Рабочая праграма вучэбнага курса
“Бібліятэказнаўства. Гісторыя”
для студэнтаў ФІДК
| Назва тэмы | Колькасць гадзін | ||||
| усяго | лекцыі | сем. зан. | |||
| Уводзіны. Прадмет, задачы, асноўныя падыходы і паняцці | 1 | 1 | |||
| Тэма 1. Перадумовы зараджэння бібліятэк | 1 | 1 | |||
| Тэма 2. Узнікненне і развіццё бібліятэк у Шумеры, Акадзе, Дзяржаве Хетаў, Асіра-Вавілоніі, Егіпце | 1 | 1 | |||
| Тэма 3. Бібліятэкі ў Старажытнай Грэцыі | 2 | 1 | 1 | ||
| Тэма 4. Бібліятэкі ў Старажытным Рыме | 2 | 1 | 1 | ||
| Тэма 5. Бібліятэчная справа на Усходзе (Кітай, Японія, Арабскі халіфат) | 1 | 1 | |||
| Тэма 6. Бібліятэчная справа ў Візантыі, Заходняй Еўропе, Старажытнай Русі. Узнікненне бібліятэк на тэрыторыі Беларусі | 4 | 2 | 2 | ||
| Тэма 7. Бібліятэчная справа і еўрапейскі Рэнесанс (Італія, Далмацыя, Венгра-Харватыя, Германія, Францыя, Англія) | 2 | 2 | |||
| Тэма 8. Бібліятэкі ў Расіі | 2 | 2 | |||
| Тэма 9. Бібліятэкі ў Беларусі | 5 | 3 | 2 | ||
| Тэма 10. Новы бібліятэчны светапогляд. Узнікненне нацыянальных бібліятэк | 3 | 2 | 1 | ||
| Тэма 11. Бібліятэчная справа ў Расіі | 2 | 2 | |||
| Тэма 12.Бібліятэчная справа ў Беларусі | 3 | 2 | 1 | ||
| Тэма 13. Навуковыя і нацыянальныя бібліятэкі | 3 | 3 | |||
| Тэма 14. Агульнадаступныя бібліятэкі | 3 | 2 | 1 | ||
| Тэма 15Бібліятэчная справа ў Беларусі | 3 | 2 | 1 | ||
| Тэма 16.Асноўныя кірункі развіцця бібліятэчнай справы | 3 | 2 | 1 | ||
| Тэма 17. Міжнароднае бібліятэчна-бібліяграфічнае супрацоўніцтва | 2 | 2 | |||
| Тэма 18. Сучасны стан развіцця бібліятэчнай справы ў Беларусі (пасля 1991 г.). | 5 | 4 | 1 | ||
| Разам ... | 48 | 36 | 12 | ||
| Кантроль ведаў: КСР, рэферат, экзамен, курсавая работа
| |||||
Заняткі па засваенню тэарэтычнага матэрыялу
Семінары
Семінар 1. Зараджэнне бібліятэк у дзяржавах Старажытнага свету
Форма правядзення – абмеркаванне, электронная прэзентацыя
Пытанні:
1. Перадумовы ўзнікнення бібліятэкі як сацыяльнага інстытута. Першыя прабібліятэкі старажытных рабаўладальніцкіх дзяржаў Усходу (Шумер, Акад, Хецкае царства, Асіра-Вавілонія, Егіпет).
Ахарактарызуйце і назавіце асноўныя асаблівасці і рысы старажытных бібліятэк. У чым іх падабенства паміж сабой і адрозненне? Чаму мы іх называем прабібліятэкамі?
2. Бібліятэкі Грэцыі і Рыма і іх роля ў развіцці бібліятэчнай справы (у тым ліку, Александрыйская і Пергамская бібліятэкі).
Як змяняецца роля і функцыі бібліятэкі? Якія новыя тыпы бібліятэк з’яўляюцца? Назавіце першыя працы аб кнігах і бібліятэках?
Абавязковая літаратура:
1. Владимиров, Л.И. Всеобщая история книги / Л.И. Владимиров. – М., 1988. – С. 16–34.
2. Володин, Б.Ф. Всемирная история библиотек / Б.Ф. Володин. – СПб., 2002. – С. 15–39.
3. Глухов, А. Г. Библиотека Александрина / А. Г. Глухов // Библиотечная энциклопедия. – М., 2007. – С. 147–148.
|
|
|
4. Глухов, А. Г. Пергамская библиотека / А. Г. Глухов // Библиотечная энциклопедия. – М., 2007. – С. 789–790.
5. Глухов, А.С. Судьбы древних библиотек : научно-художественные очерки / А.С. Глухов. – М., 1992. – С. 4–47.
6. Древнего мира библиотеки / Д. Н. Бакун, А. Г. Глухов // Библиотечная энциклопедия. – М., 2007. – С. 361–363.
7. Дрыбин, В. Книжный мир Древнего Рима : историко-культурный экскурс / В. Дрыбин // Бібліятэчны свет. – 2006. – №3. – С. 23–29.
8. Маркова, Т. Б. Библиотека в истории культуры / Т. Б. Маркова. – СПб. : Наука, 2008. – С. 95–109, 131–155.
9. Талалакина, О.И. История библиотечного дела за рубежом / О.И. Талалакина. – М., 1982. – С. 6–19.
10. Шамурин, Е.И. Очерки па истории библиотечно-библиографической классификации / Е.И. Шамурин. – Т.1. – М., 1955. – С. 8–10.
Дадатковая літаратура:
1. Брабич, В. Библиотеки античного мира / В. Брабич // Библиотекарь. – 1959. – № 5. – С. 59–62.
2. Возрождение Александрийской библиотеки: уникальный проект ХХІ в. // Информатика: Экспресс-информация. – М., 1992. – Вып. 39. – С. 12–14.
3. Глухов, А.Г. …Звучат лишь письмена. Судьбы древних библиотек / А.Г. Глухов. – М., 1981. – С. 5–58.
4. Лалоянц, И. Взлет и падение / И. Лалоянц, Б. Примочкин // Библиотекарь. – 1991. – № 3. – С. 73–76.
|
|
|
5. Чёрный, А.И. Александрийский мусейон и его библиотека – восьмое чудо света / А.И. Александров // Международный форум по информации. – М., 2006. – Т. 31. – № 3. – С. 3–17.
Семінар 2. Бібліятэкі Сярэднявечча
Форма правядзення – абмеркаванне, электронная прэзентацыя,
Пытанні:
Выявіце асаблівасці ў арганізацыі, тыпах і функцыях бібліятэк і адначасова што было характэрнай рысай усіх бібліятэк Сярэднявечча?
1. Бібліятэкі дзяржаў Усходу (Кітай, Японія, Арабскі халіфат).
2. Бібліятэкі Візантыі і Заходняй Еўропы.
3. Бібліятэкі на тэрыторыі Старажытнай Русі і Беларусі
4. Бібліятэказнаўчая думка ў эпоху Сярэднявечча (Касідор, Кірыла Тураўскі, Ефрасіння Полацкая).
Абавязковая літаратура:
1. Абрамов, К.И. История библиотечного дела в России / К.И. Абрамов. – М., 2001. – Ч.1.– С. 17–25.
2. Владимиров, Л.И. Всеобщая история книги / Л.И. Владимиров. – М., 1988. – С. 35–90.
3. Володин, Б.Ф. Всемирная история библиотек / Б.Ф. Володин. – СПб., 2002. – С. 34–70.
4. Глухов, А. Г. Древней Руси библиотеки / А. Г. Глухов // Библиотечная энциклопедия. – М., 2007. – С. 363–365.
5. Глухов, А. Г. Монастырские библиотеки Древней Руси / А. Г. Глухов // Библиотечная энциклопедия. – М., 2007. – С. 655–657.
|
|
|
6. Глухов, А.С. Судьбы древних библиотек: научно-художественные очерки / А.С. Глухов. – М., 1992. – С. 48–87; С. 114–134.
7. Евфросиния Полоцкая // Библиотечная энциклопедия. – М., 2007. – С. 373.
8. Маркова, Т. Б. Библиотека в истории культуры / Т. Б. Маркова. – СПб. : Наука, 2008. – С. 109–130, 155–209.
9. Кунин, В. В. Библиофилы и библиоманы. – М., 1984. – С. 409–438. [Пра Рычарда дэ Бёры].
10. Орлов, В.И. Библиотеки Японии / В.И. Орлов // Библиотековедение и библиография за рубежом. – 1961. – Вып. 8. – С. 33–35.
11. Покало, М.И. История библиотечного дела в БССР / М.И. Покало. – Мн., 1983. – С. 7–9.
12. Слова святога Кірылы аб кніжным чытанні і навуцы // Асветнікі і мысліцелі Беларусі : энцыклапедычны давед. – Мн., 1995. – С. 626–627.
13. Средних веков библиотеки / Д. Н. Бакун, Л. И. Владимиров, А. Г. Глухов // Библиотечная энциклопедия. – М., 2007. – С. 989–992.
14. Талалакина, О.И. Исследователи культуры Востока о библиотеках Арабского халифата / О.И. Талалакина // Библиотековедение и библиография за рубежом. – 1976. – Вып. 55. – С. 58–75.
15. Талалакина, О.И. История библиотечного дела за рубежом / О.И. Талалакина. – М., 1982. – С. 19–34.
16. Уюн-Суд-Низар. Арабские библиотеки в средние века / Уюкан-Суд-Низар // Библиотековедение и библиография за рубежом. – 1973. – Вып. 44. – С. 90–98.
17. Шамурин, Е.И. Очерки по истории библиотечно-библиографической классификации / Е.И. Шамурин. – М., 1955. – Т. 1. – С. 36–56, 70, 86-96.
18. Шульц, Ю.Ф. Кассидор / Ю.Ф. Кассидор // Книга : энциклопедия. – М., 1999. – С. 277.
Дадатковая літаратура:
1. Абрамов, К.И. История библиотечного дела в СССР / К.И. Абрамов. – М., 1980. – С. 14–16.
2. Лаўрык, Ю. Найдаўнейшыя беларускія кніжніцы / Ю. Лаўрык // Роднае слова. – 2006. – № 4. – С. 80.
3. Семеновкер, Б. А. Библиографические памятники Византии / Б. А. Семеновкер . Москва, 1996.
4. Слуховский, М.И. Библиотечное дело в России до XVIII в. / М.И. Слуховский. – М., 1968. – С. 44–80.
5. Солонская, Н.Г. Реконструкция фонда библиотеки Ярослава Мудрого / Н.Г. Солонская // Весник БАЕ. – 2004. – № 2. – С. 44–47.
6. Шира, Д.Х. Введение в библиотековедение / Д.Х. Шира. – М., 1983. – С. 25-35.
10.
Семінар 3. Бібліятэкі эпохі Адраджэння
Форма правядзення – абмеркаванне, электронная прэзентацыя.
Па пытанні №3 пісьмова кожны рыхтуе кароткія тэставыя заданні.
Пытанні:
1. Прыватныя і публічныя бібліятэкі ў Італіі.
Як звязаны погляды гуманістаў на бібліятэку з развіццём іх асноўнага прынцыпу – агульнадаступнасці? Чаму прыватная бібліятэка – характэрны тып бібліятэкі эпохі Адраджэння?
2. Ідэі гуманізму і рэфармацыі ў Германіі, Францыі, Англіі і развіццё бібліятэчнай справы.
Як уплывалі змены ў рэлігійным жыцці грамадства на бібліятэкі? Роля кнігадрукавання і універсітэтаў у развіцці бібліятэчнай справы.
3. Прадстаўнікі бібліятэчнай думкі эпохі Адраджэння (Ф. Трэфлер, Ф. Дэлакруа, Э. Маўнсэл, К. Геснер, Ф. Бэкан, Г. Надэ, К. Клеман).
4. Асноўныя характэрныя тыпы бібліятэк у Расіі (Маскоўскай дзяржаве).
Роля бібліятэк Царскіх прыказаў.
5. Разнастайнасць тыпаў бібліятэк Беларусі (перыяд ВКЛ і РП): манастырскія, навучальныя (у т.л., універсітэцкая), прыватныя.
Іх лёсы і значэнне для нацыянальнай культуры. На выбар можна падрыхтаваць ЭП па якой-небудзь бібліятэцы. Кожны выберыце для сябе са спісу дадатковых матэрыялаў падтэму і паспрабуйце знайсці новы матэрыял (у тым ліку, ілюстрацыі) і дапоўніць спіс.
Абавязковая літаратура:
1. Абрамов, К.И. История библиотечного дела в России / К. И. Абрамов. – М., 2001. – Ч. 1. – С.26-48.
2. Володин, Б.Ф. Всемирная история библиотек / Б.Ф. Володин. – СПб., 2002. – С. 75–102, 135-148.
3. Голенченко, Г.Я. Крупные светские частновладельческие библиотеки Белоруссии и Литвы второй половины XVI – середины XVII вв. / Г.Я. Голенченко // Федоровские чтения, 1982. – М., 1987. – С. 100–114.
4. Емец, И. Предисловие / И. Емец // Новицкая Л. Библиотечное дело в Белоруссии (XVI в. – 1917 г.). – Мн., 1982. – С. 11–16.
5. Каратыгина, Т.Ф. История технических библиотек в СССР / Т. Ф. Каратыгина. – М. : Книга, 1981. – С.16-24.
6. Картина, книга, библиотека в эпоху Возрождения // Библиотековедение. – 2002. – № 5. – С. 102–109.
7. Лаўрык, Ю. Бібліятэкі Беларусі ў сярэдзіне XVI – 1-я палова ХІХ ст. / Ю. Лаўрык // Наша вера. 2007. – № 2 (40). – Тое самае [Электронны рэсурс]. – Рэжым доступу : http:// www.media. catholic.by/nv.
8. Любарский, Я. Библиотека Аптекарского приказа / Я. Любарский // Библиотекарь. – 1950. – №1. – С.30-31.
9. Маркова, Т. Б. Библиотека в истории культуры / Т. Б. Маркова. – СПб. : Наука, 2008. – С. 209–225.
10. Нікалаеў, М. В. Бібліятэкі / М. Нікалаеў // Вялікае Княства Літоўскае : энцыклапедыя : у 2 т. – Мн., 2005. – Т. 1. – С. 328–329; Тое самае // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі : у 6 т. – Мн., 1994. – Т. 2. – С. 41–43.
11. Нікалаеў, М.В. Палата кнігапісная. Рукапісная кніга на Беларусі ў X – XVIII ст. / М.В. Нікалаеў. – Мн., 1993. – С. 213–220.
12. Папское собрание в Авиньоне // Библиотека. – 1998. – № 2. – С. 92–93.
13. Покало, М.И. Библиотеки на территории Белоруссии с древнейших времен до конца XVIII в. / М.И. Покало // Вопросы библиотековедения и библиографии. – Мн., 1984. – Вып. 5. – С. 36–54.
14. Покало, М.И. История библиотечного дела в БССР / М.И. Покало. – Мн., 1983. – С. 9–21.
15. Слуховский, М.И. Библиотечное дело в России до XVІІІ в. / М. И. Слуховский. – М., 1968. – С.44-128.
16. Талалакина, О.И. История библиотечного дела за рубежом / О.И. Талалакина. – М., 1982. – С. 36–46.
17. Цыбуля, В.А. Манастырскія бібліятэкі і царкоўныя бібліятэкі Беларусі / В.А. Цыбуля // Помнікі гісторыі і культуры. – 1970. – № 3. – С. 50–51.
18. Шамурин, Е.И. Очерки по истории библиотечно-библиографической классификации / Е.И. Шамурин. – М., 1955. – Т. 1. – С. 100–139.
Дадатковая літаратура:
1. Абрамов, К.И. История библиотечного дела в СССР / К. И. Абрамов. – М., 1980. – С.21-27, 29-44.
2. Аверьянов, К. Загадка столетий (О библиотеке И.Грозного) / К. Аверьянов // Библиотекарь. – 1985. – №7. – С.58-59.
3. Вильчур, Н. Из истории технических библиотек на Алтае / Н. Вильчур // В омощь работникам массовых библиотек. – М., 1955. – С.467-475.
4. Глухов, А.Г. Из глубины веков / А. Г. Глухов. – М., 1971. – С.91-104.
5. Глухов, А.Г. Магистр Ришар де Фурневиль и его библиомания / А.Г. Глухов // Библиотековедение. – 2001. – № 5. – С. 60–62.
6. Глухов, А.С. Судьбы древних библиотек : научно-художественные очерки / А.С. Глухов. – М., 1992. – С. 88–99; 143–151.
7. Степачёв, Л. М. Библиотека Ватикана / Л. М. Степачёв // Библиотечная энциклопедия. – М., 2007. – С. 148–149.
8. Тацішчаў Васіль Мікітавіч // Энцыкапедыя гісторыі Беларусі : у 6 т. – Мн., 2001. – Т.6, кн.1. – С.514.
***
Дадатковы матэрыял да тэмы “Бібліятэкі Беларусі”:
Бібліятэка Сафійскага сабора ў Полацку
Бібліятэка Полацкага Сафійскага сабора / В.А. Цыбуля // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі : у 6 т. – Мн., 1994. – Т. 2. – С. 37; Вялікае Княства Літоўскае : энцыклапедыя : у 2 т. – Мн., 2005. – Т. 1. – С. 327–328.
Щапов, Я.Н. Библиотека Полоцкого Софийского собора и Библиотека Академии Замойской / Я.Н. Щапов // Культурные связи народов Восточной Европы в XVI в.: Проблем взаимоотношений Польши, России, Украины, Белоруссии и Литвы в эпоху Возрождения. – М., 1976. – С. 262–276.
Дата добавления: 2018-02-15; просмотров: 398; Мы поможем в написании вашей работы! |
Мы поможем в написании ваших работ!