Дьиктилэр ( Омуннаах кэпсээннэр)
Тылбаас суола - сайдыы суола
“Киһи киһиттэн үөрэнэр” диэн этэр саха өһүн хоһооно. Ол курдук омук омуктан үөрэнэр,атыннык эттэххэ, тылбааһа суох саҥаны билии-көрүү, сайдыы барбат.
Уус-уран литератураҕа тылбаас суолтата сүҥкэн улахан: атын омук култууратын өйдөөһүн эрэ буолбакка - иҥэрээһин, бэйэ тылын, литературатын сайыннарыы буолар. Ону биһиги нуучча тылын эбэтэр англия тылын холобурдарыгар көрүөхпүтүн сөп. Нууччалар Арҕаа Европа омуктарын айымньыларын, былыргы Гомертан саҕалаан, өлгөмнүк тылбаастаабыттарын түмүгэр 19-с үйэтээҕи нуучча улуу литературата үүнэн-сайдан тахсыбыт. “Англия, Германия, Франция суруйааччыларын айымньыларын тылбааһа суох “Пушкин” диэн историяҕа улуу аат суох буолуо этэ” диэн анал үөрэхтээхтэр билинэллэр.
Оттон Англия тылын саппааһа 16-17-с үйэлэргэ икки төгүл улааппытын (200.000 лэксиэмэттэн 400.000-ҕа тиийбитин) төрүөтэ – Шекспир курдук олус элбэх тылбаасчыт дьон араас омук айымньыларын тылбаастыырга күргүөмүнэн түһүммүттэригэр сытар.
Уус-уран айымньы тылбааһа “интерпретация” диэн ааттанар (“Интерпретация основана на принципиальной многозначности художественного образа и является истолкованием смысла произведения в определенной культурно-исторической ситуации его прочтения.” Новейший словарь иностранных слов и выражений – “издательство АСТ” 2001). Итинтэн көстөрүнэн, биир айымньыны араас омук (ол иһигэр араас ааптар) история араас кэрдииһигэр көрүүтэ, сыаналааһына, тылбаастааһына тус-туспа буолар. Өскөтүн Шекспиры нуучча ааптара тылбаастаабытын саха тылыгар тылбаастыыр эбит буоллахпытына, ол аата Шекспиры буолбакка, нуучча интерпретациятын интерпретациялааһын буолан тахсар. Онон, омук айымньытын сирэй тылбаастааһын (оригиналтан) дьиҥнээх тылбаас, дьиҥнээх интерпретация буолара чуолкай.
|
|
|
Бу кыракый хомуурунньукка - оҕолор Ааҥгылыйа тылыттан сирэй тылбаастааһыҥҥа сэмэй холонуулара. Кинилэргэ истиҥ эҕэрдэбитин, үтүө алгыспытын ыытыаххайыҥ, төрөөбүт тылбыт, литературабыт сайдар суолугар кинилэргэ инникитин өрүү ситиһиини баҕарыаҕыҥ!
Үүнүү-сайдыы сирэлийэ, байыы-тайыы үксүү туруохтун!
Е. Ф. Васильева
Ильина Вероника, Капитонова Мичийэ,
4 “а” (2016) кылаас үөрэнээччилэрэ
|
|
|
Rain Ардах
Rain , rain go away Ардах, ардах түһүмэ
Come again another day Сарсын кэлээр дуу,
Little Tommy wants to play Кыракый Томми оонньуон баҕарар,
On a sunny, lovely day. Сырдык сылаас күҥҥэ.
(Капитонова Мичийэ, 4а кылаас)
Little mouse Кутуйахчаан
Little mouse, little mouse Кутуйахчаан, кутуйахчаан
Where is your house? Дьиэлээххин дуо?
I am a poor mouse Мин кырачаан кутуйахпын
I have no house. Мин дьиэм суох.
Little mouse, little mouse Кутуйахчаан, кутуйахчаан
Come to my house? Иккиэн бииргэ олоруох?
I don’t do that Суох, оннук сатаммат
|
|
|
You want to eat me. Эн миигин сиэн кэбиһиэҥ.
(Ильина Вероника, 4а кылаас)
Сивцев Платон ,
5 “б” кылаас (2017) үөрэнээччитэ
There was an old person of Dean,
Who dined on one pea and one bean;
For he said, ‘More than that
Would make me too fat,
That cautious old man of Dean.
Хотоол олохтооҕо оҕонньор
Биир бурдук туорааҕы, гороҕу
Эбиэтигэр үссэннэ,
Элбэҕи сиэтэхпинэ,
Иhим үллүө диэн сэрэхэдийдэ,
Хотоол олохтооҕо оҕонньор
Дмитриева Санаайа ,
5 “а” кылаас (2017) үөрэнээччитэ
There was a young man who was bitten
By twenty-two cats and a kitten
Cried he, It is clear
My end is quite near,
No matter! I’ll die like a Briton!
Эр бэрдин сиҥнэрдилэр
Эриэн 22 куоскалар уонна куоскачаан
Эр бэрдэ ытамньыйдар да, санаата
«Олохпун толук уурдум
Дьиҥнээх Британецтыы!»
There was an old man with a beard
Who said, ‘It is just as I feared
Two owls and a wren
Have all built their nests in my beard!
Арай биирдэ хаһыытаабыт
Хойуу бытыктаах оҕонньор,
Хайыыбыный, доҕоттоор!
Хараҥаччы уонна мэкчиргэ
Хаххан уонна халба,
Тутуннулар уйаларын
Мин хойуу бытыкпар.
|
|
|
Львова Таня,
7 «а» (2016) кылаас үөрэнээччитэ
If your lips would keep from slips,
Of these five things beware:
Of whom you speak,
To whom you speak,
And how, and when, and where.
Ким сөпкө саҥарыан баҕарар,
Бу биэс суолу өйдүөхтээх:
Ким туһунан кэпсииргин
Кимиэхэ кэпсииргин
Уонна хаһан, хайдах, ханна.
T he wise owl
There was an old owl lived in an oak,
The more he heard, the less he spoke;
The less he spoke, the more he heard –
Oh, if men were all like that wise bird!
Муударай мэкчиргэ
Олорбута үһү кырдьаҕас мэкчиргэ,
Элбэх саҥаны истэрэ,
Туһалааҕы, наадалааҕы иҥэринэрэ,
Элбэҕи саҥарбат идэлээҕэ.
Aesop
Aesop lived many hundred years ago in Greece. He was a very clever man. He wrote stories and fables, which are well-known all over the world. He liked to tell jokes and people liked them. One day, when he was walking along the road, he
met a traveller. The traveller greeted Aesop and asked him:
“Kind man, please, tell me, how soon shall I get to town?”
“Walk,” Aesop answered.
“I know that I must walk,” protested the traveller, “ but I want to know how soon I shall get to town”.
“Walk ,” Aesop said again angrily.
“The man is mad,” thought the traveller and went on. In some moments Aesop shouted after him.
“You will get to town in two hours.”
The traveller turned round and asked: “ Why didn’t you say that before.”
Because I didn’t know how fast you walk,” answered Aesop.
Эзоп
Сүүс сыллар анараа өттүлэригэр Грецияҕа Эзоп диэн олус өйдөөх киһи олорбут. Кини суруйбут айымньылара билигин да Аан дойдуга биллэллэр. Эзоп бэһиэлэй, дьону дьээбэлиирин олус сөбүлүүр эбит, дьоннор кини дьээбэлиирин ылыналлар, сөбүлүүллэр эбит.
Арай биирдэ Эзоп суолга айанньыты утары көрсүбүт. Айанньыт дорооболоспут уонна ыйыппыт: - Үтүө киһи , баһаалыста, эт эрэ,куоракка дылы мин төһөннөн хааман тиийиэхпиний?
-Хааман ис! - диэбит Эзоп.
Айанньыт эппиэти истэн баран кыыһырбыт куолаһынан эппит:- Мин бэйэм да билэбин, мин эйигиттэн куоракка дылы хас чааһынан тиийиэхпин сөбүй диэн ыйыппытым ээ.
-Хааман ис! – диэн хоруйдаабыт эмиэ Эзоп.
Бу киһи өйүнэн мөлтөх дуу дии санаат айанньыт суол устун хаама турбут.
Сотору Эзоп саҥата кэннигэр иһиллибит: -Эн куоракка икки чааһынан тиийиэҥ!
Айанньыт тохтоон эргиллибит уонна ыйыппыт: -Тоҕо эн эрдэ эппэтэххиний?
-Мин эн төһө түргэнник хаамаргын билбэт этим,- диэн эппиэттээбит Эзоп.
Петрова Мира,
7 «а» (2016) кылаас үөрэнээччитэ
Two little kittens
Two little kittens one stormy night,
Began to quarrel,
and then to fight
One had a mouse,
the other had none,
This was a way the fight was begun.
“I’ll have that mouse,”
said the bigger cat,
“You’ll have that mouse?
We’ll see about that!”
“I will have that mouse!”
said the older one.
“You shan’t have that mouse!”
said the little one.
I told you before,
It was a stormy night,
When these two little kittens
began to fight.
The old woman took her
sweeping broom,
And swept the kittens
right out of the room.
The ground was covered
with frost and snow,
And the poor little kittens
had nowhere to go;
So they both lay down
on the mat at the door,
While the old woman finished
sweeping the floor.
Then they both crept in,
as quiet as mice,
All wet with snow, and cold as ice;
For they found it was better,
that stormy night
To lie down and sleep than
to quarrel and fight.
Куоскалар
Биирдэ киэһэ икки куоска оҕото,
Кутуйахтан айдаан таһаарбыттар,
Кинилэр иккиэлэр,оттон кутуйах соҕотох,
Туохтан айдаан тахсыбыта өйдөнөр.
Бастакы улахан,иккис кыра,
Бастакы көрбүт, иккис туппут,
Улахан: «Аҕал!» -диэбит,
Кыра: «Мэ,ыл маны!»
«Эйиэнэ буолбатах, миэнэ!»
Кыһыҥҥы киэһэ уонна таһырдьа,
Тыбыс тымныы,хаардаах ардах түһэ турбут,
Онтон бэйэ- бэйэлэриттэн былдьаһан
Куоска оҕолоро охсуһан барбыттар.
Харбыыры ылан,айдааны бүтэрээри,
Хаһаайкалара таһырдьа үүрбүт,
Таһырдьа тымныы, хаардаах ардах,
Онтон сылаас дьиэ аанын кини сапта.
Кинилэр айдааннарын салгыахтарын сөп,
Хаһан хаһаайкалара муоста харбаан бүтүөр дылы,
Ол гынан баран сатаммат,
Куоска оҕолоро тыалга айдаараллара.
Ааны хаһаайкалара аспытыгар,
Икки охсуһууктар айдаана суох киирбиттэр,
Уонна муостаҕа сэргэстэһэн сыппыттар,
Сылаас оһох иннитигэр утуйбуттар
Лазарева Нарыйа ,
7 «а» кылаас (2017) үөрэнээччитэ
Who loves the trees best?
by B. Walker
Who loves the trees best?
“I,” said the spring.
“Green leaves so beautiful
To them I bring.”
Who loves the trees best?
“I,” Summer said,
“I give them flowers,
White, pink and red.”
Who loves the trees best?
“I,” Autumn said.
“I give them ripe fruit,
Golden and red.”
Who loves the trees best?
“I love them best,”
White Winter answered,
“I give them rest.”
Дьыл кэмнэрэ .
Мастары ким ордук таптыырый?
«Мин,- диэтэ сандал саас,-
Нарын – намчы сэбирдэхтэри
Эһиэхэ бэлэхтиибин».
Мастары ким ордук таптыырый?
«Мин,- диэтэ самаан сайын,-
Араас өҥнөөх сибэккилэринэн
Эһигини мин симиибин».
Мастары ким ордук таптыырый?
«Мин,- диэтэ көмүс күһүн,-
Кыһыл өҥнөөх отонунан
Эһигини мин күндүлүүбүн».
Мастары ким ордук таптыырый?
«Мин,- диэтэ кырыа кыһын,-
Сылаас хаар суорҕанынан
Үллүйэн сынньатабын».
Лазарева Нарыйа,
8 «а» кылаас (2018) үөрэнээччитэ
She Walks In Beauty
by J. G. Byron
She walks in beauty, like the night
Of cloudless climes and starry skies;
And all that 's best of dark and bright
Meet in her aspect and her eyes:
Thus mellow'd to that tender light
Which heaven to gaudy day denies.
One shade the more, one ray the less,
Had half impair'd the nameless grace
Which waves in every raven tress,
Or softly lightens o'er her face;
Where thoughts serenely sweet express
How pure, how dear their dwelling-place.
And on that cheek, and o'er that brow,
So soft, so calm, yet eloquent,
The smiles that win, the tints that glow,
But tell of days in goodness spent,
A mind at peace with all below,
A heart whose love is innocent!
Кэрэ хаамыыта
Түүн кэриэтэ кыраһыабай хаамара кини-
Халлаан ньуура уонна сулустаах куйаар
Хараҥаттан да, сырдыктан да кэрэ
Кини хараҕар, көрүүтүгэр көстөр,
Онно уйан уот төлөнө тардыһара
Халлааны күнүһүн хаххалаан.
Күлүккэ биири эп, биир сардаҥаны ыл.
Оччоҕо аҥаарын ылыаҥ кэрэтиттэн,
Долгуннурар ыас хара суһуоҕуттан,
Эбэтэр сымнаҕас, сырдык сирэйигэр,
Төрөөбүт дьиэ-уот ырааһын, күндүтүн
Чуолкай санатар минньигэс мичээриттэн.
Умайар иэдэһигэр, хараарар хааһыгар,
Сымнаҕас, холку, ол эрэн киһини тардар,
Сандаарар, чаҕылыйар мичээрдээх,
Үтүөнэн ааспыт күннэри эттэххэ,
Өйө-санаата барыны кытта иллээх,
Сүрэҕэ ыраас тапталга аналлаах.
Гаврильева Анита,
7 “а” кылаас (2017) үөрэнээччитэ
by B. Walker
Who loves the trees best?
“I,” said the spring.
“Green leaves so beautiful
To them I bring.”
Who loves the trees best?
“I,” Summer said,
“I give them flowers,
White, pink and red.”
Who loves the trees best?
“I,” Autumn said.
“I give them ripe fruit,
Golden and red.”
Who loves the trees best?
“I love them best,”
White Winter answered,
“I give them rest.”
Дьыл кэмнэрэ .
Мин таптыыбын күөх сааһы
Кини биһиэхэ бэлэхтиир
Кыраһыабай хойуу
Күөх өҥнөөх сэбирдэҕи.
Мин таптыыбын самаан сайыны,
Кини биһиэхэ бэлэхтиир
Дьэдьэн дыргыйар сытын,
Араас дьэрэкээн өҥнөөх сибэккини.
Мин таптыыбын көмүс күһүнү,
Кини биһиэхэ бэлэхтиир
Ситэ буспут сир аһын
Кып- кыһыл отон арааһын.
Мин таптыыбын кылбаа кыһыны,
Кини биһиэхэ бэлэхтиир,
Тымныы чэбдик күннэри,
Ыраас сибиэһэй салгыны.
Иванов Ян,
8 “б” кылаас (2017) үөрэнээччитэ
Strange Things
A sailor came to his native village from sea. His parents and relatives gathered around him to listen to his adventures. And the sailor began to boast: “ I was in many countries and saw a lot of strange things. Once our ship got to a sea of milk, in the middle of which there was a mountain of sugar and an island of cheese. And when we were in the Pacific Ocean we saw a flying fish. There flying fish can fly for a long time when the enemies are after them”.
Then his mother said: “ I can believe that there are seas of milk and island of cheese, but I can’t believe in flying fish, son.
Дьиктилэр ( Омуннаах кэпсээннэр)
Моряк, ыраах муора айаныттан сынньана, төрөөбүт дэриэбинэтигэр кэлбит. Төрөппүттэрэ, аймахтара үөрэ-көтө көрсүбүттэр уонна мүччүргэннээх сырыыларын туһунан кэпсээнин сэҥээрэн истэ олорбуттар. Моряк уутугар - хаарыгар киирэн, омуннаахтык кэпсээн-ипсээн барбыт:” Мин элбэх дойдуларга, араас дьиктилэри көрдүм, үүт уулаах муораны, саахартан үөскээбит хайалары, сыыр арыылары, оннооҕор Тиихэй акыйаан көтөр балыгын. Ол дьикти балык өр да өр көтөн өстөөхтөрүттэн куотар эбит.”
Уолун омуннаах кэпсээннэрин истэн олорбут ийэтэ эппит:” Үүт уулаах муора, саахар хайалар, сыырдаах арыылар бааллара буолуо диэн итэҕэйиэххэ сөп, оттон көтөр балык баар эбит диэни итэҕэйбэтим, тоҕойуом!”
Иванов Ян,
9 “б” кылаас (2018) үөрэнээччитэ
The Canterville Ghost
by Oscar Wilde
When Mr. Hiram Otis, the American ambassador, bought Canterville Chase, every one told him it was very foolish thing to do, as the place was haunted.
At eleven o’clock the family went to bed, and by half-past all the lights were out. Some time after, Mr Otis woke up because of a noise outside his room. It sounded like the clank of metal. He got up at once, struck a match, and looked at the time. It was exactly one one o’clock. Mr. Otis was quite calm. The strange noise continued, and with it he heard the sound of footsteps. He put on his slippers, took a small bottle out of his dressing case, and opened the door. Right in front of him he saw an old man. He looked terrible. His eyes were red; his hair was long and grey; his hair was long and grey; his clothes were old-fashioned and dirty, and there were handcuffs and rusty chains on his wrists and ankles.
”My dear sir,” said Mr. Otis, “those chains need oiling. Here take this small bottle of lubricant. I will leave it here for you and I will give you more if you need it.” With these words the ambassador put the bottle down on a marble table, and went back to bed, closing the door behind him.
Кэнтэрбиил иччилээх дьиэтэ
Миистэр Хирам Отис Эмиэрикэ посуола Кэнтэрбиилгэ Ааҥгылыйаҕа дьиэ атыыласпытыгар дьоннор бары куһаҕан диэбиттэр, тоҕо диэтэххэ, иччилээх дьиэ эбит.
Уон биир чааска, дьиэ кэргэн утуйа барбыттара чаас аҥаара буолбутун кэннэ, уот арахсыбыт. Аҕыйах бириэмэ ааспытын кэннэ Миистэр Отис туох эрэ тыастан уһуктубут. Ол тыас тимир кычырҕааһынын курдук эбит. Кини туран испиискэни уматан чаһыыны көрбүтэ, түүн биир чаас буолбут. Миистэр Отис куттамматах. Дьикти тыас сүппэтэх, итини кытта аны атах тыаһа иһиллибит. Таапачыкатын кэтэн баран чымыдааныттан кыра бытыылканы ылбыт уонна ааны аспыт. Иннигэр уун-утары оҕонньор көстө түспүт. Оҕонньор ынырык көрүҥнээх эбит. Хараҕа кып-кыһыл, маҥхайбыт баттаҕа уп-уһун уонна таҥаһа былыргы баҕайы, кип-кирдээх, бэгэччэгэр уонна бэрбээкэйигэр дьэбиннирбит сыаптардаах.
«Атаһыам, –диэн эппит Миистэр Отис, - ити сыаптаргын уҥунуохтуохха баар эбит. Бу кыра уҥунуох бытыылкатын ылан онон сот, наадыйдаххына өссө биэриэҕим». Ити тыллары этэн баран посуол бытыылканы мыраамар остуолга уурбут уонна утуйа барбыт.
Егоров Мичил,
8 “б” кылаас (2017) үөрэнээччитэ
Robin
Robin, Robin, what a man!
He eats as much as no one can.
He ate a lot of fish, he ate a lot of meat.
He ate a lot of ice-cream and a sweet.
He ate a lot of porridge and ten eggs.
And all the cookies Mother had.
He drank a lot of juice, he ate a cake
Then said: “I have a stomach-ache.”
Робин
Робин Бобин, хайдах буолбут киһиний!
Кини сиир ким да кыайбат элбэҕин,
Элбэх балыгы сиэбитэ, онтон элбэх эти,
Элбэх чохоон сиэбитэ уонна кэмпиэти,
Элбэх хааһы уонна уон сымыыт сиэбитэ,
Ийэтин бичиэнньэтин барытын бүтэрбитэ,
Элбэх муоруһу испитэ,торт сиэбитэ,
Онтон: “ Иһим ыарыйда!”-диэбитэ.
Борисов Егор,
10 кылаас (2017) үөрэнээччитэ
Leisure
by W.H. Davies
What is this life if, full of care
We have no time to stand and stare.
No time to see when woods we pass,
Where squirrels hide their nuts in grass.
No time to see in broad daylight
Streams full of stars, like skies at night.
No time to turn at Beauty’s glance,
And watch her feet, how they can dance.
A poor life this if full of care
We have no time to stand and stare.
Кэм кылгаһа
Тоҕо биһиги толору олохпутугар
Кэннибитин хайыһан көрөргө
Биир эмэ мүнүүтэ тиийбэтий
Тоҕо сөкүүндэ да суоҕуй мас анныгар
Мэччирэҥҥэ сылдьар торбостору көрөргө
Түгэн да тиийбэт ойуоккалыыр
Эриэхэлээх тииҥи өйдөөн көрөргө.
Түгэн тиийиэ да суоҕа халлааҥҥа
Күлүмүрдэс сулустары ааҕарга,
Кыраһыабай кыысчааны уоран көрөргө,
Кинини кытары дьаарбайа хаамарга.
Мүнүүтэ да тиийбэт киниттэн
Мичээр кэрэтин күүтэргэ,
Тапталга билинэргэ уонна алҕаһы оҥорорго.
Үрүҥ күнү көрөргө кыһаныахха,
Ол эрэн куруук бириэмэ суоҕа хомотор.
Иванова Алена,
10 кылаас (2017) үөрэнээччитэ
Fire and ice
by Robert Frost
Some say the world will end in fire,
Some say in ice.
From what I've tasted of desire
I hold with those who favor fire.
But if it had to perish twice,
I think I know enough of hate
To say that for destruction ice
Is also great and would suffice.
Уот уонна Муус
Сорохтор этэллэр Аан дойду уокка умайыа
Сорохтор халыҥ мууһунан бүрүллүө дэһэллэр.
Мин бу сиргэ элбэҕи билэрбиттэн
Ордоруо этим уот күүһүн.
Ол эрэн ким эмэ миэхэ эттин
Өлүүнү иккитэ көрсүөхпүт диэн,
Билэрим этэ ону мин
Киһи куһаҕан сыһыана муустааҕар халыҥын.
Билэбин киһи таас сүрэҕэ
Халыҥ муустааҕар тымныы буоларын.
Уонна кытаанах мууһу алдьатар
Кыайар сүдү күүстээҕин.
Six Serving Men
by Rudyard Kipling
I KEEP six honest serving-men
They taught me all I knew;
Their names are What and Why and When
And How and Where and Who.
I send them over land and sea,
I send them east and west;
But after they have worked for me,
I give them all a rest.
I let them rest from nine till five,
For I am busy then,
As well as breakfast, lunch, and tea,
For they are hungry men.
But different folk have different views;
I know a person small—
She keeps ten million serving-men,
Who get no rest at all!
She sends'em abroad on her own affairs,
From the second she opens her eyes—
One million Hows, two million Wheres,
And seven million Whys!
Алта үлэһиттэр
Мин алта үлэһиттэрдээхпин
Кинилэртэн мин билии ылабын
Ааттара Ким, Хайдах уонна Хаһан
Туох, Ханна уонна Тоҕо.
Мин кинилэри соҕуруу ыытабын
Хоту, илин уонна арҕаа
Үлэлээн бүттэхтэринэ
Сынньалаҥы биэрэбин.
Кинилэр элбэҕи үлэлиир буоланнар
Элбэхтик аһыахтаахтар
Ол иһин күҥҥэ үстэ аһыыллар
Сарсыарда, күнүс уонна киэһээ.
Ол эрээри дьон араас буолар
Оттон биир кыракый кыысчааҥҥа
Мөлүйүөнүнэн үлэһит дьон баар
Кинилэр күнү быһа тохтообокко үлэлииллэр.
Хара сарсыарда туруоҕуттан
Кини наадатын толороллор
Биир мөлүйүөн Ким, икки мөлүйүөн Ханна
Уонна сэттэ мөлүйүөн Тоҕо.
Иванова Алена,
11 кылаас (2018) үөрэнээччитэ
Дата добавления: 2020-12-22; просмотров: 88; Мы поможем в написании вашей работы! |
Мы поможем в написании ваших работ!