыства аб’яднаных славян”.Апазіцыйныя асяродкі ў Харкаўскім універсітэце і Нежынскім ліцэі. Нацыянальны рух ў 30-40-я гады. “Харкаўскія рамантыкі”. Украінская журналістыка. Кірыла-Мяфодзіеўскае брацтва. М. І. Кастамараў, П. А. Куліш, Т. Р. Шаўчэнка.
Украінскі нацыянальны рух у эпоху рэформ. Украінафілы. Дзейнасць былых кірыла-мяфодзіеўцаў у Пецярбургу. Часопіс «Основа». «Хлопаманы». У. Б.Антановіч. Кампанія супраць украінафілаў у сувязі з паўстаннем у Польшчы. Цыркуляр П. А. Валуева 1863 г. Эмскі акт 1876 г.
Кіеўская грамада ў 60—70-я гг ХІХ ст. М.П. Драгаманаў. Дзейнасдь Паўднева-Заходняга аддзялення Расійскага геаграфічнага таварыства. Часопіс «Киевская старина». «Маладая Украіна». Раскол грамадаўскага руху.
Палітычныя арганізацыі і партыі на Украіне на мяжы ХІХ-ХХ ст. Рэвалюцыйная ўкраінская партыя. Украінская народная партыя М. Міхноўскі. Украінская дэмакратычная партыя. А. Латоцкі, Я. Чыкаленка. Украінская радыкальная партыя. С. Яфрэмаў, Б. Грынчанка.
Агульнарасійскія партыі на Украіне. Дзейнасць Украінскага сацыял-дэмакратычнага саюза («Спілкі»), Украінскай сацыял-дэмакратычнай рабочай партыі, Украінскай радыкальна-дэмакратычнай партыі. Украінская грамада ў Дзяржаўных думах. Таварыства ўкраінскіх паступоўцаў.
Тэма 3.8. Заходняя Украіна ў складзе Аўстрыйскай (Аўстра-Вянгерскай) імперыі (XIX – пачатак ХХ ст.)
Адміністрацыйна-тэрытарыяльнае ўладкаванне і насельніцтва Галічыны, Закарпацця і Паўночнай Букавіны. Заходнеўкраінскае сяло. Прамысловасць і сельскагаспадарчыя промыслы. Гарады і мястэчкі. Гандаль. Аграрнае пытанне у палітыцы Вены. Сялянскі рух.
Школа і царква. Заснаванне Галіцкай грэка-каталіцкай мітраполіі.
Славянскае адраджэнне ў Аўстрыйскай імперыі. Абуджэнне нацыянальнай свядомасці ў часткі грэка-каталіцкага духавенства. Клерыкальнае таварыства ў Перамышлі. I. Магільніцкі. «Руская тройца». М. Шашкевіч, I. Вагілевіч, Я. Галавацкі.
«Вясна народаў» Скасаванне паншчыны на заходнеўкраінскіх землях. Узнікненне ў Львове Цэнтральнай Рады Нарадовай. Галоўная Руская Рада, яе праграма і дзейнасць. Рускі Сабор. Абвастрэнне ўкраінска-польскага процістаяння. Удзел галічан у славянскім з'ездзе ў Празе. Украінцы - дэпутаты рэйхстага. Нацыянальна-культурныя здабыткі украінцаў у сярэдзіне XIX ст.
Русафільская («масквафільская») плынь ў грамадска-палітычным жыцці заходніх украінцаў. Газета «Слово». Руская Рада. Нарадоўцы. Гурток «Маладая Русь». Заснаванне і дзейнасць «Просвіты», навуковага таварыства імя Т. Шаўчэнкі. М. С. Грушэўскі. Газета «Діло». Народная Рада.
Партыйна-палітычнае жыццё Усходняй Галічыны. Руска-ўкраінская радыкальная партыя. I. Я. Франко, М. 1 Паўлік. Украінская нацыянал-дэмакратычная партыя. «Новы курс» маладых русафілаў і ўтварэнне Рускай нацыянальнай партыі.
Узмацненне польска-ўкраінскіх супярэчнасцей у Галічыне ў пачатку XX ст. Сялянскае пытанне. Байкот жніва ў 1902 г. Барацьба за ўкраінскі універсітэт у Львове і выбарчую рэформу. Грамадска-палітычная сітуацыя ў Паўночнай Букавіне і Закарпацці. Украінскі нацыянальны рух ва ўмовах нарастання пагрозы сусветнай вайны. Грэка-каталіцкая царква. А. Шэпціцкі.
Заходняя Украіна ў Першай сусветнай вайне. Расійскі акупацыйны рэжым. Наступ на «мазепінства». Г. А. Бобрынскі. Паездка Мікалая II у Галічыну.
Тэма. 3.9. Украінскае нацыянальнае адраджэнне ў канцы XVIII- пачатку ХХ ст.
Украiнскае нацыянальнае адраджэнне канца ХVIII – пачатку ХХ ст. у
агульнаеўрапейскiм i славянскiм кантэксце. Гiстарычныя перадумовы, агульныя рысы i спецыфiка украiнскага нацыянальнага адраджэння. Украiнскi народ у ХVII – ХVIII ст. Гiстарычныя перадумовы украiнскага нацыянальнага адраджэння. Украiнскi народ у ХVII – ХVIII ст. Этнакультурны патэнцыял i фармiраванне нацыянальнай iдэнтычнасцi ўкраiнцаў. Нацыянальнае развiццё ўкраiнцаў ва ўмовах iнкарпарацыi ў склад Расiйскай i Аўстрыйскай iмперый .
Генэзiс i пачатковы этап нацыянальнага адраджэння ў Наддняпроўскай Украiне (канец ХVIII – 20-я г.г. ХIХ ст.). İдэйна-палiтычныя пазiцыi патрыётаў-аўтанамiстаў. В.Капнiст, В. i Р. Палетыкi, Я.Марковiч, А.Чэпа, В.Лукашэвiч. «Iсторiя русов» – помнiк гiстарычнай i грамадска - палiтычнай думкi.
Харкаўскi ўнiверсiтэт, палтаўскi гурток i iншыя асяродкi асветы, навукi i культуры Наддняпроўскай Украiны. Навуковая i культурна-асветнiцкая дзейнасць украiнскай iнтэлiгенцыi ў 30-я – 40-я г.г. ХIХ ст.
Кiрыла-Мяфодзiеўскае таварыства – першая украiнская палiтычная арганiзацыя. Спецыфічныя рысы нацыянальнага адраджэння ў Заходняй Украiне (20-я – 40-я г.г. ХIХ ст.).
Пачатак арганiзацыйнага афармлення. нацыянальнага адраджэння ў Наддняпроўскай Украiне ў 50-я – 60-я г.г. ХIХ ст. Пачатак грамадаўскага руху. Склад, iдэйныя пазiцыi i напрамкi дзейнасцi ўкраiнскiх грамад у 60-я г. ХIХ ст. Кiраўнiкi грамадскага руху. У.Антановiч, А.Канiскi, Я.Шульгiн, К.Мiхальчук.
Украiнскi нацыянальна-палiтычны рух у Расiйскай і Аўстра-Вянгерскай iмперыях (канец XIX – пачатак XX ст.).
Нацыянальнае адраджэнне ў кантэксце ўкраiнскага нацыятворчага працэсу. Развiццё нацыянальнай свядомасцi. Мiжнацыянальныя адносiны i асаблiвасцi ўкраiнскай iдэнтычнасцi. Роля нацыянальнага адраджэння ў станаўленнi i развiццi ўкраiнскай нацыянальнай культуры.
Дата добавления: 2018-06-01; просмотров: 397; Мы поможем в написании вашей работы! |
Мы поможем в написании ваших работ!