E. coli компонентті жасушаларын дайындау
E. coli компонентті жасушаларын дайындау үшін XL-10 штаммдарының қатты агарлы орта өсірілген домалақ пішінге ие , ешбір бөтен өсінділері жоқ штаммдар таңдалып алынды. Таңдалып алынған штаммдар сұйық Luria-Bertani (LB) қоректік ортасында өсірілді, және бактерияларға қажетті температура мен оттек молекулаларының лайықты мөлшерде жетіп тұруы үшін 37 С температура және 6-8 сағат аралығында қоректік орталар араластырылып тұрды. Бактериалдық штаммдарды өсіру үшін қолданылған қоректік орталардың құрамына: бакто – триптон, ашытқы экстракты, натрий хлориді, дистельденген су, натрий гидроксидін тұрақты қосып отыру арқылы оптимальды рН деңгейінде сақтап тұрылды. Одан әрі бактерия штаммдары бар колбалардан 2 мл мөлшерін 100 мл жаңа қоректік орта құйылған жаңа колбаға құйылды, одан әріқарай оптикалық тығыздығын(OD) 600 г/см3 жеткізу үшін 37С температурада 6- 10 сағат аралығында орбитальды шейкерде(210 об/мин) инкубацияланды. Инкубациялық периодтың соңғы фазасында бактериялдық штаммдарды суық мұзды ортада 15 минут көлемінде инкубацияланды. Одан кейін салқындатылған бактериалдық жасушаларды 1 минут уақытта 3000 айналымда центрифугада айналдырылып эффендорфтың түбіне тұндырылды. Тұндырылған штаммдарды 40 мл 0,1 М кальций хлорид(CaCl2) ертінділерінде ресуспензияланды , әрі қарай 30 минут мұзда инкубацияланды. Жоғарыда болғандай центрифугалау арқылы қайта тұндырылды. Алынған тұндырмаларды ұзақ уақыттық қатыру жұмыстарынан кейін бактериялардың өміршеңдігін сақтап тұру үшін стерильді 15 %- тік глицерин мен 6 мл – дік CaCl2 ертінділерінде қайта суспензияланды. Одан әрі қарай компонентті жасушалар – 80С температурада мұздатқышкамерада сақталды.
|
|
|
7.5 Жылулық шок әдіс арқылы E. Сoli жасушаларын трансформациялау
Жоғарыда келтірілген әдіс арқылы алынған компонентті E. Coli жасушаларын кДНК TBSV аймақтары және оның ΔP19 TBSV мутанттары орналастырылған pUC-19 негізді плазмидалар арқылы трансформацияланды. Одан әрі қарай бактериялардың штаммдары сәтті сұрыпталуы үшін бактериялардың экспрессиясынның ампициллин антибиотигіне тұрақтылығын арттыру үшін мақсатты плазмидаларға арнайы вставкалар орналастырылды.
E. coli XL-10 компоненті жасушаларының трансформация процессін жүргізу үшін алдымен оларды 5 нг плазмидалық ДНҚ молекулаларымен жақсылап араластырып одан 30 минут әрі мұзды ортада инкубацияланды , сонан соң температурасы 42 С болатын сулы моншада 1,5 минут көлемінде сақталады және 5 минут көлемінде мұзды ортада қайта инкубацияланды. Осыдан кейін әрбір бактерия штаммдары бар пробиркаларға 1,5 мл мөлшерінде стерильді LB қоректік ортасы қосылып, содан кейін бактерия жасушаларына оттек молекулалары және температура жеткілікті болуы үшән 37 С және үнемі араластыру режимі іске қосылды. Инкубациялық период аяқталғаннан кейін өсірілген бактерия жасушаларының зақымдануынан сақтану үшін 20сек көлемінде 3000 айналымда үздіксіз режимде центрифугаланды, осы процесстен кейін тұндырылған өнімнің түпкі бөлігінен шамамен 150 – 200 мкл шамасында құрамында ампицилин антибиотигі бар қатты селективті агарлы қоректік ортаға ауыстырылады. Жаңа қоректік ортаны қолданбас алдын 14-16 сағат диапозонында 37 ºС температурада инкубацияланды.Инкубациялық период аяқталғаннан кейін петри табақшасында өсірілген изоляцияланған сәтті трансформацияланған доңгелек пішінді бөтен өскіндік белгілері байқалмаған, контаминацияланбаған штаммдарды 100 мл сұйық ампицилин антибиотигі қосылған стерильді LB қоректік ортасына ауыстырылып одан әрі температурасы мөлшері 37 ºС ,оптимальды тығыздыққа жеткізілген OD = 600 , айналым мөлшері 220 айн/мин болатын термошейкерде 14-16 сағат уақыт аралығында инкубацияланды. Сонан- соң бактериалды жасушалар центрифугалау әдісі арқылы 4000 айн/мин центрифугада 5 минут тұндырылды және алынған тұндырманы 5 мл мөлшеріндегі дистельденген суда қайта суспензияланды. Әрі қарай E. coli XL-10 –дің трансформацияланған жасушалары -20 С температурадығы мұздатқышта сақталды.
|
|
|
|
|
|
7.6 Плазмидалық ДНҚ –ны бөліп алу
Трансформациялық E. Coli жасушаларынан плазмидалық ДНҚ-ны бөліп алу GeneJET Plasmid Miniprep Kit (Fermentas, EU) коммерциялық жинақтарының ұсынылған протокольіне сәйкес жасалды. Алдын – ала дайындалған селективті қоректік ортада өсірілген қажетті плазмидалармен трансформацияланған, көбейген бактерияларды 250 мкл құрамында РНКазалары бар буферлерде қайта суспензиялады. Әрі қарай қайта суспензияланған жасушаларға 250 мкл мөлшерінде лизистеуші буферді (Lysis solution) қосып одан соң мұқият түрде 5-6 рет басқа бөтен қимылсыз араласстырып, 5 минут уақыт мөлшерінде бөлме температурасында инкубациялайды. Әрекет етуші лизистеуші буферлердің әсерін бейтараптау үшін 350 мкл бейтараптаушы буферлер қосылды (Neutralization solution) және жоғарыда айталғандай абайлап араластырамыз. Пробиркадағы сынамаларды 10 минут уақыт аралығында 1000 айн/сек центрифугалау арқылы тұндырамыз. Центрифугалағаннан кейін қоспа екі түрлі фазаға бөлінеді, соның бірі супернатант болады ,супернатантты абайлап, тұнбаға тиіспей фирмалық кішкене сүзгіш жақтауларға енгізіп ,қайта центрифугаланады, себебі центрифугалаған да супернатанттың құрамындағы жасушалық қабық, түрлі қажетсіз белоктар мен түрлі қоспалардан тазартып алуға болады. Бұл жағдайда Плазмидалық ДНҚ молекулалары арнайы сүзгіш фильтрлерге бекінеді және де басқа органикалық молекулаларынан тазарту үшін сүзгіш фильтрлерді арнайы буфермен бірнеше қайтара шайылады (Wash Solution). Плазмидалық ДНҚ молекулаларының элюирлеу үшін сүзгіш фильтрлерден бөлініп алынып жаңа таза пробиркаларға орналастырылып, оның үстіне 50мкл мөлшерінде 70 С – ге дей қыздырылған арнайы элюирлеуші буфер қосылады (Elution buffer) және 2-3 минут аралығында инкубирленіп кейін 10000 айн/мин айналым жасаушы центрифугада 1 минут центрифугаланды. Плазмидалық ДНҚ молекулаларының жақсы бөлініп шығуы үшін бұл процесстер бірнеше қайтара қайталанып істелінді. Бөлініп алынған плзамидалық ДНҚ молекулалары қатырғыш камерада -20С температурада сақталынды.
|
|
|
8. Нәтиежелер және талқылау
8.1 Инокуляцияланған материалдарды дайындау және өсімдікті зақымдау
Көптеген фитовирустар секілді TBSV вирусыда геном ретінде мағыналы РНҚ молекулаларын пайдаланады. Белгілі болғандай мұндай РНҚ молекулалары ДНҚ молекулаларымен салыстырғанда тұрақсыз болып келеді, және де молекулярлық биологиялық тәжірбиелерде осы тектес вирустармен жұмыс жасағанда ДНҚ комплементарлық принцпі бойынша вирустық геном негізінде синтезделінген, әр түрлі векторларға орналастыруға жеңіл әрі амплификацияланып ,осы тұрақты күйінде ұзақ уақыт аралығында сақталатын қабілеті бар ДНҚ молекулаларын қолданады.
Бұл тәжірбиелік жұмыстарға вирусной кДНК TBSV және ΔP19 TBSV вирустық аймақтары орналастырылған алдын ала дайындалған pUC-19 плазмидалары қолданылды.Қалыпты жұмыс жасалуы үшін қажет инфекциялаушы материалдардың синтезделуі үшін бұл плазмидалар алдын-ала дайындалған жылулық шок әдісі(heat shock transformation) арқылы трансформацияланған компонентті қасиеттерге ие E. Coli бактериясының XL-10 линияларына трансформацияланды. Алынған бактерия линиялары алдымен құрамына антибиотиктер қосылған сұйық қоректік ортада өсіріліп, кейін құрамына агар қосылған қатты қоректік ортаға қайта отырғызылды (Сурет- 5)
Құрамына ампициллин қосылған қатты селективті қоректік ортаға LB егілген E. coli XL-10 линияларының трансформацияланған жасушалары. (А) – TBSV вирусының кДНҚ – лары орналастырылған плазмидалармен трансформацияланған бактериялар; (В) ΔP19 TBSV вирусының кДНҚ молекулалары орналастырылған плазмидалары бар бактериялар.
Сурет 5 - E. coli XL-10 трансформацияланған жасушалары
Одан әрі қарай трансформацияланған бактериялардан GeneJET Plasmid Miniprep Kit (Fermentas, EU) коммерциялық жинақтарын пайдалану арқылы пДНҚ (плазмидалық ДНҚ) молекулалары бөлініп алынды. Агарозды ельде детекция жүргізілді. Бөлініп алынған пДНҚ Sma1 рестриктазалары арқылы линеазирацияланады және фенол-хлороформ-изоамил спирті 25:24:1 арқылы қарапайым әдісі арқылы тазаланды.
Сонан- соң линеализациялы TBSV және ΔP19 TBSV – лердің плазмиздалық кДНҚ молекулары тазаланған соң, in vitro жағдайында Т7 РНҚ – полимеразаларын(T7 RNA-polymerase Kit) пайдалану арқылы РНҚ транскриптері синтезделінеді.(Сурет 6Д). Зертханалық жағдайда кДНҚ негізінде синтезделінген РНҚ молекулалары инокуляциялық қоспалардың құрамында болып өсімдіктерді зақымдауға пайдаланылды. РНҚ молекулаларының тұрақсыздығына байланысты РНҚ транскриптері инокуляциялау алдын ғана синтезделінді.
Сол жақ жолақтарда TBSV вирусының жабайы түрінің үлгілері, ал оң жақ жолақтарда - ΔP19 TBSV мутанттарының үлгілері көрсетілген.(А) Бактериялардан бөлініп алынған плазмидалық ДНҚ ; (В) – рестрикциядан кейінгі плазмидалық ДНҚ ; (С) рестрикациядан кейін тазаланған плазмидті ДНҚ ; (Д) - in vitro жағдайында синтезделген РНҚ транскриптер;
Сурет 6 – Агарозды гельде ДНҚ және РНҚ молекулаларын детекциялау
Вирустармен инфекциялау үшін жалпы вегетативті массасы , жапырақ тақталарының дамуы және биіктігі секілді морфологиялық белгілері бір айлық мөлшерге сәйкес келетін N. Benthamiana өсімдігі таңдалып алынды.Өсімдіктерді инокуляциялау орташа ярусты жапырақтарды инокуляциялық қоспалар арқылы зақымдаудан басталды (сурет-7). Қоспаның құрамына карборандум(жапырақты механикалық жарақаттау үшін) натрий- фосфатты буфер(рН 6,9 -7,0) және in vitro жағдайында синтезделінген вирустық РНҚ молекулалары. Ал бақыланушы өсімдіктерді құрамында вирустық РНҚ транскриптері жоқ инокуляциялық қоспа арқылы өңделді. Бұл процедура бақыланушы өсімдіктер мен РНҚ транскриптерімен зақымдалған өсімдіктердің айырмашылығын білуге мүмкіндік береді.
(А) – орташа ярусты инокуляцияланушы жапырақ
Сурет 7 – инокуляцияланушы N. Benthamiana өсімдігі
8.2 инокуляцияланған өсімдіктерден вирустық инфекцияларды анықтау
TBSV вирусының жабайы түрінің in vitro жағдайында синтезделінген РНҚ транскриптері арқылы инфекцияланған жалпылама алғанда зақымдаған күннен 7 –күн өткеннен кейін өсімдіктердің сыртқы симптомдары осы вирустарға тән белгілерін бере бастайды (сурет- 8А).
Бақыланушы өсімдіктер мен зақымданған өсімдіктер арасында өсімдіктердің өсу деңгейінің айтарлықтай деңгейде нашарлағаннын, яғни өсу қарқынының төмендегенін көрсетеді. Сонымен қатар зақымданған өсімдіктердің үстіңгі жапырақ тақталарның бұралуы,ортаңғы және төменгі жапырақ ярустарының толықтай солуы және апикальды некроз бақыланды. Қалыпты жағдайда TBSV вирусы арқылы инфекциялану 14-ші күні N. Benthamiana өсімдігінің толықтай коллапсына әкелелі (сурет 8В).
Дәл осы уақытта ΔP19 TBSV мутанттарының РНҚ транскриптері негізінде синтезделінген кДНҚ арқылы инокуляцияланған өсімдіктер тіршілік қабілеттерін жоғалпай, вирустық инфекциялардың дамуына айтарлықтай кедергі жасайды, бірақтан вегетативті массасы бақыланушы өсімдіктерге қарағанда артта қалушылығы және төменгі жапырақ тақталарының солуы байқалды, зақымданғаннан 21- күннен кейін өсімдіктерде біртіндеп қайта қалпына келуі көрінеді (Сурет -8С).Көптеген тәжірбиелерге сүйенер болсақ бұл процесс ΔP19 TBSV-дің РНҚ-интерференцияны супрессиялаушы вирустық белоктарның экспрессиялай алмау қабілетімен түсіндіріледі. Бізге белгілі болғандай Р19 белогінің димерлер түзуші құрылымдық артықшылықтарына байланысты ,р19 белогі вирустық киРНҚ –лар және олармен ұқсас өсімдіктің микроРНҚ –ларын изоляциялауға қабілетті, сонымен қатар өсімдіктердің өсуі мен дамуындағы артқа қайтпайтын морфологиялық бұзылуларды тудырады[30].
Сурет 8- TBSV вирусы арқылы зақымдалған N. Benthamiana өсімдігінің 3-күннен кейінгі нәтиежелері.А1-Бақыланушы вирустық инфекциясыз өсімдік,А2-бақыланушы вирустық инфекциясы бар өсімдік,Б1 –Трансгенді өсімдіктің вируссыз F1 Ұрпағы,Б2-Трансгенді вируспен инфекцияланған F1 ұрпақ,В1-Трансгенді өсімдіктің вирустық инфекциямен зақымданбаған F2 ұрпағы,В2-трансгенді өсімдіктің вируспен инфекцияланған F2 ұрпағы.
Сурет 9- TBSV вирусы арқылы зақымдалған N. Benthamiana өсімдігінің 3-күннен кейінгі нәтиежелері.А1-Бақыланушы вирустық инфекциясыз өсімдік,А2-бақыланушы вирустық инфекциясы бар өсімдік,Б1 –Трансгенді өсімдіктің вируссыз F1 Ұрпағы,Б2-Трансгенді вируспен инфекцияланған F1 ұрпақ,В1-Трансгенді өсімдіктің вирустық инфекциямен зақымданбаған F2 ұрпағы,В2-трансгенді өсімдіктің вируспен инфекцияланған F2 ұрпағы.
Сурет 10- бақыланушы вируспен зақымдалған және зақымдалмаған өсімдіктердің морфологиялық өзгерісі;А1-Бақыланушы вирустық инфекциясыз өсімдік, А2-бақыланушы вирустық инфекциясы бар өсімдік.
Сурет11 -трансгенді вирустық инфекциямен зақымдалған өсімдіктердің 3-күннен кейінгі морфологиялық өзгерісі; Б1 –Трансгенді өсімдіктің вируссыз F1 Ұрпағы,Б2-Трансгенді вируспен инфекцияланған F1 ұрпақ.
Сурет 12- трансгенді вирустық инфекциямен зақымдалған өсімдіктердің 3-күннен кейінгі морфологиялық өзгерісі; В1 –Трансгенді өсімдіктің вируссыз F2 Ұрпағы,В2-Трансгенді вируспен инфекцияланған F2 ұрпақ.
Томаттың бұталы ергежейлілік вирусымен (Tombusvirus) N. Benthamiana Өсімдігі зақымдалғаннан 3-күн өткеннен кейін бақыланғанда ,Вируспен зақымданған өсімдіктің түрлерінде жапырақтарының оратылып өсуі ,ергежейлілігі мен жапырақ сандарының аздығымен вирустық инфекциямен зақымданбаған өсімдік түрлеріне қарағанда ерекшеліктері анықталды, нақтырақ тоқталар болсақ А1 және А2 түрлерінде басқа жұптарға қарағанда үлкен өзгеріс байқалды, А2 өсімдігінің жапырақтарының солуы,үстіңгі жапырақтарының оратылып өсуі, және ергежейлілігі мен жалпы массасының төмендегіні көрінеді.Ал Б1 және Б2 түрлерінде трансгенді өсімдік болғандықтан айырмашылықтар бар бірқ аздаған мөлшерде екені байқалады, Б2 өсімдігінде жапырақ тақталарының аздығы және жалпы массасының төмендігі, үстінгі жапырақалардың оратылып өсуі байқалғанмен ,жапырақтың солу процессі баяу жүріп жатыр.В1 және В2 өсімдік түрлерінде айырмашылықтары Б1 мен Б2 – ге ұқсас ,бірақ жапырақтарының солуы, бқтақтарының ергежейлілігі, үстіңгі жапырақшаларының бұратылып өсуі секілді процесстер баяу жүруде.
Сурет 13- TBSV вирусы арқылы зақымдалған N. Benthamiana өсімдігінің 5-күннен кейінгі нәтиежелері.А1-Бақыланушы вирустық инфекциясыз өсімдік,А2-бақыланушы вирустық инфекциясы бар өсімдік,Б1 –Трансгенді өсімдіктің вируссыз F1 Ұрпағы,Б2-Трансгенді вируспен инфекцияланған F1 ұрпақ,В1-Трансгенді өсімдіктің вирустық инфекциямен зақымданбаған F2 ұрпағы,В2-трансгенді өсімдіктің вируспен инфекцияланған F2 ұрпағы.
Сурет 14- TBSV вирусы арқылы зақымдалған N. Benthamiana өсімдігінің 5-күннен кейінгі нәтиежелері.А1-Бақыланушы вирустық инфекциясыз өсімдік,А2-бақыланушы вирустық инфекциясы бар өсімдік,Б1 –Трансгенді өсімдіктің вируссыз F1 Ұрпағы,Б2-Трансгенді вируспен инфекцияланған F1 ұрпақ,В1-Трансгенді өсімдіктің вирустық инфекциямен зақымданбаған F2 ұрпағы,В2-трансгенді өсімдіктің вируспен инфекцияланған F2 ұрпағы.
Сурет 15- бақыланушы вируспен зақымдалған және зақымдалмаған өсімдіктердің 5-ші күнгі морфологиялық өзгерісі;А1-Бақыланушы вирустық инфекциясыз өсімдік, А2-бақыланушы вирустық инфекциясы бар өсімдік.
Сурет 16- бақыланушы вируспен зақымдалған және зақымдалмаған өсімдіктердің морфологиялық өзгерісі;Б1-Бақыланушы вирустық инфекциясыз өсімдік, Б2-бақыланушы вирустық инфекциясы бар өсімдік.
Сурет 17 - бақыланушы вируспен зақымдалған және зақымдалмаған өсімдіктердің морфологиялық өзгерісі;В1-Бақыланушы вирустық инфекциясыз өсімдік, В2-бақыланушы вирустық инфекциясы бар өсімдік.
Томаттың бұталы ергежейлілік вирусымен (Tombusvirus) N. Benthamiana Өсімдігі зақымдалғаннан 5-күн өткеннен кейін бақыланғанда жалпылама вирустық инфекцияла арқылы зақымдалған өсімдіктерде алдымен бұтақтарының ергежейлілігі мен түсім деңгейінің төмендігі көрінеді және жапырақ сандарының аздығы мен жапырақ тақталарын солуы, мозаикалары арқылы бас вируспен зақымдалмаған өсімдіктерден осындай ерекшелік көрсетті.Нақтырақ айтар болсақ А1 бақыланушы өсімдігіне қарағанда вируспен зақымдалған А2 өсімдігінде бұтақтарының 3-смге ғана өскендігі ,яғни аласа бойлығы мен жапырақ тақталарының мозаикасы байқалып одан әрі кейбір жапырақ тақталарының толықтай солуы, астыңғы жапырақшалардың баяу өсуі байқалды. Б1 трансгенді өсімдігіне қарағанда Б2 өсімдігінің айырмашылығы азғана, атап айтар болсақ бұтақтарының ұзындығы 5,25- 6,5 см , ал жапырақ тақталарының мозаикалары, солу байқалды бірқ вирустық инфекциялардың әсер ету өте баяу өтуде, басқа А және В тобындағы өсімдіктерге қарағанда бұтақтарының ұзындығы бойынша жоғары болды.Ал В2 өсімдігінде В1 ге қарағанда үстіңгі жапырақ тақталарының солуы мен ортаңғы жапырақтарда мозаикалардың болу және бұтақтарының ұзындығы 3-4 см аралығында болуымен ерекшеленді.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1- Scott M. Hammer, M.D.
2- Classification and Nomenclature of Viruses- Andrew M.Q. King, Michael J. Adams, Eric B. Carstens, and Elliot J. Lefkowitz
3- Вирусология(1985) - А.Г Букринская
4- from the All the virology on the www website.
5- Бойко А. Л. Экология вирусов растений. – К.:Вища школа,1990.-166с.
6- Гиббс А., Хариссон Б. Основы вирусологии растений.-М.:Мир, 1978. – 430с.
7- E
8- Characterization of Distinct Tombusviruses that Cause Diseases of Lettuce and Tomato in the Western United States C. Obermeier, J. L. Sears, H. Y. Liu, K. O. Schlueter, E. J. Ryder, J. E. Duffus, S. T. Koike, and G. C. Wisler
9- Virus taxonomy – Andrew M.Q.King , Michael J.Adams , Eric B. Carstens , Elliot J. Lefkowitz
10- Rna interferemce
11- Ананьев Г.М. Методы измерения Ог и СОг-газообмена Экспериментальная экология. М.: Наука. 1991.
12- Ausubel F.M. Are innate immune signaling pathways in plants and animals conserved? // Nat. Immunol. - Nature Publishing Group, 2005. - Vol. 6, № 10. - P. 973–979.
13- Chisholm S.T., Coaker G., Day B., Staskawicz B.J. Host-microbe interactions: shaping the evolution of the plant immune response // Cell. - 2006. - Vol. 124, № 4. - P. 803–814.
14- Goldbach R., Bucher E., Prins M. Resistance mechanisms to plant viruses: An overview // Virus Res. - 2003. - Vol. 92, № 2. - P. 207–212.
15- Kobayashi K., Sekine K.-T., Nishiguchi M. Breakdown of plant virus resistance: can we predict and extend the durability of virus resistance? // J. Gen. Plant Pathol. - Springer Japan, 2014. - Vol. 80, № 4. - P. 327–336.
16- Jones J.D.G., Dangl J.L. The plant immune system // Nature. - 2006. - Vol. 444, № 7117. - P. 323–329.
17- Nurnberger T., Brunner F., Kemmerling B., Piater L. Innate immunity in plants and animals: striking similarities and obvious differences // Immunol. Rev. - Munksgaard International Publishers, 2004. - Vol. 198, № 1. - P. 249–266.
18- Pallas V., Garcı J.A. How do plant viruses induce disease? Interactions and interference with host components. - 2016, № May. - P. 2691–2705.
19- Flor H.H. Current status of the fene-for-gene concept // Annu. Rev. Phytopathol. - Annual Reviews 4139 El Camino Way, P.O. Box 10139, Palo Alto, CA 94303-0139, USA, 1971. - Vol. 9, № 1. - P. 275–296.
20- Bent A.F. Plant disease resistance genes: function meets structure // cell plant online. - American Society of Plant Biologists, 1996. - Vol. 8, № 10. - P. 1757–1771.
21- Hammond-Kosack K.E., Jones J.D. Resistance gene-dependent plant defense responses // Plant Cell. - American Society of Plant Biologists, 1996. - Vol. 8, № 10. - P. 1773–1791.
22- Lamb C.J., Lawton M.A., Dron M., Dixon R.A. Signals and transduction mechanisms for activation of plant defenses against microbial attack // Cell. - Elsevier, 1989. - Vol. 56, № 2. - P. 215–224.
23- Ji, Smith-Becker, Keen. Genetics of plant-pathogen interactions // Curr. Opin. Biotechnol. - 1998. - Vol. 9, № 2. - P. 202–207.
24- Yu I.C., Parker J., Bent A.F. Gene-for-gene disease resistance without the hypersensitive response in Arabidopsis dnd1 mutant // Pnas. - National Academy of Sciences, 1998. - Vol. 95, № 13. - P. 7819–7824.
25- 59 Boyes D.C., Nam J., Dangl J.L. The Arabidopsis thaliana RPM1 disease resistance gene product is a peripheral plasma membrane protein that is degraded coincident with the hypersensitive response // Proc. Natl. Acad. Sci. U. S. A. - National Academy of Sciences, 1998. - Vol. 95, № 26. - P. 15849–15854.
26- 60 Torres M.A., Jones J.D.G., Dangl J.L. Reactive oxygen species signaling in response to pathogens // PLANT Physiol. - American Society of Plant Biologists, 2006. - Vol. 141, № 2. - P. 373–378.
27- 67 van Loon L.C., Rep M., Pieterse C.M.J. Significance of inducible defense-related proteins in infected plants // Annu. Rev. Phytopathol. - Annual Reviews, 2006. - Vol. 44, № 1. - P. 135–162.
28- 68 Sels J., Mathys J., De Coninck B.M.A., Cammue B.P.A., De Bolle M.F.C. Plant pathogenesis-related (PR) proteins: A focus on PR peptides // Plant Physiol. Biochem. - 2008. - Vol. 46, № 11. - P. 941–950.
29- 69 Hulbert S.H., Webb C.A., Smith S.M., Sun Q. Resistance gene complexes: evolution and utilization // Annu. Rev. Phytopathol. - 2001. - Vol. 39. - P. 285–312
30- Danielson D.C., Pezacki J.P. Studying the RNA silencing pathway with the p19 protein // FEBS Lett. - 2013. - Vol. 587, № 8. - P. 1198–1205.
Дата добавления: 2019-07-15; просмотров: 703; Мы поможем в написании вашей работы! |
Мы поможем в написании ваших работ!