Зраб i це пераклад-пераказ і аналіз прафесійна арыентаванага тэксту.
Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь
Фiлiял БНТУ “Барысаўскі дзяржаўны політэхнічны каледж”
Абавязковая кантрольная работа па вучэбнай дысцыпліне
“Беларуская мова (прафесійная лексіка)”
Тэст
1 . Якія з прыведзеных азначэнняў, выказванняў суадносяцца са словам мова, якія — са словам маўленне?
а) … — мова ў дзеянні, мова ў працы;
б) … — сістэма сродкаў, якія забяспечваюць суразмоўніцтва;
в) … — працэс выкарыстання моўных адзінак для перадачы пэўнага зместу;
г) … — найважнейшы сродак зносін паміж людзьмі;
д) … — з’ява сацыяльная (грамадская), … — з’ява індывідуальная;
е) … — істотная адзнака этнічнага калектыву — народа, нацыі;
ж) … — заўсёды камусьці адрасавана, адбываецца ў пэўных абставінах;
з) … — сукупнасць лексічных, граматычных і іншых сродкаў выражэння думак;
і) … — вуснае і пісьмовае валоданне моваю.
2. Адзначце пункт, у якім пералічаны рысы, уласцівыя афіцыйнаму стылю:
а. Эмацыянальнасць, адкрытая ацэначнасць, вобразнасць, пабуджальнасць;
б. Лагічнасць, дакладнасць, аб’ектыўнасць, абагульненасць, адносіны да з’яў і падзей не выражаны;
в. Вобразнасць, эмацыянальнасць; адносіны да падзей і з’яў выражаны;
г. Канстатацыйна-прадпісальны характар тэкстаў, дакладнасць, высокая ступень стандартызацыі, неасабовасць выкладу;
д. Экспрэсіўнасць, эмацыянальнасць, жывое, вольнае ў выбары слоў і выразаў маўленне, выразна бачны адносіны аўтара да суразмоўцы.
|
|
|
3. Адзначце пункт, у якім пералічаны моўныя сродкі, характэрныя для навуковага стылю:
а. Грамадска-палітычная, стылістычна афарбаваная лексіка і фразеалогія, высокая частотнасць назоўнікаў у назоўным і родным склоне, назоўнікаў з суфіксамі –осць (-асць), -ств (-цтв), -ізм, -іст, клічныя і пабуджальныя сказы, сказы з інверсійным парадкам слоў, сказы-звароты, рытарычныя пытанні;
б. Лексіка справаводства, моўныя штампы, адсутнасць эмацыянальна-экспрэсіўнай лексікі; частае выкарыстанне аддзеяслоўных назоўнікаў, адносных прыметнікаў, адсутнасць форм 1-й і 2-й асобы займеннікаў і дзеясловаў; складаныя сказы, дзеепрыметнікавыя і дзеепрыслоўныя звароты, канструкцыі са складанымі злучнікамі і адыменнымі прыназоўнікамі;
в. Тэрміны, словы з прамым значэннем, абстрактная лексіка; перавага назоўнікаў і прыметнікаў над дзеясловамі; сказы з прамым парадкам слоў, з дзеепрыметнікавымі і дзеепрыслоўнымі зваротамі, з аднароднымі членамі, складаназалежныя сказы, апавядальныя сказы.
4. Прачытайце тэкст і адзначце, якія характарыстыкі яму адпавядаюць:
а. сфера выкарыстання – мастацкі твор;
|
|
|
б. мэта выкарыстання – уздзейнічаць на свядомасць людзей, перадаючы пэўную інфармацыю;
в. жанр – даклад на навуковую тэму;
г. асноўныя стылёвыя рысы – эмацыянальнасць, адкрытая ацэначнасць, вобразнасць, пабуджальнасць;
д. моўныя асаблівасці – тэрміны, словы з прамым значэннем, абстрактная лексіка; перавага назоўнікаў і прыметнікаў над дзеясловамі; сказы з прамым парадкам слоў, з дзеепрыметнікавымі і дзеепрыслоўнымі зваротамі, з аднароднымі членамі, складаназалежныя сказы, апавядальныя сказы;
е. стыль мастацкі.
Ні адзін свядомы чалавек не стане адмаўляцца ад сваёй мовы! Для яго яна – багаты дар, адзін з найвышэйшых духоўных здабыткаў, незаменны сродак нацыянальнага самавыражэння. Толькі яна ўвасабляе ў сабе ўсё тыповае, спецыфічнае для культуры таго ці іншага народа, і таму толькі яна ў стане данесці сапраўды нацыянальную сутнасць яго духоўных і культурных набыткаў.
5. Устанавіце адпаведнасць паміж сказамі і іх характарыстыкай па стылёвай прыналежнасці:
а. Неба было над лясамі сіняе і ціхае. Восень
зрабіла сваё і адпачывала на палянцы.
1. Навуковы стыль
|
|
|
б. У верасні 1975г. у Жодзіна быў усталяваны
помнік Настассі Купрыянавай, усе пяць сыноў якой
загінулі на франтах Вялікай Айчыннай вайны.
2. Афіцыйны стыль
в. - А, гэта ты, бабка! Ну, прысядзь, пагаворым трохі!
- Я пастаю, панічок...
г. Тэлемост – тэлевізійная сувязь на далёкія 3. Публіцыстычны
адлегласці з дапамогай касмічных установак, прыбораў. стыль
д. Кожны чалавек мае права на жыццё,
на свабоду і на асабістую недатыкальнасць. 4. Мастацкі стыль
е. У фондах бібліятэкі захоўваецца каля 70 тысяч
асобнікаў каштоўнай рэдкай літаратуры,
найбольш раннія дакументы датуюцца 14 стагоддзем.
5.Гутарковы стыль
ж. Валуны- згладжаныя вадой ці лёдам абломкі горных
парод. Ледавіковыя валуны трапляюцца на ўсёй
тэрыторыі Беларусі, найбольш на канцова-марэнных узвышшах.
|
|
|
Заданні
Зраб i це пераклад-пераказ і аналіз прафесійна арыентаванага тэксту.
Выкладчык беларускай мовы Башылава В.У.
Дата добавления: 2022-12-03; просмотров: 44; Мы поможем в написании вашей работы! |
Мы поможем в написании ваших работ!