Яны любяць Бога, людзей і Радзіму

Практычны модуль № 1.

Тэма: Марфалагічная стылістыка : назоўнік

І. Тэарэтычная частка

1. Стылістычныя асаблівасці назоўніка.

2. Выкарыстанне рэчыўных, зборных, канкрэтных і абстрактных назоўнікаў. Антанамасія. Уласныя і агульныя імёны.

3. Стылістычнае выкарыстанне роду назоўніка. Некаторыя семантыка-стылістычныя асаблівасці дублетных склонавых форм. Стылістычныя асаблівасці ўжывання ліку назоўніка.

4. Стылістычныя асаблівасці словаўтваральных сродкаў назоўніка.

5. Аддзеяслоўныя назоўнікі ў публіцыстычным стылі.

ІІ. Развіццёвая частка

Заданне 1. Прааналізуйце сінтагматычнае размяшчэнне назоўнікаў у наступным тэксце. Як спалучаюцца элементы публіцыстычнага і афіцыйна-справавога стылю ў рубрыцы “Афіцыйна” газеты “Звязда”. Адзначце марфалагічную стратыфікацыю ў матэрыяле (зрабіце дыяграму). Выпішыце аддзеяслоўныя назоўнікі.

Чыпсы выключаны з пераліку ўвозімых у Беларусь тавараў з прымяненнем зніжанай стаўкі ПДВ

У Беларусі чыпсы выключаны з пераліку тавараў з прымяненнем зніжанай стаўкі ПДВ. Кіраўнік дзяржавы Аляксандр Лукашэнка падпісаў адпаведны ўказ № 526 "Аб унясенні змяненняў ва Указ Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 21 чэрвеня 2007 г. № 287".

Змяненні ва ўказ № 287, які вызначае падаткаабкладанне харчовых тавараў і тавараў для дзяцей, унесены ў сувязі з тым, што з 6 ліпеня 2010 года згодна з Дагаворам аб Мытным кодэксе Мытнага саюза тэрыторыі Беларусі, Казахстана і Расіі складаюць адзіную мытную тэрыторыю. У адпаведнасці з новым указам прадугледжана выключэнне з пераліку харчовых тавараў і тавараў для дзяцей, па якіх прымяняецца зніжаная стаўка падатку на дабаўленую вартасць у памеры 10 працэнтаў пры іх увозе на мытную тэрыторыю Беларусі і (або) пры рэалізацыі на тэрыторыі краіны, зацверджанага ўказам № 287, бульбы, нарэзанай тонкімі лустачкамі, абсмажанай або падсушанай, салёнай або несалёнай, араматызаванай або неараматызаванай, у герметычных упакоўках. Размова ідзе аб бульбяных чыпсах, якія ў адпаведнасці з патрабаваннямі санітарных нормаў, правілаў і гігіенічных нарматываў забаронены для дзіцячага харчавання.

Прэс-служба Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь.

Заданне 2. Выпішыце са слоўнікаў лексічнае значэнне наступных назоўнікаў: шок, эпіцэнтр, настальгія, чалавек. Параўнайце са значэннем у рускіх слоўніках. Ці ёсць розніца?

Шок (от англ. shock — удар, потрясение) — патологический процесс, развивающийся в ответ на воздействие чрезвычайных раздражителей и сопровождающийся прогрессивным нарушением жизненно важных функций нервной системы, кровообращения, дыхания, обмена веществ и некоторых других функций. По сути, это срыв компенсаторных реакций организма в ответ на повреждение.

 

Шок (ад англ.: shock — удар, узрушэнне) — паталагічнай працэс, яки развіваецца ў адказ на ўздзеянне надзвычайных раздражняльнікам і суправаджаецца прагрэсіўным парушэннем жыццёва важных функцый нервовай сістэмы, кровазвароту, дыхання, абмену рэчываў і некаторых іншых функцый. Па сутнасці, гэта зрыў компенсаторных рэакцый арганізма ў адказ на пашкоджанне.

 

Эпице́нтр (греч. ἐπι — «над-, при-», лат. centrum — «центр») — перпендикулярная проекция центра подземного (подводного) или надземного события — землетрясения, атомного либо иного взрыва — на поверхность Земли (ср. Гипоцентр).

 

Ностальгия (от греч. nostos – возвращение и älgos – боль) тоска по родине.

Ностальгі́я (грец. nostos - повернення додому і algos - біль) — болісна туга за своєю Батьківщиною. Настає внаслідок відриву людини від рідних місць, від своєї країни. Ностальгія нерідко стає домінуючим почуттям і сталим психічним станом людини, витісняючи на другий план усі інші почуття.

Человек - представитель млекопитающих рода Homo отряда приматов; в узком смысле — вида Homo sapiens

ІІІ. Практычная частка

Задание 1. Подберите определения, правильно согласуйте их с приведенными ниже словами. Словосочетания запишите.

1). Рояль(белый рояль), бра(хрустальный бра), кофе(ЧЕРНЫЙ КОФЕ), тюль(ПРОЗРАЧНАЯ ТЮЛЬ), какаду(ГОВОРЯЩИЙ КАКДУ), папарацци(НАГЛЫЙ ПАПАРАЦЦИ), пари(РИСКОВАННОЕ ПАРИ), жюри(КОМПЕТЕНТНОЕ ЖЮРИ), авеню(Московская авеню), киви(СЛАДКИЙ КИВИ),   виски(КРЕПКИЙ ВИСКИ), салями(ВКУСНАЯ САЛЯМИ), хиппи(МИРОЛЮБИВЫЙ ХИППИ), Сочи(ПРЕКРАСНЫЙ СОЧИ), Миссисипи(ГЛУБОКАЯ МИССИСИПИ), Калахари(ЖАРКАЯ КАЛАХАРИ).

 

2). Евро(СТАБИЛЬНЫЙ ЕВРО), камикадзе, шимпанзе(ЗАБАВНЫЙ ШИМПАНЗЕ), Тбилиси, Килиманджаро(ВЫСОКАЯ), секьюрити(УМНЫЙ), барбекю(ВКУСНОЕ), мозоль(Больная), шампунь(ХОРОШИЙ), кольраби(ВКУСНАЯ), кенгуру(ПРИВЕТЛИВЫЙ), кутюрье(ПРОФЕССИОНАЛЬНЫЙ),

 

Задание 2. Из двух форм существительных, приведенных в скобках, выберите нормативную. Употребите ее в нужном падеже.

Домик на пригорке был черный и крыт (толем, толью). 2. (Ставень, ставня) слетел (а) с петли. 3. Ударили по (рельс, рельсУа), подвешенн... к дереву. 4. Мы вошли в светлЫЙ... большОЙ... (зал, зала). 5. Ветром былА... разбросанА... (скирд, скирда).

 

Задание 3. От данных существительных образуйте форму именительного падежа множественного числа.

Бухгалтер(А), вексель(и\я), табель(Я), год(А), директор(А), инспектор(Ы), кондуктор(Ы,А), китель(И,Я), корпус(А), отпуск(А), порт(Ы), слесарь(Ы), тенор(А), торт(Ы), шофер(Ы), якорь(Я), инженер(Ы)

.

Задание 4. От данных существительных образуйте форму родительного падежа множественного числа.

Апельсины(ОВ), баклажаны(ОВ), буряты(Т), вафли(ЕЛЬ), гектары(ОВ), гусары, калмыки(ОВ), килограммы(ОВ), кочерги(ЕГ), носки(ОВ), полотенца(ЕНЕЦ), рельсы(ОВ), сапоги(ОГ), свечи(ЕЙ), туркмены(ОВ), туфли(ЕЛЬ), чулки(ОВ), цапли(ЕЙ), яблоки, якуты, ясли(ей).

 

Задание 5. Подберите к существительным женского рода существительные мужского рода. Отметьте случаи отсутствия родовых пар.

Балерина(НЕТ), гонщица(ГОНЩИК), доярка(НЕТ), массажистка(МАССАЖИСТ), маникюрша(НЕТ), санитарка(САНИТАР), секретарша(СЕКРИТАРЬ), сиделка(НЕТ), солистка(СОЛИСТ), студентка(СТУДЕНТ), телеграфистка(ТЕЛЕГРАФИСТ), ткачиха(НЕТ), чемпионка(ЧЕМПИОН).

 

Задание 6. Подберите к существительным мужского рода существительные женского рода. Определите стилистические и семантические различия между ними. Отметьте случаи отсутствия родовых пар.

Аквалангист(НЕТ), адвокат(НЕТ), бригадир(НЕТ), врач(НЕТ), генерал(НЕТ), директор(ДИРЕКТРИСА), доктор(НЕТ), доктор наук(НЕТ), защитник(ЗАЩИТНИЦА), инженер(НЕТ), космонавт(НЕТ), кандидат в мастера(НЕТ), кондуктор(НЕТ), лаборант(ЛАБОРАНТКА), машинист(НЕТ), научный сотрудник(НЕТ), педагог(НЕТ), слесарь(НЕТ).

 

Заданне 7. З матэрыялу выпішыце ўласныя назоўнікі; асабовыя назоўнікі. Якую ролю яны выконваюць у артыкуле. Ці можна абысціся без іх?

ЗВЯЗДА. 13 кастрычніка 2010 г.

Яны любяць Бога, людзей і Радзіму

Цяжар і радасць

Ларысе Грамакоўскай 36 гадоў, яна жыве ў шматпавярхоўцы ў новым мікрараёне Магілёва. Вялікая сям'я займае адразу дзве кватэры на лесвічнай пляцоўцы. Абстаноўка ў іх сціплая, але ўсё зроблена для дзяцей: і спартыўны куток, і нават арэлі, на якіх па чарзе гушкаюцца малыя.

Ларыса і Валерый пазнаёміліся ў царкве хрысціян веры Евангельскай. Малады чалавек прыехаў у Магілёў са Шклоўшчыны і працаваў у будаўнічай брыгадзе. Ларыса па прафесіі фармацэўт, аднак перад нараджэннем першага дзіцяці ўладкавалася на Магілёўскі завод ліфтавага машынабудавання.

Праўда, зазначае шматдзетная маці, апошні дзясятак гадоў яна знаходзіцца ў суцэльным дэкрэтным водпуску, бо, лічы, кожныя два гады нараджае дзіця. Аднак "Ліфтмаш" пра сваю работніцу не забывае: днямі, напярэдадні свята, жанчына разам з дзецьмі ездзіла ад завода на пазнавальную экскурсію па Магілёве.

Ларыса і дзеці вельмі шкадавалі, што на перадсвяточнае фатаграфаванне сям'і не трапіў тата. Ён робіць тынкоўшчыкам у ЖЭУ і не змог кінуць працу.

— Звычайна ўся ўвага на мяне і дзяцей, нібыта муж не мае да гэтага дачынення, — паскардзілася жанчына. — А ў мяне вельмі добры муж. Ён — маё апірышча. І калі б не ён, я б, можа, і не здолела несці гэты шматдзетны цяжар.

І ўсё ж, шмат дзяцей — гэта цяжар альбо радасць?

— Цяжар — таму што гэта вялікія клопаты, — шчыра адказвае Ларыса. — Але гэтыя клопаты пераўтвараюцца ў вялікую радасць, калі бачыш вынікі — як твае дзеці гадуюцца і фарміруюцца як асобы.

Маленькія анёлы

Самай старэйшай дзяўчынцы ў сям'і, якая атрымала ад бацькоў сімвалічнае імя — Надзея, споўнілася 10 гадоў. Яна, кажа маці, самая паслухмяная і адказная. На яркай куртцы Надзі вышыта: "99% Анёл".

— Ну, гэта ж не я напісала, — бянтэжыцца дзяўчынка. — Я мяркую, што насамрэч толькі напалову добрая, а напалову — не. Анёл на 50%.

Пяцікласніца мае цвёрдую "10" па літаратуры і па-майстэрску складае чарадзейскія казкі. Апошняя была пра трох сёстраў, якіх злая чараўніца пераўтварыла ў трох лебедзяў, але яны здолелі адшукаць жывую ваду і вярнуцца дадому.

Такія казкі з задавальненнем слухае Арцём, брат Надзеі. Гарэзліваму хлопчыку 8 гадоў, і ён нібыта ртуць — бясконца рухаецца. Яго бацька Валерый, зусім спакойны чалавек, часта смяецца, што з-за Арцёма ўся хата ходырам ходзіць. Белыя вейкі на адным воку малога — адметны знак і нібыта абяцанне будучага таленту.

Паша пайшоў сёлета ў першы клас: яму падабаецца настаўніца, але з аднакласнікамі яшчэ добра не раззнаёміўся. Ангеліна ў свае 4 гады ярка апранаецца і паводзіць сябе, як маленькая актрыса, якая ўсё ж часам нечага саромеецца. Дзіма, 2-гадовы хлопчык і пакуль малодшы ў сям'і, цягнецца да маці.

— Галоўныя якасці маці — шмат дабрыні, любові да дзяцей і цярплівасці, — усміхаецца Ларыса, якую абступілі дзеці. — Мае дзеці ўсе розныя, але яны ладзяць паміж сабой. Асабліва калі няма побач бацькоў, яны адразу гуртуюцца і адчуваюць сябе сям'ёй, дзе трэба сачыць, каб малодшых не пакрыўдзілі чужыя.

Фізіка і лірыка

У Ларысы часта цікавяцца, навошта ёй так шмат дзяцей. Яна не крыўдзіцца на такія пытанні, а спакойна тлумачыць: "Дзеці — наша блаславенне ў дом".

Цікава, што пра самыя вялікія складанасці яна ўзгадвае, калі ў сям'і была толькі адна дачка. Маўляў, была ў разгубленасці, хвалявалася і панікавала, не магла адрозніць дробныя праблемы ад сапраўды важных.

— Калі чакала другое дзіця, дык з жахам думала, як жа я буду спраўляцца, — прызнаецца жанчына. — Але з гадамі я ўпэўнілася, што спраўляцца можна. Праўда, у гэтым выпадку трэба забыцца на свае кар'еру і жаданні, а рэалізоўвацца ў дзецях.

Быць шматдзетнай маці — гэта, вядома, няпроста. Найперш, фізічна цяжка для жанчыны, хоць і не вельмі прынята пра гэта гаварыць услых. І адна цяжарнасць і роды — гэта вялікія пакуты. А пяць ці шэсць? Хоць з кожным разам, усміхаецца Ларыса, арганізм пераносіць усё лягчэй. Ды і радасць ад з'яўлення дзіцяці на свет кампенсуе боль і нязручнасці.

Цяпер яна зноў цяжарная: яшчэ не ведае, хто будзе — хлопчык альбо дзяўчынка. Часам ужо цяжка спраўляцца з усімі хатнімі клопатамі, але на дапамогу прыходзяць муж і маці.

Грошай таксама часам не хапае. "Не тое каб мы былі такія бедныя і гаротныя, але ўвосень, напрыклад, перажылі шок: увесь дзіцячы абутак стаў малым!" — усміхаецца Ларыса, але тут жа дадае, што на свеце ёсць добрыя людзі, якія пазычаць грошы і падзеляцца сваім, ды і ў дзяржаўных органах можна атрымаць адрасную дапамогу.

Свая дарога ў жыцці

Ларыса лічыць, што мець шмат дзяцей — гэта не выпадковы паварот лёсу, а яе сапраўднае прызванне. Гэта, напэўна, сапраўды так, бо вочы гэтай жанчыны зусім спакойныя. Ніякай раздражнёнасці, характэрнай для стомленых ад жыцця і працы бацькоў. Нават нягледзячы на тое, што навокал куча дзяцей, кожны з якіх патрабуе ўвагі.

— Дзеці найбольш вучаць мяне цярплівасці: як стрымлівацца і да кожнага знайсці свой падыход, — расказвае маці. — А мая галоўная задача — навучыць іх спадзявацца на Бога і знайсці сваю дарогу ў жыцці.

Яна, шчыра кажучы, не вельмі любіць рабіць прагнозы на будучыню. Жыве па прынцыпе: "Дзень пражыў — і дзякуй". Але Ларыса перад усім імкнецца, каб яе дзеці любілі прыроду і жывыя стасункі з людзьмі, насуперак распаўсюджаным цяпер суцэльным камп'ютарызацыі і тэлевізійнасці.

— Хачу, каб яны любілі Бога, людзей і сваю Радзіму.

Грамакоўскія ўжо вырашылі, што адзначаць Дзень маці і атрыманне ордэна маці святочным торцікам у сямейным коле. Дзеці рыхтуюць свае падарункі. Арцём ужо выказаў гатоўнасць хутка збегаць у краму і набыць маці новую парфуму.

— Я вельмі рада ордэну Маці, — шчыра гаворыць Ларыса Грамакоўская. — Але ўсё гэта не дзеля ўзнагароды, а дзеля таго, каб людзі даведаліся, што можна гадаваць шмат дзяцей і не бедаваць. Гэта зусім не страшна. Трэба, каб жанчыны нараджалі і любілі дзяцей.

Ілона Іванова.

 

Заданне 8. Вызначце стылістычныя асаблівасці выкарыстання назоўнікаў (іх граматычных катэгорый). Падкрэсліце рэчыўныя і зборныя назоўнікі.

БЫЦЬ БЕЛАРУСАМ

На рынку гандлярка крычыць-разрываецца:

— Мушшына! Купіце тушонку!

Мужчына:

— Я не ем тушонку...

— Вы што! Цяпер усе бяруць тушонку! Усе беларусы бяруць тушонку, бо цяперака капаюць бульбу!

Што тут скажаш — лагічна. У прынцыпе, ніколі не чула, каб хто з беларусаў прызнаваўся ў нейкай асаблівай любові да бульбы. Але пару год таму трапіла за сталом у сварку: якія гатункі бульбы смачнейшыя — жоўтыя ці белыя? Падазраю, што людзі натуральна пабіліся б, калі б не маё пытанне:

— А што, ёсць розніца?

На мяне ўсе паглядзелі так, быццам бы я здрадзіла нацыянальным інтарэсам!

Сапраўдны беларус у любові да бульбы можа і не прызнавацца, але разбірацца абавязаны.

ПРА КАШТОЎНАСЦІ

Калі душа пашкрабаная наждаком паўсядзённасці і патрабуе тэрміновай "перазагрузкі", іду ў антыкварную краму...

Той, хто не бываў у нашым горадзе, несумненна, уявіць сабе нешта кшталту дыкенсаўскай "Лаўкі старажытнасцяў" — і моцна памыліцца. Насамрэч у нас усяго каля дзясятка "антыкварыятаў" (гэта кропля ў моры для амаль двухмільённага горада!), і тыя нагадваюць што заўгодна, але не скарбніцу. Лаўка ў Музеі М. Багдановіча падобная на музей, "Антыкварыят" у Траецкім прадмесці — на канфіскат... Найбольш папулярная крама "Антыквар" на праспекце Незалежнасці, хоць і паказвае ў вітрыне неверагодны французскі гадзіннік, з мініяцюрным бронзавым хлопчыкам-лаўцом на шыкоўнай нефрытавай падстаўцы, не гідзіцца і звычайнымі алюмініевымі параваркамі "за 2 капейкі". Менавіта там я падслухала шыкоўную размову паміж прадаўцом і патэнцыйным пакупніком.

"Скажыце, гэты помпавы тэрмас працуе?" — "Працуе". — "А ў ім срэбра няма?" — "Няма". — "Гэта добра, бо я па тэлевізары бачыў чалавека, у якога ўся скура стала шэрай, бо ён з дзяцінства карыстаўся срэбным посудам!"

Наогул, складаецца такое ўражанне, што ўяўленне пра каштоўнасці ў нашых людзей сфарміраванае выключна СМІ, а ніяк не бацькамі. Іншым разам здаецца, што ты бачыш перад сабой калекцыянера-знаўцу, а на справе ён выяўляецца такім жа неафітам, як і ты сам.

Успамінаецца пакупніца, якая набрала дробнай бронзавай пластыкі на паўмільёна рублёў. Ах, як артыстычна яна махала рукой, калі прадавачка паказвала ёй рэчы, якія здаваліся ёй нявартымі ўвагі! "Фі! Гэта зусім не той сплаў, я адчуваю нават на дотык!" — закочвала яна вочы. Я з павагай успомніла рэмаркаўскага героя з "Ценяў у раі", які вызначыў сапраўднасць бронзавага Буды інтуітыўна, правёўшы з ім ноч у адным пакоі... Дык вось калі ўсё было аплачана, жанчына раптам стала цікавіцца ўзростам купленых рэчаў. Упс! Траціна з іх аказалася "фэйкам", наватворам у самым прамым сэнсе гэтага слова. Але "калекцыянерку" гэта зусім не засмуціла, яна ўголас стала марыць пра тое, як яны будуць блішчэць, калі яна іх начысціць!

Што праўда, у нас ёсць і сапраўдныя "спецы", якія, заходзячы ў краму, перш за ўсё вітаюцца з прадавачкамі кіўком галавы і пытаннем: "Ёсць што для мяне?" Не раз даводзілася бачыць, як хуткім каршуновым поглядам яны выбіраюць на застаўленай паліцы прадмет са "сваёй тэмы". Вось жа стаяць як быццам бы цалкам аднолькавыя парцалянавыя статуэткі. Падыходзіць такі знаўца — імгненна робіць выбар... І раптам ты "робішся відушчым": абраная ім зграбная "паненка" сапраўды зусім іншая, чым яе суседкі! З тонкім роспісам, з пяшчотным, ледзь заўважным румянцам. Здаецца, падыхай на яе — ажыве... Але такія наведнікі — хутчэй выключэнне, звычайна знаўцы скупляюць старатворы непасрэдна ва ўладальнікаў, і, калі самі не з'яўляюцца калекцыянерамі, проста перапраўляюць артэфакты для перапродажу на Захад ці Усход, дзе кошт большы "ў разы".

Нягледзячы на тое, што сама магу "завісаць" у антыкварных крамах па некалькі гадзін, рэчы там не купляю. І ёсць некалькі прычын. Напрыклад, мой жыццёвы досвед. Некалі жыла побач з жанчынай, кватэра якой была пад столь забітая самымі сапраўднымі каштоўнасцямі. Бронза, жывапіс, распісныя фаянсавыя талеркі, празрыстыя кітайскія сервізы... Усё гэта было пасля вайны вывезена з Германіі бацькам маёй суседкі, вайскоўцам у даволі высокім чыне. І ніводзін з гэтых прадметаў не прынёс нікому шчасця! Нешта прадалі за бясцэнак перакупшчыкам, нешта патрэскалася, калі гарэў тэлевізар. Карціну нямецкага рамантыка-марыніста наогул абмянялі на паклейку шпалераў у пакоі — ёю расплаціліся з паклейшчыцамі... Цяжка ўявіць перажыванні кабеты, калі падчас гэтага самага рамонту выпадкова ў паветраводзе знайшлася сувенірная цацачная хатка, схаваная бацькам у спадзеве на прыемны сюрпрыз. Стары заклаў у хованку фота ўсіх чальцоў сям'і: такі сабе сямейны міні-архіў, дзе ўсе разам, і ўсе — вясёлыя! Але суседка мая абсалютна не ацаніла гэтага бацькавага жэсту: на момант знаходкі ўсе сваякі, акрамя яе, ужо пайшлі з жыцця, а золата-брыльянтаў у пакунку не аказалася. Як яна крычала, злавалася на бацьку за няўдалы, на яе погляд, жарт! Было неяк няёмка нагадваць, што бацька і так зрабіў усё магчымае для матэрыяльнага дабрабыту сям'і, але не пайшло тое дабро на карысць... Прызнацца, гэтая гісторыя цалкам адбіла ў мяне ахвоту да чужых скарбаў, але час ад часу я наведваюся ў крамы.

Рэч у тым, што антыкварыят — цудоўная візуальная мадэль нашай культуры. Асабліва кніжнай культуры... Бо наш спажывец абсалютна нармальна ўспрымае, калі замест антыкварыяту (каштоўных твораў мастацтва, якім, дарэчы, не павінна быць менш за пяцьдзясят гадоў), яму прапаноўваюць рогі "дзесяць-гадоў-таму-забітага аленя"... Ці канфіскаваныя зашмуляныя CD... Ці шклянкі з алімпійскім мішкам... Ці набор піўных этыкетак... Звычайны пакупнік гэтага як бы не заўважае і не абураецца. Ён і сапраўды, відаць, лічыць гэта скарбам, як лічыць літаратурай данцовых-марыніных. І ў антыкварыяце ён выбірае толькі тое, што анансуецца прадавачкай як "польскае", "нямецкае", "французскае" і "рускае", нават не спрабуючы адшукаць нешта сваё. Ён быццам загадзя ўпэўнены, што на такой вялікай тэрыторыі, як Беларусь, нічога цікавага за ўсю нашу шматвяковую гісторыю зрабіць не маглі. Ці, можа, маглі, але не зрабілі. І таму не верыць думцы эксперта-крытыка, а давярае выключна свайму сялянска-пралетарскаму густу, які ў яго быццам бы ад нараджэння.

Але густу ад нараджэння не бывае. Густ, як сказаў Дж. Сібрук, — гэта веды, сканцэнтраваныя да гушчыні сіропу. І толькі веды могуць выратаваць нас ад суцэльнага "фэйку", падробкі, несапраўднасці. Толькі веды дапамогуць нам выгадаваць новае пакаленне беларусаў, якое будзе свабодна арыентавацца ў культуры, у тым ліку і ў антыкварнай. І цаніць тое, што маем.

Ганна КІСЛІЦЫНА.

Заданне 9. Падкрэсліце спалучэнні, тыповыя для матэрыялаў крымінальнай тэматыкі. Знайдзіце прыклады стылістычнай неадпаведнасці ў тэксце.

Страляў у сабак і людзей

Жыхар вёскі Пінкавічы, што пад самым Пінскам, увечары выйшаў на вуліцу і стаў страляць з пнеўматычнай стрэльбы. Спачатку яго мішэнямі былі сабакі, а потым і тыя, хто праходзіў міма. Пацярпеў адзін мінак, яго крыху зачапіла пнеўматычнай куляй.

Хулігана затрымалі. 32-гадовы мужчына тлумачыў у міліцыі, што выйшаў напужаць сабак, якія брахалі і перашкаджалі дзецям спаць. А чаму стаў паліць па людзях, ён не памятае, бо быў нецвярозы. Навошта ж піць да такога стану, каб сябе не помніць? Цяпер, відаць, будзе час, каб падумаць і над гэтым пытаннем: хулігану пагражае пазбаўленне волі.

Збіў дзіця і ўцёк

У Белаазёрску 8-гадовы хлопчык пераходзіў дарогу па нерэгуляваным пешаходным пераходзе на вуліцы Леніна. Проста на "зебры" на дзіця наляцеў легкавік, збіў і знік з месца аварыі.

Хлопчык атрымаў пералом касцей таза і быў шпіталізаваны. А кіроўцу хутка затрымалі супрацоўнікі ДАІ. У 21-гадовага жыхара вёскі Пескі Бярозаўскага раёна ніколі не было правоў на кіраванне машынай, а аўтамабіль, на якім ён здзейсніў наезд, аказаўся аформлены на знаёмага.

Яна СВЕТАВА.

IV . Творчая частка

Падбярыце тэкст для праўкі (рэкламны лісток, інструкцыя, газета, біяграфія ….). Знайдзіце не менш за 5 недахопаў ці памылак, выпішыце іх з тэксту і патлумачце.


Дата добавления: 2022-12-03; просмотров: 26; Мы поможем в написании вашей работы!

Поделиться с друзьями:




Мы поможем в написании ваших работ!